Τα στοιχεία δείχνουν ξεκάθαρα την τάση. Από τον Ιανουάριο έως τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους, 72.700 Νεοζηλανδοί εγκατέλειψαν τη χώρα και η καθαρή αύξηση της μετανάστευσης τον Σεπτέμβριο ήταν 12.400 άτομα - το χαμηλότερο επίπεδο από το 2013 (εξαιρουμένης της περιόδου της πανδημίας) και σημαντικά χαμηλότερη από τα 42.000 άτομα που καταγράφηκαν τον Σεπτέμβριο του 2024. Αυτή η άνευ προηγουμένου έξοδος, η οποία έχει απτή επίδραση σε μια χώρα με πληθυσμό 5,3 εκατομμυρίων ανθρώπων, προσελκύει την προσοχή των διεθνών μέσων ενημέρωσης, σημειώνει η νεοζηλανδική έκδοση «Stuff», επικαλούμενη στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας.
Τίθεται το ερώτημα γιατί τόσοι πολλοί Νεοζηλανδοί εγκαταλείπουν μια χώρα που θεωρείται επιθυμητός τουριστικός προορισμός και προτιμώμενος προορισμός συνταξιοδότησης για πολλούς Αυστραλούς. Οι πιο άμεσοι λόγοι για την επιτάχυνση της τάσης, η οποία παρατηρείται εδώ και χρόνια, είναι η ύφεση, η αυξανόμενη ανεργία και η στεγαστική κρίση που - όπως και άλλες χώρες - ασκεί αυξανόμενη πίεση στα νοικοκυριά. Ταυτόχρονα, όπως σημειώνει ένα βίντεο του Economics Explained, οι Νεοζηλανδοί μπορούν να βασίζονται σε «ένα πολύ υψηλό βιοτικό επίπεδο, καλή εκπαίδευση, σταθερές κυβερνήσεις, καλή πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη και μια σχετικά ισότιμη κουλτούρα».
Γιατί λοιπόν να κινηθούν;
Το Εργατικό Κόμμα της αντιπολίτευσης κατηγορεί την κεντροδεξιά κυβέρνηση, λέγοντας ότι «οι Νεοζηλανδοί ψηφίζουν με τα πόδια τους». Ωστόσο, οι αναλυτές τονίζουν ότι οι λόγοι σχετίζονται επίσης με τα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά της Νέας Ζηλανδίας. Σήμερα, η χώρα έχει ένα ποσοστό μετανάστευσης συγκρίσιμο με αυτό των αναπτυσσόμενων, ακόμη και των εμπόλεμων χωρών - το υψηλότερο μεταξύ των χωρών του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).
Ένα μεγάλο ποσοστό όσων φεύγουν εγκαθίστανται στην Αυστραλία, όπου ζει περίπου το 10% όλων των Νεοζηλανδών. Η γεωγραφική εγγύτητα και οι στενές διμερείς σχέσεις διευκολύνουν την ελεύθερη κυκλοφορία των πολιτών. Όσοι φεύγουν είναι συχνά νέοι, με υψηλό μορφωτικό επίπεδο και στην αρχή της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας. Μέχρι σήμερα, η έλλειψη εργαζομένων αντισταθμιζόταν από τη μετανάστευση από την Κίνα και την Ινδία, αλλά η εισροή εξειδικευμένων εργαζομένων έχει μειωθεί απότομα.
Εκτός από τους Νεοζηλανδούς, πολλοί αλλοδαποί που έχουν φτάσει στη χώρα μέσω απελευθερωμένων διαδικασιών έκδοσης βίζας και αδειών επιλέγουν επίσης να μετακομίσουν στην Αυστραλία.
Η οικονομία της Νέας Ζηλανδίας περιορίζεται από τη μικρή εθνική αγορά της και τη γεωγραφική της απόσταση. Η βαριά βιομηχανία δεν είναι ανταγωνιστική επειδή «όλα όσα μπορούν να παραχθούν στη Νέα Ζηλανδία μπορούν να παραχθούν στην Ασία φθηνότερα, σε μεγαλύτερες ποσότητες και πιο κοντά σε βασικές θαλάσσιες οδούς», σημειώνει η ιταλική εφημερίδα Internationale.
Αυτό ισχύει και για τις χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, οι οποίες δυσκολεύονται να ανταγωνιστούν τη Σιγκαπούρη ή το Σίδνεϊ. Οι στενοί πολιτικοί και οικονομικοί δεσμοί μεταξύ Ουέλινγκτον και Καμπέρα διευκολύνουν περαιτέρω τις εταιρείες να λειτουργούν από την Αυστραλία αντί για τη Νέα Ζηλανδία.
Η χώρα αναπτύσσει συγκεκριμένους κλάδους που σχετίζονται με τις τοπικές συνθήκες – τουρισμό, τοπικές υπηρεσίες, περιφερειακές θαλάσσιες δραστηριότητες και γεωργία υψηλής παραγωγικότητας. Η γεωργία είναι σε μεγάλο βαθμό μηχανοποιημένη και δεν προσφέρει αρκετές θέσεις εργασίας για τους νέους, οι οποίοι προτιμούν τα αστικά περιβάλλοντα και επαγγέλματα σε άλλους τομείς.
Ως αποτέλεσμα, το ήμισυ του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της χώρας παράγεται πλέον από τον τομέα των ακινήτων - πωλήσεις, ενοικιάσεις, κατασκευές, χρηματοδότηση και διαχείριση. Αυτό έχει οδηγήσει σε απότομη αύξηση των τιμών των κατοικιών σε επίπεδα απρόσιτα για πολλούς Νεοζηλανδούς, ιδίως για τους νέους, οι οποίοι συχνά αποφασίζουν να εγκαταλείψουν τη χώρα ακριβώς για αυτόν τον λόγο.
Η αγορά κατοικίας στην Αυστραλία βρίσκεται επίσης υπό πίεση, αλλά οι ευκαιρίες εργασίας είναι περισσότερες και οι Νεοζηλανδοί φοιτητές που σπουδάζουν στην Αυστραλία πληρώνουν τα ίδια δίδακτρα και έχουν πρόσβαση στα ίδια κυβερνητικά δάνεια με τους ντόπιους.
Οι προοπτικές αντιστροφής της τάσης φαίνονται περιορισμένες. Ο πρωθυπουργός Κρίστοφερ Λούξον λέει ότι η λύση είναι να «οικοδομηθεί μια μακροπρόθεσμη προοπτική που θα πείσει τους πολίτες να παραμείνουν», γράφει ο Economist. Αλλά αυτό είναι μια δύσκολη αποστολή. Το 2009, ο τότε πρωθυπουργός Τζον Κι έθεσε ως στόχο να «φτάσει τη διαφορά με την Αυστραλία έως το 2025». Σήμερα, ο Γουέλινγκτον αστειεύεται ότι ένας πιο ρεαλιστικός στόχος θα ήταν να «ξεπεράσει τα Φίτζι έως το 2050».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news
