«Χάνεται» και το 2019, σε ό,τι αφορά το μέτωπο των μη εξυπηρετούμενων δανείων, καθώς το σύνολο των μεγάλων συναλλαγών μετατίθενται για το 2020, όταν θα έχει ολοκληρωθεί το σχέδιο «Ηρακλής».
Οι τράπεζες δεν μπορούν να ολοκληρώσουν κινήσεις που είχαν εξαγγείλει και προετοιμάσει πριν 12 μήνες, με χαρακτηριστική την περίπτωση της συμφωνίας Eurobank - Pimco, συναλλαγή που βρίσκεται εκτός αρχικού χρονοδιαγράμματος, και η οποία δεν μπορεί να υλοποιηθεί αν δεν ολοκληρωθεί το σχέδιο «Ηρακλής», καθώς θα πρέπει να «κουμπώσει» στο σχέδιο. Και η διοίκηση της Alpha Bank υποχρεώθηκε μετά το καλοκαίρι να αναθεωρήσει τον σχεδιασμό της για την δραστική μείωση των «κόκκινων» δανείων και αυτή τη στιγμή περιμένει κρίσιμες τεχνικές πτυχές του σχεδίου, προκειμένου να οριστικοποιήσει την στρατηγική της. Από την πλευρά της η Τράπεζα Πειραιώς σχεδιάζει δυο τιτλοποιήσεις, συνολικού ύψους 2 δισ.ευρώ, συναλλαγές που επίσης περιμένουν τον «Ηρακλή» προκειμένου να σχηματοποιηθούν.
Ωστόσο, ο «Ηρακλής» απαιτεί περισσότερο χρόνο από όσο εκτιμούσε η κυβέρνηση και ήδη ο στόχος για την ψήφιση του σχετικού νόμου στο τέλος Οκτωβρίου έχει μετατεθεί για τέλος Νοεμβρίου. Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, υπάρχουν πολλά και δυσεπίλυτα τεχνικά θέματα για την λύση των οποίων απαιτείται χρόνος, ενώ ακόμα και αν όλα πάνε καλά, σε ότι αφορά την οριστικοποίηση του νόμου, στη συνέχεια απαιτούνται σειρά σοβαρών παρεμβάσεων, όπως το ποιος φορέας θα παρακολουθεί και θα ελέγχει το ειδικό όχημα (SPV) που θα δημιουργηθεί, την διαδικασία αξιολόγησης των τίτλων που θα εκδοθούν, τον τρόπο καταβολής των πληρωμών κ.α. τα οποία θα απαιτήσουν πρόσθετο χρόνο.
Παράλληλα υπάρχουν μια σειρά τεχνικών - εποπτικών ζητημάτων που θα πρέπει να συμφωνηθούν με τον επόπτη, τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM), προκειμένου το σχέδιο «Ηρακλής» να οδηγεί σε τιτλοποιήσεις συμφέρουσες για τις τράπεζες, ζητήματα που θα έπρεπε να έχουν λυθεί εδώ και μήνες και τα οποία έμειναν σε εκκρεμότητα εξαιτίας της απουσίας σχετικής διαβούλευσης με ευθύνη του υφυπουργού Γιώργου Ζαββού.
Ένα σχέδιο που κακοφόρμισε
Αυτά δεν ενδιαφέρουν και πολύ τους επενδυτές οι οποίοι βλέπουν το χρόνο να κυλά χωρίς να αλλάζουν πολλά και τη νέα κυβέρνηση να μην φαίνεται να διαθέτει μια πιο ξεκάθαρη στρατηγική για το ζήτημα των τραπεζών.
Σημειώνεται ότι το σχέδιο προστασίας ενεργητικού, που πλέον έχει την κωδική ονομασία «Ηρακλής», κυοφορείται από το… 2016. Το σχέδιο το επεξεργάστηκε και το ολοκλήρωσε πρώτο το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, στο πλαίσιο της αναγνώρισης της ανάγκης να αντιμετωπιστεί δυναμικά το πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων και βασίστηκε στην επιτυχημένη ιταλική εμπειρία.
Ωστόσο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον να αντιμετωπίσει το πρόβλημα «κόκκινων» δανείων και μόλις το φθινόπωρο του 2018, με τις τραπεζικές μετοχές να καταρρέουν και την αγορά να προεξοφλεί νέο κύκλο ανακεφαλαιοποιήσεων, το υπουργείο Οικονομικών ανέθεσε στην JP Morgan να εξετάσει και να επεξεργαστεί ξανά το σχέδιο -η ίδια τράπεζα είχε εκπονήσει και το αρχικό ιταλικό σχέδιο.
Ακολούθησαν αρκετοί μήνες χωρίς ουσιαστική πρόοδο ενώ ορισμένες πηγές αναφέρουν ότι η JP Morgan είχε αναλάβει pro bono την εργασία (χωρίς αμοιβή) και δεν το δούλευε κατά προτεραιότητα. Κάπως έτσι μπήκαμε στο 2019, με νέες καθυστερήσεις, και μετά το πρώτο τρίμηνο η κυβέρνηση Σύριζα «πάγωσε» τα πάντα αναμένοντας τις εκλογές.
Η σκυτάλη πέρασε στην κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και τον αρμόδιο για τον τραπεζικό τομέα υφυπουργό Γιώργο Ζαββό ο οποίος ακολούθησε μια αρκετά ασυνήθιστη τακτική αποκλείοντας από τις διαβουλεύσεις τις διοικήσεις των τραπεζών, την Τράπεζα της Ελλάδος και τον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό (SSM), συζητώντας μόνο με την DG Comp. Έτσι φτάσαμε στο σημερινό οξύμωρο σχήμα όπου υπάρχει ένα σχέδιο, το σχέδιο «Ηρακλής» που έχει εγκριθεί από την DG Comp, αλλά εμφανίζει εποπτικά προβλήματα (που αν δεν επιλυθούν το σχέδιο είναι καταδικασμένο) ενώ η χρηματοοικονομική του δομή δυσκολεύει τις τράπεζες, αντί να ανοίγει το δρόμο για μεγάλης κλίμακας συναλλαγές που θα απαλλάξουν τους τραπεζικούς ισολογισμού από το καρκίνωμα των μη εξυπηρετούμενων δανείων.