Καταλήγουν στα σκουπίδια 34 εκατ. κουτιά φαρμάκων κάθε χρόνο

Κάθε χρόνο στην Ελλάδα λήγουν και πετιούνται 34 εκατ. κουτιά φαρμάκων. Είναι ένας θλιβερός αριθμός που αποτυπώνει τη σπατάλη φαρμάκων (medicine waste), την ίδια ώρα που περίπου 1,9 εκατομμύρια συνάνθρωποί μας δυσκολεύονται να καλύψουν ανάγκες τους σε βασικά αγαθά, όπως τα φάρμακα.

Οι λόγοι για τους οποίους περισσεύουν φάρμακα στα νοικοκυριά ποικίλουν. Οι πιο συνήθεις είναι η αλλαγή της φαρμακευτικής αγωγής, η ολοκλήρωσή της χωρίς να καταναλωθεί ολόκληρη η ποσότητα του κουτιού, η απώλεια οικογενειακού προσώπου και η αγορά μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων σε ποσότητες μεγαλύτερες από τις αναγκαίες.

Η μη κερδοσκοπική οργάνωση GIVMED, έχει δημιουργήσει ένα δίκτυο που εξασφαλίζει την πρόσβαση κοινωνικά ευπαθών ομάδων σε φάρμακα. Από το 2016 μέχρι σήμερα έχει καταφέρει να σώσει φάρμακα αξίας 1.950.000 ευρώ μέσω ενός δικτύου 145 κοινωφελών φορέων - σημείων δωρεάς.

Τον Ιούνιο του 2020, η GIVMED πραγματοποίησε καμπάνια ενημέρωσης που επαναλήφθηκε τον Νοέμβριο του ίδιου έτους, με τίτλο «Τα σκουπίδια δε χρειάζονται φάρμακα». «Ήταν η πρώτη φορά που το μήνυμά μας ακούστηκε στην ελληνική τηλεόραση και το ραδιόφωνο και συνοδεύτηκε από μια σειρά δράσεων προβολής», αναφέρει η υπεύθυνη επικοινωνίας του GIVMED Νικολέτα Κουτσοθεοδωρή, μιλώντας στο Business Daily.

Βασικός σκοπός του GIVMED είναι να εξασφαλίσει την πρόσβαση κοινωνικά ευπαθών ομάδων σε φάρμακα, μειώνοντας παράλληλα το περιβαλλοντικό πρόβλημα που προκύπτει από τη λανθασμένη διαχείριση όσων περισσεύουν.

Ο σκοπός αυτός επιτυγχάνεται μέσα από προγράμματα που βασίζονται σε τέσσερις άξονες:

1. Την ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού ηλεκτρονικού δικτύου δωρεάς φαρμάκων στο οποίο συμμετέχουν ιδιώτες, κοινωφελείς φορείς (γηροκομεία, κοινωνικά φαρμακεία, ΜΚΟ), εταιρείες, φαρμακευτικές εταιρείες,
2. την ενημέρωση του ευρέως κοινού για τη δωρεά φαρμάκων,
3. τη βελτίωση του θεσμικού περιβάλλοντος σχετικά με τη δωρεά φαρμάκων και τα κοινωνικά φαρμακεία και
4. την εκπαίδευση ευπαθών ομάδων και επαγγελματιών υγείας σε θέματα που σχετίζονται με το φάρμακο.

Η πανδημία δημιούργησε επείγουσες ανάγκες

Η κ. Κουτσοθεοδωρή σημειώνει πως «τον τελευταίο ένα χρόνο οι ανάγκες των συνεργατών μας έχουν μεταβληθεί σημαντικά και ευτυχώς καταφέραμε να προσαρμοστούμε άμεσα ώστε να ανταποκριθούμε στα αιτήματά τους. Η πιο επείγουσα ανάγκη, ήρθε από τα 32 μη κερδοσκοπικά γηροκομεία που υποστηρίζουμε σε όλη την Ελλάδα και είχαν πάρα πολλές ανάγκες σε υγειονομικό υλικό. Αν και τα γηροκομεία είχαν προσδιοριστεί ως εστίες υπερμετάδοσης του κορονοϊού από τους επιστήμονες και γνωρίζαμε τι έγινε σε άλλες χώρες, δυστυχώς δέχτηκαν ελάχιστη υποστήριξη.

Παράλληλα, στα κοινωνικά φαρμακεία, υπήρχε αύξηση των ωφελουμένων τους, καθώς πολύ κόσμος φοβόταν να πάει σε νοσοκομεία ή σε άλλες δομές για να πάρει τα φάρμακά του. Επίσης, το γεγονός ότι υποστήριξαν τα προγράμματα “Νοσηλεία στο σπίτι” πολλών δήμων, αύξησε τις ανάγκες τους σε φάρμακα. Για τον σημαντικό τους ρόλο μάλιστα πραγματοποιήσαμε την έρευνα “Ρόλος των κοινωνικών φαρμακείων κατά την διάρκεια της πανδημίας του κορονωϊου” με τη Διεθνή Αμνηστία. Και στην περίπτωση των κοινωνικών φαρμακείων, υποστηρίξαμε προσφέροντας εκτός από φάρμακα και υγειονομικό υλικό.

Μέσω  των δράσεών μας και τις σημαντικές συνεργασίες με κοινωφελή ιδρύματα και εταιρείες, προσφέραμε υγειονομικό υλικό συνολικής αξίας 65.000 ευρώ σε κοινωνικά ευπαθή άτομα και εργαζόμενους σε 100 κοινωφελείς φορείς. Μάλιστα, παραμένουμε σε επιφυλακή για να συνεχίσουμε αυτές τις ενέργειες αν χρειαστεί».

Πώς μπορεί κάποιος να δωρίσει φάρμακα

Για να δωρίσει κάποιος φάρμακα, αρχικά καλό είναι να γνωρίζει ότι ληγμένα φάρμακα, φάρμακα που χρειάζονται ψυγείο, δίγραμμα φάρμακα, ανοιχτά σιρόπια, αλοιφές, εισπνεόμενα, δεν μπορούν να δωρηθούν. Τα ληγμένα φάρμακα απορρίπτονται στους πράσινους κάδους των φαρμακείων κοινότητας για να καταστραφούν με ασφάλεια.

Ο πιο εύκολος και γρήγορος τρόπος για να δωρίσει ένας ιδιώτης τα φάρμακα που δε χρειάζεται πια είναι μέσα από τον χάρτη με τα σημεία δωρεάς φαρμάκων σε όλη την Ελλάδα. Το μόνο που χρειάζεται είναι να αναζητήσει την περιοχή του, να βρει το κοντινότερο σε εκείνον σημείο δωρεάς και να παραδώσει τα φάρμακα. Εναλλακτικά, μπορεί να επικοινωνήσει τηλεφωνικά με την ομάδα του GIVMED στο 210 300 7222 για να τον κατευθύνει.

Η δωρεά φαρμάκων απευθύνεται και σε εταιρείες μέσω του προγράμματος “Companies Give Meds!”. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα  με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των εργαζομένων σχετικά με την πρόσβαση στο φάρμακο και τη σωστή διαχείριση των περισσευούμενων φαρμάκων. Μάλιστα, λόγω του κορονοϊού η δράση έχει προσαρμοστεί ώστε να μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά. Μέχρι σήμερα 10 εταιρείες έχουν δωρίσει φάρμακα αξίας 28.000 ευρώ μέσω του GIVMED.

Αντίστοιχα, το πρόγραμμα “Health Sector for Society” απευθύνεται σε εταιρείες προϊόντων υγείας και διευκολύνει τις εταιρείες του κλάδου να δωρίσουν  άμεσα τα προϊόντα τους σε ένα δίκτυο 145 κοινωφελών φορέων χωρίς κανένα διαχειριστικό κόστος. Μέχρι σήμερα είκοσι εταιρείες έχουν δωρίσει φάρμακα αξίας 603.000 ευρώ μέσω του GIVMED.

Η τεχνολογία στην υπηρεσία της δωρεάς φαρμάκων

Οι προγραμματιστές της ομάδας GIVMED έχουν αναπτύξει 3 εφαρμογές για κινητά και υπολογιστές οι οποίες παρέχονται δωρεάν:

1. Το MEDforNGOs (Android και web) είναι ένα ειδικά διαμορφωμένο λογισμικό για τους κοινωφελείς φορείς του δικτύου μας (κοινωνικά φαρμακεία, γηροκομεία, δομές για παιδιά, δομές για πρόσφυγες κ.α.). Αποτελεί μια ολοκληρωμένη λύση ώστε να διαχειρίζονται ηλεκτρονικά την αποθήκη φαρμάκων τους, να παραγγέλνουν φάρμακα από άλλους κοινωφελείς φορείς και να παρακολουθούν την εξέλιξη των ανταλλαγών φαρμάκων.
2. Το MEDforALL (Android, iOS και web) είναι το app με το οποίο μπορεί κανείς να δωρίσει τα φάρμακα που δε χρειάζεται ακριβώς εκεί που υπάρχει ανάγκη βάσει των καταγεγραμμένων ελλείψεων που έχει δηλώσει ο κάθε κοινωφελής φορέας. Επίσης, δίνει τη δυνατότητα στον χρήστη να δημιουργήσει το online οικιακό του φαρμακείο.
3. Το MEDforU (Android και web) διευκολύνει ανθρώπους που χρειάζονται φάρμακα να καταχωρήσουν τις ανάγκες τους, να εντοπίσουν τον κοινωφελή φορέα που τα έχει διαθέσιμα και να τα παραλάβουν εντελώς δωρεάν. Η εφαρμογή είναι διαθέσιμη σε ελληνικά, αγγλικά, γαλλικά, φαρσί και αραβικά, καθώς στοχεύουμε στην υποστήριξη προσφυγικού και μεταναστευτικού πληθυσμού.

Επίσης, έχει αναπτυχθεί και το τεχνολογικό εργαλείο GIVMED Analytics για την συγκέντρωση και ανάλυση όλων των δεδομένων σχετικά με τα περισσευούμενα φάρμακα στην Ελλάδα.