«Βαρίδι» για το αναπτυξιακό άλμα που θέλει να πραγματοποιήσει η χώρα αποτελεί η απουσία σύνδεσης των πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας και η έλλειψη δεξιοτήτων. Την ίδια στιγμή που χιλιάδες θέσεις εργασίας αναζητούν εξειδικευμένο προσωπικό, τα ποσοστά απασχόλησης των αποφοίτων ΑΕΙ στην Ελλάδα είναι πολύ χαμηλότερο σε σχέση με τις χώρες του ΟΟΣΑ και της ΕΕ.
Σύμφωνα με τη μελέτη «Mind the Gap: Γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και Αγοράς Εργασίας» της ΕΥ Ελλάδος, για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα πρέπει να υποχωρήσει σημαντικά η ανεργία και να αναπληρωθούν 1 εκατ. θέσεις εργασίας που χάθηκαν την προηγούμενη δεκαετία. Στη μελέτη έχουν καταγραφεί 36.717 αγγελίες εργασίας και διαχρονικά παρατηρείται αυξητική τάση στις νέες θέσεις εργασίας, ιδιαίτερα μετά το 2020, όπου στην περίοδο 2020-2022 φτάνει το 180%.
Η αυξητική αυτή τάση αναμένεται να συνεχιστεί και το 2023 με ιδιαίτερη ένταση, και παράλληλα η Ελλάδα πρέπει να δημιουργήσει εκατοντάδες χιλιάδες θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης, ενώ την ίδια στιγμή το έλλειμμα εργαζομένων κινδυνεύει να διευρυνθεί περαιτέρω, και να αυξηθεί η πίεση για την εύρεση προσωπικού.
Σύμφωνα με μελέτη της ΕΘΑΑΕ, το 2020 το ποσοστό απασχόλησης των αποφοίτων των ΑΕΙ στην Ελλάδα για την ηλικιακή ομάδα 25-64 διαμορφώθηκε στο 75,40%, σε σύγκριση με 84,50% στον ΟΟΣΑ και 85,70% στην ΕΕ. Στην ηλικιακή ομάδα 25-34, η εικόνα είναι ακόμη χειρότερη, με το ποσοστό να μειώνεται στο 70,30%, απέχοντας 13% από τα αντίστοιχα ποσοστά για τον ΟΟΣΑ και την ΕΕ.
Με βάση τα στοιχεία αυτά, η Ελλάδα βρίσκεται στην έκτη και την τρίτη θέση από το τέλος στις αντίστοιχες κατατάξεις. Και στις δυο κατηγορίες, τα ποσοστά απασχόλησης μειώθηκαν σημαντικά από το 2010 έως τα μέσα της δεκαετίας, λόγω της οικονομικής κρίσης, και στη συνέχεια αυξήθηκαν, με μια οριακή επιδείνωση το 2020 λόγω της πανδημίας, χωρίς, ωστόσο, να προσεγγίσουν τα προ κρίσης επίπεδα
Η μελέτη διαπιστώνει, επίσης, ότι από τα 430 πανεπιστημιακά τμήματα της χώρας, μόνο τα 219 (51%) είναι προσανατολισμένα στο παραγωγικό αναπτυξιακό άλμα της Ελλάδας, παρέχοντας στους απόφοιτους άμεσες προοπτικές απασχόλησης στην ιδιωτική οικονομία. Ενδεικτικά, σε 42 τμήματα οι απόφοιτοι έχουν ως κύρια (ή μοναδική) επαγγελματική αποκατάσταση μια θέση στο Δημόσιο. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στα μεταπτυχιακά προγράμματα, όπου, ενώ καταγράφεται ποσοτική επάρκεια ως προς τον αριθμό και τους φοιτητές των προγραμμάτων, διαπιστώνεται υπερσυγκέντρωση στις Επιστήμες Υγείας και στις Κοινωνικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες.
Χιλιάδες θέσεις εργασίας αναζητούν ταλέντα
Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης, από τις 36.717 αγγελίες εργασίας, η πληροφορική και οι σύγχρονες τεχνολογίες έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στους περισσότερους κλάδους. Η πλειονότητα των θέσεων εργασίας αφορούν την περιφέρεια της Αττικής (76,4%). Ακολουθούν οι περιφέρειες της Πελοποννήσου και της Κεντρικής Μακεδονίας, ενώ οι περιφέρειες με τις λιγότερες θέσεις είναι αυτές της Δυτικής Μακεδονίας και της Θεσσαλίας.
Σήμερα, οι κλάδοι που παρουσιάζουν τον μεγαλύτερο αριθμό ανοικτών θέσεων εργασίας στην ελληνική αγορά είναι η Πληροφορική με 32,5% και 11.944 αγγελίες εργασίας, του Ξενοδοχειακού τομέα και της Εστίασης με 12,2% (4.482 αγγελίες) και των Επαγγελματικών Υπηρεσιών στο 12% με 4.393 αγγελίες. Είναι χαρακτηριστικό ότι, το σύνολο των ενεργών θέσεων εργασίας σε μόνο αυτούς τους τρεις κλάδους πλησιάζει το 60% του συνόλου των ανοικτών θέσεων.
Οι αγγελίες εργασίας ανά κλάδο
Ειδικότερα, υπάρχουν 12.095 θέσεις εργασίας στην Ανάπτυξη Λογισμικού, Τεχνολογιών Πληροφορικής και Μηχανικής κατέχοντας το 32,9% του συνόλου, με την Εξυπηρέτηση Πελατών να ακολουθεί με 14,1% και 5.179 θέσεις εργασίας, οι Πωλήσεις με 8,4% και 3.083 θέσεις, στο Μάρκετινγκ/Επικοινωνίας που έχει το 6,6% με 2.428 θέσεις εργασίας και των Χρηματοοικονομικών/Λογιστικής που με 1.837 θέσεις εργασίας έχει το 5% του συνόλου.
Όπως επισημαίνει η μελέτη της ΕΥ, η Πληροφορική συνδέεται με τις περισσότερες υπο-ειδικότητες που υπάρχουν στις θέσεις εργασίας καθώς βρίσκεται στο 86,6% του συνόλου των υπο-ειδικοτήτων με 10.472 θέσεις εργασίας και 28,5% του συνόλου των θέσεων του δείγματος. Αντίστοιχα, οι υπο-ειδικότητες που συνδέονται με τη Μηχανική, αποτελούν το 13,4% του συνόλου των υπο-ειδικοτήτων με 1.623 θέσεις εργασίας και μόλις το 4,4% του συνόλου.
Στην εξυπηρέτηση πελατών στρέφεται ο κλάδος των ξενοδοχείων και της εστίασης
Ειδικότερα, στον Ξενοδοχειακό Κλάδο και την Εστίαση παρατηρείται μεγαλύτερη ζήτηση για θέσεις εργασίας που ανήκουν στην ειδικότητα της Εξυπηρέτησης Πελατών που αποτελεί το 57,7% του συνόλου των θέσεων του κλάδου. Επίσης, παρατηρείται υψηλή ζήτηση για θέσεις των ειδικοτήτων της Στρατηγικής και Διοίκησης (10,5%) και των Ανθρώπινων Πόρων (7,5%) αφού η αποδοτική διοίκηση μονάδων και ανθρώπινου δυναμικού είναι από τους κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας στον κλάδο αυτό.
Πολυδιάστατη η αναζήτηση στις Επαγγελματικές Υπηρεσίες
Ο κλάδος των Επαγγελματικών Υπηρεσιών εμφανίζει πιο ισορροπημένα ποσοστά για τις διάφορες ειδικότητες. Η μεγαλύτερη ζήτηση παρατηρείται για Ανάπτυξη Λογισμικού, Τεχνολογιών Πληροφορικής και Μηχανικής που αποτελεί το 25,2% του συνόλου των θέσεων του κλάδου, λόγω του σημαντικού ρόλου που παίζουν, πλέον, οι μεγάλες συμβουλευτικές εταιρείες στα έργα ICT του Δημοσίου και των μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών.
Σημαντική είναι επίσης η ζήτηση για θέσεις ειδικότητες όπως Χρηματοοικονομικών και Λογιστικής (12%), λόγω του παραδοσιακού ρόλου των ελεγκτικών συμβουλευτικών εταιρειών. Τα συνολικά σημαντικά ποσοστά (17,3%) των ειδικοτήτων της Εξυπηρέτησης Πελατών και των Πωλήσεων υποδηλώνουν τη μεγάλη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια του κλάδου των επαγγελματικών υπηρεσιών και την ανάγκη να μεγαλώσουν το πελατολόγιό τους και να το υποστηρίζουν σωστά.
Πελατοκεντρική η αναζήτηση εργαζομένων στο εμπόριο
Στο Λιανικό Εμπόριο με την πελατοκεντρική στρατηγική, παρατηρείται μεγάλη ζήτηση για θέσεις εργασίας που αφορούν τις Πωλήσεις και την Εξυπηρέτηση Πελατών που αποτελούν το 24,8% και 19,7% αντίστοιχα των ανοιχτών θέσεων εργασίας. Αξιοσημείωτη είναι η ζήτηση και για θέσεις των ειδικοτήτων Μάρκετινγκ και Επικοινωνίας (9,8%) και Δημιουργικού (3,7%) που αφορούν τη σημαντική ένταση των προωθητικών ενεργειών. Η ειδικότητα Ανάπτυξης Λογισμικού, Τεχνολογιών Πληροφορικής και Μηχανικής (9,4%) μαζί με τη Διανομή και την Εφοδιαστική Αλυσίδα (3,1%) καταγράφουν τη σημασία που έχουν οι back-office διαδικασίες για την ομαλή λειτουργία του λιανεμπορίου, αλλά και των ψηφιακών μέσων.
Προβληματισμός για την έλλειψη δεξιοτήτων
Σημείο προβληματισμού αποτελεί το γεγονός ότι αρκετοί από τους απόφοιτους των ελληνικών πανεπιστημίων έχουν ποιοτικές ελλείψεις που αφορούν τις αναγκαίες τεχνολογικές γνώσεις σε γλώσσες προγραμματισμού, τεχνικές, εργαλεία και συστήματα που ζητούν οι εταιρείες, καθώς και τις απαραίτητες ποιοτικές δεξιότητες για να αντεπεξέλθουν με επιτυχία στο απαιτητικό εργασιακό περιβάλλον.
Όπως αναφέρει η μελέτη, ενώ η χώρα μας διαθέτει ένα καλά εκπαιδευμένο ανθρώπινο δυναμικό και αξιόλογα πανεπιστημιακά ιδρύματα, υπάρχει ένα μεγάλο χάσμα μεταξύ των δεξιοτήτων που απαιτεί σήμερα η αγορά εργασίας και αυτών που παράγει το εκπαιδευτικό σύστημα. Ως αποτέλεσμα, ενώ τα επίπεδα ανεργίας μεταξύ των νέων πτυχιούχων παραμένουν υψηλά, οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στην εύρεση κατάλληλα καταρτισμένου ανθρώπινου δυναμικού.
Η μελέτη διαπιστώνει ότι το ποσοστό του πληθυσμού με ανώτατη εκπαίδευση στην Ελλάδα το 2020 στην ηλικιακή ομάδα 24-34, βρισκόταν κοντά στα μέσα ευρωπαϊκά επίπεδα, ενώ στις μεγαλύτερες ηλικίες το ποσοστό υπολειπόταν των αντίστοιχων επιδόσεων χωρών της ΕΕ και του ΟΟΣΑ. Αντίθετα, το ποσοστό του φοιτητικού πληθυσμού στον συνολικό πληθυσμό της χώρας (7,51%) είναι σχεδόν διπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (4,03%), εξαιτίας κυρίως του ρυθμού αποφοίτησης που είναι ο χαμηλότερος στην ΕΕ.
Αντίβαρο σε αυτό, πρόκειται να αποτελέσουν τα μεταπτυχιακά προγράμματα που προσφέρουν ψηφιακές δεξιότητες με υψηλή ζήτηση μέσω της ειδίκευσης, σε τομείς όπως η Τεχνητή Νοημοσύνη, η Κυβερνοασφάλεια, το IoT (Internet of things), αλλά υπάρχει η ανάγκη για δημιουργία νέων προγραμμάτων, σχετικά με τον προγραμματισμό και την Ανάπτυξη Πληροφοριακών Συστημάτων, που βρίσκονται στο επίκεντρο όλο και περισσότερων κλάδων.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
