Σε παραχωρήσεις, ΣΔΙΤ και ιδιωτικά έργα στρέφονται οι κατασκευαστικοί όμιλοι της χώρας για να διατηρήσουν τα μεγέθη τους τα επόμενα χρόνια. Η περιορισμένη χρηματοδότηση από το Δημόσιο, οι καθυστερήσεις στις πληρωμές και η ανάγκη σταθερών χρηματοοικονομικών ροών για να «βγει» το θηριώδες ανεκτέλεστο των 15,8 δισ. στα τέλη του 2023 έχουν φέρει νέα δεδομένα. Τα στελέχη του κλάδου επιμένουν εδώ και καιρό ότι τα δημόσια έργα, όπως τα γνωρίζαμε, έχουν «κουνήσει μαντίλι».
Παράλληλα, με ναυαρχίδα τη μεγάλη επένδυση του Ελληνικού, ύψους 2,1 δισ. στην πρώτη φάση, που κατέχει και το μεγαλύτερο μερίδιο της πίτας των ιδιωτικών έργων στη χώρα, οι επενδύσεις σε ακίνητα, κτήρια γραφείων, βιομηχανικά κτήρια, ξενοδοχεία, έχουν μπει για τα καλά στο παιχνίδι. Όπως αποτυπώνεται στις οικονομικές καταστάσεις, οι Big 4 εστιάζουν τις προοπτικές του 2024 σε πιο διαφοροποιημένα χαρτοφυλάκια.
Μέσα στη χρονιά αναμένεται και η κορύφωση των διεργασιών, που ήδη εκτυλίσσονται στο παρασκήνιο, για την είσοδο νέων παικτών σε υφιστάμενα σχήματα παραχωρήσεων. Στο περιθώριο, μάλιστα, των εγκαινίων του Ε65, ο επικεφαλής του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Γιώργος Περιστέρης, αποκάλυψε το ενδιαφέρον που έχει ήδη εκφραστεί τόσο για την Αττική Οδό, όσο και για τον ΒΟΑΚ, διευκρινίζοντας πάντως ότι για την Αττική Οδό ο όμιλος δεν έχει κάνει προς το παρόν καμία τέτοια σκέψη.
Πάντως, ο κύκλος εργασιών της κατασκευαστικής δραστηριότητας των μεγάλων ομίλων, που ανήλθε σε 2,26 δισ. ευρώ για το 2023, δείχνει ότι ο γίγαντας των κατασκευών έχει αρχίσει να ξυπνάει. Η ενεργοποίηση του τεράστιου έργου του ΒΟΑΚ, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 2,2 δισ. ευρώ, τα έργα βαριάς συντήρησης που θα χρειαστούν στην Εγνατία Οδό, αλλά και μία σειρά οδικών και κτηριακών ΣΔΙΤ, αναμένεται να δώσουν περαιτέρω ώθηση τα επόμενα χρόνια.
Τα έργα στόχοι για το 2024
Το ανεκτέλεστο του ομίλου ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ διαμορφώθηκε στο τέλος του 2023, σε 3,4 δισ. ευρώ, ενώ συμπεριλαμβανομένων των προς υπογραφή συμβάσεων και των έργων που αφορούν ίδιες επενδύσεις ανεβαίνει στα 5,3 δισ. ευρώ. Επί του συνολικού ανεκτέλεστου πάνω από 70% αφορά σε ιδιωτικά έργα (ίδιες επενδύσεις και έργα για τρίτους), ενώ άνω του 55% αφορά σε έργα ιδίων επενδύσεων.
Σε αναμονή για την ανάληψη της Εγνατίας Οδού, και των υπογραφών για την Αττική Οδό, ο όμιλος που κατασκευάζει ήδη το νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Ηρακλείου, έχει αναδειχθεί προσωρινός ανάδοχος και την παραχώρηση του ΒΟΑΚ, ύψους 1,75 δισ. ευρώ, χτίζοντας το πιο ισχυρό χαρτοφυλάκιο παραχωρήσεων.
Παράλληλα, συμμετέχει σε μία σειρά διαγωνισμών για έργα ΣΔΙΤ οδικά και κτηριακά, προϋπολογισμού που ξεπερνά τα 1,7 δισ. ευρώ. Ο όμιλος ξεκίνησε στα τέλη του 2023 και την κατασκευή του εμβληματικού ολοκληρωμένου τουριστικού συγκροτήματος με ξενοδοχείο και καζίνο στο Ελληνικό με τη Hard Rock International, μία επένδυση άνω του 1 δισ. ευρώ.
Για τον όμιλο Intrakat, το 2023 ήταν μία χρονιά σταθμός: Με την ολοκλήρωση της εξαγοράς της ΑΚΤΩΡ έγινε ο δεύτερος μεγαλύτερος παίκτης στις κατασκευές. Το ανεκτέλεστο στα τέλη του 2023, ανήλθε σε 3,76 δισ. ευρώ, ενώ με τα προς υπογραφή έργα φτάνει το ιστορικό 4,9 δισ. ευρώ. Έχοντας υπογράψει εντός του 2023 νέες συμβάσεις 1,2 δισ. ευρώ, μεταξύ των οποίων, η κατασκευή με ECI για τον Πύργο του Ελληνικού, τα ΣΔΙΤ «Χερσόνησος – Νεάπολη» και «Καλαμάτα-Πύλος-Μεθώνη», η κατασκευή του νέου γηπέδου του Παναθηναϊκού κ.ά.
Για το 2024, έχει μπροστά τις υπογραφές για τα έργα ΣΔΙΤ των φοιτητικών εστιών του Πανεπιστημίου Κρήτης, προϋπολογισμού 195,7 εκατ. ευρώ, και του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, προϋπολογισμού 94 εκατ. ευρώ, για το φράγμα Τσικνιά στη Λέσβο, ύψους 82,6 εκατ. ευρώ, τα εγγειοβελτιωτικά έργα Αμβρακίας - Αμφιλοχίας και Βάλτου (Α' Φάση), προϋπολογισμού 50,2 εκατ. ευρώ. Επίσης, αναμένονται οι συμβάσεις για δύο έργα στο Ελληνικό, που αφορούν στην πρώτη φάση του Μητροπολιτικού Πάρκου (παραλιακό μέτωπο, δημόσιοι υπαίθριοι χώροι), προϋπολογισμού 85 εκατ. ευρώ, και το έργο των Νέων Αθλητικών Εγκαταστάσεων σε κοινοπραξία 50-50 με τη Μυτιληναίος, αναλογούντος προϋπολογισμού 32,8 εκατ. ευρώ.
Από την πλευρά του, ο όμιλος ΑΒΑΞ, που μέσα στο 2023 εστίασε ακόμη περισσότερο στον κλάδο των κατασκευών, παραχωρήσεων και real estate, συνεχίζοντας την αποεπένδυση από ώριμες μη στρατηγικές συμμετοχές (Volterra). Μέσα στο έτος, υπέγραψε αρχικές και συμπληρωματικές συμβάσεις δημόσιων και ιδιωτικών έργων, υπεργολαβιών και υπηρεσιών συνολικής αξίας 1,44 δισ. ευρώ.
Το ανεκτέλεστο του ομίλου ανήλθε στα τέλη του 2023 σε 3,047 δισ. ευρώ. Εξ αυτών, τα έργα εσωτερικού αντιπροσωπεύουν το 78% και στο εξωτερικό το 22%, τα δε δημόσια έργα αντιστοιχούν σε ποσοστό 46% και τα ιδιωτικά́ έργα και ΣΔΙΤ το υπόλοιπο 54%. Στα τέλη του 2023, η ΑΒΑΞ ανακηρύχθηκε ανάδοχος για το οδικό έργο Ιωάννινα – Κακαβιά, προϋπολογισμού 234 εκατ. ευρώ, που αναμένεται να υπογραφεί εντός του έτους.
Την παρουσία του στις κατασκευές ενισχύει και ο όμιλος Μυτιληναίου, μέσω της ΜΕΤΚΑ, που το 2023 συμπλήρωσε ανεκτέλεστο 0,8 δισ. ευρώ. Η εταιρεία μέσα στο 2023 εξασφάλισε τη συμμετοχή της στο ΣΔΙΤ του Flyover, το έργο της παράκαμψης Χαλκίδας – Ψαχνών, τη συμμετοχή (30%) στο έργο για το νέο γήπεδο του Παναθηναϊκού με τις ΤΕΡΝΑ και ΑΚΤΩΡ και υπέγραψε την επέκταση του προαστιακού στη Δυτική Αττική.
Βάσει των οικονομικών της καταστάσεων, εκτός από τα σημαντικά κατασκευαστικά έργα που είναι σε διάφορες φάσεις προκήρυξης, πχ. επέκταση της Γραμμής 2 του μετρό προς Ίλιον, οδικά και αρδευτικά ΣΔΙΤ, στοχεύει για το 2024 και σε σημαντικά ιδιωτικά έργα, όπως ξενοδοχεία, έργα στο Ελληνικό, λιμενικά έργα.
Τον Μάρτιο, ανέλαβε την κατασκευή ενός ξενοδοχείου 5 αστέρων της IKOS KISSAMOS. Επίσης, στρέφεται σε έργα περιβαλλοντικής διαχείρισης, όπως ΚΕΛ και μονάδες επεξεργασίας αποβλήτων.