Ανασφάλεια και δυσαρέσκεια στο επενδυτικό κοινό έχει προκαλέσει η νέα... μόδα των ξαφνικών, μεγάλων αυξήσεων κεφαλαίου με κατάργηση των δικαιωμάτων προτίμησης των παλαιών μετόχων, καθώς με την περίπτωση της ΔΕΗ αυτό το νέο μοντέλο ξεφεύγει πλέον από τα όρια του τραπεζικού χώρου και φαίνεται να γενικεύεται ως μια νέα διαδικασία άντλησης κεφαλαίων από τις εισηγμένες.
Η κατάργηση του δικαιώματος προτίμησης των παλαιών μετόχων, σε μεγάλες αυξήσεις κεφαλαίου που οργανώνονται με κατεπείγουσες διαδικασίες άρχισε από τον τραπεζικό χώρο (Τρ. Πειραιώς και Alpha Bank) ως μια πρακτική που ακολουθήθηκε εκτάκτως, λόγω των ειδικών συνθηκών που επικρατούν στις τράπεζες, αλλά η περίπτωση της ΔΕΗ παρέχει στην αγορά μια σαφή ένδειξη ότι αυτή η μέθοδος άντλησης κεφαλαίων αρχίζει να γενικεύεται και πιθανόν να την ακολουθήσουν και άλλες μεγάλες εισηγμένες.
Όπως αναφέρουν στελέχη της χρηματιστηριακής αγοράς, με τις πρακτικές αυτές θίγονται τα δικαιώματα των μικρομετόχων και δημιουργείται δομικό πρόβλημα εμπιστοσύνης στην αγορά, καθώς διασπείρεται το… μικρόβιο της ανησυχίας ότι κάθε αύξηση κεφαλαίου από εδώ και πέρα, μπορεί να γίνει με αυτόν τον τρόπο.
Όπως σημειώνουν χρηματιστές και παράγοντες της αγοράς στο Business Daily, υπάρχει πολύ μεγάλη δυσαρέσκεια τόσο στις τάξεις των εγχώριων μικροεπενδυτών, όσο και σε πολλά διεθνή funds που δραστηριοποιούνται στο Χ.Α. Τονίζουν ότι δεν είναι καθόλου τυχαία η αλλαγή του κλίματος στην αγορά από την ημέρα της γνωστοποίησης αυτής της απόφασης της διοίκησης της ΔΕΗ, καθώς αρκετά χαρτοφυλάκια έχουν «παγώσει» τις συναλλαγές τους.
Ο κυρίαρχος φόβος που εκφράζει τόσο το εγχώριο retail όσο και τα διεθνή funds μικρομεσαίου μεγέθους, είναι ότι αυτή η νέα νόρμα με τις ΑΜΚ που περιορίζουν τα δικαιώματα των παλαιών μετόχων, όπως έγινε αρχικά με τις Πειραιώς και Alpha Bank και τώρα με τη ΔΕΗ, «πάει να γίνει καθεστώς πλέον», αλλάζοντας τη φυσιογνωμία της αγοράς.
Και αν για τις τράπεζες υπήρχε επείγουσα ανάγκη για την άντληση κεφαλαίων ενόψει μεγάλων τιτλοποιήσεων μη εξυπηρετούμενων δανείων, στην περίπτωση της ΔΕΗ δεν υφίστανται παρόμοιες ειδικές και έκτακτες συνθήκες, άρα δεν υπήρχε λόγος να αλλάξει ο παραδοσιακός τρόπος των αυξήσεων κεφαλαίου, δηλαδή με την αποκοπή δικαιωμάτων προτίμησης, τα οποία θα έχουν τη δυνατότητα να διαπραγματευθούν στην αγορά οι παλαιοί μέτοχοι, ρυθμίζοντας σύμφωνα με τις επενδυτικές τους προτιμήσεις τον βαθμό συμμετοχής στην αύξηση.
Η κατανομή μετοχών κατά προτεραιότητα στους παλαιούς μετόχους, ώστε να έχουν τη δυνατότητα να μην μειωθεί η συμμετοχή τους, η οποία προβλέπεται στο πλαίσιο και της αύξησης κεφαλαίου της ΔΕΗ δίνει μεν μια... παρηγοριά στους μετόχους, όμως δεν παύει να περιορίζεται, δια της κατάργησης του δικαιώματος προτίμησης, η ελευθερία τους να ασκήσουν τα δικαιώματά τους στην αύξηση. Όπως σημειώνουν στελέχη της αγοράς, «καταστρατηγούνται εταιρικοί και χρηματιστηριακοί κανόνες που είναι ξεκάθαροι».
Σύμφωνα με πληροφορίες του Business Daily, ο Σύνδεσμος Μελών του Χρηματιστηρίου Αθηνών (ΣΜΕΧΑ), έχει συζητήσει το θέμα, έχει ετοιμάσει ένα κείμενο απόψεων και προβληματισμού, περιμένοντας τις επίσημες αποφάσεις και ανακοινώσεις της ΔΕΗ ώστε να προχωρήσει περαιτέρω. Διευθύνων σύμβουλος εκ των κορυφαίων ιδιωτικών χρηματιστηριακών εταιρειών της χώρας, σημειώνει στο Business Daily πως «ο τρόπος που πάει να γίνει η ΑΜΚ της ΔΕΗ είναι καθαρά ελληνική πατέντα. Ουσιαστικά, αποφασίζει το Δημόσιο και… ξαναγράφει τους νόμους στο Χρηματιστήριο. Έγινε αυτό σε ένα βαθμό στις τράπεζες, αλλά ας πούμε ότι εκεί ήταν ιδιάζουσες περιπτώσεις, ειδικά σ’ ό,τι αφορά την Πειραιώς. Εδώ όμως δεν υπάρχει καμιά λογική. Ενώ θεωρητικά λέμε όλοι ότι ο μέτοχος έχει προτεραιότητα και τα δικαιώματά του δεν πρέπει να βλάπτονται, βλέπουμε καταστρατήγηση, δεν του δίνονται ανταλλάγματα. Θα έπρεπε να εφαρμοστεί σχέση ανταλλαγής. Δεν είναι τυχαίο ότι μετά από αυτές τις ανακοινώσεις, χάλασε το κλίμα στην αγορά».
Τι λένε οι χρηματιστές
Ν. Χρυσοχοΐδης: Υπάρχει ανησυχία και απογοήτευση στις τάξεις των επενδυτών
Η άποψη του Νίκου Χρυσοχοΐδη, διευθύνοντα συμβούλου της ομώνυμης χρηματιστηριακής εταιρείας και αντιπρόεδρου του ΣΜΕΧΑ είναι ότι «το κλίμα στην αγορά έχει χαλάσει και λόγω των εξελίξεων με τη ΔΕΗ, καθώς οι επενδυτές δείχνουν απογοητευμένοι για τις τακτικές που εφαρμόζονται». Σημειώνει πως «υπάρχει μια απογοήτευση στις τάξεις των ιδιωτών επενδυτών –δικαιολογημένη κατά τη γνώμη μου– καθώς αισθάνονται αδικημένοι από τους χειρισμούς που λαμβάνουν χώρα».
Ηλ. Ζαχαράκης: Καταστρατηγούνται οι κανόνες της αγοράς
Η γνώμη του διευθύνοντος συμβούλου της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλία Ζαχαράκη είναι ότι «καταστρατηγούνται οι κανόνες του χρηματιστηρίου και εύλογα υπάρχει έντονη δυσαρέσκεια σε επενδυτές τόσο εγχώριους όσο και του εξωτερικού. Πλήττεται η αξιοπιστία του θεσμού με τέτοιες πρακτικές, που εξοβελίζουν τον ιδιώτη επενδυτή, στερώντας του το δικαίωμα να πουλήσει κατά το δοκούν στη διαδικασία της ΑΜΚ».
Κατά τον κ. Ζαχαράκη, «μετά τη συμφωνία πώλησης μετοχών του ΔΕΔΔΗΕ, η ΔΕΗ δεν είχε κανένα λόγο να βιαστεί, είχε όλο το χρόνο και την ευχέρεια να προχωρήσει σε μια κανονική αύξηση, με αποκοπή δικαιώματος και όλη τη γνωστή διαδικασία. Μεγάλο επίσης θέμα είναι πώς θα λειτουργήσει η αγορά παραγώγων, πώς θα αποτιμηθούν τα παράγωγα με τη διαδικασία που θα ακολουθηθεί». Πάντως, ο κ. Ζαχαράκης πιστεύει ότι έως ότου παρθούν οι τελικές αποφάσεις, θα έχουν τροποποιηθεί κάποιες από τις παραμέτρους της ΑΜΚ υπέρ των παλαιών μετόχων.
Λ. Παπακωνσταντίνου: Ανοίγει το παιχνίδι, εισέρχονται κεφάλαια
Διαφορετική διάσταση δίνει στο όλο εγχείρημα της ΑΜΚ της ΔΕΗ ο διευθύνων σύμβουλος της Merit ΧΑΕΠΕΥ Λεωνίδας Παπακωνσταντίνου, ο οποίος, μολονότι παραδέχεται ότι η διαδικασία που ακολουθείται είναι «άκομψη και δεν είμαι υπέρμαχος», εντούτοις εστιάζει στη μεγάλη εικόνα και στο αύριο της αγοράς.
Σημειώνει ότι «δεν πρέπει να μιλάμε με το συναίσθημα του “παίκτη” αλλά να εστιάζουμε στο μακροπρόθεσμο καλό της αγοράς. Με εξαίρεση την Πειραιώς, η ΑΜΚ της Alpha Bank δεν στέρησε από κάποιον το δικαίωμα κινήσεων. Οι ΑΜΚ των Alpha Bank και ΔΕΗ δεν είναι ίδιες με αυτήν της Πειραιώς.
Τα μεγάλα επενδυτικά “σπίτια” (σ.σ. Goldman Sachs και Citigroup) που έχουν αναλάβει να τρέξουν το εγχείρημα έχουν τις δικές τους διαδικασίες –όμως εγγυώνται επιτυχία. Πρόκειται για τους primary dealers, φτιάχνεται μια νέα γενιά θεσμικών επενδυτών που μπαίνουν σε τέτοια projects (τύπου ΑΜΚ) και εγγυώνται την επιτυχία.
Είναι προφανές ότι θέλουν μεγαλύτερο έλεγχο και γρήγορες διαδικασίες, όμως μόνο έτσι θα… ανοίξει το παιχνίδι στην αγορά, μόνο έτσι θα μεγαλώσει η “πίτα”, ώστε το ελληνικό χρηματιστήριο να αποκτήσει βάθος και τζίρο και να ξεφύγει από τα 40 και 50 εκατ. ευρώ ημερησίως. Είναι ποιοτικότεροι και πιο αξιόπιστοι επενδυτές σε σύγκριση με τα funds που έμπαιναν και έβγαιναν ταχύτατα από την αγορά μας.
Η ΔΕΗ έχει ένα πολύ καλό επενδυτικό story ώστε να εστιάσει κάποιος. Έχει καλό CEO, αποτελεί ένα story ανάπτυξης. Μόνο οφέλη θα έχει αν αυξήσει το free float και βάλει στο… άρμα και άλλους επενδυτές, όπως μόνο οφέλη είχε π.χ. η Mytilineos από τότε που ανοίχτηκε στους ξένους. Άκουσα και εγώ γκρίνιες από πολλούς retailers. Όμως, προσπάθησα να τους μεταφέρω τη μεγάλη εικόνα και το ότι αυτές οι διαδικασίες θα βοηθήσουν την αγορά μας να αλλάξει επίπεδο. Προς όφελος όλων».
Θετικός ο ΣΕΔ για την ΑΜΚ στη ΔΕΗ
Θετικά διακείμενος είναι και ο Σύνδεσμος Επενδυτών Διαδικτύου (ΣΕΔ) στον τρόπο που πάει να υλοποιηθεί η ΑΜΚ στη ΔΕΗ, καθώς με χθεσινή ανακοίνωσή του τάσσεται υπέρ όλων των διαδικασιών. Τονίζει μεταξύ άλλων ότι «η ΔΕΗ εκμεταλλευόμενη το timing της πώλησης του 49% του ΔΕΔΔΗΕ που έγινε σε πολύ υψηλή τιμή, δίνοντας αυτόματα νέα αξία στην ίδια την ΔΕΗ, προχώρησε σε ανακοινώσεις για ΑΜΚ ύψους τουλάχιστον 750 εκατ. ευρώ, με το μοντέλο που είδαμε στις Alpha Bank και Πειραιώς. Προτιμήθηκε δηλαδή η ΑΜΚ αντί της πώλησης του 17%, ευνοώντας έτσι την αναπτυξιακή προοπτική της εταιρείας, αφού τα έσοδα θα οδηγηθούν στο πρόγραμμα μετασχηματισμού και όχι σε εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους».
Συνεχίζοντας η ανακοίνωση, σημειώνει πως «ο ΣΕΔ, ως Ένωση Μετόχων που εκπροσωπεί τους ιδιώτες επενδυτές, πέρα από την οικονομική άντληση κεφαλαίων και την σίγουρη, πιστεύουμε, άσκηση του δικαιώματος προτίμησης - προτεραιότητας των υφισταμένων Ελλήνων μετόχων, που θα κληθεί να αποφασίσει η επικείμενη Γενική Συνέλευση, εστιάζει στην διασπορά της μετοχικής βάσης που θα προκύψει από την ΑΜΚ της ΔΕΗ, κάτι δηλαδή που θα αναβαθμίσει σημαντικά το επίπεδο Εταιρικής Διακυβέρνησης της εταιρείας.
Η διασπορά των μετοχών σε περισσότερους επενδυτές - μετόχους, είναι θετική για την Εταιρική Διακυβέρνηση, αφού περισσότεροι μέτοχοι θα συμμετέχουν στη λήψη των αποφάσεων, μοντέλο που έχουν ακολουθήσει και άλλες μεγάλες ελληνικές εισηγμένες εταιρείες με θετικά αποτελέσματα τόσο στην Εταιρική Διακυβέρνηση, όσο και στην γενικότερη εικόνα τους, προσελκύοντας έτσι νέους και σημαντικούς επενδυτές.
Επιπρόσθετα το ποσοστό του Δημοσίου, μετά τη μη συμμετοχή του και την ολοκλήρωση της ΑΜΚ, θα περιοριστεί σε επίπεδα καταστατικής μειοψηφίας, δηλαδή περίπου στο 34% από το 51% που κατέχει σήμερα, δίνοντας έτσι την ευκαιρία σε νέους επενδυτές να μετέχουν στην πορεία της Νέας ΔΕΗ, ενώ παράλληλα το Δημόσιο δεν θα αποχωρήσει, αλλά θα διατηρήσει το management και θα παραμείνει ο μεγαλύτερος μέτοχος, ασκώντας έτσι κοινωνική πολιτική σε όλους τους τομείς, όπως έκανε μέχρι σήμερα….».