Με ένα άλμα της διεθνούς τιμής του αργού πετρελαίου σε διψήφιο ποσοστό αντέδρασαν οι αγορές στο χτύπημα της μεγαλύτερης παραγωγικής εγκατάστασης της Σαουδικής Αραβίας, που μειώνει για απροσδιόριστη χρονική περίοδο στο μισό την παραγωγική δυναμικότητα της Saudi Aramco, ενώ η επιμονή της Ουάσιγκτον ότι πίσω από την επίθεση βρίσκεται το Ιράν δημιουργεί πολεμικό κλίμα στον Περσικό Κόλπο.
Αμέσως μόλις άνοιξε η διαπραγμάτευση των προθεσμιακών συμβολαίων του μπρεντ και του αμερικανικού αργού στην Ασία, οι τιμές εκτινάχθηκαν, αντίστοιχα, σχεδόν κατά 15% και κατά 11%, ενώ στη συνέχεια κυμάνθηκαν ελαφρώς χαμηλότερα.
Η κάθετη άνοδος των τιμών φαίνεται στα γραφήματα: Το μπρεντ διαπραγματευόταν περίπου στις 2.30 ώρα Ελλάδος πάνω από τα 68 δολ. το βαρέλι:
Το αμερικανικό αργό (West Texas Intermediate – WTI) διαπραγματευόταν, την ίδια ώρα κοντά στα 61 δολ.
Η τιμή του πετρελαίου φαίνεται ότι βρίσκει ένα νέο, υψηλότερο σημείο ισορροπίας, αφού έχει γίνει σαφές ότι κάθε ημέρα που θα περνάει στο εξής και μέχρι να επαναλειτουργήσουν οι δύο μονάδες της Aramco θα λείπουν από την παγκόσμια παραγωγή περισσότερα από 5 εκατ. βαρέλια, που αντιστοιχούν περίπου στη μισή παγκόσμια παραγωγή.
Καθησυχαστικές παρεμβάσεις
Η κρίση που πυροδοτεί η πρωτοφανής ιστορικά επίθεση στις εγκαταστάσεις της Σ. Αραβίας, προς το παρόν τουλάχιστον, δεν φαίνεται ότι θα γίνει ανεξέλεγκτη. Από το Ριάντ έγινε γνωστό ότι οι εξαγωγές θα συνεχισθούν κανονικά, όσο θα παραμένουν εκτός λειτουργίας οι εγκαταστάσεις, από τα αποθέματα που διαθέτει η Aramco, τα οποία φθάνουν τα 188 εκατ. βαρέλια και επαρκούν για να καλύψουν σχεδόν 40 ημέρες εξαγωγών.
Την ίδια στιγμή, ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ έσπευσε να ανακοινώσει, σχεδόν ταυτόχρονα με το άνοιγμα της αγοράς, ότι έχει εγκρίνει τη διάθεση αργού πετρελαίου από τα αμερικανικά στρατηγικά αποθέματα στις ποσότητες που θα χρειασθούν, διαβεβαιώνοντας, μέσω Twitter, ότι υπάρχει «μπόλικο πετρέλαιο» (“plenty of oil”).
Μικρή πτώση του S&P
Όσοι ήταν ενεργοί στη διαπραγμάτευση των προθεσμιακών συμβολαίων του αμερικανικού δείκτη S&P τα ξημερώματα φαίνεται πως συμφωνούν ότι η κρίση είναι ελεγχόμενη.
Τα futures του δείκτη σημείωσαν αρχικά μια πτώση περίπου κατά 0,50% και περιόρισαν γρήγορα τις απώλειες στο -0,30%, ενώ ορισμένοι αναλυτές θεωρούν ότι θα έχει θετικές επιδράσεις στις μετοχές η αύξηση της τιμής του πετρελαίου, καθώς θα ανεβάσει στη Δύση τον πληθωρισμό, κάτι που θα περιορίσει την ελκυστικότητα των ομολόγων, στρέφοντας κεφάλαια προς τις μετοχές.
Υποτονική ζήτηση
Ενώ η επάρκεια της προσφοράς πετρελαίου δεν αμφισβητείται προς το παρόν, παρά μόνο στην περίπτωση που μείνει κλειστή για μεγάλη περίοδο η εγκατάσταση της Aramco, η αγορά πετρελαίου αυτή την περίοδο χαρακτηρίζεται από υποτονικότητα της ζήτησης, λόγω της επιβράδυνσης των οικονομιών της Κίνας και της Ευρώπης, αλλά και των δυσμενών προβλέψεων για την παγκόσμια ανάπτυξη, εν μέσω αβεβαιότητας για την αντιπαράθεση ΗΠΑ – Κίνας για τα θέματα του εμπορίου. Έτσι, ούτε από την πλευρά της ζήτησης φαίνεται πιθανό να δημιουργηθούν ανοδικές πιέσεις στις τιμές.
Νέο ρίσκο
Γεγονός είναι, όμως, ότι στους υπολογισμούς των αναλυτών προστίθεται πλέον ένα νέο στοιχείο αβεβαιότητας. Έχει γίνει πλέον σαφές ότι δεν είναι αδιανόητο να πληγεί σοβαρά η παραγωγική δυναμικότητα της Σαουδικής Αραβίας, δηλαδή της χώρας που έχει το ρόλο του μεγαλύτερου εξαγωγέα και του ρυθμιστή της παγκόσμιας αγοράς, αφού οι υποδομές της επιτρέπουν ανά πάσα στιγμή να αυξάνει όσο χρειάζεται την παραγωγή για να καλύπτει κενά της προσφοράς.
Όπως σημειώνουν αναλυτές, από μόνη της η συνειδητοποίηση εκ μέρους των παραγόντων της αγοράς αυτής της ευπάθειας του διεθνούς συστήματος διακίνησης αργού πετρελαίου είναι αρκετή για να ενσωματωθεί στις τιμές ένα μόνιμο premium, που θα καλύπτει το ρίσκο ενός πλήγματος στις εγκαταστάσεις της Σ. Αραβίας.
Γεωπολιτικός κίνδυνος
Αυτό, όμως, που δημιουργεί τη μεγαλύτερη ανησυχία είναι η κλιμάκωση του γεωπολιτικού κινδύνου, καθώς από τον Περσικό Κόλπο λείπει πλέον μόνο μια σπίθα για να φθάσουμε σε επικίνδυνα θερμά επεισόδια.
Η Σ. Αραβία, που έχει εμπλακεί στην Υεμένη σε ένα «πόλεμο δι’ αντιπροσώπου» με το Ιράν, το οποίο υποστηρίζει στρατιωτικά τους αντικαθεστωτικούς αντάρτες Χούτι, δεν έχει κάνει σαφές πώς θα αντιδράσει στην επίθεση και, κυρίως, αν η αντίδρασή της θα περιορισθεί στα εδάφη της Υεμένης, ή αν θα υπάρξουν κάποιου είδους αντίποινα εναντίον του Ιράν.
Την ίδια στιγμή, οι Αμερικανοί καταλογίζουν ευθέως στο Ιράν την ευθύνη για την επίθεση, κάτι που έσπευσε να τονίσει από τις πρώτες ώρες ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο.
Ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος, τις πρώτες πρωινές ώρες (ώρα Ελλάδος), άρχισε να υποστηρίζει και με τα πρώτα στοιχεία τις δηλώσεις Πομπέο για το Ιράν, τονίζοντας ότι οι επιθέσεις εξαπολύθηκαν από τα δυτικά/βορειοδυτικά, δηλαδή από την πλευρά του Ιράν και του Ιράκ και όχι από την πλευρά της Υεμένης, ενώ συνολικά τα πλήγματα ήταν 19 και όχι μόνο δέκα, όπως είχαν ανακοινώσει οι Χούτι και υπάρχουν ενδείξεις πως χρησιμοποιήθηκαν και πύραυλοι και όχι μόνο drones.
Ο πρόεδρος Τραμπ, που βρισκόταν τις τελευταίες ημέρες, ειδικά μετά την απομάκρυνση του συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας, Τζον Μπόλτον, σε μια προσπάθεια διπλωματικής προσέγγισης του Ιράν το μόνο βέβαιο είναι ότι δεν μπορεί πλέον να εμπλακεί σε οποιαδήποτε συζήτηση έστω και για μερική άρση των κυρώσεων που επιβληθεί στο Ιράν και «γονατίζουν» την οικονομία του, περιορίζοντας δραματικά τις εξαγωγές πετρελαίου.
Πλήγμα ΗΠΑ στο Ιράν;
Πέραν αυτού, όμως, το μεγάλο ερώτημα είναι αν θα χρειασθεί να εμπλακεί και στρατιωτικά η Ουάσιγκτον στην αντιπαράθεση Σ. Αραβίας – Ιράν, εκτός της βοήθειας που προσφέρει στους Σαουδάραβες στον πόλεμο της Υεμένης.
Ο Τραμπ είχε ανακαλέσει την τελευταία στιγμή αεροσκάφη που είχαν απογειωθεί για βομβαρδισμούς θέσεων στο Ιράν, σε αντίποινα για την κατάρριψη αμερικανικού drone και πλέον η επιθετικότητα των Ιρανών έναντι της Σ. Αραβίας αυξάνει σημαντικά την πίεση για κάποια στρατιωτική παρέμβαση των ΗΠΑ, παρότι ο ίδιος ο Αμερικανός πρόεδρος, μπαίνοντας πλέον σε προεκλογική περίοδο, θέλει να αποφύγει να ανοίξει ένα τόσο επικίνδυνο θερμό μέτωπο.
Γεγονός είναι ότι πλέον οι συνθήκες στον Περσικό δεν αφήνουν το παραμικρό περιθώριο εφησυχασμού της διεθνούς αγοράς πετρελαίου. Και όπως έχει γίνει σαφές, ακόμη και εγκαταστάσεις που αποτελούν την «καρδιά» του διεθνούς συστήματος της πετρελαϊκής παραγωγής έχουν πάψει να βρίσκονται στο απυρόβλητο…
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
