Μια κοσμογονία έργων, με καταλύτη το Ταμείο Ανάκαμψης, που όμοιά της ίσως δεν έχει ξαναδεί η χώρα -αν εξαιρεθεί η περίοδος πριν τους Ολυμπιακούς Αγώνες- οδηγεί την επόμενη πενταετία σε διπλασιασμό του τζίρου των κατασκευαστικών εταιρειών και προκαλεί έντονη κινητικότητα στον κλάδο και επιχειρηματικές συμφωνίες.
Πρόκειται για έργα που απαιτούν τεράστια κεφάλαια, ισχυρά επιχειρησιακά σχήματα και εξειδίκευση και αυτός είναι ο λόγος που σύσσωμος ο κλάδος βρίσκεται σε αναδιάταξη, συνάπτοντας κοινοπραξίες με στόχο το «πάντρεμα» τεχνογνωσίας αλλά και δυναμικότητας.
O κλάδος των κατασκευών, μετά από μια «στεγνή» δωδεκαετία μεταξύ 2007 και 2019, την τελευταία διετία ανακάμπτει δυναμικά, καθώς τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης είναι πολύ φιλόδοξα. Projects που ήταν σε διαδικασία διαρκών αναβολών για μεγάλο διάστημα ξεμπλοκάρουν. Παράλληλα, το υπουργείο Υποδομών έχει προγραμματίσει την υλοποίηση έργων ύψους 13 δισ. ευρώ για τα επόμενα χρόνια, που θα δημιουργήσουν τουλάχιστον 20.000 νέες θέσεις εργασίας.
Το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) παρουσίασε χθες τη μελέτη «Προοπτικές ανάπτυξης και ανάγκες χρηματοδότησης του τομέα των Κατασκευών», εκτιμώντας ότι την επόμενη 5ετία ο τζίρος των εταιρειών θα έχει διπλασιαστεί, φτάνοντας τα 19,8 δισ. το 2026, εφόσον απορροφηθεί το σύνολο των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης (επιχορηγήσεις και δάνεια).
Με βάση την ανάλυση των δράσεων του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ), εκτιμάται ότι επιχορηγήσεις ύψους 7,96 δισ. ευρώ θα κατευθυνθούν σε έργα που έχουν άμεση σχέση με τις Κατασκευές, κινητοποιώντας συνολικούς πόρους ύψους 13,3 δισ. ευρώ.
Τα κατασκευαστικά έργα που θα στηριχθούν με επιχορηγήσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης αφορούν κυρίως τους τομείς της Ενέργειας (4,6 δισ.), των Μεταφορών (4,1 δισ.) και του Περιβάλλοντος (2,9 δισ.). Μαζί με τους πόρους από τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης (και τους κινητοποιούμενους από τα δάνεια πόρους χρηματοδότησης) εκτιμάται ότι για έργα με άμεση σχέση με τις Κατασκευές θα μπορούσαν να κινητοποιηθούν την περίοδο 2022-2026 συνολικά 27 δισ. ευρώ (επιχορηγήσεις 13,3 δισ. και δάνεια 13,7 δισ.).
Συνεπώς, οι επενδύσεις σε Κατασκευές εκτιμάται ότι θα ενισχύσουν σημαντικά το μερίδιό τους στο ΑΕΠ την περίοδο 2022-2026. Μεσοπρόθεσμα, εκτιμώνται επιπρόσθετες επενδύσεις σε υποδομές και κατοικίες ετησίως ύψους έως 4,1% του ΑΕΠ (συγκριτικά με το 2020), με το ποσοστό των επενδύσεων σε κατασκευαστικά έργα να φτάνει μέχρι το 8,1% του ΑΕΠ το 2025 από 4% το 2020. Εκτιμάται επίσης ότι η αξία παραγωγής των κατασκευαστικών έργων υποδομών και κατοικιών θα ακολουθήσει ισχυρή ανοδική πορεία την περίοδο 2022 - 2026, ξεπερνώντας τα 18 δισ. το 2025 (από 7,6 δισ. το 2020).
Κοσμογονία έργων
Το 2021 είχαμε το ξεκλείδωμα και την ανάθεση κορυφαίων έργων όπως είναι η Εγνατία (προϋπολογισμού 1,5 δισ. ευρώ) και η Γραμμή 4 του Μετρό (αξίας 1,8 δισ. ευρώ), ενώ μέσα στο 2022 έχουν ήδη ξεμπλοκάρει αρκετά εμβληματικά, μικρότερα ή μεγαλύτερα έργα.
Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις που ετερόκλητοι και παραδοσιακά αντίπαλοι –έως πρότινος– κατασκευαστικοί όμιλοι, συνάπτουν κοινοπραξίες με στόχο την αλληλοκάλυψη άρα και την πλήρωση των όρων που το εκάστοτε έργο απαιτεί.
Ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ) είναι κοντά στο να ξεκινήσει, ενώ το 2024 θα είναι η χρονιά – σταθμός, με πλήρη ανάπτυξη όλα τα εργοτάξια κατά μήκος του άξονα. Ο δρόμος Πάτρας – Πύργου που για χρόνια βρισκόταν σε ομηρία λόγω λανθασμένων επιλογών της προηγούμενης κυβέρνησης, ξεμπλόκαρε και τα έργα έχουν ξεκινήσει το τελευταίο τρίμηνο.
Η Ανατολική Περιφερειακή Θεσσαλονίκης, γνωστή και ως Flyover, η επέκταση της Λ. Κύμης, το οδικό έργο «Καλαμάτα - Ριζόμυλος - Πύλος - Μεθώνη», ο Προαστιακός για το Λαύριο, η Ολοκληρωμένη Διαχείριση Απορριμμάτων Περιφέρειας Πελοποννήσου, ο οδικός άξονας Λαμία – Καρπενήσι, η Νέα Προαστιακή Σιδηροδρομική Γραμμή για τη Σύνδεση της Ραφήνας και του Λιμένα Ραφήνας με το Υφιστάμενο Σιδηροδρομικό Δίκτυο, σιδηροδρομικά έργα που θα συνδέουν τους λιμένες της Πάτρας, του Λαυρίου, της Ραφήνας, Θεσσαλονίκης, Καβάλας και Αλεξανδρούπολης, η κατασκευή σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Θεσσαλονίκη - Τοξότες, η νέα διπλή σιδηροδρομική γραμμή στο τμήμα Ρίο - Νέος Λιμένας Πατρών, είναι μερικά μόνο από τα έργα που έχουν προκηρυχθεί ή είναι σε διαδικασία αναδοχής.
Ειδικά στα σιδηροδρομικά έργα είναι σε εξέλιξη ένα γιγαντιαίο πρόγραμμα δημοπρατήσεων, για έξι νέα μεγάλα έργα, ύψους 4 δισ. ευρώ. Πρόκειται για το μεγαλύτερο πακέτο σιδηροδρομικών έργων που έχει υλοποιηθεί ποτέ στη χώρα. Στόχος είναι όλα τα σιδηροδρομικά έργα να συνδέουν τους λιμένες της Πάτρας, του Λαυρίου, της Ραφήνας, της Θεσσαλονίκης, της Καβάλας και της Αλεξανδρούπολης με το τρένο, ενισχύοντας τη διασυνοριακή σιδηροδρομική σύνδεση με την υπόλοιπη νοτιοανατολική Ευρώπη.
Εξελίξεις και επιχειρηματικές συμφωνίες
Ο κλάδος της ενέργειας και των υποδομών πέρυσι «έδωσε» τη μεγαλύτερη ιδιωτικοποίηση στην ιστορία της χώρας (ΔΕΔΔΗΕ, έναντι 2,1 δ δισ. ευρώ), τη μεγαλύτερη αύξηση κεφαλαίου μη τραπεζικής εταιρείας από το 2008, προσέλκυσε εφοπλιστικά κεφάλαια σε εισηγμένες εταιρείες (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Τέρνα Ενεργειακή και Ελλάκτωρ), έφερε εκδόσεις ομολόγων, placements μετοχών και πακέτων και πολλές άλλες μικρότερες ή μεγαλύτερες επιχειρηματικές συμφωνίες.
Στον όμιλο ΓΕΚ Τέρνα, μέσα στο 2021 υπήρξαν πολλές και σημαντικές αλλαγές, καθώς το οικογενειακό fund Latsco Hellenic Holdings της Μαριάννας Λάτση απέκτησε το 7,6% των μετοχών έναντι 88 εκατ. ευρώ. Επίσης, ποσοστό 6% στην Τέρνα Ενεργειακή απέκτησε ο εφοπλιστής Βαγγέλης Μαρινάκης μέσω της ελεγχόμενης από αυτόν Atale Enterprises Limited επενδύοντας περίπου 80 εκατ. ευρώ.
Στην Ελλάκτωρ, το ολλανδικό fund Reggeborgh Invest (που αποχώρησε από τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ) απέκτησε ισχυρή θέση, κυριαρχώντας πλέον, ενώ φέτος η Motor Oil κατέβαλε 182 εκατ. ευρώ για το 29,87% των μετοχών του ομίλου, εξαγοράζοντας παράλληλα το 75% των δραστηριοτήτων της ΕΛΤΕΧ Άνεμος, στο μεγαλύτερο έως τώρα deal που έχει γίνει το 2022 και ένα από τα μεγαλύτερα στον κλάδο όλων των τελευταίων ετών.
Η AVAX πούλησε τη Voltera στη ΔΕΗ Ανανεώσιμες, ενώ προ ημερών συμφωνήθηκε το 61% της Intrakat να περάσει σε εφοπλιστές. Το 31,7% εξαγοράστηκε από την Winex Investments Limited, εταιρεία συμφερόντων των κ.κ. Μπάκου, Καϋμενάκη και Εξάρχου, ενώ ένα ποσοστό επίσης κοντά στο 30% εξαγοράζεται από επίσης εφοπλιστές Κώστα Αγγέλου (Benelux Overseas) και Ηλία Γκότση (Eurotankers).
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
