Ο Σύριζα αφού ολοκλήρωσε, άδοξα, την ένδοξη μάχη με τα μνημόνια, έχει επικεντρωθεί στον νεοφιλελευθερισμό. Σε κάθε ευκαιρία ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας και στελέχη της κυβέρνησης και του Σύριζα σε κάθε ευκαιρία τονίζουν για τα δεινά του νεοφιλευθερισμού και την αποφασιστικότητά τους να κερδίσουν την μάχη εναντίον του.
«Όλοι έτοιμοι για τη μάχη απέναντι στη λιτότητα, στο νεοφιλελευθερισμό και την ακροδεξιά», υπογράμμισε πρόσφατα ο Αλέξης Τσίπρας. O υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, με αφορμή τις εκλογές στην Ισπανία, έγραψε στο twitter ότι «η νότια Ευρώπη εγκαταλείπει το νεοφιλελευθερισμό και τις ευρωπαϊκές πολιτικές που μας έφεραν εδώ που μας έφεραν» ενώ στο μήνυμα του Σύριζα για την 1η Μαΐου σημειώνεται: «σήμερα που η κυριαρχία των "αγορών" και οι οικονομικές ελίτ, με όχημα τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, οδηγούν σε αύξηση των ανισοτήτων και περιστολή της δημοκρατίας και απειλούν εργασιακά δικαιώματα που κατακτήθηκαν τον προηγούμενο αγώνα, το μήνυμα της εργατικής πρωτομαγιάς είναι πιο επίκαιρο από ποτέ».
Τι είναι λοιπόν αυτός ο απαίσιος νεοφιλευθερισμός; Δεν είναι κάτι που μπορεί να οριστεί με μεγάλη σαφήνεια ωστόσο σε γενικές γραμμές είναι ο δραστικός περιορισμός του κράτους. Επιδιώκει την ελαχιστοποίηση της παρουσίας του κράτους στην οικονομία και εν γένει την κοινωνία. Οποιαδήποτε αναδιανεμητική παρέμβαση δεν περιορίζει μόνο την ελευθερία αλλά και την αποτελεσματικότητα του συστήματος ενώ κάθε κρατική αναδιανεμητική παρέμβαση ονομάζεται κλοπή και κάθε μορφή φορολογίας θεωρείται επίσης ως κλοπή. Οι νεοφιλελεύθεροι πιστεύουν ότι το κράτος πρέπει να περιορίσει την παρουσία του ακόμα και σε τομείς όπως η εθνική άμυνα και ασφάλεια, με ανάθεση των σχετικών υπηρεσιών σε ιδιώτες. Επίσης είναι υπέρ της απορρύθμισης των αγορών, δηλαδή οι αγορές να μην ελέγχονται και εποπτεύονται από κρατικούς θεσμούς, αλλά να αυτορυθμίζονται.
Τέτοιες ιδέες εφάρμοσαν, στις αρχές της δεκαετίες του '80, η Θάτσερ και ο Ρέηγκαν, τις ίδιες «συνταγές» προσπάθησε να εφαρμόσει και ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους, ο νεότερος, στις ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 2000 χωρίς μεγάλη επιτυχία.
Τι σχέση έχουν όλες αυτές οι πολιτικές με την Ευρώπη; Απολύτως καμία. Η Ευρώπη έχει τόση σχέση με τον νεοφιλελευθερισμό όσο η μέρα με τη νύχτα. Για τους ακραιφνείς νεοφιλελεύθερους της Αμερικής, οι πολιτικές που ακολουθούνται στην Ευρώπη χαρακτηρίζονται ως …κομμουνιστικές. Μάλιστα θεωρούν την γενικότερη καχεξία της ευρωπαϊκής οικονομίας και το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας ως συνέπεια της υπερβολικης και πέρα για πέρα αδικαιολόγητης παρουσίας του κράτους στην οικονομική ζωή.
Ο ρόλος του κράτους στην Ευρώπη ήταν και είναι πολύ μεγάλος ενώ όλες οι ευρωπαϊκές χώρες διατηρούν εξαιρετικά ισχυρό και αποτελεσματικό δίχτυ κοινωνικής προστασίας, με εξαίρεση ίσως τη χώρα μας. Τα περί νεοφιλευθερισμού και της μάχης εναντίον του, που πρεσβεύει ο Σύριζα δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα και μπορούν να γίνουν κατανοητά μόνο μέσα από το πρίσμα της κομματικής προπαγάνδας που αναζητά εχθρούς για να τρομάζει με φανταστικούς κινδύνους την κοινωνία και να συσπειρώνει ψηφοφόρους.
(Δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά στο economistas.gr στις 30/04/2019)