Βαθιά τραύματα που θα χρειασθεί αρκετός χρόνος για να επουλωθούν αφήνει στην οικονομία η κρίση του κορονοϊού, διαψεύδοντας τις αρχικές εκτιμήσεις και προσδοκίες για ένα πλήγμα με σύντομη διάρκεια, χωρίς βαθύτερες επιπτώσεις σοτν παραγωγικό ιστό της οικονομίας.
«Η επιδείνωση του οικονομικού κλίματος που καταγράφεται υπογραμμίζει το βάθος της οικονομικής κρίσης, η οποία αναμένεται να έχει σημαντική διάρκεια και να επηρεάσει δομικά και όχι μόνο συγκυριακά όλους τους τομείς της οικονομίας», υπογραμμίζει χαρακτηριστικά το ΙΟΒΕ, με αφορμή την ανακοίνωση της επιδείνωσης του δείκτη οικονομικού κλίματος τον Μάιο.
Πίσω από τη γενική εικόνα επιδείνωσης του δείκτη οικονομικού κλίματος από το 99,3 στο 88,5 τον Μάιο (πτώση σχεδόν κατά 11%), καταγράφονται αρκετά ανησυχητικές εξελίξεις, με σπουδαιότερη τη διατήρηση της απαισιοδοξίας παρά το σταδιακό άνοιγμα της οικονομίας.
«Αυτόν το μήνα», σημειώνει το ΙΟΒΕ, «καταγράφηκαν εντονότερες αρνητικές εκτιμήσεις κυρίως στο Λιανικό Εμπόριο και τις Υπηρεσίες, καθώς οι άλλοι τομείς και τα νοικοκυριά επηρεάστηκαν εντονότερα τον Απρίλιο. Αυτό συνέβη παρά το γεγονός ότι κατά τον Μάιο ξεκίνησε η σταδιακή αποκατάσταση της λειτουργίας κλάδων που βρίσκονταν σε αναστολή δραστηριότητας. Προκύπτει ότι αυτό το "άνοιγμα" δεν συνοδεύτηκε από κάμψη της απαισιοδοξίας, καθώς η κατανάλωση σε πολλούς κλάδους απέχει πολύ από τα επίπεδά της πριν τη νέα κρίση, και οι αβεβαιότητες είναι ακόμα ισχυρές».
Επιμέρους στοιχεία για τις επιχειρηματικές και καταναλωτικές προσδοκίες δείχνουν πόσο έντονο ήταν το πλήγμα αυτής της κρίσης, καθώς μέσα σε ένα μήνα καταγράφηκαν μειώσεις στις προσδοκίες από 15% (βιομηχανία) έως 27% (λιανεμπόριο) ή ακόμη και 40% (τομέας υπηρεσιών).
Μεταξύ άλλων, όπως σημειώνει το ΙΟΒΕ, καταγράφοντας τη βαθιά επιδείνωση,
- Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία περιορίστηκε αισθητά τον Μάιο, στις 82,8 (από 97,6 τον Απρίλιο) μονάδες, επίπεδο πολύ μικρότερο από το αντίστοιχο περυσινό (102,9 μον.) και το χαμηλότερο των τελευταίων 4,5 ετών. Το ποσοστό χρησιμοποίησης εργοστασιακού δυναμικού υποχώρησε περαιτέρω, στο 64,8% (από 67,0%). Ο δείκτης στις προβλέψεις για την απασχόληση υποχώρησε έντονα και διαμορφώθηκε στις -4 μονάδες (από +9 μονάδες), με το ποσοστό των επιχειρήσεων που προβλέπει άνοδο απασχόλησης το προσεχές τρίμηνο να διαμορφώνεται στο 11% (από 19%) και το 15% να αναμένει υποχώρηση.
- Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο υποχώρησε έντονα τον Μάιο, στις 65,8 (από 90,6) μονάδες, στη χαμηλότερη επίδοση από τον Ιούλιο του 2015. Ο δείκτης συνεχίζει την πτωτική πορεία για δεύτερο συνεχόμενο μήνα λόγω της σχεδόν καθολικής παύσης εργασιών σε μεγάλα τμήματα του τομέα, με εξαίρεση τα Τρόφιμα. Ως αποτέλεσμα οι θετικές εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις εξαλείφονται πλήρως, οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους είναι πλέον έντονα αρνητικές, ενώ και τα αποθέματα διογκώνονται ήπια.
- Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες επηρεάζεται πλέον και αυτός έντονα από τις πρόσφατες εξελίξεις και διαμορφώνεται τον Μάιο, στις 47,9 (από 80,9) μονάδες. Από τις επιμέρους μεταβλητές του δείκτη όλες εξασθενούν, καθώς οι θετικές εκτιμήσεις που είχαν καταγραφεί για την τρέχουσα κατάσταση και ζήτηση το πρώτο τρίμηνο του έτους εξαλείφονται πλήρως, ενώ και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή τους κινούνται έντονα πτωτικά. Μόλις το 12% (από 27%) των επιχειρήσεων δηλώνει απρόσκοπτη επιχειρηματική λειτουργία, κυρίως από τον τομέα Υπηρεσιών πληροφορικής και Διάφορες Επιχειρηματικές δραστηριότητες που μπόρεσαν να διατηρήσουν μέρος της λειτουργικότητάς τους. Από τις υπόλοιπες, το 34% επισημαίνει την ανεπάρκεια ζήτησης ως βασικότερο εμπόδιο στη λειτουργία του, το 15% την ανεπάρκεια κεφαλαίων κίνησης και βεβαίως το 34% την τρέχουσα συγκυρία της κρίσης του κορονοϊού.
Σε ό,τι αφορά τους καταναλωτές, μεγάλη επιδείνωση δεν καταγράφεται τον Μάιο, αλλά αυτό συμβαίνει επειδή η καταναλωτική εμπιστοσύνη έχει πιεσθεί ήδη τόσο πολύ, που είναι δύσκολο να υποχωρήσει περαιτέρω, ενώ ο Έλληνας καταναλωτής είναι δεύτερος στην Ευρώπη σε απαισιοδοξία.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης σημείωσε οριακή υποχώρηση τον Μάιο και διαμορφώθηκε στις –33,0 (από –32,6) μονάδες. Η σταθεροποίηση ουσιαστικά των προσδοκιών των νοικοκυριών μάλλον οφείλεται κυρίως στην εξέλιξη της πανδημίας εγχωρίως τον Μάιο, καθώς σημειώθηκε σημαντική, σταθερή εξασθένησή της. Κατόπιν της ισχυρής πτώσης συνολικά στο πρόσφατο τρίμηνο, οι Έλληνες καταναλωτές εκ νέου βρίσκονται ψηλά στην κατάταξη ως προς τους περισσότερο απαισιόδοξους καταναλωτές στην ΕΕ. Ενώ τον Φεβρουάριο βρίσκονταν στη 12η θέση, τον Απρίλιο βρέθηκαν στην πέμπτη θέση και τον Μάιο στη δεύτερη θέση.