Ένας αριθμός αποτυπώνει, ίσως, με τον πιο καθαρό τρόπο τις πρωτοφανείς απώλειες που προκάλεσε στην Aegean η πανδημία: μέσα σε μία χρήση, η κορυφαία αεροπορική εταιρεία της χώρας έχασε το 76,4% των κεφαλαίων της. Ένα μέρος αυτής της απώλειας θα αναπληρωθεί ως το τέλος του εξαμήνου, με την αύξηση κεφαλαίου κατά 60 εκατ. ευρώ και την κρατική ενίσχυση των 120 εκατ. ευρώ, αλλά για την εταιρεία θα έχει κρίσιμη σημασία, ώστε να αποφύγει νέα σοβαρή «διάβρωση» των κεφαλαίων της το 2021, να κερδίσει τη «μάχη» της φετινής θερινής σεζόν.
Οι οικονομικές καταστάσεις του 2020 που δημοσίευσε χθες η Aegean δείχνουν με σαφήνεια πόσο ισχυρό πλήγμα δέχθηκε ο αερομεταφορέας από την πανδημία. Σε επίπεδο ομίλου χάθηκε το 68,3% των εσόδων, τα οποία συρρικνώθηκαν σε 415,1 εκατ. ευρώ, ενώ οι ζημιές προ φόρων ανήλθαν σε 296,8 εκατ. ευρώ, έναντι κερδών 106,7 εκατ. ευρώ το 2019. Πολύ κακό ήταν το τελευταίο τρίμηνο, λόγω του lockdown και των αυστηρών περιορισμών στις πτήσεις εσωτερικού, καθώς οι ζημιές έφθασαν τα 59,1 εκατ. ευρώ. Εικόνα καταστροφής δείχνει η επιβατική κίνηση, καθώς ο αριθμός των επιβατών μειώθηκε σε 5,17 εκατ., από σχεδόν 15 εκατ. το 2019 (μείωση κατά 65,5%).
Οι πιέσεις αυτές μεταφέρθηκαν σε δύο επίπεδα του ισολογισμού, καθώς συρρικνώθηκε η κεφαλαιακή βάση και διογκώθηκαν οι δανειακές υποχρεώσεις. Ειδικότερα,
- Ο όμιλος της Aegean μπήκε στη χρήση του 2020 με κεφάλαια 328,4 εκατ. ευρώ, αλλά στη διάρκεια του έτους «έκαψε» 250,8 εκατ. ευρώ, με αποτέλεσμα να ολοκληρώσει τη χρήση με κεφάλαιο μόλις 77,58 εκατ. ευρώ. Αυτή η μείωση κατά 76,4% έστειλε και τον αερομεταφορέα της Ελλάδας στον ίδιο δρόμο που ακολούθησαν νωρίτερα οι περισσότερες αεροπορικές εταιρείες της Ευρώπης, δηλαδή στη διάσωση με ενίσχυση από το Δημόσιο, που θα διαθέσει στην Aegean το ποσό των 120 εκατ. ευρώ για την κάλυψη ζημιών που προκάλεσαν τα περιοριστικά μέτρα για τις πτήσεις.
- Για να αντέξει στην πίεση από τη μεγάλη μείωση των εσόδων και παρά το γεγονός ότι διέθετε αρκετά μεγάλη ρευστότητα όταν ξέσπασε η κρίση, η Aegean αύξησε κατακόρυφα το δανεισμό της, τόσο με απευθείας προσφυγή στις τράπεζες, όσο και με την αξιοποίηση του προγράμματος δανεισμού με κρατικές εγγυήσεις. Έτσι, ο μακροπρόθεσμος δανεισμός εκτινάχθηκε από τα 196,6 εκατ. ευρώ στα 342 εκατ. ευρώ, ενώ ο βραχυπρόθεσμος από τα 2,2 εκατ. ευρώ στα 95,2 εκατ. ευρώ. Συνολικά, ο δανεισμός, μακροπρόθεσμος και βραχυπρόθεσμος υπερδιπλασιάσθηκε από τα 198,8 στα 437,2 εκατ. ευρώ.
Μάιο η αύξηση κεφαλαίου, Ιούνιο η κρατική ενίσχυση
Ουσιαστική ανακούφιση, αν και χωρίς να καλύψει πλήρως τις απώλειες του 2020, θα προσφέρει στην Aegean η σχεδιαζόμενη αύξηση κεφαλαίου κατά 60 εκατ. ευρώ τουλάχιστον, μέσω της οποίας θα «ξεκλειδώσει» και η καταβολή της οικονομικής ενίσχυσης από το Δημόσιο, ύψους 120 εκατ. ευρώ. Μιλώντας χθες στους αναλυτές, ο πρόεδρος της Aegean, Ευτύχης Βασιλάκης, δήλωσε ότι μεταξύ 6 και 12 Μαΐου θα ανακοινώσει η διοίκηση τους όρους της αύξησης κεφαλαίου, ώστε να ολοκληρωθεί η διαδικασία ως το τέλος του μήνα και μέσα στον Ιούνιο να καταβληθεί η ενίσχυση από το Δημόσιο. Αν και επίσημα αυτό δεν έχει ανακοινωθεί, στην αύξηση θα έχουν δικαίωμα προτίμησης οι υφιστάμενοι μέτοχοι.
Στο κρίσιμο ερώτημα, αν η Aegean, σε αντίθεση με άλλες ευρωπαϊκές εταιρείες που χρειάσθηκαν και δεύτερη φορά κρατική στήριξη, θα καταφέρει να ξεπεράσει οριστικά την κρίση της πανδημίας με τα νέα κεφάλαια των 180 εκατ. ευρώ, ο Ευτύχης Βασιλάκης διατύπωσε χθες μια αισιόδοξη πρόβλεψη, υπογραμμίζοντας ότι τα κεφάλαια επαρκούν για να συνεχισθεί η λειτουργία της εταιρείας τουλάχιστον έως και το επόμενο καλοκαίρι ακόμη και στο δυσμενές σενάριο, όπου η φετινή τουριστική σεζόν δεν θα δικαιώσει τις προσδοκίες για μια ουσιαστική ανάκαμψη. Η ρευστότητα της Aegean ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ, όπως τόνισε ο κ. Βασιλάκης.
Το αβέβαιο καλοκαίρι του 2021
Σε αυτές οι εκτιμήσεις, πάντως, ο μεγάλος «άγνωστος Χ» είναι η εξέλιξη της πανδημίας, που ως τώρα έχει διαψεύσει κάθε αισιόδοξη εκτίμηση -όλοι θυμούνται, άλλωστε, τον κ. Βασιλάκη να προβλέπει στην αρχή της πανδημίας ότι, με τη ρευστότητα που διέθετε, η Aegean θα έβγαινε από την κρίση χωρίς κρατική στήριξη, η οποία τελικά αποδείχθηκε ότι ήταν αναπόφευκτη. Δίνοντας τη δική του εκτίμηση για την κρίση φετινή χρονιά, ο διευθύνων σύμβουλος, Δημήτρης Γερογιάννης, απέφυγε να προβλέψει με κατηγορηματικότητα ότι η ανάκαμψη θα είναι ουσιαστική. Όπως είπε,
- «Οι πρώτοι μήνες του 2021 είναι ιδιαίτερα δύσκολοι, λόγω του δεύτερου lockdown πρακτικά σε όλη την Ευρώπη, που διαρκεί πάνω από ένα εξάμηνο. Αναμένουμε ουσιαστική σταδιακή ανάκαμψη στην αερομεταφορά της Ευρώπης από το δεύτερο εξάμηνο του 2021, υπό την προϋπόθεση της συνέχισης του πρόσφατου βελτιωμένου ρυθμού εμβολιασμών και της αποτελεσματικής εφαρμογής του ψηφιακού πράσινου διαβατηρίου (digital green passport) της Ευρωπαϊκής Ένωσης, το οποίο αναμένεται το αργότερο από τα τέλη Ιουνίου».
Όπως αναφέρει η Aegean στις προβλέψεις της για το 2021, το έτος «ξεκίνησε για τον κλάδο με τις ίδιες εξαιρετικά δύσκολες και αβέβαιες συνθήκες, λόγω των νέων εξάρσεων καθώς και των μεταλλάξεων του ιού που εξακολουθούν και πιέζουν τα συστήματα υγείας όλων των χωρών και αποτρέπουν την άρση των περιοριστικών μέτρων, κυρίως στις μετακινήσεις, που στην πλειονότητά τους συνεχίζουν να παραμένουν σε ισχύ. Σε αυτό το περιβάλλον και οι επόμενοι μήνες αναμένονται εξαιρετικά δύσκολοι σε ότι αφορά τις αερομεταφορές. Η ΙΑΤΑ αναμένει συνολικές ζημιές για τον κλάδο ύψους 38 δισ. δολ. το 2021 από 118 δισ. δολ. το 2020, υπό την προϋπόθεση της σταδιακής αποκατάστασης της συνδεσιμότητας με το άνοιγμα των συνόρων και την άρση των περιορισμών από τα μέσα του 2021. Λόγω των καταστρεπτικών συνεπειών της πανδημίας, αναμένεται επάνοδος στα μεγέθη του 2019, μετά από 4-5 έτη».
Προς το παρόν, πάντως, επικρατεί έντονη επιφυλακτικότητα στις προβλέψεις για τους κρίσιμους θερινούς μήνες, καθώς οι καθυστερήσεις στους εμβολιασμούς στην Ευρώπη απειλούν να ακυρώσουν την πρακτική αξία του ευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμών. Στη Βρετανία, που έχει δώσει ελπίδες στην ελληνική τουριστική βιομηχανία με τις εξαγγελίες για επανεκκίνηση των ταξιδιών από τα μέσα Μαΐου, η κυβέρνηση προκάλεσε απογοήτευση στις αεροπορικές εταιρείες, ανακοινώνοντας ότι για τα ταξίδια θα είναι απαραίτητη η διενέργεια τεστ PCR πριν την αναχώρηση και πριν την επιστροφή, καθώς τα τεστ είναι πολύ ακριβά στη χώρα και εκφράζονται φόβοι ότι θα αποθαρρύνουν τα ταξίδια -ήδη η αεροπορική εταιρεία Jet2 ανακοίνωσε ότι με αυτούς τους όρους προτιμά να καθηλώσει τα αεροσκάφη της. Στη Γερμανία, εν μέσω μεγάλης έξαρσης κρουσμάτων, κυβερνητικά στελέχη προτρέπουν τους πολίτες να μην σχεδιάζουν θερινές διακοπές, με αποτέλεσμα οι ακυρώσεις να είναι περισσότερες από τις κρατήσεις τις τελευταίες ημέρες και να εκφράζονται φόβοι ότι οι περισσότεροι θα κάνουν φέτος διακοπές από τον Σεπτέμβριο, με κρατήσεις της τελευταίας στιγμής.
Σε αυτό το κλίμα, η Aegean έχει μια πολύ δύσκολη αποστολή το καλοκαίρι, καθώς ο στόχος που τίθεται για μια θερινή κίνηση στο 70% - 75% της αντίστοιχης των καλοκαιρινών μηνών του 2019, ώστε συνολικά στη χρονιά να διαμορφωθεί η κίνηση στο 35% μιας «κανονικής» χρονιάς είναι μάλλον φιλόδοξος, τουλάχιστον όπως έχει εξελιχθεί η διαχείριση της πανδημίας φέτος. Επιπλέον, ακόμη και αν όλα εξελιχθούν καλά, τα έσοδα που θα φέρει η φετινή κίνηση παραμένουν αβέβαια, καθώς υπάρχει η «κληρονομιά» από το 2020 των περίπου 87 εκατομμυρίων vouchers από ακυρώσεις πτήσεων, για τις οποίες δεν έγινε επιστροφή χρημάτων. Με αυτά τα δεδομένα, οι προσδοκίες για υπέρβαση της κρίσης του κορονοϊού φαίνεται ότι θα πρέπει να μετατεθούν στο επόμενο καλοκαίρι, καθώς στη διάρκεια και του φετινού η εταιρεία θα «παίζει άμυνα».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
