Μια μεγάλη ανατροπή συντελείται στην ελληνική αγορά φυσικού αερίου, καθώς όχι μόνο αυξάνεται η ζήτηση, ενώ παγκοσμίως υποχωρεί εν μέσω της πανδημίας, αλλά το υγροποιημένο αέριο (LNG), που ήδη ξεπέρασε το 2019 σε μερίδιο αγοράς το αέριο που λαμβάνουμε από τη Ρωσία μέσω αγωγών, κερδίζει ακόμα περισσότερο έδαφος, αλλάζοντας και την ισορροπία μεταξύ των κυρίαρχων εταιρειών, με την ΔΕΠΑ να χάνει την πρώτη θέση από τον όμιλο Mytilinaios.
Στην ελληνική αγορά ενέργειας, που αλλάζει σελίδα, διαμορφώνεται ένα νέο σκηνικό, καθώς προχωράει η εθνική στρατηγική για την απολιγνιτοποίηση της χώρας στα πλαίσια του ευρωπαϊκού Green Deal και την αλλαγή του ενεργειακού μείγματος. Το φυσικό αέριο αποτελεί μια από τις καλύτερες μεταβατικές λύσεις για να καλυφθούν οι ενεργειακές ανάγκες ενώ πραγματοποιείται η «πράσινη» μετάβαση. Στην Ελλάδα, η ζήτηση ήδη αυξάνεται θεαματικά, και το 2030 αναμένεται να ανέλθει στα 7 δισ. κμ έναντι των 5 δισ. κ.μ. που ήταν το 2019.
Το LNG εκμεταλλευόμενο την διεθνή συγκυρία και το εμπορικό του πλεονέκτημα των πολύ χαμηλών τιμών έχει καταφέρει να πετύχει ακόμα μεγαλύτερη διείσδυση στην αγορά, με τον όμιλο Mytilineos να ανατρέπει μια εικόνα δεκαετιών.
Έκπληξη η Ελλάδα
Εν αντιθέσει με την εικόνα στην Ευρώπη, όπου η ζήτηση για αέριο μειώθηκε 20% εξαιτίας της πανδημίας, η Ελλάδα αποτέλεσε έκπληξη καθώς η ζήτηση του φυσικού αερίου ήταν αυξημένη κατά 20% τον Μάρτιο σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό διάστημα. Όπως ανέφερε στο Bloomberg News, o Αναπληρωτής Γεν. Διευθ. του Τομέα Ενέργειας και Φυσικού Αερίου της Mytilineos Παναγιώτης Κανελλόπουλος «η ζήτηση οφείλεται στην υψηλότερη κατανάλωση, καθώς τα νοικοκυριά χρησιμοποίησαν περισσότερο φυσικό αέριο δεδομένου του περιορισμού στο σπίτι και εν μέσω ψυχρότερων καιρικών συνθηκών».
Σύμφωνα με στοιχεία του S&P Global Platts Analytics οι προμήθειες LNG προς την Ελλάδα αυξήθηκαν κατά 1,2 δισ κ.μ. το τέταρτο τρίμηνο του 2019 που αντιστοιχεί σε τριπλασιασμό των προμηθειών σε ετήσια βάση. Συνολικά πέρσι οι εισαγωγές LNG στην Ελλάδα έφτασαν τα 2,8 δισ. κ.μ. ενώ μέσω των αγωγών από τη Ρωσία ήρθαν 2,4 δισ. κ.μ. φυσικού αερίου.
Ανατροπή του σκηνικού της αγοράς από την Mytilineos
Καθώς το LNG διεισδύει όλο και περισσότερο στην ελληνική αγορά μέσω των πολύ ανταγωνιστικών του τιμών, το αέριο μέσω αγωγού ίσως να μην είναι πια τόσο ανταγωνιστικό, με τον όμιλο Mytilineos να εκμεταλλεύεται την συγκυρία. Εξάλλου, η Ελλάδα μπορεί να εξελιχθεί σε σημαντικό παίκτη της αγοράς LNG στα επόμενα χρόνια, μέσα από τον σταθμό της Ρεβυθούσας, τον FSRU στην Αλεξανδρούπολη και την υπόγεια αποθήκη αερίου στη Ν. Καβάλα.
Ο όμιλος Mytilineos έχει εξελιχθεί πλέον σε leader της αγοράς φυσικού αερίου, καθώς με 45% κατείχε το 2019 μεγαλύτερο μερίδιο στις εισαγωγές φυσικού αερίου, αφήνοντας πίσω την ΔΕΠΑ με μερίδιο 30%. Ο όμιλος Mytilineos έφερε επίσης και τις περισσότερες ποσότητες LNG στην χώρα, με το ποσοστό του να διαμορφώνεται στο 49%.
Η Mytilineos εκμεταλλεύεται την πτώση των τιμών του LNG και αποκτά ένα σημαντικό πλεονέκτημα έναντι της ΔΕΠΑ καθώς το φθηνότερο υγροποιημένο φυσικό αέριο τροφοδοτεί τις ανάγκες των μονάδων του ομίλου και παράγει φθηνότερο ηλεκτρικό ρεύμα, με τον Π. Κανελλόπουλο να σημειώνει πως «η πτώση των τιμών σημαίνει ότι η Mytilineos είναι σε θέση να παράγει με ανταγωνιστικό κόστος ηλεκτρικό ρεύμα από τις τρεις μονάδες συνολικής ισχύος 1.200 MW που λειτουργούν με αέριο έναντι άλλων που χρησιμοποιούν διαφορετικές πηγές καυσίμων».
Παράλληλα προχωρούν εν μέσω της πανδημίας και τα έργα για την κατασκευή μονάδας ηλεκτροπαραγωγής στον Άγιο Νικόλαο, ισχύος 826 MW που αναμένεται να είναι έτοιμη να τεθεί σε λειτουργία στο τέλος του 2021.
Η ΔΕΠΑ από την πλευρά της δεσμεύεται με πολυετή συμφωνία με τη ρωσική Gazprom και τις ρήτρες «take or pay» που ισχύουν μέχρι το 2027. Οι ρήτρες αυτές υποχρεώνουν την ΔΕΠΑ να πληρώνουν προκαθορισμένες ποσότητες αερίου, ακόμη και αν δεν τις παραλάβει. Σε webinar της Ελληνικής Εταιρείας Ενεργειακής Οικονομίας (HAEE) που πραγματοποιήθηκε αυτή την εβδομάδα, ο Αντιπρόεδρος της ΔΕΠΑ Κωνσταντίνος Ανδριοσόπουλος τόνισε πως «οι ανταγωνιστές μας είναι σε θέση να φέρουν πολύ φθηνότερο LNG τους επόμενους 2-3 μήνες».
Στην κυβέρνηση επικρατεί προβληματισμός καθώς η μείωση του μεριδίου της ΔΕΠΑ στην αγορά και το οικονομικό άνοιγμα της τάξης των 25 - 45 εκατ. ευρώ για το 2019 και των 150 - 250 εκατ. ευρώ για το 2020, λόγω της ρήτρας στη σύμβαση με την Gazprom, μπορεί να φέρει μειωμένα έσοδα από τον διαγωνισμό που τρέχει για την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΠΑ Εμπορίας.
Γι' αυτό τον λόγο το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχεδιάζει να υπάρξουν επαφές με την ρωσική πλευρά με σκοπό οι διαπραγματεύσεις να περάσουν σε διακρατικό επίπεδο, καθώς τα στελέχη της Gazprom τηρούν αρνητική στάση στο αίτημα επαναδιαπραγμάτευσης των συμβάσεων.
Ο αντιπρόεδρος της ΔΕΠΑ υπογράμμισε πως το LNG μετατρέπεται όλο και περισσότερο και φτάνει πλέον κοντά στο να αποκτήσει την ιδιότητα ενός εμπορεύματος, ενώ μπορεί να αποτελέσει κλειδί για να μειωθούν οι φόβοι στην Ε.Ε. σχετικά με την ασφάλεια του εφοδιασμού. «Το αέριο ήρθε για να μείνει και το εμπόριο αερίου θα αυξηθεί - κυρίως με τη μορφή του LNG - και το αντιμετωπίζουμε ως ευκαιρία για τον κλάδο και την οικονομία μας. Επίσης, επιλύει ακόμη ένα πρόβλημα, αυτό της ασφάλειας εφοδιασμού, που είναι σημαντικό για την Ευρώπη», ανέφερε ο κ. Ανδριοσόπουλος.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
