Με εναλλαγές πρωταγωνιστών, μερικό «άνοιγμα» του ενδιαφέροντος και στο μεσαίο χώρο, αξιοσημείωτη αύξηση των συναλλαγών -παρ’ ότι Δεκέμβριο-, το ελληνικό χρηματιστήριο εξακολουθεί να αυτονομείται συγκριτικά με τις διεθνείς αγορές. Είναι χαρακτηριστικό ότι από την αρχή του έτους ο ευρωπαϊκός Stoxx 600 υποχωρεί κατά 13,3%, ο αμερικανικός S&P 500 κατά 19,7%, ενώ ο Γενικός Δείκτης διατηρεί κέρδη 2%.
Το Χ.Α. σε ένα έτος μεγάλων κλυδωνισμών που έχουν «τρελάνει» την παγκόσμια επενδυτική κοινότητα οδηγώντας σε πολύ μεγάλες παλινδρομήσεις και μεταβολές, εξακολουθεί να κρατάει θετικό πρόσημο το 2022, αποτελώντας μια από τις ελάχιστες αγορές σε παγκόσμιο επίπεδο που επιτυγχάνει κάτι τέτοιο.
Πρόκειται για μια αξιοσημείωτη διαφοροποίηση για μια μικρή, περιφερειακή και αναδυόμενη αγορά όπως είναι το ελληνικό χρηματιστήριο, που για χρόνια ήταν η αγορά που παρακολουθούσε τα υπόλοιπα χρηματιστήρια ανά τον κόσμο να… περνούν διαρκώς σε ιστορικά υψηλά και να δίνουν αποδόσεις άνευ προηγουμένου. Σε όλη την προηγούμενη 12ετία, μόνο το 2019 το ελληνικό χρηματιστήριο διαφοροποιήθηκε θετικά έναντι των ξένων αγορών, κερδίζοντας 50% σε επίπεδο Γ.Δ. και +101% σε επίπεδο τραπεζών, πατώντας στο momentum που έφερε η πολιτική αλλαγή των εκλογών της 7ης Ιουλίου εκείνης της χρονιάς.
Φέτος λοιπόν, σε μια χρονιά που οι περισσότερες διεθνείς αγορές εξακολουθούν να έχουν διψήφια ποσοστά πτώσης, το ελληνικό χρηματιστήριο κρατάει κέρδη 2,07% σε επίπεδο Γενικού Δείκτη, +2,86% σε επίπεδο Large Cap, ενώ ο τραπεζικός δείκτης, παρά τη διόρθωση του τελευταίου διαστήματος κρατάει κέρδη 8,66%. Μπορεί οι αποδόσεις να μην είναι εντυπωσιακές, όμως η διαφοροποίηση είναι εμφανής.
Ακόμα και σε επίπεδο εβδομάδας, αλλά και σε επίπεδο Δεκεμβρίου, το Χ.Α. είχε πολύ καλύτερη εικόνα. Ο Stoxx 600 υποχώρησε την εβδομάδα κατά 3,28% στο χειρότερο πενθήμερο από το Σεπτέμβριο, ο DAX έχασε 3,32%, ο CAC 40 έκλεισε στο -3,37%, ο FTSE 100 -1,93%, ο FTSE MIB -2,43% και ο IBEX 35 -2,13%. Κατά 2,21% υποχώρησε ο κορυφαίος αμερικανικός χρηματιστηριακός δείκτης S&P 500 αυτή την εβδομάδα.
Ο Γ.Δ. παρά τις αναταράξεις, είχε πτώση μόλις 0,45% σε εβδομαδιαίο επίπεδο, κρατώντας την περιοχή των 900 – 910 μονάδων, ενώ χθες μολονότι «βούτηξε» έως τις 902,81 μονάδες όταν έχανε 1,56%, εντούτοις οι αγοραστές έδωσαν το «παρών» και έκλεισε αρκετά υψηλότερα, στις 911,85 μονάδες με πτώση 0,57% και όχι μακριά από τα υψηλά ημέρας που ήταν στις 913,65 μονάδες (-0,38%).
Ο FTSE 25 είχε πτώση το πενθήμερο 0,43%, ο Mid Cap ενισχύθηκε οριακά κατά +0,06% επιβεβαιώνοντας την αύξηση της κινητικότητας, ενώ ο τραπεζικός δείκτης είχε πτώση 0,64%. Ο τζίρος την Παρασκευή ανήλθε στα 87 εκατ. ευρώ με τις Εθνική και ΟΤΕ να κυριαρχούν με 15,66 και 11,89 εκατ. ευρώ αντίστοιχα, ενώ πάνω από 6 εκατ. ευρώ διακίνησαν οι Μυτιληναίος, Alpha Bank και ΟΠΑΠ. Σε επίπεδο εβδομάδας, ο μέσος τζίρος ήταν στα 60,3 εκατ. ευρώ, ενώ τους 11,5 μήνες του ‘22 οι μέσες συναλλαγές είναι στα 74,6 εκατ. ευρώ, έναντι 71 εκατ. ευρώ το 2021.
Οι έξι «ασπίδες» της αγοράς
Υπάρχει μια σειρά εγχώριων καταλυτών που διαφοροποιούν το ελληνικό χρηματιστήριο λειτουργώντας σαν «ασπίδα» στη διεθνή αναταραχή.
- Ανάπτυξη και το 2023. Η Ελλάδα και το 2023 θα έχει ανάπτυξη, έστω και μικρή, 1-2%, την ώρα που εκτιμάται ότι η ευρωζώνη θα περάσει σε τεχνική ύφεση (δύο τρίμηνα αρνητικού ρυθμού μεγέθυνσης) και η ΕΚΤ προβλέπει συνολικά στασιμότητα, με οριακή αύξηση του ΑΕΠ κατά 0,5% -πολλοί αναλυτές, πάντως, προβλέπουν αρνητικό πρόσημο για το ΑΕΠ του 2023. Το 2022 πήγε εξαιρετικά, με τον τουρισμό να δίνει ισχυρό momentum στην ελληνική οικονομία που κράτησε και φέτος ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης. Γενικώς η Ελλάδα βρίσκεται σε διαφορετικό timing συγκριτικά με το διεθνές κλίμα, καθώς η χώρα «επιστρέφει» μετά από μια υπερδεκαετή απομόνωση, εν μέσω δημοσιονομικής επιτήρησης, μνημονίων, capital controls, ανακεφαλαιοποιήσεων τραπεζών και όλα τα υπόλοιπα.
- Αποτελέσματα – ρεκόρ. Τα αποτελέσματα 9μήνου των εισηγμένων κινήθηκαν σε επίπεδα ρεκόρ, δείχνοντας ότι συνολικά η χρήση θα ξεπεράσει και την προηγούμενη επίδοση του 2007, όταν πριν το ξέσπασμα της διεθνούς οικονομικής κρίσης και τη χρεοκοπία της Lehman Brothers, οι επιχειρήσεις τόσο της πραγματικής οικονομίας όσο και του χρηματοπιστωτικού τομέα, είχαν παρουσιάσει τρομερές επιδόσεις. Τότε ήταν άλλωστε που το Χ.Α. είχε φτάσει στις 5.300 μονάδες, επίπεδα που ουσιαστικά είναι τα ιστορικά υψηλά του ελληνικού χρηματιστηρίου, καθώς τα νούμερα του ‘99 ήταν εντελώς ανεδαφικά, καθώς είχαν επιτευχθεί από το άλμα πρωτίστως περιφερειακών εταιρειών μικρής αξιοπιστίας.
- Ανάκτηση επενδυτικής βαθμίδας. Στο τέλος του 2023 ή στις αρχές του ‘24 η Ελλάδα αναμένεται σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις να λάβει την επενδυτική βαθμίδα και να επιστρέψει μετά από δέκα και πλέον χρόνια στην… κανονικότητα των αγορών και των επενδύσεων. Όταν γίνει αυτό, αυτομάτως και το Χ.Α. θα επιστρέψει στις ώριμες αγορές, θα βγει από τη μικρή… λίμνη των επενδυτικών κεφαλαίων των αναδυόμενων και θα αλλάξει πίστα, βρίσκοντας πρόσβαση στα τεράστια κεφάλαια που επενδύονται σε ανεπτυγμένες αγορές. Αυτό το γνωρίζουν όλοι οι ξένοι επενδυτές που έχουν θέσεις σήμερα στο Χ.Α. σε τράπεζες και blue chips, οπότε ζυγίζουν δύο και τρεις φορές όταν είναι να πουλήσουν.
- Επιχειρηματική κινητικότητα και εξαγορές. Μέσα στο 2022 καταγράφηκαν πολλαπλά επιχειρηματικά deals, με τον κλάδο της ενέργειας να έχει δώσει πάνω από είκοσι μικρά και μεγαλύτερα deals, ευρισκόμενος στην αιχμή των εξελίξεων. Φαίνεται πως σύντομα θα έχουμε σημαντικές ανακοινώσεις στον κλάδο, καθώς υπάρχει η προετοιμασία του deal της Τέρνα Ενεργειακή, η ΔΕΗ «χτυπάει» την Enel Romania και έως τέλη Ιανουαρίου θα έχουμε εξελίξεις, η Mytilineos ανακοίνωσε την Τετάρτη μεγάλο μετασχηματισμό και λίγο νωρίτερα την επένδυση 100 εκατ. στην εταιρεία από τη Fairfax. Συνάμα, χθεσινοβραδινές πληροφορίες σημείωναν ότι «κλείδωσε» οριστικά η συναλλαγή μεταβίβασης του 48,5% της Viva Wallet στον αμερικανικό κολοσσό JP Morgan, μια συμφωνία που δεν επηρεάζει άμεσα το ΧΑ, αφού η Viva δεν είναι εισηγμένη, όμως επιβεβαιώνει το ζωηρό διεθνές ενδιαφέρον για επενδύσεις στην Ελλάδα. Επίσης, μέσα στο νέο έτος θα «τρέξει» η διαδικασία του διαγωνισμού παραχώρησης της Αττικής Οδού, ενώ υπάρχουν πιθανότητες εισαγωγής στο Χ.Α. του Ελ. Βενιζέλος που θα σημάνει ένα σημαντικό «άνοιγμα» του χρηματιστηρίου στον ελληνικό τουρισμό.
- Ο παράγοντας των τραπεζών. Το ελληνικό χρηματιστήριο είναι ακραία τραπεζοκεντρικό, οπότε οποιαδήποτε θετική αλλαγή στον κλάδο, έχει σημαντική και πολλαπλασιαστική αντανάκλαση στο momentum της αγοράς. Οι τράπεζες παρουσίασαν φέτος το καλύτερο 9μηνο των τελευταίων πολλών ετών, έχοντας περάσει σχεδόν μια δεκαετία καθαρτηρίου, ενώ επιστρέφουν και χρηματιστηριακά. Η αύξηση των επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες, επαναφέρει στην κανονικότητα τον κλάδο που περιμένει σημαντικά κέρδη και το 2023. Δεν είναι τυχαίο το μπαράζ των εκθέσεων – αναλύσεων όλου του τελευταίου διαστήματος για τον κλάδο, με αναβαθμίσεις και αυξήσεις των τιμών – στόχων.
- Το Ταμείο Ανάκαμψης ως επιταχυντής εξελίξεων. Η Ελλάδα δέχεται ένα πακέτο κοντά στα 70 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ, που με την κατάλληλη μόχλευση θα ανέλθει στα 100 δισ. ευρώ. Ολόκληροι κλάδοι θα αλλάξουν ολοσχερώς εικόνα, ενώ τομείς όπως πληροφορική, υποδομές, ενέργεια και κατασκευές βρίσκονται στην πρώτη γραμμή για την αξιοποίηση των κεφαλαίων. Μόνο στις κατασκευές μένουν να γίνουν έργα αξίας 20 δισ. ευρώ, παραπέμποντας σε ημέρες Ολυμπιακών Αγώνων 2004.