Από την -όχι τόσο μακρινή- εποχή των αγωνιωδών διαπραγματεύσεων με τις ελληνικές τράπεζες για την αναχρηματοδότηση του χρέους της, η ΔΕΗ μπαίνει από χθες σε ένα νέο παιχνίδι, διεκδικώντας με αξιώσεις 750 εκατ. ευρώ από την αγορά, για να επιταχύνει δραστικά τις επενδύσεις σε ΑΠΕ, να αυξήσει θεαματικά την κερδοφορία και να διανείμει πάλι, ύστερα από πολλά χρόνια, μέρισμα στους μετόχους. Παράλληλα, μέσω της αύξησης κεφαλαίου που ανακοινώθηκε, θα γίνει πραγματικότητα μια... soft ιδιωτικοποίηση, αφού το μερίδιο του Δημόσιου θα καταστεί μειοψηφικό, χωρίς να υπάρξει μια από τις συνήθεις διαδικασίες αναζήτησης επενδυτή από το ΤΑΙΠΕΔ, που θα προκαλούσε μεγαλύτερους πολιτικούς κραδασμούς.
Οι χθεσινές ανακοινώσεις από τη διοίκηση της ΔΕΗ για την αύξηση κεφαλαίου των 750 εκατ. ευρώ, σε συνδυασμό με την ανακοίνωση του Υπερταμείου που ακολούθησε σκιαγραφούν μια διαδικασία κεφαλαιακής ενίσχυσης που δεν θα προσθέσει μόνο «πυρομαχικά» για την ανάπτυξη της επιχείρησης, αλλά θα φέρει και ιστορικής σημασίας αλλαγές στη μετοχική σύνθεση του άλλοτε κρατικού μονοπωλίου της ενέργειας:
- Η αύξηση κεφαλαίου θα ακολουθήσει την πεπατημένη των αντίστοιχων διαδικασιών που ακολούθησαν πρόσφατα οι μεγάλες τράπεζες (Πειραιώς, Alpha Bank), δηλαδή θα γίνει θα γίνει μια συνδυασμένη προσφορά σε Ελλάδα και εξωτερικό (δημόσια προσφορά στην Ελλάδα, ιδιωτική τοποθέτηση στο εξωτερικό), ενώ θα καταργηθούν τα δικαιώματα προτίμησης των παλαιών μετόχων.
- Στους παλαιούς μετόχους, στο πλαίσιο της δημόσιας προσφοράς στην Ελλάδα, θα δοθεί η δυνατότητα, όπως έγινε και στις τραπεζικές αυξήσεις κεφαλαίου, να αποκτήσουν μετοχές που θα αντιστοιχούν στο υφιστάμενο ποσοστό συμμετοχής τους. Δηλαδή, ένας μέτοχος θα μπορεί να λάβει όσες μετοχές χρειάζονται για να διατηρήσει το ίδιο ποσοστό συμμετοχής και μετά την αύξηση -κάτι σαν άτυπο δικαίωμα προτίμησης.
- Στο πλαίσιο της διεθνούς προσφοράς, η διοίκηση της ΔΕΗ αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο, μέσα από μια διαδικασία που θα καθορισθεί αργότερα, να προσφέρει και σε ξένους επενδυτές τη δυνατότητα να έχουν κατά προτεραιότητα κατανομή στις Νέες Μετοχές. Αυτό θα γίνει, όπως ανακοινώθηκε, «λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων κριτηρίων, την επενδυτική συμπεριφορά, τη συναλλακτική δραστηριότητα και τη δέσμευση προς την Εταιρεία». Δηλαδή, σε επενδυτές με μακροχρόνια συμμετοχή και σημαντικά ποσοστά θα δοθεί η δυνατότητα να λάβουν αρκετές μετοχές για να διατηρήσουν αμείωτα τα ποσοστά τους. Πρώτη στη σειρά για να επωφεληθεί από αυτή τη διαδικασία θα είναι η Helicon Investments, μέτοχος σήμερα με ποσοστό άνω του 5%.
- Η τιμή για τη διάθεση των νέων μετοχών θα καθορισθεί με διεθνές βιβλίο προσφορών (book building) το οποίο θα «τρέξουν», όπως ανακοινώθηκε, η Citigroup και η Goldman Sachs. Το μεγάλο ερώτημα είναι πόσο χαμηλά θα πρέπει να υποχωρήσει η τιμή διάθεσης για να γίνει ελκυστική η μετοχή και να καλυφθεί με επιτυχία η αύξηση. Τις τελευταίες ημέρες, η τιμή της μετοχής της ΔΕΗ βρέθηκε ήδη σε τροχιά πτώσης, καθώς υπάρχουν ενδείξεις ότι ήταν γνωστοί σε κάποιους επενδυτικούς κύκλους οι σχεδιασμοί για την αύξηση. Από τις 13 Σεπτεμβρίου, μέχρι το χθεσινό κλείσιμο, η μετοχή έχει υποχωρήσει από τα 10,5 ευρώ στα 9,02, δηλαδή περίπου κατά 14%, παρότι είχε ανακοινωθεί η επιτυχής πώληση των μετοχών του ΔΕΔΔΗΕ.
Η «βουτιά» της μετοχής της ΔΕΗ
- Βέβαιη κατάληξη της διαδικασίας αυτής θα είναι η μείωση της συμμετοχής των φορέων του Δημοσίου σε μειοψηφικό ποσοστό. Το Υπερταμείο και το ΤΑΙΠΕΔ, που συνδυαστικά ελέγχουν σήμερα την πλειοψηφία των μετοχών, εκτιμάται ότι θα συμμετάσχουν στην αύξηση με στόχο να μειωθεί η συμμετοχή τους στο όριο της καταστατικής μειοψηφίας (ένα τρίτο συν μία μετοχή), ένα ποσοστό που θεωρείται από την κυβέρνηση επαρκές για να μπορεί να ασκεί δικαίωμα βέτο σε σημαντικές αποφάσεις. Πάντως, φαίνεται ότι θα δοθεί πολιτική «μάχη» για αυτό το θέμα, καθώς από χθες ΣΥΡΙΖΑ και ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ εξέδωσαν επιθετικές ανακοινώσεις κατά της κυβέρνησης, κάνοντας λόγο για «εγκληματικές αποφάσεις».
Το δέλεαρ στους επενδυτές
Τι υπόσχεται, όμως, στους επενδυτές η διοίκηση της ΔΕΗ, υπό τον Γιώργο Στάσση, για να τους πείσει ότι αξίζει να ρισκάρουν νέα κεφάλαια στην επιχείρηση; Το σχέδιο που παρουσιάσθηκε χθες στους αναλυτές προβλέπει ότι η ΔΕΗ θα επιταχύνει θεαματικά τις επενδύσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, για να παρουσιάσει αυξημένη κερδοφορία έναντι των προηγούμενων προβλέψεων και, από το 2023, να αρχίσει και πάλι να διανέμει μερίσματα. Πρόκειται, με άλλα λόγια, σύμφωνα με την επιχειρηματολογία της διοίκησης, για μια αναπτυξιακή αύξηση κεφαλαίου και όχι για μια αύξηση που θα καλύψει χρέη και ανοίγματα του παρελθόντος.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με τις αναθεωρημένες προβλέψεις της ΔΕΗ, ο στόχος για το EBITDA (κέρδη προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων - λειτουργική κερδοφορία) ανεβαίνει για το 2024 στα 1,3 δισ. ευρώ, από 1,1 δισ. και για το 2026 προβλέπονται EBITDA 1,7 δισ. ευρώ. Αυτό θα επιτευχθεί με μεγάλες επενδύσεις στις ΑΠΕ: τίθεται στόχος για παραγωγική δυναμικότητα 3,1GW μέχρι το 2024, έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 1,5GW, δηλαδή υπερδιπλασιάζεται ο στόχος με ό,τι αυτό σημαίνει για την κερδοφορία. Ως το 2026, η ΔΕΗ φιλοδοξεί να έχει αυξήσει την εγκατεστημένη ισχύ στα 4,8GW. Οι ανάγκες για επενδύσεις θα κορυφωθούν τη διετία 2023-2024, ξεπερνώντας τα 2 δισ. ευρώ ετησίως. Για τα μερίσματα, η ΔΕΗ υπόσχεται ότι από το 2023 θα μοιράζει το 35% των καθαρών κερδών της, δηλαδή περίπου 100 εκατ. ευρώ, ενώ από το 2024 και μετά το ποσοστό της διανομής θα κυμαίνεται μεταξύ 35% και 50%.
Εκτός από τη μεγάλη στροφή από τον λιγνίτη και το φυσικό αέριο στις ΑΠΕ, η ΔΕΗ φιλοδοξεί να δημιουργήσει ένα νέο κλάδο επιχειρηματικής δραστηριότητας, με την είσοδό της στην τηλεπικοινωνιακή αγορά χονδρικής. Δηλαδή, θα αξιοποιήσει το υφιστάμενο δίκτυο διανομής για «στήσει» ένα δίκτυο οπτικών ινών και να διαθέτει πρόσβαση σε παρόχους τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών. Μέχρι το 2030, αυτή η δραστηριότητα θα μπορούσε να προσθέσει έως 100 εκατ. ευρώ ετησίως στη λειτουργική κερδοφορία. Επίσης, από τη νέα δραστηριότητα στη φόρτιση ηλεκτρικών αυτοκινήτων, το πρόσθετο κέρδος ως το 2030 θα μπορούσε να ανέλθει σε 50 εκατ. ευρώ.
Σε κάθε περίπτωση, η ΔΕΗ υπόσχεται στους επενδυτές ότι θα παραμείνει κυρίαρχη στην αγορά ενέργειας. Η διοίκηση εκτιμά ότι το μερίδιο θα μειωθεί στο 51% ως το 2024, δηλαδή θα διατηρηθεί το μεγαλύτερο κομμάτι της αγοράς, ενώ υπόσχεται ότι θα εστιάσει στο αποδοτικότερο κομμάτι της πελατείας.
Σώθηκαν τα EBITDA και με λογιστικούς χειρισμούς
Όσον αφορά τα οικονομικά αποτελέσματα του πρώτου εξαμήνου που ανακοινώθηκαν χθες, σε γενικές γραμμές η ΔΕΗ κατάφερε να διατηρήσει τη λειτουργική της κερδοφορία σε αρκετά αντίξοες συνθήκες στην αγορά. Η διατήρηση του προσαρμοσμένου EBITDA στα 471,5 εκατ. ευρώ, υψηλότερα από τις προβλέψεις των αναλυτών, ήταν σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα λογιστικών χειρισμών.
Όπως επισημαίνει η Euroxx, το μερίδιο αγοράς μειώθηκε κατά 5% και υπήρξαν σημαντικές αυξήσεις στα καύσιμα, στα δικαιώματα ρύπων και στις τιμές χονδρικής, αλλά οι επιδράσεις αυτών των παραγόντων στα λειτουργικά κέρδη αντισταθμίσθηκαν από την αναστροφή πρόβλεψης 155,6 εκατ. ευρώ για επισφαλείς απαιτήσεις -δηλαδή, η διοίκηση εκτίμησε ότι δεν θα χάσει τελικά αυτό το ποσό από τις καθυστερούμενες οφειλές πελατών και αντέστρεψε πρόβλεψη που είχε σχηματίσει, αυξάνοντας τα κέρδη.