Όλο και λιγότερη πιθανή μοιάζει μία ανάκαμψη τύπου «V» για την ευρωζώνη, με τα μέχρι στιγμής στοιχεία που έχουν δημοσιοποιηθεί να υποδεικνύουν ότι η επιστροφή της οικονομίας στα επίπεδα που βρίσκονταν πριν από την πανδημία θα καθυστερήσει περισσότερο απ’ ότι αρχικά αναμενόταν.
Όπως σημειώνει σε ανάλυσή του το πρακτορείο Bloomberg η βασική ανησυχία είναι ότι θα υπάρξει «επιστροφή» των γενικευμένων lockdowns, καθώς ολοκληρώνεται η έστω και φτωχή τουριστική περίοδος, ενώ την ίδια ώρα καταγράφεται συνεχής αύξηση κρουσμάτων του κορονοϊού σε όλες τις χώρες της Γηραιάς Ηπείρου.
Ακόμη και εάν υπήρξαν αρκετοί Ευρωπαίοι οι οποίοι επέλεξαν να μην ξεχάσουν τις καλοκαιρινές διακοπές τους, οι δαπάνες τους ήταν πολύ περιορισμένες. Άλλωστε για αρκετά μεγάλα τμήματα του πληθυσμού η κρίση δεν έχει ακόμη φθάσει, με δεδομένα τα μέτρα προστασίας που έχουν εφαρμόσει οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις. Όμως καθώς αυτά φθάνουν στο τέλος τους, όπως άλλωστε και οι «αντοχές» των κρατικών ταμείων να τα στηρίξουν, εκτιμάται ότι θα υπάρξει νέα εκτόξευση της ανεργίας, κάτι που θα πλήξει ακόμη περισσότερο την κατανάλωση.
Υπάρχουν ήδη προειδοποιητικά σημάδια - η ζώνη του ευρώ έχασε 4,9 εκατομμύρια θέσεις εργασίας κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους, εξαλείφοντας σχεδόν τις μισές θέσεις που δημιουργήθηκαν από την τελευταία ύφεση. Η προοπτική περισσότερων περικοπών θέσεων εργασίας βλάπτει την εμπιστοσύνη, ωθώντας τους καταναλωτές να εξοικονομήσουν κεφάλαια και όχι να ξοδέψουν.
Όλα βέβαια υποδεικνύουν ότι η πορεία των περισσότερων οικονομιών θα είναι κάτι παραπάνω από θετική στο γ’ τρίμηνο, αλλά δεν θα φθάσει σε τέτοιο επίπεδο ώστε να καλύψει τις ζημίες που υπήρξαν στο α’ εξάμηνο του 2020.
Ακόμη και στη Γερμανία, όπου ο αριθμός των θανάτων από τον ιό ήταν χαμηλότερος και η οικονομική ύφεση ήταν πιο αδύναμη, οι οικονομολόγοι δεν αναμένουν επιστροφή σε κανονικά επίπεδα πριν από το 2021.
«Η οικονομία θα ανακάμψει πιθανώς πολύ πιο αργά από ό,τι συρρικνώθηκε», εκτίμησε η Bundesbank στη μηνιαία έκθεσή της, υποστηρίζοντας ότι η αβεβαιότητα σχετικά με τα νέα κρούσματα επιβαρύνει τις εξαγωγές και τις εταιρικές επενδύσεις. "Αυτό είναι πιθανό να εμποδίσει μια ευρύτερη ανάκαμψη της ζήτησης για γερμανικά βιομηχανικά προϊόντα.". Μέχρι να διατεθεί μια «αποτελεσματική ιατρική λύση», «η οικονομική δραστηριότητα θα παραμείνει περιορισμένη και σε ορισμένα μέρη του τομέα των εγχώριων υπηρεσιών», δήλωσε η κεντρική τράπεζα.
Αυτό σημαίνει ότι αντί για ανάκαμψη σε σχήμα «V», το σχήμα των οικονομικών προοπτικών της Ευρώπης μοιάζει περισσότερο με «φτερούγισμα» (bird wing) ένας όρος που χρησιμοποίησε η Τράπεζα της Γαλλίας σε πρόσφατη έκθεσή της.
Την ίδια ώρα οι μακροπρόθεσμες προοπτικές παραμένουν σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά πριν την πανδημία. Ο σύνθετος δείκτης του ΟΟΣΑ για την Ευρώπη, μετά τη βουτιά έως τον Μάιο, ανέκαμψε εντυπωσιακά τον Ιούνιο, αλλά τον Ιούλιο αυτό το «ξεπέταγμα» περιορίστηκε σημαντικά.