Ο τουρισμός οδήγησε σε πτώση άνω του 33% το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών

Η ισχυρή πορεία του τουρισμού, τόσο σε επίπεδο αφίξεων όσο και σε επίπεδο εισπράξεων αλλά και η μεγαλύτερη υποχώρηση των εισαγωγών σε σχέση με την αντίστοιχη των εξαγωγών, οδήγησε σε «βουτιά» το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το περασμένο έτος, καθώς διαμορφώθηκε στα 14,1 δισ. ευρώ από 21,2 δισ. που ήταν το 2022, δηλαδή κατά 33,4%. 

Σε ό,τι αφορά τον τουρισμό, οι εισπράξεις ενισχύθηκαν κατά 15,7% και ξεπέρασαν το επίπεδο των 20 δισ. ευρώ, με τις αφίξεις να εμφανίζουν αύξηση 17,3%. 

Βάσει της ανακοίνωσης της ΤτΕ: 

• Τον Δεκέμβριο του 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, κυρίως λόγω της βελτίωσης των ισοζυγίων αγαθών και δευτερογενών εισοδημάτων και, σε μικρότερο βαθμό, του ισοζυγίου υπηρεσιών, ενώ το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκε.
• Το 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε σε σχέση με το 2022, λόγω της βελτίωσης των ισοζυγίων αγαθών, υπηρεσιών και δευτερογενών εισοδημάτων, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την επιδείνωση του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων. 

Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών

Το Δεκέμβριο του 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 459,8 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 2,2 δισεκ. ευρώ.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών συρρικνώθηκε, καθώς η μείωση των εισαγωγών υπερέβη αυτή των εξαγωγών σε απόλυτους όρους. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 19,6% ( 17,9% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 14,9% ( 9,5% σε σταθερές τιμές).

Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 18,9% ( 20,3% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα μειώθηκαν κατά 10,2% (-9,7% σε σταθερές τιμές).

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται κυρίως στη βελτίωση του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών και, σε μικρότερο βαθμό, του ταξιδιωτικού ισοζυγίου, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την επιδείνωση του ισοζυγίου μεταφορών. Σε σχέση με το Δεκέμβριο του 2022, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 32,0% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 41,5%.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, αντανακλώντας αφενός τη μείωση των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα και αφετέρου την αύξηση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων κατέγραψε σημαντική αύξηση έναντι του Δεκεμβρίου του 2022, ως αποτέλεσμα της καταγραφής  καθαρών εισπράξεων, έναντι καθαρών πληρωμών, στον τομέα της γενικής κυβέρνησης, λόγω της εκταμίευσης της τρίτης δόσης από τον Μηχανισμό Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Recovery and Resilience Facility - RRF). 

Το 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 7,1 δισεκ. ευρώ σε σχέση  με το 2022 και διαμορφώθηκε σε 14,1 δισεκ. ευρώ. Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών περιορίστηκε, καθώς η μείωση των εισαγωγών υπερέβη αυτή των εξαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 8,0% ( 4,1% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές κατά 12,3% ( 4,6% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 2,7%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 2,8% ( 6,5% και  4,0% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα).

Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών διευρύνθηκε, πρωτίστως λόγω της βελτίωσης του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και δευτερευόντως του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την επιδείνωση του ισοζυγίου μεταφορών. Σε σχέση με το 2022, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 17,6% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 15,7%.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκε σημαντικά έναντι του 2022, λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων παρουσίασε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος το 2022, κυρίως λόγω της καταγραφής καθαρών εισπράξεων, έναντι καθαρών πληρωμών, στον τομέα της γενικής κυβέρνησης και, σε μικρότερο βαθμό, λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.

Ισοζύγιο Κεφαλαίων

Το Δεκέμβριο του 2023, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022 και διαμορφώθηκε σε 853,3 εκατ. ευρώ, αντανακλώντας την άνοδο των καθαρών εισπράξεων στον τομέα της γενικής κυβέρνησης, κυρίως λόγω των εισροών κεφαλαίων από τον RRF. 

Το 2023, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων μειώθηκε σε σχέση με το 2022 και διαμορφώθηκε σε 2,7 δισεκ. ευρώ, λόγω της καταγραφής καθαρών πληρωμών, έναντι καθαρών εισπράξεων, στους λοιπούς, εκτός γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων

Το Δεκέμβριο του 2023, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) μειώθηκε περίπου κατά το ήμισυ και διαμορφώθηκε σε 1,4 δισεκ. ευρώ. 

Το 2023, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων μειώθηκε σημαντικά σε σχέση με το 2022 (κατά 6,7 δισεκ. ευρώ) και διαμορφώθηκε σε 11,5 δισεκ. ευρώ.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Το Δεκέμβριο του 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, στις απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού καταγράφηκαν καθαρές αποεπενδύσεις ύψους 216,9 εκατ. ευρώ και στις υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού καθαρές αποεπενδύσεις ύψους 129,9 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.

Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά σχεδόν εξ ολοκλήρου τη μείωση κατά 116,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην άνοδο κατά 220,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων, η οποία αντισταθμίστηκε από τη μείωση κατά 188,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια. 

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, καταγράφηκε αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, λόγω της αύξησης κατά 132,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, αλλά και της στατιστικής προσαρμογής που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 79,0 εκατ. ευρώ). Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την άνοδο κατά 5,2 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και, σε μικρότερο βαθμό, τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 79,0 εκατ. ευρώ), η οποία αντισταθμίστηκε, έως ένα βαθμό, από τη μείωση κατά 3,6 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους (περιλαμβάνεται εισροή δανείων από τον RRF, καθώς και η πρόωρη αποπληρωμή δανείων έναντι χωρών-μελών της ζώνης του ευρώ).

Το 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, στις απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού καταγράφηκαν ροές ύψους 3,2 δισεκ. ευρώ και στις υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, καταγράφηκαν ροές ύψους 4,5 δισεκ. ευρώ.

Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην άνοδο κατά 2,8 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την άνοδο κατά 4,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια και δευτερευόντως την αύξηση κατά 1,5 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ελληνικές μετοχές. 

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση κατά 7,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε κυρίως από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 5,1 δισεκ. ευρώ) και, σε μικρότερο βαθμό, από την αύξηση κατά 457,3 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους από εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους συνδέεται με τη στατιστική προσαρμογή σχετικά με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 5,1 δισεκ. ευρώ) και, σε μικρότερο βαθμό, με την αύξηση κατά 4,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET), η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 5,5 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους.

Στο τέλος Δεκεμβρίου του 2023, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 12,3 δισεκ. ευρώ, έναντι 11,3 δισεκ. ευρώ στο τέλος Δεκεμβρίου του 2022. 

ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΠΛΗΡΩΜΩΝ (εκατ. ευρώ)