Το 2008 η Tesla βρισκόταν στα όρια της χρεοκοπίας, με τον Έλον Μάσκ να αναλαμβάνει τα ηνία της εταιρείας και να απολύεται το 25% των εργαζομένων της και τον πέμπτο γύρο χρηματοδότησης που λάμβανε τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς να την σώζει από την χρεοκοπία. Πλέον, 13 χρόνια αργότερα, η Tesla αποτελεί μια από τις 6 ακριβότερες εταιρείες του κόσμου μπαίνοντας στο ιδιαίτερο κλαμπ των εταιρειών με κεφαλαιοποίηση άνω του 1 τρισ. δολαρίων.
Η Tesla που «πάντρεψε» την αυτοκινητοβιομηχανία με την τεχνολογία, είδε την χρηματιστηριακή της αξία να εκτοξεύεται ακόμα πιο μακριά μετά την παραγγελία ύψους 4,2 δισ. δολαρίων που έλαβε από τη Hertz και περιλαμβάνει την αγορά 100.000 ηλεκτρικών αυτοκινήτων Model 3. Η μετοχή της Tesla βρίσκεται πλέον στα 1.054 δολάρια (σ.σ. την στιγμή που γραφόταν το κείμενο) ενώ στις 25 Οκτωβρίου, την ημέρα που ανακοινώθηκε η συμφωνία με τη Hertz, η αξία της εταιρείας του Έλον Μασκ αυξήθηκε κατά 119 δισ. δολάρια. Ιδιαίτερα αξιοπρόσεκτο γεγονός ειδικά αν υπολογίσουμε πως η αξία της Tesla στις αρχές του 2020 έφτανε τα 100 δισ. δολάρια και πλέον βρίσκεται σε ένα κλειστό γκρουπ κολοσσών όπου συμμετέχουν οι Facebook, Apple, Microsoft, Alphabet και Amazon.
Πολλοί δεν έχουν αποφασίσει αν η Tesla πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν αυτοκινητοβιομηχανία ή σαν εταιρεία τεχνολογίας. Ωστόσο, οι αυτοκινητοβιομηχανίες δείχνουν πως απέχουν πολύ από την Tesla, καθώς με βάση τις αποτιμήσεις των μετοχών τους, η αξία της Tesla είναι μεγαλύτερη από το αν προστεθούν μαζί η Toyota, Volkswagen, BYD, Daimler, GM, Great Wall, Nio, BMW, Ford και Stellantis. Ο Έλον Μασκ, από την πλευρά του, βλέπει την περιουσία του να έχει αυξηθεί περισσότερο από 30 δισ. δολάρια και αποτελεί τον πλουσιότερο άνθρωπο του πλανήτη έχοντας περιουσία με αξία που ξεπερνά 288 δισ. δολάρια.
Παράλληλα, η παραγγελία «μαμούθ» της Hertz δείχνει ότι πλέον τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν αποτελούν μια εξεζητημένη αγορά αλλά θα κυριαρχήσουν στην αγορά αυτοκινήτου τα επόμενα χρόνια. Πλέον η Tesla αντιμετωπίζει την μεγαλύτερη πρόκληση που είναι να γίνει μια υψηλού επιπέδου αυτοκινητοβιομηχανία που μεγαλώνει με ρυθμούς ανάπτυξης που δεν είχαν υπάρξει από τις αρχές του 1900 όταν και εμφανίστηκε το Model T του Χένρι Φορντ.
Στόχος η συνεχής ανάπτυξη
Το Model 3 της Tesla αποδεικνύεται από τα πλέον επιτυχημένα μοντέλα ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Έκθεση της JATO Dynamics έφερε τη «ναυαρχίδα» της Tesla στην πρώτη θέση των ευρωπαϊκών πωλήσεων αυτοκινήτων τον Σεπτέμβριο. Όπως αναφέρεται, παρά το γεγονός ότι είναι κατά πολύ ακριβότερο, οι πωλήσεις του Model 3 τον Σεπτέμβριο έφτασαν τις 24.951 μονάδες, αφήνοντας πίσω δημοφιλή μοντέλα ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών. Αυτή ήταν και η πρώτη φορά που ηλεκτρικό αυτοκίνητο καταλαμβάνει την πρώτη θέση των πωλήσεων στην Ευρώπη.
Επίσης, ο Έλον Μασκ έχει θέσει ετήσιο στόχο να αυξάνονται οι πωλήσεις 50% κατά μέσο όρο, με την εταιρεία να φτάνει τις 20 εκατομμύρια πωλήσεις τον χρόνο. Ένα νούμερο που είναι διπλάσιο από τις πωλήσεις που πραγματοποιούν τώρα οι Volkswagen και Toyota που αποτελούν τις ηγέτιδες δυνάμεις του κλάδου. Παράλληλα, η Tesla πραγματοποιεί πρόοδο στην επίλυση των κανονιστικών προβλημάτων που απειλούσαν την παρουσία της στην Κίνα. Η εταιρεία ανακοίνωσε πως άνοιξε ένα καινούριο κέντρο ερευνών και ανάπτυξης στη Σαγκάη με στόχο να εναρμονιστεί με τις κυβερνητικές προϋποθέσεις πως τα δεδομένα που συλλέγονται από τα αυτοκίνητα στην Κίνα, παραμένουν εντός των τειχών της χώρας.
Ωστόσο η Tesla βρίσκεται αντιμέτωπη με νέες πιέσεις στις ΗΠΑ. Η Εθνική Επιτροπή Ασφάλειας Μεταφορών έστειλε ερώτημα στον Έλον Μασκ γιατί η Tesla παρουσιάζει το πρόγραμμα πλήρους αυτόνομης οδήγησης (Full Self Driving), ενώ ακόμα δεν έχει απαντήσει η εταιρεία επίσημα στις ερωτήσεις της Επιτροπής για την ασφάλεια του συστήματος.
Πάντως, η σταθερότητα της Tesla αποτελεί επίτευγμα στο παρόν οικονομικό περιβάλλον, ενώ οι περισσότερες αυτοκινητοβιομηχανίες πιθανότατα θα καταγράψουν τεράστιες απώλειες, καθώς κατέβασαν ρολά σε εργοστάσια και εκθέσεις, ακόμα και αν τα μεγέθη δεν είναι τόσο άσχημα όσο υπολογιζόταν αρχικά. Τα δικαιώματα ρύπων έχουν αποτελέσει ακόμα μια σημαντική πηγή εισοδήματος για την Tesla, καθώς τα πουλάει σε ανταγωνιστές της.
Ωστόσο ο ανταγωνισμός αναμένεται να ενταθεί για την Tesla, καθώς Daimler, General Motors, Ford, και startups όπως η Lucid και η κινεζική Xpeng ετοιμάζονται να βάλουν δύσκολα στην αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων για την εταιρεία του Έλον Μασκ. Οι αναλυτές δεν δείχνουν να προβληματίζονται, με την Morgan Stanley να αναβαθμίζει την τιμή στόχο της Tesla κατά 33% αναφέροντας πως περιμένει η εταιρεία να ξεπεράσει τις 8 εκατ. παραδόσεις το 2030.
Η είσοδος στο κλάμπ του τρισεκατομμυρίου
Εν αντιθέσει με τους υπόλοιπους «συμπαίκτες» της Tesla στο κλειστό club του 1 τρισ. δολαρίων, η εταιρεία του Έλον Μασκ κατάφερε να φτάσει σε αυτό το επίπεδο πολύ πριν καταφέρει να έχει έσοδα που να φτάνουν τα 50 δισ. δολάρια. Αν και η Tesla αποτελεί την πέμπτη μεγαλύτερη επιχείρηση του S&P 500 βάσει της κεφαλοποίησής της, είναι μόλις 89η στα ετήσια έσοδα. Χαρακτηριστικά, πρώτη στην κατηγορία με τον μεγαλύτερο κύκλο εργασιών είναι η Walmart που κατέγραψε έσοδα ύψους 559,2 δισ. δολαρίων με την κεφαλαιοποίησή της να αγγίζει τα 417 δισ. δολάρια.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα τελευταία ετήσια οικονομικά στοιχεία των επιχειρήσεων, ο κύκλος εργασιών της Tesla είναι σαφώς χαμηλότερος από εκείνον της Facebook που μπήκε νωρίτερα φέτος στο club του 1 τρισ. δολαρίων καθώς είχε διαμορφωθεί στα 31,5 δισ. δολάρια. Παράλληλα, η Tesla έχει και πολλά δάνεια που την βαραίνουν, ύψους 10 δισ. δολαρίων. Είναι χαρακτηριστικό πως η Apple που υπήρξε η πρώτη εταιρεία με αποτίμηση 1 τρισ. δολαρίων τον Αύγουστο του 2018, την προηγούμενη χρονιά είχε καταγράψει πωλήσεις ύψους 228,59 δισ. δολαρίων ενώ η Amazon που ακολούθησε τον Σεπτέμβριο της ίδιας χρονιάς είχε καταγράψει 177,87 δισ. δολάρια κύκλου εργασιών. Η Alphabet, μητρική της Google είχε έσοδα 161,86 δισ. δολαρίων πριν μπει στο club τον Ιανουάριο του 2020 και η Microsoft είχε 110,36 δισ. δολάρια πωλήσεις πριν την είσοδο της τον Απρίλιο του 2019 στο ίδιο γκρουπ.
Ο Άνταμ Τζόνας, αναλυτής της Morgan Stanley, αναφέρει πως το σημαντικό premium των μετοχών της Tesla σε σύγκριση με άλλες εταιρείες τεχνολογίας τη στιγμή που ξεπέρασαν τα όρια αποτίμησης της αγοράς αντανακλά τον μεγαλύτερο ενθουσιασμό των επενδυτών για την τεχνολογική κυριαρχία της έναντι των ανταγωνιστών της. Ο Τζόνας σημείωσε πως οι πελάτες της Morgan Stanley καταγράφουν ότι η αγορά στην οποία απευθύνεται η Tesla συνεχώς μεγαλώνει ενώ έχει και την ευκαιρία να κυριαρχήσει στην επόμενη εποχή των αυτοκινούμενων οχημάτων, παράγοντες που μπορούν να ενισχύσουν την αποτίμησή της.
Από την πλευρά του, ο Έντουαρντ Μόγια, αναλυτής της Oanda αναφέρει πως «η Wall Street έχει αρχίσει να πιστεύει πως η εκτόξευση της τιμής της μετοχής της Tesla δεν έχει φτάσει ακόμα τα υψηλά της, καθώς η Tesla έχει δημιουργήσει μεγάλη διαφορά στην αγορά των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και βελτιώνει τις πιθανότητες ανάπτυξής της στις αγορές των ΗΠΑ, της Ευρώπης και της Ασίας καθώς αυξάνεται και η αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων».