Η εκλογική διαδικασία είναι ένα από τα γεγονότα τα οποία δημιουργού αβεβαιότητα για την ελληνική οικονομία, όπως σημειώνει η ING σε έκθεσή της, ενώ συγκαταλέγεται μεταξύ των λιγότερο αισιόδοξων διεθνών ομίλων αναφορικά με την ανάπτυξη.
Όπως σημειώνει ο Πάολο Πιτζόλι, αναλυτής της ING, η ελληνική οικονομία έτρεξε με ρυθμό 4,9% το 2022, με την ανάπτυξη να «προσγειώνεται» στο 0,7% για φέτος και να ενισχύεται στο 1,6% για το 2024. Για τον πληθωρισμό εκτιμάται ότι από 9,3% το 2022, θα υποχωρήσει φέτος στο 4,3% και θα αποκλιμακωθεί περαιτέρω στο 2,4% το 2024.
Σημειώνει το ελληνικό αναπτυξιακό προφίλ αντανακλά πρόσφατα τις εξελίξεις στο μέτωπο του πληθωρισμού. Η επιτάχυνση του πληθωρισμού κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού (με αποκορύφωμα διαμόρφωση στο 12,1% τον Σεπτέμβριο) επιβάρυνε την κατανάλωση, η οποία παρουσίασε συρρίκνωση 0,1% σε τριμηνιαία βάση το τρίτο τρίμηνο του 2022, παρά τις γενναιόδωρες επιδοτήσεις για τον ενεργειακό «λογαριασμό» των νοικοκυριών.
Οι εκτιμήσεις για την ελληνική οικονομία
Μαζί με την καθαρή επιβάρυνση των εξαγωγών, αυτό προκάλεσε συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 0,5% το τρίτο τρίμηνο του 2022, με τον αναλυτή της ING να εκτιμά ότι το φαινόμενο αυτό θα καταγραφεί και στο δ' τρίμηνο του 2022, παρά την επιβεβαιωμένη δημοσιονομική στήριξη και την επιβράδυνση του πληθωρισμού.
Οι προοπτικές για το 2023 παραμένουν αβέβαιες. Με το ΑΕΠ να βρίσκεται πολύ πάνω από τα επίπεδα προ κοροονοϊού, οι επιπτώσεις της επαναλειτουργίας της οικονομίας έχουν, πλέον, ξεπεραστεί Οι εισπράξεις από τον τουρισμό επέστρεψαν επίσης σε ιστορικά υψηλά το καλοκαίρι του περασμένου έτους, γεγονός που περιορίζει τη δυναμική του κλάδου για φέτος.
Η ανάκαμψη που παρατηρήθηκε στην απασχόληση αποτέλεσε ισχυρό μοχλό της κατανάλωσης το α' εξάμηνο του 2022, αλλά τώρα φαίνεται να χάνει την ισχύ της. Οι μεταβολές στο πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα θα εξαρτώνται όλο και περισσότερο από τις εξελίξεις του πληθωρισμού, με αναπόφευκτες παρενέργειες στην κατανάλωση. Οι επενδύσεις θα πρέπει, κατ' αρχήν, να παραμείνουν σε καλή πορεία χάρη στην εισροή των ευρωπαϊκών κεφαλαίων από το Ταμείο Ανάκαμψης, αλλά δεν θα είναι απρόσβλητες από την επίμονη αβεβαιότητα που περιβάλλει το κόστος των έργων.
Χαλαρώνει ο ρυθμός ενίσχυσης της απασχόλησης
Η δημοσιονομική πολιτική, αν και ενδεχομένως θα διατηρήσει κάποια πρόσθετη προσωρινή στήριξη σε περίπτωση συνεχιζόμενων διαταραχών στις τιμές της ενέργειας, θα καταστεί πιο «σφιχτή». Ο ελληνικός προϋπολογισμός για το 2023 στοχεύει στην επιστροφή σε πρωτογενές πλεόνασμα, το οποίο συνάδει με τη δημοσιονομική υπεραπόδοση του 2022 και μια πιο αισιόδοξη πρόβλεψη για το ΑΕΠ.
«Επί του παρόντος είμαστε λιγότερο αισιόδοξοι για την ανάπτυξη, και παρόλο που το πρωτογενές πλεόνασμα μπορεί να μην επιτευχθεί , βλέπουμε να υλοποιείται ωστόσο μια σημαντική μείωση του λόγου χρέους/ΑΕΠ προς το επίπεδο του 170%. Με μέση διάρκεια χρέους άνω των 18 ετών, η συνεχιζόμενη απότομη αύξηση των επιτοκίων μπορεί ακόμη να αντιμετωπιστεί βραχυπρόθεσμα χωρίς να εγείρει ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του χρέους», σημειώνει ο αναλυτής της ING.
Πώς επιδρούν οι εκλογές
Το 2023 θα είναι έτος εκλογών για την Ελλάδα, αναφέρει ο διεθνής όμιλος και προσθέτει ότι οι βουλευτικές εκλογές τυπικά πρόκειται να διεξαχθούν τον Ιούλιο, αλλά δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης να καλέσει τους Έλληνες στις κάλπες μερικούς μήνες νωρίτερα. Οι επερχόμενες εκλογές θα διεξαχθούν με αμιγώς αναλογικό σύστημα, μια αλλαγή από την προηγούμενη δομή, η οποία ενσωμάτωσε το αναλογικό στοιχείο με την πριμοδότηση της πλειοψηφίας και επέτρεψε στη Νέα Δημοκρατία (ΝΔ) να κυβερνά τη χώρα με αυτοδυναμία από το 2019.
Το νέο σύστημα θα καταστήσει πολύ πιο περίπλοκο για οποιονδήποτε συμμετέχοντα να αποκτήσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Σύμφωνα με τις τελευταίες διαθέσιμες δημοσκοπήσεις, η ΝΔ προηγείται με 37% των ψήφων, ακολουθούμενη από τον ΣΥΡΙΖΑ (28%) και το ΠΑΣΟΚ (11,5%). Με αυτά τα ποσοστά, η ΝΔ θα απέχει πολύ από το να επιτύχει αυτοδυναμία με το νέο σύστημα, αν δεν ευθυγραμμιστεί με άλλους (ΠΑΣΟΚ). Η συγκρότηση ενός αξιόπιστου συνασπισμού μπορεί να αποδειχθεί δύσκολο εγχείρημα. Ας προστεθεί σε αυτό και μια προεκλογική εκστρατεία που μπορεί να αγγίξει ευαίσθητα θέματα (όπως το Qatargate) μαζί με τις κατηγορίες για υποκλοπές, τα οποία αποτελούν το μείγμα πιθανών πηγών πολιτικής αβεβαιότητας κατά το δεύτερο τρίμηνο.