Στα υψηλότερα επίπεδα των τελευταίων δέκα ετών διαμορφώθηκε η οργανική κερδοφορία των τραπεζών στο πρώτο τρίμηνο της φετινής χρήσης, επίδοση που οφείλεται κυρίως στο ευνοϊκό επιτοκιακό περιβάλλον που οδήγησε στην εκτόξευση των επιτοκιακών εσόδων.
Eurobank, Εθνική Τράπεζα, Τράπεζα Πειραιώς και Alpha Bank σημείωσαν κατά το πρώτο τρίμηνο του 2023 αύξηση των επιτοκιακών εσόδων κατά 58,8% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2022, αντισταθμίζοντας πλήρως τις απώλειες που σημείωσαν από χρηματοοικονομικά και άλλα έσοδα (-87,7%).
Οι τέσσερις συστημικές τράπεζες εμφάνισαν στο τέλος Μαρτίου επιτοκιακά έσοδα 1,87 δισ. ευρώ έναντι 1,18 δισ. ευρώ στο αντίστοιχο περυσινό διάστημα, ενώ τα χρηματοοικονομικά έσοδα περιορίστηκαν στα 64,3 εκατ. ευρώ έναντι 521,1 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2022.
Η εικόνα των εσόδων των συστημικών τραπεζών στο πρώτο τρίμηνο 2023
Eurobank | A' Τριμ. '23 | A' Τριμ. '22 | Μετ. % | Εθνική Τράπεζα | A' Τριμ. '23 | A' Τριμ. '22 | Μετ. % | |
Έσοδα Τόκων | 503 | 323 | 55,7% | Έσοδα Τόκων | 497 | 288 | 72,6% | |
Προμήθειες | 129 | 118 | 9,3% | Προμήθειες | 87 | 85 | 2,4% | |
Χρηματοοικονομικά | -8 | 225 | -103,6% | Χρηματοοικονομικά | 50 | 120 | -58,3% | |
Λοιπά | -4 | 30 | -113,3% | Λοιπά | ||||
Λειτουργικά Έσοδα | 620 | 681 | -9,0% | Λειτουργικά Έσοδα | 634 | 493 | 28,6% | |
Κέρδη μετά φόρων | 237 | 270 | -12,2% | Κέρδη μετά φόρων | 260 | 360 | -27,8% | |
Προσαρμοσμένα κέρδη μ.φ. | 255 | 302 | -15,6% | Προσαρμοσμένα κέρδη μ.φ. | 278 | 208 | 33,7% |
Ποσά σε εκατ. ευρώ
Τράπεζα Πειραιώς | A' Τριμ. '23 | A' Τριμ. '22 | Μετ. % | Alpha Bank | A' Τριμ. '23 | A' Τριμ. '22 | Μετ. % | |
Έσοδα Τόκων | 447 | 286 | 56,3% | Έσοδα Τόκων | 423,6 | 281,1 | 50,7% | |
Προμήθειες | 122 | 106 | 15,1% | Προμήθειες | 87,9 | 105,8 | -16,9% | |
Χρηματοοικονομικά | 8 | 72 | -88,9% | Χρηματοοικονομικά | 14,3 | 104,1 | -86,3% | |
Λοιπά | Λοιπά | 9,9 | 16,3 | -39,3% | ||||
Λειτουργικά Έσοδα | 577 | 464 | 24,4% | Λειτουργικά Έσοδα | 535,8 | 507,3 | 5,6% | |
Κέρδη μετά φόρων | 180 | 521 | -65,5% | Κέρδη μετά φόρων | 111,2 | 123,4 | -9,9% | |
Προσαρμοσμένα κέρδη μ.φ. | 204 | 159 | 28,3% | Προσαρμοσμένα κέρδη μ.φ. | 168,1 | 134,6 | 24,9% |
Ποσά σε εκατ. ευρώ
Η εκτόξευση των επιτοκιακών εσόδων οφείλεται στις απανωτές αυξήσεις επιτοκίων που πραγματοποιήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, οι οποίες πέρασαν άμεσα στα επιτόκια δανείων, ενώ δεν υπήρξε αντίστοιχη επιβάρυνση στις καταθέσεις λόγω της πλεονάζουσας ρευστότητας των τραπεζών. Σημειώνεται ότι η εικόνα του πρώτου τριμήνου δεν θα διατηρηθεί, καθώς οι τράπεζες έχουν δεσμευτεί ότι δεν θα μετακυλήσουν στους δανειολήπτες νέες αυξήσεις επιτοκίων της ΕΚΤ ενώ θα υπάρξει επιβάρυνση στο κόστος καταθέσεων.
Η ώθηση από τα επιτοκιακά έσοδα βοήθησε τις τράπεζες να «σβήσουν» την ασθενική ανάπτυξη εργασιών που κατέγραψαν στο ξεκίνημα της χρονιάς, ως αποτέλεσμα των αποπληρωμών δανείων στις οποίες προχώρησαν πολλές μεγάλες επιχειρήσεις, αλλά και λόγω της συγκράτησης που χαρακτηρίζει τις εκλογικές χρονιές.
Οι επιτελείς των τραπεζών αισιοδοξούν ότι η εικόνα αυτή θα αλλάξει τα επόμενα τρίμηνα, καθώς η ισχυρή πορεία της οικονομίας και η ενίσχυση των επενδύσεων θα τονώσουν σημαντικά τις χορηγήσεις δανείων. Μεγάλη επιτάχυνση στις χορρηγήσεις δανείων αναμένεται στο δεύτερο εξάμηνο της εφετινής χρονιάς μετά την ολοκλήρωση και της δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης και τον σχηματισμό κυβέρνησης. Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας εκτιμάται ότι θα δώσει μεγάλη ώθηση στην οικονομία, τις επενδύσεις και τα επιχειρηματικά deals, κάτι που θα έχει ενισχύσει σημαντικά τις τραπεζικές εργασίες.
Ποιοτική αναβάθμιση της κερδοφορίας
Η μεγάλη αύξηση των επιτοκιακών εσόδων, αντισταθμίζοντας πλήρως τα μη επαναλαμβανόμενα χρηματοοικονομικά έσοδα που είχαν επιτύχει το 2022, οδηγεί σε δραστική αναβάθμιση της ποιότητας της κερδοφορίας. καθώς πλέον στηρίζεται σε πηγές που προέρχονται από τραπεζικές εργασίες και όχι από έκτακτα, μη επαναλαμβανόμενα κέρδη.
Η υπερβολική συμμετοχή των μη επαναλαμβανόμενων χρηματοοικονομικών αποτελεσμάτων στην κερδοφορία των τραπεζών την προηγούμενη διετία αποτέλεσε σημείο προβληματισμού και ήταν ο κύριος λόγος που ο SSM δεν έδωσε την έγκριση στις εγχώριες τράπεζες να προχωρήσουν στη διανομή μερίσματος για τη χρήση του 2022 παρά το ισχυρό τελικό αποτέλεσμα.
Ο SSM επέμεινε ότι οι τράπεζες πρέπει να εργαστούν στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της οργανικής τους κερδοφορίας, μέσω της ανάπτυξης των εργασιών τους, πριν προχωρήσουν στη διανομή μερίσματος. Σημειώνεται ότι και η Εθνική Τράπεζα, που ανακοίνωσε χθες τα αποτελέσματα του πρώτου τριμήνου, ανέφερε ότι δεν θα προχωρήσει στη διανομή μερίσματος το 2022 επιβεβαιώνοντας τις σχετικές εκτιμήσεις που είχαν διατυπωθεί μετά το ανάλογο «όχι» του SSM στη Eurobank.
Η συνθήκη αυτή, η ενίσχυση της επαναλαμβανόμενης κερδοφορίας, επιτυγχάνεται φέτος και, εκτός απροόπτου, οι εγχώριες τράπεζες θα μπορέσουν να προχωρήσουν στη διανομή μερίσματος για τη χρήση του 2023.
Πρέπει να σημειωθεί ωστόσο ότι η αύξηση των επιτοκιακών εσόδων δεν οφείλεται τόσο στην ανάπτυξη των εργασιών μέσω των χορηγήσεων νέων δανείων αλλά στις αυξήσεις των επιτοκίων του ευρώ που ήταν συγκυριακή. Εικόνα που αναμένεται να αλλάξει τα επόμενα τρίμηνα με τις τράπεζες να περιμένουν σημαντική αύξηση πιστωτικής επέκτασης.