Αν και δεν έφθασε στο... ταβάνι των 2 δισ. δολ., που περίμενε ο πρίγκιπας διάδοχος της Σαουδικής Αραβίας, η χρηματιστηριακή αξία της Saudi Aramco διαμορφώθηκε μετά τη δημόσια εγγραφή στο ιλιγγιώδες ποσό των 1,7 τρισ. δολ., με αποτέλεσμα να γίνει η κορυφαία σε κεφαλαιοποίηση εισηγμένη εταιρεία στον κόσμο, με διαφορά πάνω από 600 εκατ. δολ. από την Apple και την Microsoft.
Η Saudi Aramco συγκέντρωσε 25,6 δισ δολάρια από την Αρχική Δημόσια Προσφορά μετοχών (IPO), μια επιτυχία που έχει συνδεθεί άμεσα με τον αμφιλεγόμενο πρίγκηπα διάδοχο του βασιλείου και τα σχέδια του να αναμορφώσει την χώρα και να ανοίξει τις πόρτες της πιο μυστικοπαθούς εταιρείας στον κόσμο.
Ο πετρελαϊκός κολοσσός που ανήκει στο κράτος της Σαουδικής Αραβίας ανακοίνωσε ότι η τελική τιμή διάθεσης των μετοχών διαμορφώθηκε από τις προσφορές των επενδυτών στα 32 ριάλ (που αντιστοιχούν σε 8,35 δολάρια) φτάνοντας την συνολική αποτίμηση της πιο ακριβής εταιρείας του κόσμου στα 1,7 τρισ δολάρια. Η έκδοση είχε υπερκάλυψη, καθώς οι προσφορές που κατατέθηκαν ανέρχονται στα 119 δισ. δολάρια.
Για τον πρίγκιπα Μοχάμεντ Μπιν Σαλμαν, η επιτυχία της πώλησης των μετοχών της Aramco θα μπορούσε να βοηθήσει το φιλόδοξο σχέδιο του να επαναφέρει την οικονομία της Σαουδικής Αραβίας στην πορεία της, καθώς έχει εκτροχιαστεί από τα εσωτερικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης και της επίθεσης κατά της ελίτ της χώρας και στο εξωτερικό από την οργή που δημιουργήθηκε μετά την δολοφονία του δημοσιογράφου της Washighton Post Τζαμάλ Κασόγκι και τον πόλεμο στην Υεμένη.
Ο Σαουδάραβας πρίγκηπας όταν έριξε στο τραπέζι για πρώτη φορά την ιδιωτικοποίηση μέρος των μετοχών της Aramco στόχευε να αντλήσει το βασίλειο 100 δισ. δολάρια. Η Aramco πρόσφερε τελικά μόλις το 1,5% των μετοχών της και προτίμησε να στραφεί προς το εσωτερικό καθώς οι επενδυτές παγκοσμίως δίστασαν μπροστά στις προσδοκίες του Ριάντ να αποτιμηθεί η εταιρεία στα 2 τρισ. δολάρια.
Αντιθέτως η Aramco βασίστηκε κυρίως σε τοπικούς επενδυτές και funds από τις γειτονικές μοναρχίες του Αραβικού Κόλπου. Στην προσφορά για ιδιώτες, περίπου 5 εκατ. ιδιώτες έκαναν αίτηση για μετοχές της εταιρείας. Το βιβλίο προσφορών έκλεισε την Τετάρτη και συγκέντρωσε συνολικά 397 δισ. ριαλ.
Η μεγαλύτερη IPO όλων των εποχών
Οι πλουσιότερες οικογένειες του βασιλείου, που μερικές από αυτές είδαν μέλη τους να κρατούνται στο πολυτελές ξενοδοχείο Ritz-Carlton στο Ριάντ, κατά την διάρκεια της περίόδου που είχαν ληφθεί σκληρά μέτρα κατά της διαφθοράς το 2017, συνεισέφεραν με σημαντικά ποσά. Οι τράπεζες παγκοσμίως που επεξεργάζονταν μια συμφωνία βρέθηκαν στην άκρη μετά την απόφαση της Σαουδικής Αραβίας να επικεντρωθεί στην πώληση μετοχών στους τοπικούς επενδυτές.
Παρόλα αυτά η Aramco θα γίνει η πιο ακριβή εταιρεία που είναι εισηγμένη σε χρηματιστήριο, μόλις ξεκινήσει η συναλλαγή της μετοχής της, ξεπερνώντας την Microsoft και την Apple. Η τιμή της κατάφερε να φτάσει στο ανώτατο σημείο του εύρους αποτίμησης, στα 30 με 32 ριαλ. Η αρχική αποτίμηση από διεθνείς επενδυτές που ερωτήθηκαν από τη χρηματιστηριακή Sanford C. Bernstein & Co. ήταν 1,26 τρισ δολάρια, όπως αναφέρθηκε σε σημείωμα την Πέμπτη.
Η συμφωνία αυτή ανοίγει τις πόρτες σε επενδυτές και ιδιώτες Σαουδάραβες σε μια από τις εταιρείες με τα μεγαλύτερα μυστικά, όπου τα κέρδη της βοήθησαν την χρηματοδότηση του βασιλείου και της βασιλικής οικογένειας για δεκαετίες.
Μέχρι φέτος, η Aramco δεν είχε δημοσιοποιήσει ποτέ οικονομικές καταστάσεις ή τον δανεισμό της στις διεθνείς αγορές. Αυτό σημαίνει επίσης πως η εταιρεία έχει πλέον μετόχους και άλλους εκτός από την Σαουδαραβική κυβέρνηση για πρώτη φορά μετά την κρατικοποίηση της στα τέλη του 1970.
Η Σαουδική Αραβία έκανε όλα τα βήματα για να διασφαλίσει πως η IPO θα είναι επιτυχημένη. Μείωσε τον φορολογικό συντελεστή για την Aramco τρεις φορές, υποσχέθηκε την μεγαλύτερη επιστροφή μερίσματος παγκοσμίως και πρόσφερε επιπλέον μετοχές για τους επενδυτές λιανικής που είχαν hold την μετοχή.
Η Goldman Sachs έχοντας αναλάβει το έργο της σταθεροποίησης της μετοχής στα πρώτα βήματα διαπραγμάτευσης, έχει το δικαίωμα να εξασκήσει την αποκαλούμενη επιλογή «greenshoe» για 450 εκατ μετοχές -αυτό θα είναι το «οπλοστάσιο» μετοχών που θα διαχειρίζεται η Goldman για να αποτρέπει ακραίες διακυμάνσεις.
Πόροι από την πώληση θα μεταφερθούν στο Δημόσιο Ταμείο Επενδύσεων της χώρας που προχωράει σε μια σειρά από τολμηρές επενδύσεις, ρίχνοντας 45 δισ δολάρια στο Vison Fund της SoftBank, αγοράζοντας μετοχές αξίας 3,5 δισ δολαρίων στην Uber και σχεδιάζοντας μια φουτουριστική πόλη που θα στοιχίσει 500 δισ δολάρια.
Η πώληση είναι η πρώτη μεγάλη διάθεση κρατικών περιουσιακών στοιχείων από τότε που ο πρίγκηπας Μοχάμεντ ξεκίνησε το πολυσχιδές και φιλόδοξο σχέδιο του για να μειώσει την εξάρτηση της οικονομίας της Σαουδικής Αραβίας από το πετρελαίο το 2016. Σημειώνεται πως η τελευταία μεγάλη ιδιωτικοποίηση που είχε πραγματοποιηθεί από την σαουαραβική κυβέρνηση, ήταν το 2014 με την Εθνική Εμπορική Τράπεζα της χώρας και έλαβε 83 δισ. δολάρια από εγγραφές επενδυτών.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
