Την ανησυχητική διάσταση που έχει λάβει η αποβιομηχάνιση στην Ευρώπη και τον κίνδυνο να χαθούν και άλλες χιλιάδες θέσεις εργασίας περιέγραψε πρόσφατα σε εκδήλωση αποφοίτων του LSE ο κ. Ευάγγελος Μυτιληναίος, μιλώντας πλέον και ως πρόεδρος της Eurometaux, του συνδέσμου που εκπροσωπεί τις βιομηχανίες μη σιδηρούχων μετάλλων στη Γηραιά Ηπειρο.
Σύμφωνα με τον κ. Μυτιληναίο, η Ευρωπαϊκή Ενωση έθεσε ένα σχέδιο απότομης εγκατάλειψης των ορυκτών καυσίμων, χωρίς ενδιάμεσο στάδιο και υποδομές, δημιούργησε αντικίνητρα στην ευρωπαϊκή βιομηχανία με αποτέλεσμα ενεργοβόρες βιομηχανίες να μειώνουν δραστικά την παραγωγή τους ή να εγκαταλείπουν την Ευρώπη για χώρες στις οποίες δεν έχουν να πληρώσουν υψηλά δικαιώματα διοξειδίου του άνθρακα (CO2) και πανάκριβες τιμές ρεύματος.
Οπως επισήμανε, το Αλουμινίο της Ελλάδος είναι από τα ελάχιστα χυτήρια αλουμινίου στην Ευρώπη που βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία. Εδώ θα πρέπει να επισημανθεί πως η συγκεκριμένη μονάδα έχει ένα πολύ καλό διμερές συμβόλαιο με τη ΔΕΗ, το οποίο όμως λήγει τον Ιούνιο του 2023.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurometaux, και τα 9 ηλεκτρολυτικά χυτήρια ψευδαργύρου στην ΕΕ έχουν επηρεαστεί σε μεγάλο βαθμό από την κρίση ηλεκτρικής ενέργειας, με πολλές περικοπές ή έχουν σταματήσει εντελώς την παραγωγή. Η Goldman Sachs έχει υπολογίσει 750.000 τόνους ανασταλμένης παραγωγικής ικανότητας, που ισοδυναμεί με 45% της συνολικής παραγωγής της ΕΕ.
Η Glencore έκλεισε το μεταλλουργείο ψευδαργύρου Portovesme στην Ιταλία. Τα μεταλλουργεία της στην Αστούρια (Ισπανία) και Nordenham (Γερμανία) έχουν περιορίσει την παραγωγή.
Η Nyrstar ανακοίνωσε ότι το μεταλλουργείο της Budel – το οποίο παράγει 315 kt ψευδάργυρο ετησίως – θα τεθεί σε φροντίδα και συντήρηση μέχρι νεωτέρας. Τα άλλα πλήρως ηλεκτρισμένα χυτήρια ψευδαργύρου στο Βέλγιο (Balen) και τη Γαλλία (Auby) έχουν μειώσει τα επίπεδα παραγωγής έως και 50%.
Τα χυτήρια Boliden Zinc στη Νορβηγία και τη Φινλανδία περιορίζουν την παραγωγή σε περιόδους ανόδου των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας, όπως και το χυτήριο ψευδαργύρου KCM στη Βουλγαρία.
Κλείσιμο μονάδων και περικοπές στον κλάδο του αλουμινίου
Η Ευρώπη έχει χάσει περίπου 1 εκατομμύριο τόνους της πρωτογενούς παραγωγής αλουμινίου της λόγω περικοπών και κλεισίματος το 2021 και 2022. Αυτό ισοδυναμεί με το 50% της συνολικής πρωτογενούς παραγωγής αλουμινίου της ΕΕ.
Η Aldel, ο μοναδικός παραγωγός πρωτογενούς αλουμινίου στην Ολλανδία με χωρητικότητα 110.000 τόνων, περιόρισε πλήρως την παραγωγή από τον Οκτώβριο του περασμένου έτους. Απολύθηκαν 100 μόνιμοι και εργολάβοι.
Η αμερικανική Alcoa θα περιορίσει την παραγωγή πρωτογενούς αλουμινίου στο San Ciprián στην Ισπανία για δύο χρόνια με τη δέσμευση να ξεκινήσει επανεκκίνηση του από το 2024. Επίσης, η Alcoa θα περιορίσει το ένα τρίτο της παραγωγικής της ικανότητας στο μεταλλουργείο Lista στη Νορβηγία για να μετριάσει το υψηλό ενεργειακό κόστος.
Η Alro, το μοναδικό χυτήριο αλουμινίου της Ρουμανίας, μείωσε την παραγωγή της κατά 60% και μόνο 2 στις 5 μονάδες παραγωγής λειτουργούν το 2022. Οι μειώσεις προσωπικού στο μεταλλουργείο αλουμινίου και το εργοστάσιο αλουμίνας ανέρχονται σε 800 εργαζόμενους.
Το μεταλλουργείο AIP στη Δουνκέρκη, το μεγαλύτερο μεταλλουργείο στην ΕΕ με ετήσια δυναμικότητα περίπου 285.000 τόνων, έκοψε την παραγωγή κατά 15%.
Η Talum μείωσε την παραγωγή από το σλοβενικό μεταλλουργείο στο ένα τρίτο. Παρήγαγε 114.581 τόνους το 2021.
Τα χυτήρια της Trimet's σε Voerde και Αμβούργο ανακοίνωσαν μείωση 30% στην ετήσια δυναμικότητα, περίπου 70.000 τόνους ετησίως. Τον Μάρτιο, το χυτήριο του Έσσεν της Trimet μείωσε επίσης την παραγωγή κατά 50%. Πρόσθετη απώλεια παραγωγής 82.500 τόνων ετησίως.
Τέλος, η Hydro ανακοίνωσε το πλήρες κλείσιμο του εργοστασίου της Slovalco στη Σλοβακία από τον Σεπτέμβριο του 2022, που ισοδυναμεί με 120.000 τόνους αλουμινίου ετησίως.
Η συμβολή του κλάδου αλουμινίου στην ελληνική οικονομία
Στην Ευρώπη, ο ευρωπαϊκός κλάδος των μη σιδηρούχων μετάλλων έχει ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των 120 δισ. ευρώ με πάνω από 47 εκατ. τόνους ετήσιας παραγωγής και απασχολεί 500.000 άμεσους και 3 εκατ. έμμεσους εργαζόμενους.
Αντίστοιχα, στην Ελλάδα καταγράφονται 3.000 μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις που απασχολούνται στη δραστηριότητα του Αλουμινίου, με πάνω από 30.000 εργαζόμενους. Είναι ο τρίτος πιο εξαγωγικός κλάδος της ελληνικής οικονομίας, με αξία εξαγωγών περισσότερων από 2 δις ευρώ, αντιπροσωπεύοντας το 5,4% των συνολικών εξαγωγών της χώρς και ο δεύτερος με το καλύτερο θετικό εμπορικό ισοζύγιο, ύψους 820 εκ. ευρώ.
Για να επανέλθουμε στην ομιλία του κ. Μυτιληναίου, ο ίδιος αποκάλυψε ότι ως πρόεδρος της Eurometaux είχε τις πρώτες του επαφές στις Βρυξέλλες για την αντιμετώπιση της αποβιομηχάνισης αλλά όπως τόνισε, «από τις επαφές μου κατέστη σαφές πόσο δυσκίνητη έχει γίνει η Ένωσή μας, που από φορέας αλληλεγγύης έχει καταλήξει πεδίον μόνο συμβιβασμών, κυρίως συμβολικών συμβιβασμών, που δεν έχουν αντίκρισμα στην πραγματική κοινωνία και οικονομία. Χωρίς να φαίνεται λύση, οι Βρυξέλλες -σε μεγάλο βαθμό- συνεχίζουν να επιδιώκουν ορισμένες πρωτοβουλίες, σαν να ήταν business as usual».
Διμερή συμβόλαια και green pool με παραγωγούς ΑΠΕ ζητούν οι ελληνικές βιομηχανίες
Ο πρόεδρος της ΕΒΙΚΕΝ, του συνδέσμου των ενεργοβόρων βιομηχανιών στην Ελλάδα, κ. Αντώνης Κοντολέων μιλώντας στο ΒD έθεσε τρεις προϋποθέσεις που αν ισχύσουν υποστηρίζει ότι θα δώσουν σημαντικές λύσεις στην αντιμετώπιση του υψηλού ενεργειακού κόστους από τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Πρώτον, η αποσύνδεση της τιμής της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας από την τιμή του φυσικού αερίου που διαμορφώνεται στο χρηματιστήριο της Ολλανδίας (ΤΤF).
Δεύτερον, η σύναψη μακροπρόθεσμων διμερών συμβολαίων μεταξύ των βιομηχανιών έντασης ενέργειας και των παραγωγών. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΕΒΙΚΕΝ το μέτρο αυτό, ακόμη και αν δεν αποσυνδεθεί η χονδρεμπορική τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας από την τιμή του φυσικού αερίου θα έχει ευεργετικά αποτελέσματα στην επίτευξη ανταγωνιστικού κόστους ενέργειας για τις βιομηχανίες. Ο κ. Κοντολέων ανέφερε ότι καταγράφεται απροθυμία από τους παραγωγούς να προσφέρουν διμερείς συμβάσεις.
Τρίτον, να δοθεί η δυνατότητα διμερών συμβολαίων με παραγωγούς ΑΠΕ (μηχανισμός Green Pool) ώστε οι βιομηχανίες της χώρας εκτός από χαμηλές τιμές να καταναλώνουν και ρεύμα που θα προέρχεται από πράσινες μορφές ενέργειας.