Σε έμμεση σύσταση προς τους φορολογούμενους να διορθώσουν τα στοιχεία των ακινήτων τους στο Κτηματολόγιο και ακολούθως τις δηλώσεις που έχουν υποβάλει στο e-Περιουσιολόγιο του Taxisnet, προέβη η ΑΑΔΕ.
Η φορολογική Αρχή κοινοποίησε στις ΔΟΥ και στα Ελεγκτικά Κέντρα την εγκύκλιο με τις διατάξεις του ν. 5142/2024 με τίτλο «Ολοκλήρωση της κτηματογράφησης, απλοποίηση διαδικασιών, χρήση τεχνητής νοημοσύνης και διατάξεις για τη λειτουργία του ν.π.δ.δ. "Ελληνικό Κτηματολόγιο", λοιπές διατάξεις του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης», με τον οποίο καθορίζεται η διαδικασία τροποποίησης των στοιχείων των ακινήτων που έχουν δηλωθεί στο Κτηματολόγιο.
Σημειώνεται, πως στόχος της ΑΑΔΕ από το 2018 είναι η σύνδεση του Κτηματολογίου με το Taxisnet, ώστε να γίνει απόλυτη ταυτοποίηση των δηλωθέντων στοιχείων στις δύο εφαρμογές και η πλέον πρόσφατη ημερομηνία σύνδεσης (μετά από πολλές αναβολές) ήταν ο Σεπτέμβριος του 2024.
Ωστόσο, όπως αποκάλυψε το BD αναβλήθηκε εκ νέου η διασύνδεση των δύο πλατφορμών, καθώς δεν είναι έτοιμο ακόμη το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων, που θα αποτελέσει τον συνδεκτικό κρίκο Κτηματολογίου και Taxisnet.
Διορθώσεις των εμβαδών
Ειδικότερα, ο νόμος ν. 5142/2024 καθορίζει τη διαδικασία διόρθωσης των δηλωθέντων στο κτηματολόγιο των στοιχείων των ακινήτων, με την υποβολή αίτησης. Όπως διευκρινίζει η ΑΑΔΕ, δικαίωμα υποβολής αίτησης διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων έχει κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο έχει έννομο συμφέρον, καθώς και κάθε εξουσιοδοτημένο από αυτά πρόσωπο.
Η αίτηση συνοδεύεται από τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών, το οποίο υποβάλλεται ηλεκτρονικά στη βάση δεδομένων του Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» και λαμβάνει Κωδικό Ηλεκτρονικού Διαγράµµατος, βάσει του τελευταίου τίτλου που είναι καταχωρισμένος στο κτηματολογικό φύλλο.
Στο διάγραμμα αποτυπώνεται η γεωμετρική μεταβολή που επέρχεται με την αιτούμενη διόρθωση. Προϋπόθεση για την υποβολή αίτησης διόρθωσης αποτελεί η μη ύπαρξη εκκρεμούς κρίσης επί αιτήσεων διόρθωσης.
Παράλληλα, οι αιτήσεις διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων των κτηματολογικών εγγραφών, υποβάλλονται για περιοχές, οι οποίες έχουν ενταχθεί στην τοπική αρμοδιότητα κτηματολογικών γραφείων και υποκαταστημάτων του Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» και στις οποίες περιοχές υφίσταται λειτουργούν Κτηματολόγιο.
Πιστοποιητικά, αντίγραφα και αποσπάσματα που εκδίδονται από τα βιβλία των υποθηκοφυλακείων και των κτηματολογικών γραφείων, ύστερα από αίτηση όποιου έχει έννομο συμφέρον και προορίζονται για να συνυποβληθούν με την αίτηση διόρθωσης του παρόντος, καθώς και οι αιτήσεις που υποβάλλονται για την έκδοσή τους, απαλλάσσονται από κάθε τέλος και δικαίωμα, πάγιο ή αναλογικό.
Η αίτηση διόρθωσης υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής διόρθωσης γεωμετρικών στοιχείων που δημιουργείται για τον σκοπό αυτόν, κύριος και διαχειριστής της οποίας είναι το Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
Ο αιτών συνδέεται στην εφαρμογή, αυθεντικοποιείται μέσω κωδικών της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων και Ψηφιακής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης και αποτυπώνει στον ψηφιακό χάρτη της εφαρμογής τα νέα όρια τα οποία αιτείται.
Η αίτηση καταχωρίζεται, με ποινή απαραδέκτου, στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου του αιτούντος και των ακινήτων των δικαιούχων που επηρεάζονται από την αποδοχή της. Τα ακίνητα που επηρεάζονται από την αίτηση διόρθωσης αποτυπώνονται στον ψηφιακό χάρτη της εφαρμογής από τον αιτούντα.
Τι συμβαίνει με τους γείτονες
Στις περιπτώσεις που η αίτηση διόρθωσης, όπως το περιεχόμενό της αποτυπώνεται στον ψηφιακό χάρτη της εφαρμογής, επηρεάζει όμορα ακίνητα, ο αιτών μεριμνά για την κοινοποίησή της στους δικαιούχους όμορων ακινήτων των οποίων τα εμπράγματα δικαιώματα επηρεάζονται από την αποδοχή της, εντός είκοσι (20) ημερών από την υποβολή της, επί ποινή απαραδέκτου.
Αν η αίτηση διόρθωσης, όπως το περιεχόμενό της αποτυπώνεται στον ψηφιακό χάρτη της εφαρμογής, επηρεάζει όμορα ακίνητα, των οποίων δικαιούχος είναι το Ελληνικό Δημόσιο ή φορέας της Γενικής Κυβέρνησης, η κοινοποίηση γίνεται, εφόσον η σχετική δυνατότητα υφίσταται, ψηφιακά, μέσω της εφαρμογής, προς την αρμόδια υπηρεσία, με διαλειτουργική πιστοποίηση λήψης της κοινοποίησης.
Αν ο αιτών δεν έχει πλήρες δικαίωμα κυριότητας, μεριμνά για την κοινοποίηση της αίτησης διόρθωσης στους συγκυρίους του υπό διόρθωση ακινήτου εντός είκοσι (20) ημερών από την υποβολή της, επί ποινή απαραδέκτου.
Τονίζεται ακόμη, πως, δεν απαιτείται κοινοποίηση της αίτησης στους δικαιούχους επηρεαζόμενων ακινήτων των οποίων τα εμπράγματα δικαιώματα επηρεάζονται από την αποδοχή της, ή προς συγκυρίους, εφόσον αυτοί συγκατατίθενται ή έχουν ήδη πριν από την έναρξη της διαδικασίας του παρόντος συγκατατεθεί με την αιτούμενη διόρθωση, όπως αυτή αποτυπώνεται στο συνυποβαλλόμενο με την αίτηση τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών, είτε με σχετική δήλωσή τους ενώπιον συμβολαιογράφου, είτε με υπεύθυνη δήλωσή τους επί της οποίας βεβαιώνεται αρμοδίως το γνήσιο της υπογραφής τους, είτε με δήλωση συγκατάθεσής τους μέσω της εφαρμογής.
Στις τελευταίες περιπτώσεις η δήλωσή τους περιλαμβάνει ρητά την αποδοχή της αιτούμενης γεωμετρικής διόρθωσης, όπως αυτή αποτυπώνεται στο συνυποβαλλόμενο με την αίτηση τοπογραφικό διάγραμμα γεωμετρικών μεταβολών.
Αγνώστου ιδιοκτήτη
Στην περίπτωση επηρεαζόμενων ακινήτων με την ένδειξη «αγνώστου ιδιοκτήτη», η αίτηση κοινοποιείται στο Ελληνικό Δημόσιο, εκτός εάν αυτό συγκατατίθεται σύμφωνα με την παρούσα εγκύκλιο.
Οι δικαστικοί επιμελητές που διενεργούν τις κοινοποιήσεις του παρόντος εγγράφονται υποχρεωτικά στην εφαρμογή με την υποβολή σχετικής ηλεκτρονικής αίτησης. Ο αιτών δύναται μέσω της εφαρμογής να αναθέτει τη διενέργεια των κοινοποιήσεων του παρόντος σε εγγεγραμμένο στην εφαρμογή δικαστικό επιμελητή.
Ο δικαστικός επιμελητής, αφού αποδεχτεί την ανάθεση, αποκτά πρόσβαση στο σύνολο των δεδομένων των κτηματολογικών βιβλίων του Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» επί της αιτούμενης μεταβολής και των επηρεαζόμενων ακινήτων.
Αν ο δικαιούχος εμπράγματου δικαιώματος είναι φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το οποίο δεν ανήκει στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, διενεργείται ψηφιακή κοινοποίηση απευθείας μέσω της εφαρμογής, με καταχώριση στην ψηφιακή θυρίδα του πολίτη και με ειδοποίηση στη διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας ή στον αριθμό κινητού τηλεφώνου που το πρόσωπο αυτό έχει δηλώσει στο Εθνικό Μητρώο Επικοινωνίας (Ε.Μ.Επ.) με εξακρίβωση του ακριβούς χρόνου, κατά τον οποίο έλαβαν χώρα η αποστολή, η παραλαβή και η πρόσβαση.
Τεκμαίρεται ότι το πρόσωπο προς το οποίο διενεργείται η κοινοποίηση αποκτά πρόσβαση στο περιεχόμενο αυτής δέκα (10) εργάσιμες ημέρες από την κοινοποίηση, εκτός εάν το πρόσωπο αυτό αποδείξει τη συνδρομή λόγων ανωτέρας βίας που δεν επέτρεψαν την πρόσβαση στο περιεχόμενο του εγγράφου ή εφόσον αυτή η αδυναμία οφείλεται σε λόγους που αφορούν στο Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο».
Αν δεν υφίσταται δήλωση διεύθυνσης ηλεκτρονικής αλληλογραφίας στο Ε.Μ.Επ. ή δεν πραγματοποιηθεί η σύνδεση του προηγούμενου εδαφίου, η επίδοση διενεργείται από δικαστικό επιμελητή. Για την ολοκλήρωση κάθε κοινοποίησης που διενεργείται από τον ίδιο, ο δικαστικός επιμελητής υποβάλλει την οικεία έκθεση επίδοσης ψηφιακά, μέσω της εφαρμογής, συμπληρώνει σε ειδικό πεδίο την ημεροχρονολογία της κοινοποίησης και επιλέγει το είδος αυτής, ανά επηρεαζόμενο δικαιούχο εμπράγματου δικαιώματος.
Μετά από την κοινοποίηση, κάθε επηρεαζόμενος δικαιούχος ή συνδικαιούχος εμπράγματου δικαιώματος δύναται ψηφιακά, μέσω της εφαρμογής, να συναινέσει στην αίτηση διόρθωσης ή να υποβάλει αιτιολογημένες αντιρρήσεις, εντός τριάντα (30) ημερών, άλλως τεκμαίρεται η συναίνεσή του. Κατά την υποβολή της συναίνεσης ή των αντιρρήσεων ο επηρεαζόμενος δικαιούχος επιβεβαιώνει ή καταχωρίζει τη διεύθυνση ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του στην οποία γίνονται όλες οι τυχόν μεταγενέστερες κοινοποιήσεις.
Σε περίπτωση ρητής ή τεκμαιρόμενης συναίνεσης, ή μη ύπαρξης επηρεαζόμενων ακινήτων, και μη υπέρβασης της αποδεκτής απόκλισης εμβαδού, οι οριζόμενες στην εν λόγω απόφαση υπηρεσίες του Ν.Π.Δ.Δ. «Ελληνικό Κτηματολόγιο» προβαίνουν στην έκδοση απόφασης η οποία καταχωρίζεται προσωρινά στα κτηματολογικά διαγράμματα και βιβλία της βάσης δεδομένων του, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θίγονται δικαιώματα τρίτων για τους οποίους δεν υπάρχει ρητή ή τεκμαιρόμενη συναίνεση.
Ο Κτηματολογικός Δικαστής
Η απόφαση κοινοποιείται μέσω της εφαρμογής στον αιτούντα και σε κάθε επηρεαζόμενο δικαιούχο ή συνδικαιούχο εμπράγματου δικαιώματος. Αντιρρήσεις κατά της απόφασης υποβάλλονται με προσφυγή από τον έχοντα έννομο συμφέρον ενώπιον του Κτηματολογικού Δικαστή εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την κοινοποίηση της απόφασης, και η προσφυγή εγγράφεται στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου.
Ο Κτηματολογικός Δικαστής, που δικάζει κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, ελέγχει αν η αντίρρηση έχει εγγραφεί στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου και σε αρνητική περίπτωση την απορρίπτει ως απαράδεκτη.
Εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κατάθεση της προσφυγής και επί ποινή απαραδέκτου, η προσφυγή καταχωρίζεται στα κτηματολογικά φύλλα των ακινήτων, όπου έχει καταχωρισθεί η αίτηση επί της οποίας εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση.
Η διόρθωση των κτηματολογικών εγγραφών αναστέλλεται έως την έκδοση οριστικής απόφασης επί της προσφυγής από τον Κτηματολογικό Δικαστή. Η προθεσμία και η άσκηση των ενδίκων μέσων κατά της απόφασης του Κτηματολογικού Δικαστή δεν έχουν ανασταλτικό αποτέλεσμα.
Μετά από την άπρακτη παρέλευση της προθεσμίας άσκησης προσφυγής, οριστικοποιείται η καταχώριση της απόφασης και διενεργείται η διόρθωση στα κτηματολογικά διαγράμματα.
Σε περίπτωση άσκησης προσφυγής, αναστέλλεται η διόρθωση των κτηματολογικών εγγραφών, κατά τα οριζόμενα στην παρούσα. Ο Προϊστάμενος του αρμόδιου κτηματολογικού γραφείου ή υποκαταστήματος τρέπει, σύμφωνα με την απόφαση του Κτηματολογικού Δικαστή επί της προσφυγής, την προσωρινή καταχώριση της απόφασής του σε οριστική, σημειώνοντας την τροπή στην οικεία θέση του κτηματολογικού φύλλου.
Ως ημερομηνία της οριστικής καταχώρισης θεωρείται η ημερομηνία της προσωρινής καταχώρισης. Μετά από την προσωρινή καταχώριση της απόφασης, ο Προϊστάμενος του αρμόδιου Κτηματολογικού Γραφείου ή Υποκαταστήματος δεν επιτρέπεται να προβεί σε καταχώριση μεταγενέστερης εγγραφής, πριν οριστικοποιηθεί στο κτηματολογικό φύλλο του ακινήτου η προσωρινή καταχώριση.
Η υποβολή αίτησης διόρθωσης δεν συνιστά αναγκαία προδικασία για την υποβολή και συζήτηση ενώπιον του δικαστηρίου αγωγών και αιτήσεων διόρθωσης των κτηματολογικών εγγραφών, αρχικών και μεταγενέστερων.
Τέλος σημειώνεται, ότι έως ότου οριστεί Κτηματολογικός Δικαστής οι αντιρρήσεις υποβάλλονται στο Μονομελές Πρωτοδικείο της περιφέρειας του αρμόδιου κτηματολογικού γραφείου, το οποίο δικάζει κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας, με βάση τις σχετικές διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.