Όλο και πιο σκοτεινές γίνονται οι προοπτικές του bitcoin, καθώς το κορυφαίο κρυπτονόμισμα έχει αφήσει πολύ πίσω του το ρεκόρ των 68.990 δολ., που είχε σκορπίσει ενθουσιασμό στους θιασώτες του τον περασμένο Νοέμβριο. Έχει βυθισθεί σχεδόν κατά 60%, στο επίπεδο των 29.000 δολ., ενώ κορυφαίος διαχειριστής κεφαλαίων προειδοποιεί ότι θα μπορούσε να βουλιάξει ακόμη και στα 8.000 δολ., δηλαδή περίπου 70% χαμηλότερα.
Οι υποσχέσεις των ηρωικών εποχών του bitcoin για ένα ψηφιακό νόμισμα που θα κινείται εκτός του τραπεζικού σύμπαντος και θα καθιερωθεί ως ένα αξιόπιστο εναλλακτικό μέσο συναλλαγών και επενδύσεων, δεν φαίνεται να έχουν εκπληρωθεί. Η παροιμιώδης αστάθειά του bitcoin, με διακυμάνσεις που… σκοτώνουν ακόμη και σε πολύ σύντομες περιόδους, το έχουν ακυρώσει ως ένα πραγματικό εναλλακτικό νόμισμα.
Αν, για παράδειγμα, η Tesla πωλούσε ένα ηλεκτρικό αυτοκίνητο τον Νοέμβριο, λαμβάνοντας ένα bitcoin αξίας 68.990 δολ, σήμερα θα είχε στο ταμείο της μόλις 29.000 δολ. Τέτοιες διακυμάνσεις είναι απαγορευτικές και για τα συντηρητικά επενδυτικά χαρτοφυλάκια, αφήνοντας τις επενδύσεις σε bitcoin σε λίγους κερδοσκόπους, έστω και αν, εδώ και αρκετούς μήνες, έγινε μια προσπάθεια να μπει στον κόσμο των καθιερωμένων επενδυτικών μέσων, ιδιαίτερα μετά τη δημιουργία του πρώτου ETF (διαπραγματεύσιμο αμοιβαίο κεφάλαιο) για bitcoin.
Το τελευταίο διάστημα, όμως, καθώς ο πληθωρισμός άρχισε να εκτινάσσεται και να φθάνει σε υψηλά αρκετών δεκαετιών, διαψεύσθηκε άλλη μία από τις αρχικές υποσχέσεις του bitcoin: ότι θα μπορούσε να προσφέρει προστασία από τον πληθωρισμό, περίπου όπως ο χρυσός. Αντίθετα, στο νέο περιβάλλον του υψηλού πληθωρισμού και της κίνησης των κεντρικών τραπεζών προς υψηλότερα επιτόκια, το bitcoin διανύει μια εξαιρετικά κακή περίοδο, χάνοντας σχεδόν 40% από την αρχή του έτους.
Το θεώρημα, σύμφωνα με το οποίο η περιορισμένη προσφορά του bitcoin (ο αλγόριθμός του επιτρέπει να εκδοθούν έως 21 εκατ. μονάδες) θα του έδινε μια ισχυρή θωράκιση, σε ένα κόσμο υπερπροσφοράς χρήματος από τις κεντρικές τράπεζες και θα το μετέτρεπε σε θύλακα ασφαλείας σε περιόδους υψηλού πληθωρισμού, δεν φαίνεται να έχει επιβεβαιωθεί.
Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι οι κεντρικές τράπεζες παίρνουν την... εκδίκηση τους από το bitcoin σε περιβάλλον υψηλού πληθωρισμού: οι αυξήσεις επιτοκίων από τη Fed, ήδη συντελεσμένες ή αναμενόμενες, έχουν οδηγήσει το δολάριο σε υψηλά δύο δεκαετιών και το bitcoin βρίσκεται σε συνεχή υποχώρηση, σε κίνηση περίπου παράλληλη με την πιο κερδοσκοπική κατηγορία μετοχών του αμερικανικού χρηματιστηρίου.
Το bitcoin, όπως και γενικότερα τα κρυπτονομίσματα, «πλήρωσαν» εσχάτως και μία εξαιρετικά επώδυνη διάψευση. Το «σταθερό» κρυπτονόμισμα (stable coin) terraUSD δεν κατάφερε να διατηρήσει τη σταθερή σύνδεσή του με το αμερικανικό δολάριο και κατέρρευσε, αποδεικνύοντας ότι ακόμη και το θεωρητικά ασφαλέστερο κομμάτι της αγοράς κρυπτονομισμάτων τελικά δεν είναι αρκετά σταθερό.
Έτσι, αντί να αναδειχθεί ως ένα καταφύγιο ασφαλείας με καλές αποδόσεις όταν οι αγορές κλονίζονται, το bitcoin βυθίζεται παράλληλα με τον τεχνολογικό δείκτη Nasdaq, έχοντας, ειδικά τους τελευταίους μήνες, πολύ υψηλό βαθμό συσχέτισης, της τάξεως του 70%. Όπως φαίνεται στο γράφημα, όπου συσχετίζεται η πορεία του bitcoin και του Nasdaq σε βάθος 12μήνου, το bitcoin ξέφυγε πολύ πάνω από τον Nasdaq τον περασμένο Νοέμβριο, όταν έφθασε στο ιστορικό υψηλό του, όμως τελικά, σε βάθος 12μήνου, ο Nasdaq, παρά την πίεση που έχει δεχθεί, έχει λίγο μικρότερη υποχώρηση (-16,5% έναντι -18%).
Η βύθιση του bitcoin και του Nasdaq το τελευταίο 12μηνο
Ο γενικός κανόνας, λοιπόν, για το bitcoin φαίνεται πως είναι αντίθετος από όσα υποστήριζαν οι θιασώτες του: μπορεί να αποδειχθεί ιδανικό επενδυτικό μέσο για κερδοσκοπία σε καλές εποχές για τις αγορές, όταν υπάρχει ρευστότητα, αισιοδοξία και οι τιμές ανεβαίνουν, αλλά όταν η κατάσταση δυσκολεύει αποδεικνύεται ότι δεν μπορεί να αποτελέσει ασφαλές καταφύγιο.
Οι προβλέψεις για το μέλλον
Για το μέλλον γενικότερα των κρυπτονομισμάτων, εξακολουθούν να υπάρχουν αναλυτές από σοβαρούς τραπεζικούς οργανισμούς, που πιστεύουν ότι η πρόσφατη πτώση μπορεί να αποτελέσει μια ευκαιρία για όσους ψάχνουν ένα σημείο εισόδου με μακροχρόνιο ορίζοντα. Αυτό υποστηρίζει, για παράδειγμα, σε τελευταίο σημείωμά του ο στρατηγικός αναλυτής της JP Morgan, Νίκος Πανηγιρτζόγλου.
Όμως, αίσθηση έχει προκαλέσει μια «μαύρη» πρόβλεψη, που έκανε τη Δευτέρα ο Σκοτ Μίνερντ, υπεύθυνος επενδύσεων της Guggenheim, ενός αμερικανικού οίκου που διαχειρίζεται κεφάλαια 325 δισ. δολ. και ήταν από τους πρώτους που επένδυσαν και κέρδισαν πολλά από το bitcoin.
Μιλώντας στο Bloomberg στο περιθώριο των εργασιών του Φόρουμ στο Νταβός, ο Μίνερντ παρουσίασε τα συμπεράσματα της τελευταίας του τεχνικής ανάλυσης για το bitcoin, σημειώνοντας ότι μόνο τεχνική ανάλυση μπορεί να γίνει, αφού δεν υπάρχουν θεμελιώδη στοιχεία να αξιολογηθούν. Σύμφωνα με αυτή την ανάλυση, αφού η τιμή έπεσε κάτω από τα 60.000 δολ. και, ακολούθως, κάτω από τα 30.000, πλέον θα μπορούσε η πτώση να συνεχισθεί ως τα 8.000 δολ. Δηλαδή, το bitcoin να φθάσει σε μια αξία που θα αντιστοιχεί περίπου στο 10% της ιστορικά υψηλής αξίας του.
Ο CIO της Guggenheim μίλησε εντελώς απαξιωτικά για το bitcoin παρότι, όπως σημείωσε, ήταν ένας από τους ανθρώπους που εξαρχής είχαν πιστέψει στο bitcoin, όταν ακόμη βρισκόταν στα 100 δολ. και είχε ερευνήσει το πώς μπορεί κανείς να το αξιοποιήσει επενδυτικά. Τότε, πίστευε ότι ήταν ένα βιώσιμο επενδυτικό όχημα και η επένδυση της εταιρείας του απέδωσε, αφού αγόρασε στα 12.000 δολ. και πούλησε στα 40.000 δολ.
Πλέον, όμως, όπως τόνισε, το bitcoin έχει αποδειχθεί ότι δεν μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή υποδείγματος και να καταφέρει να αναδειχθεί ως ένα πραγματικό νόμισμα. Το ίδιο ισχύει για τα 19.000, συνολικά, κρυπτονομίσματα, όπως είπε ο Μίνερντ: «Όλα είναι ύποπτα, τα περισσότερα είναι σκουπίδια». Το bitcoin έχει πάψει να αποτελεί αξιόπιστη επένδυση θεσμικών χαρτοφυλακίων και έχει μετατραπεί σε ένα πεδίο τζόγου για παλαβούς, τόνισε.
Αλλά και από την πλευρά των κεντρικών τραπεζών, οι επιθέσεις που δέχονται το τελευταίο διάστημα τα κρυπτονομίσματα είναι οξύτατες. Στα τέλη του περασμένου μήνα, ο Φάμπιο Πανέτα, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, είχε εξαπολύσει την πιο σκληρή, ίσως, επίθεση από κεντρικό τραπεζίτη, λέγοντας ότι τα κρυπτονομίσματα είναι ένας πύργος από τραπουλόχαρτα που θα καταρρεύσει και θα θάψει επενδυτές σε ζημιές, ενώ μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη διεθνή χρηματοπιστωτική σταθερότητα.