Γιατί δεν βρίσκει ακίνητα να κατασχέσει ο ΕΦΚΑ για τα ληξιπρόθεσμα χρέη

Με σοβαρά προβλήματα δικτύωσης με δημόσιες υπηρεσίες, ακόμα και με την ΑΑΔΕ, αλλά και με το πρόσθετο διοικητικό βάρος που προκαλεί ο Εξωδικαστικός Μηχανισμός, το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Εισφορών (ΚΕΑΟ) επιδιώκει φέτος την είσπραξη ληξιπρόθεσμων χρεών προς τον ΕΦΚΑ, το ανεξόφλητο υπόλοιπο των οποίων έφτασε σε 47,8 δισ. ευρώ.

Αυτά προκύπτουν, μεταξύ άλλων, από το Επιχειρησιακό Σχέδιο του ΚΕΑΟ για το 2024, στο οποίο καταγράφονται και οι προθεσμίες εντός των οποίων θα λαμβάνονται μέτρα σε βάρος των οφειλετών (εντός 90, 70 και 20 ημερών ανάλογα με την κατηγορία στην οποία ανήκουν).

Αποκαλύπτεται επίσης ότι θα αξιοποιηθεί και το μέτρο της κατάσχεσης των επιστροφών φόρου, έναντι των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς τον ΕΦΚΑ ή άλλα ασφαλιστικά ταμεία.

Ο στόχος του ΚΕΑΟ για το 2024 είναι η είσπραξη ποσού ύψους 1,65 δισ. ευρώ, με αναγκαστικά μέτρα, ενώ στο σχέδιο δράσης, πέραν της όχλησης των οφειλετών, περιλαμβάνονται και μέτρα όπως η παρακολούθηση των πλειστηριασμών, για ενδεχόμενες εκκρεμείς ασφαλιστικές οφειλές των εμπλεκόμενων, όπως και των πράξεων/αποφάσεων επί πτωχευτικών διαδικασιών που αναρτώνται στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας (ΗΜΦ).

Δεν βρίσκει τις περιουσίες των οφειλετών...

Στο Επιχειρησιακό Σχέδιο του ΚΕΑΟ, το οποίο είναι η εισπρακτική υπηρεσία του ΕΦΚΑ, καταγράφονται φέτος και τα τεχνικά προβλήματα που εμποδίζουν την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων χρεών.

Το κυριότερο πρόβλημα δεν είναι παρά η απουσία απευθείας διασύνδεσης με την ΓΓΠΣ για την άντληση πληροφοριών για τα περιουσιακά στοιχείων των οφειλετών.

Δηλαδή, οι υπηρεσίες του ΚΕΑΟ δεν έχουν άμεση σύνδεση με το αρχείο του Taxisnet για την άντληση στοιχείων σχετικά με το περιουσιολόγιό τους, όπως αυτό απεικονίζεται στη Φορολογική Διοίκηση από την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων των οφειλετών (Ε1, Ε2, Ε3).

Έτσι, στις περιπτώσεις οφειλετών με ληξιπρόθεσμα χρέη, το ΚΕΑΟ δεν έχει την ευχέρεια να εντοπίσει τα περιουσιακά του στοιχεία, ώστε να τα δεσμεύσει ή να τα κατασχέσει, για να τους αναγκάσει να τακτοποιήσουν τις οφειλές τους.

Αντίστοιχα προβλήματα δικτύωσης υπάρχουν και με άλλους δημόσιους φορείς. Σύμφωνα με την κωδικοποίηση του ΚΕΑΟ τα προβλήματα αυτά είναι:

1. Η απαιτητική και χρονοβόρα διαδικασία διασταύρωσης στοιχείων μητρώου με τρίτους Φορείς.
2. Η ύπαρξη μεγάλου όγκου οφειλών με πολύ χαμηλή εισπραξιμότητα.
3. Η μεγάλη επιβάρυνση των υπηρεσιών του Κ.Ε.Α.Ο. με τη διαχείριση του νέου εξωδικαστικού μηχανισμού του Ν.4738/2020.
4. Η απουσία απευθείας διασύνδεσης με την ΓΓΠΣ για την άντληση πληροφοριών για τα περιουσιακά στοιχείων των οφειλετών.
5. Η υποστελέχωση Υπηρεσιών - ελλιπής κάλυψη των προβλεπόμενων θέσεων εργασίας.

Παράλληλα, το ΚΕΑΟ διαβλέπει και κινδύνους που μπορεί να απειλήσουν την εισπραξιμότητα των ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι οποίοι είναι τρεις:

1. Η μείωση της ικανότητας αποπληρωμής των οφειλετών.
2. Οι ελλιπείς μηχανισμοί ελέγχου στους τέως Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης που διαχρονικά επέτρεψαν την ανάπτυξη στρατηγικών εισφοροδιαφυγής.
3. Η ενδεχόμενη αναστολή υποχρεώσεων πληγέντων από φυσικές καταστροφές κ.λπ.

Το κυνήγι των ληξιπρόθεσμων

Αναφορικά με τη στρατηγική κατά των ληξιπρόθεσμων χρεών, το ΚΕΑΟ αναφέρει ότι στόχος για το 2024 είναι η τήρηση επικαιροποιημένου μητρώου οφειλετών, η ανάλυση του χαρτοφυλακίου των οφειλών, η συστηματική παρακολούθηση της συμμόρφωσης των εντασσόμενων στις ρυθμίσεις και η εντατικοποίηση της διαδικασίας στοχευμένης λήψης αναγκαστικών μέτρων.

Σχετικά με τον χρόνο τακτοποίησης των χρεών προς τα ασφαλιστικά ταμεία, στο Επιχειρησιακό Σχέδιο του ΚΕΑΟ διακρίνονται τρεις προθεσμίες που δίδονται στους οφειλέτες:

1. Άμεση λήψη αναγκαστικών μέτρων κατά των οφειλετών που δεν προχωρούν σε ρύθμιση ή εξόφληση (το αργότερο εντός 3 μηνών από την ένταξη των οφειλετών στο Κ.Ε.Α.Ο.).
2. Η λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης εντός 70 ημερών μετά από απώλεια ρύθμισης.
3. Η λήψη αναγκαστικών μέτρων είσπραξης εναντίον οφειλετών, που δεν ανταποκρίθηκαν εντός 20 ημερών από την παραλαβή της Ατομικής Ειδοποίησης για την τακτοποίηση οφειλής.

Στο πλαίσιο αυτό, οι προγραμματισμένες δράσεις είναι οι εξής:

• Η τήρηση επικαιροποιημένου μητρώου οφειλετών Η δράση αυτή αφορά την διαρκή ενημέρωση του Ενιαίου Μητρώου Οφειλετών και την επικαιροποίηση των περιλαμβανομένων σε αυτό στοιχείων, ώστε να επιτυγχάνεται η απαιτούμενη εγκυρότητα και πληρότητα των στοιχείων και να είναι εφικτή, ασφαλής και ορθή η περαιτέρω επεξεργασία τους, όταν απαιτείται.
• Η αποστολή των Ατομικών Ειδοποιήσεων, η λήψη αναγκαστικών μέτρων, ο διαχωρισμός οφειλών χαμηλής εισπραξιμότητας και ο εντοπισμός των πραγματικά υπευθύνων σε περιπτώσεις οργανωμένης εισφοροδιαφυγής προϋποθέτουν την πρόσβαση σε επικαιροποιημένα και πλήρη στοιχεία μητρώου. Στο πλαίσιο αυτό, το Κ.Ε.Α.Ο. το 2024 θα συνεχίσει να διενεργεί ενδελεχείς ελέγχους για την επικαιροποίηση των στοιχείων μητρώου, προχωρώντας μεταξύ άλλων και σε διασταυρώσεις με στοιχεία που τηρούνται σε άλλες υπηρεσίες (Γ.Γ.Π.Σ., Γ.Ε.ΜΗ., ΕΛ.ΑΣ., Η.ΔΙ.Κ.Α., Εθνικό τυπογραφείο κλπ.).

Επίσης, βελτιώνει τις διαδικασίες, προκειμένου:

• Να είναι εφικτός ο εντοπισμός στοιχείων για επικαιροποίηση των μητρώων των οφειλετών (π.χ. εντοπισμός αλλαγής διοικητικού συμβουλίου σε Α.Ε. κατόπιν διασταύρωσης με το μητρώο της Γ.Γ.Π.Σ.) και

Τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης

Στο πεδίο της επιβολής αναγκαστικών μέτρων είσπραξης, οι δράσεις που προγραμματίζονται για το 2024 είναι:

1. Η συνέχιση της διαδικασίας στοχευμένης λήψης αναγκαστικών μέτρων για την ενίσχυση της εισπραξιμότητας και την επιδίωξη της συμμόρφωσης των οφειλετών. Ο στόχος παραμένει η έγκαιρη (εντός του τριμήνου από την ένταξη των οφειλετών στο Κ.Ε.Α.Ο.) λήψη αναγκαστικών μέτρων από το Κ.Ε.Α.Ο., με βάση την εξαγωγή αναλυτικών καταλόγων οφειλετών κατά των οποίων πρέπει άμεσα να ληφθούν αναγκαστικά μέτρα (αρχεία στόχου).
2. Η συνέχιση των στοχευμένων δράσεων (αρχεία στόχου) αναγκαστικών μέτρων κατά νέων οφειλετών που εντάσσονται στο Κ.Ε.Α.Ο. καθώς και κατά οφειλετών που απώλεσαν την ρύθμιση των οφειλών τους και διεύρυνση των δράσεων με αρχεία επανελέγχου (follow up).
3. Η εντατικοποίηση των εργασιών για τον ανασχεδιασμό και την βελτίωση του βαθμού αυτοματοποίησης των επιχειρησιακών διαδικασιών αναγκαστικής είσπραξης μέσα στο πλαίσιο της υλοποίησης του νέου ΟΠΣ του Φορέα.
4. Η ολοκλήρωση των δοκιμών των εκκρεμών έργων πληροφορικής στις επιχειρησιακές περιοχές της παραγραφής των απαιτήσεων e-ΕΦΚΑ και χορήγησης βεβαίωσης οφειλής για μεταβίβαση ακινήτου με έναν κωδικό παρακράτησης RF.
5. Η κεντρική παρακολούθηση των δημοσιευτέων στο Ηλεκτρονικό Μητρώο Φερεγγυότητας (ΗΜΦ) πράξεων/αποφάσεων επί πτωχευτικών διαδικασιών του ν.4738/2020 με σκοπό τον εντοπισμό των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών των πτωχών και τον συντονισμό των ενεργειών των Περιφερειακών Υπηρεσιών Κ.Ε.Α.Ο. για την έγκαιρη αναγγελία τους.
6. Η κεντρική παρακολούθηση μέσω της πλατφόρμας e-auction του αποτελέσματος διεξαγωγής των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών με σκοπό τον εντοπισμό των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών των καθ' ων και τον συντονισμό των ενεργειών των Περιφερειακών Υπηρεσιών Κ.Ε.Α.Ο. για την έγκαιρη αναγγελία τους.
7. Η προτεραιότητα για λήψη μέτρων δίνεται στις πιο πρόσφατες οφειλές, οι οποίες έχουν θεωρητικά υψηλότερη εισπραξιμότητα.
8. Οι εντατικότερες προσπάθειες για αναγκαστική είσπραξη απαιτούνται για τους οφειλέτες με υψηλές οφειλές. Για το σκοπό αυτό, στη διάρθρωση των Περιφερειακών Υπηρεσιών με βάση το νέο Οργανισμό προβλέφθηκε ξεχωριστό τμήμα για την διαχείριση των μεγάλων οφειλετών, ώστε να υπάρχει συνεχής και στενή παρακολούθηση των οφειλετών αυτών και των μέτρων που λαμβάνονται.
9. Η αποτροπή δημιουργίας νέων οφειλών. Ένα μέτρο που αξιοποιεί το Κ.Ε.Α.Ο. για την αποτροπή αύξησης των οφειλών των στρατηγικών κακοπληρωτών είναι το μέτρο της αναστολής της χρήσης των ηλεκτρονικών υπηρεσιών του eΕΦΚΑ για την υποβολή Α.Π.Δ. για τους οφειλέτες/εργοδότες που ασφαλίζουν προσωπικό μέσω Α.Π.Δ. χωρίς να καταβάλουν τις τρέχουσες μηνιαίες ασφαλιστικές εισφορές αυξάνοντας συνεχώς το ποσό της οφειλής τους.