Ένα βήμα μπροστά για τα έργα αποκατάστασης των υποδομών της Θεσσαλίας αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα από το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών. Τα αρχικά χρονοδιαγράμματα έχουν ήδη ξεπεραστεί, αφού οι διαδικασίες ανάθεσης δεν έχουν ξεκινήσει, με αποτέλεσμα να πιέζουν ασφυκτικά τα ορόσημα του Ταμείου Ανάκαμψης, για τα έργα συνολικού προϋπολογισμού που θα φτάσει το 1,5 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, είναι όλα έτοιμα ώστε τις επόμενες ημέρες να βγει η υπουργική απόφαση που θα ορίζει τον αριθμό των συμβάσεων, στις οποίες θα «σπάσει» κάθε συστάδα έργων. Έτσι, θα ανοίξει ο δρόμος για τις αναθέσεις, που θα γίνουν μέσω πρόσκλησης σε διαπραγμάτευση, βάσει του νόμου για τη fast track εκτέλεση έργων σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης πολιτικής προστασίας.
Ο κύβος ερρίφθη και για τις εταιρείες που θα κληθούν να αναλάβουν τα έργα αποκατάστασης, καθώς στόχος είναι αυτά να εκτελεσθούν γρήγορα και αποτελεσματικά, δεδομένου ότι έχουν υψηλές τεχνικές απαιτήσεις και πρέπει να ανταποκρίνονται σε όρους ανθεκτικότητας. Οι προσκλήσεις, λοιπόν, θα σταλούν αποκλειστικά στις μεγάλες τεχνικές εταιρείες, προκειμένου να μην κατακερματισθούν σε μικρές εργολαβίες.
Η μετάθεση των απαραίτητων διαδικασιών μετά τις ευρωπαϊκές κάλπες φρέναρε τις εξελίξεις, που θα έπρεπε ήδη να τρέχουν. Το ορόσημο του Μαΐου που είχε τεθεί για την πρόσκληση των οικονομικών φορέων έχει παρέλθει, άρα χάνεται το στοίχημα του Ιουνίου για τις υπογραφές. Τα έγγραφα των συμβάσεων θα πρέπει να περάσουν και από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Δεν μπορεί, βέβαια, να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο ανασχηματισμός να φέρει νέες καθυστερήσεις ή και ανατροπές.
Σε εκκρεμότητα μένει η απόφαση ένταξης των έργων στο Ταμείο Ανάκαμψης, από το οποίο θα κατευθυνθούν στα έργα για τις οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές περί τα 600 εκατ. ευρώ, καθώς και η απόφαση της ΔΙΠΑ για εξαίρεση από την υποχρέωση τήρησης της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Σημειώνεται ότι τις υπογραφές, που αναμένονται εν τω μέσω του θέρους, θα ακολουθήσουν οι μελέτες των έργων, ώστε εν συνεχεία να ξεκινήσουν οι κατασκευαστικές εργασίες.
«Αγκάθι» τα σιδηροδρομικά έργα
Εκεί που τα πράγματα βρίσκονται σε τεντωμένο σχοινί είναι τα έργα αποκατάστασης του σιδηροδρομικού δικτύου της Θεσσαλίας. Το προηγούμενο διάστημα το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών αναζητούσε φόρμουλα, ώστε να ξεπεράσει τον σκόπελο των δύο διοικήσεων σε ΟΣΕ - ΕΡΓΟΣΕ -μιας και η ενοποίηση των φορέων είναι η επόμενη πίστα του σχεδιασμού. Παράλληλα, έπρεπε να ξεπεράσει και τις ευρωπαϊκές επιφυλάξεις σχετικά με τη χρηματοδότηση των εν λόγω φορέων, μετά το δυστύχημα των Τεμπών.
Το αμέσως επόμενο διάστημα αναμένεται με ακόμα μία υπουργική απόφαση να είναι το υπουργείο αυτό που θα αναλάβει να προκηρύξει και να τρέξει τους διαγωνισμούς. Κατά πληροφορίες, μάλιστα, έχει πέσει στο τραπέζι και η δημιουργία ειδικής διεύθυνσης εντός υπουργείου που θα αναλάβει και την επίβλεψη των έργων, η οποία βεβαίως απαιτεί ειδικές τεχνικές γνώσεις, τις οποίες οι υφιστάμενοι σιδηροδρομικοί φορείς διαθέτουν. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να βρεθούν λεπτές ισορροπίες, ώστε η προσπάθεια επιτάχυνσης να μην πέσει στο κενό, προσκρούοντας σε ασυνεννοησίες ή και κόντρες.
Το προφίλ των έργων αποκατάστασης
Ως προς τα οδικά έργα αποκατάστασης, συνολικού ύψους 892 εκατ. ευρώ, αυτά αφορούν σε 1.009 θέσεις επέμβασης, στις περιφερειακές ενότητες Τρικάλων, Καρδίτσας, Λάρισας, Μαγνησίας, Φθιώτιδας και Εύβοιας. Οι εργασίες θα γίνουν σε συνολικό μήκος 159 χιλιομέτρων του οδικού δικτύου και συμπεριλαμβάνουν 110 γέφυρες. Σημειώνεται ότι το τελικό κόστος των έργων θα διαμορφωθεί από την οριστικοποίηση των μελετών.
Με βάση την καταγραφή των ζημιών, οι πόροι θα διατεθούν ως εξής: 33% του ποσού στην Περιφερειακή Ενότητα Μαγνησίας, 25% στην Περιφερειακή ενότητα Τρικάλων, 21% στην Περιφερειακή ενότητα Καρδίτσας, 9,5% στην Περιφερειακή ενότητα Λάρισας, 9,5% στην Περιφερειακή ενότητα Ευβοίας και 2% στην Περιφερειακή ενότητα Φθιώτιδας.
Σχετικά, δε, με τα σιδηροδρομικά έργα, όπου το κόστος αποκατάστασης των ζημιών ανέρχεται -βάσει προκαταρκτικής εκτίμησης- σε 462,52 εκατ. ευρώ, αυτά αφορούν τόσο την επιδομή και υποδομή, όσο και τα συστήματα ασφαλείας του άξονα. Ειδικότερα, θα γίνει η οριστική αποκατάσταση του κύριου άξονα από τον Δομοκό ως τη Λάρισα, ύψους 173,6 εκατ. ευρώ.
Η γραμμή θα πρέπει να υπερυψωθεί ακόμα και κατά 1,5 μέτρο από τη σημερινή της θέση, ώστε εάν στο μέλλον συμβεί αντίστοιχο πλημμυρικό φαινόμενο να μπορεί να βρει διόδους εκτόνωσης το νερό. Σε πάρα πολλά σημεία, επίσης, θα πρέπει να προστεθούν υδραυλικά έργα στην επιδομή για να αποφευχθούν τέτοιες καταστροφές.
Ακόμη, θα γίνει οριστική αποκατάσταση της γραμμής Λάρισας – Βόλου, ύψους 192,2 εκατ. ευρώ, και των γραμμών Παλαιοφάρσαλος – Καλαμπάκα και του Πηλίου, με κόστος 57,04 εκατ. και 2,48 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Το έργο ανάταξης των συστημάτων σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης που καταστράφηκαν από τις κακοκαιρίες, ανέρχεται σε 37,2 εκατ. ευρώ.