Οι «βαριές» τραπεζικές μετοχές, οι υπολογισμοί της Goldman και η αφανής αναβάθμιση

07 Φεβ 2020 06:30

Ο Επίμονος Κηπουρός σκαλίζει, ψάχνει και αναζητά ενδιαφέροντα σημεία από τον κόσμο των επιχειρήσεων, των αγορών, της οικονομίας και της πολιτικής.

Βαριές και ασήκωτες είναι τις τελευταίες ημέρες οι μετοχές των τραπεζών. Έτσι παρά την μεγάλη επιτυχία της επιστροφής του Δημοσίου στις αγορές, με 15ετές ομόλογο, οι μετοχές των τραπεζών δέχονται πιέσεις. Χθες ήλθε η έκθεση της Goldman Sachs να υπενθυμίσει τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές τράπεζες με το μεγάλο απόθεμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων, διατυπώνοντας παράλληλα ενστάσεις κατά πόσο είναι εφικτή η επίτευξη των στόχων.
Έχει ενδιαφέρον από την έκθεση της Goldman ένας μάλλον ασυνήθιστος υπολογισμός που κάνει ο οίκος για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια: προσθέτει στα μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα και την αξία των ακινήτων που θα πάρουν, θέλοντας και μη, οι τράπεζες τα επόμενα χρόνια, μέσα από τις διαδικασίες πλειστηριασμών. Αθροίζοντας αυτά τα δύο μεγέθη, ο οίκος εκτιμά ότι οι τράπεζες, στο τέλος της περιόδου εξυγίανσης των ισολογισμών τους, το 2022, θα έχουν ένα «ευρύ» δείκτη Μη Εξυπηρετούμενων Ανοιγμάτων, ο οποίος θα ξεπερνά το 10%, δηλαδή θα είναι υπερδιπλάσιος του στόχου 5%, ακόμη και αν όλα τα σχέδια εφαρμοστούν σωστά. Έχει ενδιαφέρον αυτός ο υπολογισμός, ίσως όμως να μην έχει και μεγάλη πρακτική αξία: ευτυχώς ή δυστυχώς, ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός της ΕΚΤ παρακολουθεί το «στενό» δείκτη που περιλαμβάνει μόνο τα NPE και όχι την αξία ακινήτων που θα καταλήξουν στις τράπεζες από πλειστηριασμούς.
Πλατιά χαμόγελα για τους ανθρώπους της Alpha Bank καθώς το επιτόκιο της χθεσινής έκδοσης Tier 2 διαμορφώθηκε σε εξαιρετικά για την τράπεζα επίπεδα και μάλιστα σε μια συγκυρία όπου στις αγορές επικρατεί πολύς θόρυβος. Αυτό όμως που αιφνιδίασε περισσότερο ήταν ο βαθμός υπερκάλυψης, καθώς οι επενδυτές προσέφεραν 5,1 δισ. έναντι 500 εκατ. που ζητούσε η τράπεζα.
Η διοίκηση της τράπεζας είχε εξετάσει σαν εναλλακτική το ενδεχόμενο να αντλήσει λιγότερα χρήματα, καθώς δεν υπήρχε καμία εποπτική πίεση, και σε δεύτερο χρόνο να επανέλθει προσβλέποντας σε καλύτερο επιτόκιο. Ωστόσο η εναλλακτική αυτή εγκαταλείφθηκε, λόγω της μεγάλης ανταπόκρισης των επενδυτών που οδήγησε σε ένα ελκυστικό επιτόκιο.
Η επιτυχία της έκδοσης της Alpha Bank έχει άμεση σχέση με μια άλλη, παράλληλη εξέλιξη: την αφανή αναβάθμιση των κρατικών ομολόγων. Τι σημαίνει αυτό; Ότι οι αποδόσεις που έχουν τα ελληνικά ομόλογα, αλλά και το spread στα CDS (τα συμβόλαια ασφάλισης έναντι κινδύνου αθέτησης) παραπέμπουν σε καλύτερη βαθμολογία από αυτή που δίνουν οι οίκοι αξιολόγησης.
Διαβάζουμε, για παράδειγμα, στα τελευταία Market Data Highlights του οίκου Moody's ότι τα CDS των ελληνικών ομολόγων έχουν πέσει κοντά στο 1% (106 μονάδες βάσης, για την ακρίβεια), κάτι που σημαίνει ότι η αγορά αξιολογεί τους ελληνικούς τίτλους σαν να είχαν βαθμολογία Ba1 από την Moody's, ενώ ο οίκος τα βαθμολογεί αρκετά χαμηλότερα, με B1. Θυμίζουμε ότι Ba1 σημαίνει μόνο ένα σκαλοπάτι κάτω από την -πολυπόθητη- επενδυτική βαθμίδα.
Με άλλα λόγια, υπάρχει μια αναντιστοιχία ανάμεσα σε αυτό που «βλέπει» η αγορά ως ελληνικό κίνδυνο και σε αυτό που βλέπουν οι οίκοι αξιολόγησης, οι οποίοι είναι πολύ προσεκτικοί με την Ελλάδα, επειδή την πάτησαν παταγωδώς το 2009. Οι επενδυτές καταλαβαίνουν, όμως, ότι τα ελληνικά «χαρτιά» είναι πολύ καλύτερα από όσο δείχνει η «βιτρίνα» των οίκων αξιολόγησης και προσφέρουν αποδόσεις πολύ υψηλές για τον κίνδυνο που ενσωματώνουν. Γι' αυτό και γίνονται ανάρπαστες όλες οι μεγάλες εκδόσεις, από το 15ετές του Δημοσίου, ως το Tier 2 της Alpha Bank.
Δεν σημαίνει και πολλά η προσωρινή απόφαση της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών για προσωρινό «πάγωμα» της προκήρυξης νέου διαγωνισμού για το έργο Άκτιο – Αμβρακία. Το υπουργείο Υποδομών δεν θα μπορέσει να προκηρύξει εκ νέου το διαγωνισμό, μέχρι να λάβει η ΑΕΠΠ την απόφασή της επί της προδικαστικής προσφυγής που έχει ασκήσει η εταιρεία GD INFRASTRUTTURE SRL.
Όμως, αρκετά κρίσιμη θα είναι για το υπουργείο η τελική απόφαση που θα εκδώσει η Αρχή, μετά τη συνεδρίασή της για το θέμα στις 13 Φεβρουαρίου. Αν κριθεί ότι ο διαγωνισμός δεν μπορεί να προκηρυχθεί εκ νέου, αλλά θα πρέπει να αναλάβει το έργο ο δεύτερος μειοδότης, μετά τον αποκλεισμό του πρώτου, τότε το υπουργείο Υποδομών θα κληθεί να λύσει μια αρκετά δύσκολη νομική εξίσωση. Σε κάθε περίπτωση, βέβαιο είναι ότι στον τομέα των κατασκευών για αρκετό καιρό ακόμη περισσότερες δουλειές θα έχουν οι δικηγόροι, παρά οι μηχανικοί.
Στο best – seller, «Ο Μαύρος Κύκνος», ο αμερικανο-λιβανέζος καθηγητής Nassim Taleb ονομάζει «πλατωνική πτύχωση» το εκρηκτικό εκείνο σύνορο όπου αυτό που θεωρούμε ότι ξέρουμε έρχεται σε επαφή με την περίπλοκη πραγματικότητα. Και μπορεί το μεταναστευτικό να μην αποτελεί Μαύρο Κύκνο ωστόσο είναι βέβαιο ότι εκεί που προεκλογικά πολλοί έκαναν λόγο για ολοκληρωμένα σχέδια για το μεταναστευτικό, για έλεγχο των συνόρων, για επαναπατρισμούς κ.λπ. και εμφανίζονταν υπερ – βέβαιοι ότι με την ΝΔ θα πάψει η χώρα να είναι ξέφραγο αμπέλι, τώρα γνωρίζουν από πρώτο χέρι τη σκληρή πραγματικότητα και αυτό που ο Taleb ονομάζει «πλατωνική πτύχωση».