Στο στόχαστρο της Επιτροπής Ανταγωνισμού εισήλθε ο κλάδος της Πληροφορικής, η οποία θα θέσει υπό εξέταση τον τρόπο δράσης τους αναφορικά με τη συμμετοχή τους σε δημόσιους διαγωνισμούς αξίας πολλών δισ. ευρώ, με δεδομένα τα μεγάλα κονδύλια που «πέφτουν» στον κλάδο τόσο μέσω του ψηφιακού μετασχηματισμού του Δημοσίου όσο και εξαιτίας των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Υπενθυμίζεται ότι το Business Daily σε δημοσίευμά του έχει αναδείξει το συγκεκριμένο θέμα, καθώς στους διαγωνισμούς πληροφορικής μοιάζει ξαφνικά να έχει… εξαφανιστεί ο ανταγωνισμός. Για πρώτη φορά, σε εννέα στους δέκα διαγωνισμούς κατατίθεται μόνο μία προσφορά από εταιρεία ή κοινοπραξία, ενώ σε μεγαλύτερα έργα οι όλες οι εταιρείες που μπήκαν στη διεκδίκηση μοιράστηκαν ένα κομμάτι του έργου, που έσπασε από τις αναθέτουσες αρχές σε κομμάτια.
Στην ανακοίνωσή της η Επιτροπή αναφέρει ότι προχώρησε σε έλεγχο σε μεγάλο αριθμό επιχειρήσεων δραστηριοποιούμενων στον κλάδο πληροφορικής και τεχνολογίας και συναφών υπηρεσιών στο πλαίσιο αυτεπάγγελτης έρευνας για πιθανή οριζόντια σύμπραξη νόθευσης δημόσιων διαγωνισμών (bidrigging) κατά παράβαση των άρθρων 1 ν. 3959/2011 και 101 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ).
Σημειώνεται ότι η διεξαγωγή τέτοιων ελέγχων γίνεται σε επιχειρήσεις από τις οποίες μπορεί να συλλεχθούν στοιχεία για αντι-ανταγωνιστικές πρακτικές στις ερευνώμενες αγορές και δεν προδικάζει ότι οι επιχειρήσεις έχουν εμπλακεί σε αντί-ανταγωνιστική συμπεριφορά ούτε προδικάζει το αποτέλεσμα της έρευνας.
Νομικό πλαίσιο
Η ΕΑ, θεματοφύλακας της εύρυθμης λειτουργίας της ελεύθερης αγοράς, είναι επιφορτισμένη με την εφαρμογή των κανόνων ανταγωνισμού βάσει του ν. 3959/2011 και των άρθρων 101/102 ΣΛΕΕ.
Τα άρθρα 1 του ν. 3959/2011 και 101 ΣΛΕΕ απαγορεύουν συμπράξεις μεταξύ επιχειρήσεων (συμφωνίες, αποφάσεις ενώσεων ή εναρμονισμένες πρακτικές) που έχουν ως αντικείμενο ή αποτέλεσμα τον περιορισμό του ανταγωνισμού.
Το άρθρο 1Α του ν. 3959/2011 απαγορεύει μονομερείς πρακτικές που συνιστούν πρόσκληση σε απαγορευμένη σύμπραξη και ανακοίνωση μελλοντικών προθέσεων τιμολόγησης προϊόντων και υπηρεσιών προς ανταγωνιστές.
Τα άρθρα 2 του ν. 3959/2011 και 102 ΣΛΕΕ απαγορεύουν την καταχρηστική συμπεριφορά επιχειρήσεων με δεσπόζουσα θέση στην αγορά.
Η ΕΑ επισημαίνει ότι, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, θα παρεμβαίνει κατά άμεση προτεραιότητα όπου κρίνεται απαραίτητο και θα εξετάζει κάθε σχετική περίπτωση που θα υποπέσει στην αντίληψή της, με την υποβολή καταγγελίας, αίτησης επιείκειας ή ανώνυμων σχετικών πληροφοριών μέσω του ασφαλούς ψηφιακού περιβάλλοντος (whistleblowing) ή άλλως, και θα επιβάλλει αυστηρότατες διοικητικές κυρώσεις στις επιχειρήσεις που τυχόν μετέρχονται αντι-ανταγωνιστικών πρακτικών βάσει των διατάξεων του ν. 3959/2011 και των άρθρων 101/102 ΣΛΕΕ.
Το πρόγραμμα επιείκειας της ΕΑ
Η διαπίστωση συμμετοχής επιχείρησης σε συμφωνίες καρτελικής φύσεως, δηλαδή σε μυστικές συμφωνίες μεταξύ ανταγωνιστών, οι οποίες έχουν ως αντικείμενο τον καθορισμό τιμών ή ποσοτήτων, κατανομή πελατών ή μεριδίων αγοράς, ή βάσει των οποίων λαμβάνει χώρα νόθευση διαγωνισμών, μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά πρόστιμα από την ΕΑ, σε ποινικές κυρώσεις των υπεύθυνων φυσικών προσώπων και σε αποκλεισμό των εμπλεκόμενων επιχειρήσεων από δημόσιους διαγωνισμούς και συμβάσεις παραχωρήσεων για τρία (3) έτη από την έκδοση της απόφασης.
Η ένταξη στο πρόγραμμα επιείκειας της ΕΑ έχει σημαντικά πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις, ενώσεις επιχειρήσεων και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν εμπλακεί σε τέτοιου είδους συμφωνίες, καθώς με αυτή επιτυγχάνεται:
- Ολική ή μερική απαλλαγή από τα διοικητικά πρόστιμα ή μείωση αυτών,
- Εξάλειψη του αξιοποίνου ή μειωμένη ποινή για τα υπαίτια φυσικά πρόσωπα,
- Πλήρης απαλλαγή της επιχείρησης από κάθε είδους διοικητικές κυρώσεις, και
- Μη αποκλεισμό των επιχειρήσεων από τους δημόσιους διαγωνισμούς ή τις συμβάσεις παραχώρησης.