Ο γρίφος των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά: Ποια είναι η πραγματική αξία τους;

Τα μεγαλύτερα ναυπηγεία της Ανατολικής Μεσογείου, τα μοναδικά που επισκευάζουν τις μονάδες του Πολεμικού Ναυτικού και θέτουν υποψηφιότητα για συμπαραγωγή νέων φρεγατών, αποτιμήθηκαν από τον μοναδικό, κατ' ουσίαν, ενδιαφερόμενο επενδυτή έναντι μόλις 15 εκατ. ευρώ. Αυτός είναι ο γρίφος των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά, που προβληματίζει έντονα την κυβέρνηση, καθώς ο διαγωνισμός αναμένεται να κηρυχθεί άγονος από τη συνέλευση των πιστωτών, ενώ πηγές που παρακολουθούν στενά τη διαδικασία υπογραμμίζουν στο Business Daily ότι η πραγματική αξία του ναυπηγικού συγκροτήματος είναι, στην πραγματικότητα, ασύγκριτα μεγαλύτερη.

Η χθεσινή ανακοίνωση από την πλευρά του ειδικού διαχειριστή καθιστά σαφές ότι ο διαγωνισμός, που έφθασε στο τελευταίο του στάδιο την Παρασκευή, με το άνοιγμα των προσφορών για τα στοιχεία ενεργητικού του στρατιωτικού σκέλους των ναυπηγείων, δεν έχει πιθανότητες επιτυχούς ολοκλήρωσης. Όπως έγραψε το Business Daily, ο ειδικός διαχειριστής συγκαλεί συνέλευση των πιστωτών για να κρίνουν τη μοναδική έγκυρη προσφορά, αυτήν από την πλευρά του ομίλου Πριόβολου, με τίμημα 15 εκατ. ευρώ, καθώς η προσφορά της ONEX ήταν συμβολικού χαρακτήρα και, συνεπώς, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι υποβλήθηκαν τουλάχιστον δύο προσφορές, ώστε να ανακηρυχθεί πλειοδότης, όπως προβλέπει ο νόμος 4307/2014 περί ειδικής διαχείρισης επιχειρήσεων.

Σε αυτή την περίπτωση, δηλαδή της υποβολής μόνο μίας έγκυρης προσφοράς, ο ειδικός διαχειριστής είναι υποχρεωμένος από το νόμο να παραπέμψει το θέμα στη γενική συνέλευση των πιστωτών, δηλαδή, εν προκειμένω, στο Ελληνικό Δημόσιο, την Τράπεζα Πειραιώς και το Σωματείο Εργαζομένων «Τρίαινα». Εκτός σοβαρού απροόπτου, η συνέλευση των πιστωτών θα απορρίψει την προσφορά των 15 εκατ. ευρώ και η διαδικασία εκποίησης θα χρειασθεί να επανεκκινηθεί από τον ειδικό διαχειριστή, στις αρχές του επόμενου χρόνου.

Η διαδικασία ενδέχεται να έχει και άλλα επεισόδια νομικής αμφισβήτησης, καθώς ο όμιλος Πριόβολου έχει ανακοινώσει από χθες ότι έχει δική του ερμηνεία για τις δύο προσφορές, προβάλλοντας τον ισχυρισμό ότι και οι δύο «ήταν έγκυρες και νομότυπες μετά τον έλεγχο των δικαιολογητικών συμμετοχής, των οικονομικών προσφορών και των συναφών εγγυητικών επιστολών». Έτσι, η εταιρεία PYLETECH SHIPYARDS S.A. θεωρεί ότι ο ειδικός διαχειριστής δεν έχει άλλη νόμιμη επιλογή από το να υποβάλει στο αρμόδιο δικαστήριο έκθεση, η οποία θα αναφέρει την εταιρεία ως πλειοδότη. Εν ολίγοις, η PYLETECH επιμένει ότι πρέπει να γίνει δεκτή η προσφορά των 15 εκατ. ευρώ και να πάρει τα στοιχεία ενεργητικού των ναυπηγείων.

Πάντως, νομικοί που γνωρίζουν το θέμα επισημαίνουν ότι είναι πολύ δύσκολο να θεωρηθεί ως έγκυρη η προσφορά της ONEX, όταν η ίδια η εταιρεία τη χαρακτηρίζει ως συμβολική. Τούτο διότι η προκήρυξη του διαγωνισμού ορίζει με μεγάλη σαφήνεια πως: «Επί ποινή αποκλεισμού, κανένα έγγραφο της Προσφοράς δεν πρέπει να περιέχει επιφυλάξεις, όρους, αιρέσεις και προϋποθέσεις που δεν προβλέπονται ρητά στην παρούσα Πρόσκληση».

Η αξία των ναυπηγείων

Οι δύο ενδιαφερόμενοι έχουν περιγράψει με αρκετά αναλυτικές ανακοινώσεις τους λόγους που τους οδήγησαν στην απόφαση να υποβάλουν ο μεν πρώτος πολύ χαμηλή, ενώ ο δεύτερος συμβολική προσφορά. Όμως, πηγές που παρακολουθούν στενά τη διαδικασία τονίζουν ότι η μία και μοναδική έγκυρη προσφορά των 15 εκατ. ευρώ ήταν εξαιρετικά χαμηλή.

Όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές,

• Τη στιγμή της υπαγωγής σε Ειδική Διαχείριση, το Ναυπηγείο είχε περίπου 900 εργαζόμενους, 1,37 δισ. ευρώ κρατικές ενισχύσεις και υποχρεώσεις, αρκετά δισ. ευρώ σε Διαιτησίες και ενδεχόμενες υποχρεώσεις, θέματα αδειών και αυθαιρέτων, καθώς επίσης και απαγόρευση εκτέλεσης εμπορικών εργασιών. Με αυτά τα βάρη, η επιχείρηση θα είχε οδηγηθεί με μαθηματική ακρίβεια στην πτώχευση.
• Όμως, με τη διαδικασία της υπαγωγής σε ειδική διαχείριση και τις κινήσεις που έγιναν από το διαχειριστή και τα αρμόδια υπουργεία και δημόσιες υπηρεσίες, μέσα σε ελάχιστο χρόνο, έγινε το ακατόρθωτο, δηλαδή να βρισκόμαστε στη στιγμή όπου μεταβιβάζεται μόνο το ενεργητικό της επιχείρησης, εξαιρετικά μεγάλης αξίας, με μηδέν υποχρεώσεις, με όλες τις άδειες και τα θέματα διευθετημένα, με αποτέλεσμα να είναι δυνατή η επανεκκίνηση και με εγκαταστάσεις που είναι ήδη είναι σε λειτουργία.

Ειδικότερα, οι ίδιες πηγές παραθέτουν βασικές παραμέτρους που δείχνουν την πραγματική αξία των ναυπηγείων και για τις οποίες ήταν ενήμεροι οι επενδυτές:

1. Στη διάρκεια της ειδικής διαχείρισης λύθηκαν όλα τα μείζονα νομικά, πολεοδομικά και αδειοδοτικά ζητήματα. Επίσης, ο σχεδιασμός και η εκτέλεση της ρευστοποίησης του ενεργητικού της ΕΝΑΕ έγιναν σε πλήρη συμμόρφωση με τις σχετικές αποφάσεις των δικαιοδοτικών οργάνων της ΕΕ σχετικά με την ανάκτηση των κρατικών ενισχύσεων, με αποτέλεσμα να δίνεται η ευκαιρία στον πλειοδότη επενδυτή να αποκτήσει ένα «καθαρό», χωρίς καμιά υποχρέωση, περιουσιακό στοιχείο.
2. Τα 364 περίπου στρέμματα γης, οι δύο σταθερές δεξαμενές, το μοναδικό στην Ελλάδα σύγχρονο ναυπηγείο υποβρυχίων, τα λιμενικά έργα που υπάρχουν και έχουν νομιμοποιηθεί, η τακτοποίηση των θεμάτων μακροχρόνιας μίσθωσης αιγιαλού και θαλασσίου χώρου, ο εξοπλισμός ο οποίος ήδη χρησιμοποιείται και είναι παραγωγικός, οι υποδομές και τα δίκτυα, καθώς και οι προβλήτες, οι οποίες υποστήριζαν τρεις πλωτές δεξαμενές προσδίδουν στρατηγική υπεραξία στο ναυπηγείο.
3. Το μοναδικό ενδεχόμενο κόστος που αναλαμβάνει ο επενδυτής είναι η πληρωμή προστίμου 8,5 εκατ. ευρώ για αυθαίρετα κτίσματα, το οποίο όμως μηδενίζεται σε περίπτωση επιλογής της κατεδάφισης τους. Επίσης, αναλαμβάνει ένα χαμηλό κόστος για αποκατάσταση της πυροπροστασίας όπως προβλέπουν οι μελέτες, για την αποτελεσματική προστασία των εργαζομένων.
4. Σημαντικό στοιχείο είναι η προσθήκη στην ιδιοκτησία της ΕΝΑΕ έκτασης 74,5 στρεμμάτων (πρώην παραχώρηση - παλαιός αιγιαλός) που εφάπτεται του αιγιαλού, με ανταλλαγή 116 στρεμμάτων με την ΕΤΑΔ. Η αξία της ανταλλαγής αυτής ήταν πλέον των 13 εκατ. ευρώ.
5. Ο διαχειριστής έχει ολοκληρώσει πωλήσεις 16 διάσπαρτων εμπορικών ακινήτων χαμηλής αξίας (117 στρέμματα), τα οποία δεν βρίσκονταν στο λειτουργικό κομμάτι του Ναυπηγείου και ως εκ τούτου πωλήθηκαν σε διάφορες τιμές, οι οποίες έφτασαν μέχρι και 94χιλ/στρέμμα, καθώς επίσης δύο πλωτών δεξαμενών και δύο ρυμουλκών.

Οι συγκρίσεις με τα άλλα ναυπηγεία

Προσεγγίζοντας την αξία των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά συγκριτικά με τα Ναυπηγεία Σύρου και Ελευσίνας, οι ίδιες πηγές σημειώνουν ότι γίνεται σαφέστερη αξία των εγκαταστάσεων που σήεμρα επισκευάζουν το σύνολο των πλοίων επιφανείας και των υποβρυχίων του Πολεμικού Ναυτικού. Αν στα Ναυπηγεία Ελευσίνας ο επενδυτής είναι έτοιμος να αναλάβει υποχρεώσεις πέριξ των 270 εκατ. ευρώ, τονίζουν, γίνεται αντιληπτό ποια είναι η αξία των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά!

Την επόμενη ημέρα, υπογραμμίζουν, το Ναυπηγείο μπορεί πλέον να λειτουργεί απρόσκοπτα σε όλο το φάσμα των ναυπηγικών εργασιών, οποιουδήποτε τύπου σκαφών, και θα είναι πάλι το κορυφαίο Ναυπηγείο της χώρας. Αναφέρεται χαρακτηριστικά, μάλιστα, ότι το τελευταίο διάστημα έχουν επισκεφθεί το Ναυπηγείο αντιπρόσωποι πολεμικών ναυτικών άλλων χωρών, καθώς και πλοιοκτήτες, προκειμένου να διερευνήσουν τις προοπτικές μελλοντικής συνεργασίας με το Ναυπηγείο.

Υπερασπιζόμενες τις μέχρι στιγμής ενέργειες του Δημοσίου, οι ίδιοι πηγές τονίζουν ότι με αυτές: αποτράπηκε η «άτακτη» πτώχευση, υπήρξε συμμόρφωση με τις υποχρεώσεις για ανάκτηση κρατικών  ενισχύσεων, δόθηκε ουσιαστική και βιώσιμη προοπτική για ενδυνάμωση της ελληνικής  ναυπηγικής βιομηχανίας, δημιουργήθηκαν δυνατότητες για την απορρόφηση των εργαζομένων από τον νέο ιδιοκτήτη και διασώζονται ένας δυνητικά στρατηγικός συνεργάτης του Πολεμικού Ναυτικού, με σημαντικές υποδομές και τεχνογνωσία, προκειμένου να υποστηρίζει αξιόπιστα προγράμματα ναυπηγήσεων και επισκευών των σκαφών του.