«Καμπανάκι» έχει ηχήσει για το ελληνικό οικοσύστημα startup, καθώς παρά το γεγονός ότι επέδειξε σταθερότητα το 2023 σε επίπεδα χρηματοδότησης, εντούτοις το μέλλον προμηνύεται δύσκολο, δεδομένου ότι, κυρίως λόγω των υψηλών επιτοκίων, περιορίζεται η διάθεση για επενδυτική στήριξη στα πρώιμα στάδια.
Το 2023 αποτέλεσε μια δύσκολη χρονιά για το οικοσύστημα των startup καθώς τα υψηλά επιτόκια και η αναιμική εικόνα στις αγορές στρίμωξαν τις νεοφυείς επιχειρήσεις, ιδιαίτερα αυτές που βρίσκονται στα πρώιμα στάδια. Οι επενδυτές δεν παρουσιάζονται διατεθειμένοι να ρισκάρουν επενδύοντας στα πρώιμα στάδια μιας νεοφυούς επιχείρησης, ενώ παράλληλα δείχνουν προτίμηση να μην μπουν ούτε στον τελευταίο γύρο growth, με τα funds να κινούνται στρατηγικά σε ώριμες εταιρείες και υψηλές αποτιμήσεις.
Είναι χαρακτηριστικό πως, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του Found.ation για το ελληνικό οικοσύστημα startup, παρουσιάστηκε χρηματοδοτικό κενό στις επιχειρήσεις που βρίσκονται σε pre seed και seed επίπεδο, αλλά και εκείνες που βρίσκονται σε growth επίπεδο. Η εξέλιξη αυτή έχει ήδη προβληματίσει την αγορά, με στελέχη να υπογραμμίζουν πως αυτό το επενδυτικό κενό θα φανεί στην παρουσία των startup την επόμενη πενταετία, με τη χώρα να κινδυνεύει να χάσει το μομέντουμ καινοτομίας στο οποίο βρίσκεται.
Την ίδια στιγμή και οι ευρωπαϊκές startup εκπέμπουν σήμα κινδύνου για άμεση χρηματοδότηση, καθώς όπως αναφέρουν τα στοιχεία από έρευνα του sifted.eu, το 65% ιδρυτών startups που βρίσκονται σε αρχικό στάδιο έχει ήδη χτυπήσει τις πόρτες των επενδυτών, αναζητώντας στήριξη.
Ενδεικτικό των εξελίξεων αποτελεί το γεγονός ότι οι ίδιοι οι ιδρυτές βάζουν το χέρι στην τσέπη σε γύρους χρηματοδότησης ή σχεδιάζουν να το βάλουν ώστε να ανταπεξέλθουν στις συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί στην αγορά, με έναν στους πέντε founders να έχουν συμμετάσχει στον τελευταίο γύρο.
Η ανησυχητική εξέλιξη για το μέλλον και η ελπίδα
Όπως αναφέρει και στην τριμηνιαία έκθεση της Venture Pulse η KPMG, οι επενδυτές θέτουν πιο αυστηρά επενδυτικά κριτήρια που αφήνουν εκτός τις startup στα πρώιμα στάδια ανάπτυξης, επισημαίνοντας πως «καθώς οι επενδυτές ανεβάζουν τον πήχη, δεν θα επιβιώσουν όλες οι εταιρείες».
Είναι χαρακτηριστικό πως σύμφωνα με τα στοιχεία του Found.ation, το 2023, στους πρώιμους γύρους καταγράφηκε σημαντική υποχώρηση κατά 41,57% της χρηματοδότησης. Οι pre seed γύροι σε σύγκριση με το 2022 όπου είχαν καταγράψει 7 εκατ. ευρώ και 14 συμφωνίες, ενισχύθηκαν κατά 97% σε αξία συμφωνιών και κατά 50% σε όγκο συμφωνιών φτάνοντας το 2023 στα 13,7 εκατ. ευρώ και 21 συμφωνίες.
Οι seed γύροι, υποχώρησαν από τα 86 εκατ. ευρώ και τις 27 συμφωνίες του 2022, στα 40,7 εκατ. ευρώ σημειώνοντας πτώση 53% στην αξία συμφωνιών και 21 συμφωνίες που ήταν κατά 22% λιγότερες έναντι του 2022.
Ωστόσο η μείωση αυτή υποδηλώνει μια προβληματική εξέλιξη που θα επηρεάσει τις επόμενες χρονιές. Η εισροή επιχειρηματικών και «αγγελικών» κεφαλαίων στα πρώτα στάδια ανάπτυξης των νεοφυών επιχειρήσεων θα δημιουργούσε έναν ισχυρό αγωγό νέων startups που θα εισέρχονταν στο ελληνικό οικοσύστημα, οι οποίες στη συνέχεια θα προχωρούσαν στα επόμενα στάδια.
Παρόλα αυτά το ελληνικό οικοσύστημα startup δείχνει να διατηρεί ισχυρή επενδυτική ροή, παρά τις διακυμάνσεις και τη συνολική μείωση της χρηματοδότησης σε όλη την Ευρώπη. Οι συνεχείς επενδύσεις σε στάδια Σειράς Α και Β το 2023 υπογραμμίζουν την ανθεκτικότητα του ελληνικού τομέα τεχνολογίας και καινοτομίας και την ικανότητά του να προσελκύει χρηματοδότηση ακόμη και σε ένα αβέβαιο και ταραχώδες οικονομικό κλίμα, καθώς παρατηρείται μια αξιοσημείωτη στροφή προς μεγαλύτερους γύρους χρηματοδότησης σε μεταγενέστερα στάδια.
Το 2023 τα VCs δείχνουν να ολοκληρώνουν τις επενδύσεις τους, παρέχοντας πρόσθετα κεφάλαια στις ακμάζουσες εταιρείες του χαρτοφυλακίου τους, ενώ οι επενδυτές στοχεύουν να μειώσουν την έκθεση τους στον κίνδυνο, επενδύοντας σε πιο ώριμες εταιρείες που έχουν ήδη εδραιωθεί στην αγορά.
Κάτι το οποίο είχε σαν αποτέλεσμα, το 2023 να σημειώνονται σημαντικές επενδύσεις ύψους 157,4 εκατ. ευρώ στο στάδιο της Σειράς Α και 258,75 εκατ. ευρώ στο στάδιο Σειράς Β. Αυτή η επενδυτική εστίαση στα στάδια ανάπτυξης υπογραμμίζει ότι οι Έλληνες επιχειρηματίες και οι νεοφυείς επιχειρήσεις όχι μόνο περνούν με επιτυχία τα αρχικά στάδια επικύρωσης, αλλά γίνονται επίσης ικανοί να προσελκύουν μεγαλύτερους επενδυτικούς γύρους για την κλιμάκωση των δραστηριοτήτων τους και την επέκταση της παρουσίας τους στην αγορά.
Ακόμα ένα θετικό γεγονός από τις χρηματοδοτήσεις του 2023 είναι ότι υπήρξε μια πιο ισορροπημένη ανάπτυξη σε διάφορα στάδια χρηματοδότησης, με περισσότερες εταιρείες να λαμβάνουν στήριξη.
Αισιοδοξία για ανάκαμψη των επενδύσεων
Μπορεί το 2023 να ήταν δύσκολο, όμως οι φιλοδοξίες για το 2024 είναι υψηλές με το ελληνικό οικοσύστημα startup να διαθέτει ένα ισχυρό επενδυτικό «πορτοφόλι» που προέρχεται από 22 VC και private equity funds που μαζί με τις δεσμεύσεις από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και τα ιδιωτικά κεφάλαια φτάνουν το 1,5 δισ. ευρώ.
Επιπλέον τόσο η ΕΑΤΕ όσο και η νέα διοίκηση του Elevate Greece, εξετάζουν νέες κινήσεις, που θα ενδυναμώσουν το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας, με την αισιοδοξία να αποτυπώνεται και στην έκθεση του Found.ation όπου οι Έλληνες fund managers έχουν μεγάλες προσδοκίες για το 2024.
Σύμφωνα με την έκθεση, «μέσα σε ένα διεθνές περιβάλλον που αντιμετωπίζει προκλήσεις και οικονομική αστάθεια, το ελληνικό επιχειρηματικό οικοσύστημα έχει καταφέρει, παρά τις δυσκολίες, να διατηρήσει τη δυναμική του, με αρκετές ελληνικές startups να εξασφαλίζουν επενδύσεις από την Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και να επεκτείνονται σε παγκόσμιο επίπεδο».
Την αισιοδοξία για το 2024 ενισχύει και το γεγονός πως το 2024 αν και υπήρξε μείωση της χρηματοδότησης, εντούτοις σημειώθηκαν πολύ σημαντικά deals που αναβάθμισαν την εικόνα του ελληνικού οικοσυστήματος, δείχνοντας ότι μπαίνει πλέον στα ραντάρ των «μεγάλων παικτών».
Όπως σημειώνει το report, «με βάση τα προηγούμενα χρόνια (Microsoft, Meta), φαίνεται να υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον από τεχνολογικούς κολοσσούς με έδρα τις ΗΠΑ να εξαγοράσουν ελληνικές startups, με τις Hewlett Packard Enterprise, Cisco, Dell και Intel, να ολοκληρώνουν επιτυχημένες εξαγορές εντός του 2024. Μέσω αυτών των εξαγορών, αποκτούν πρόσβαση τόσο στην τεχνολογία αιχμής που αναπτύσσουν οι εταιρείες, όσο και στο τοπικό ταλέντο υψηλής ειδίκευσης που απασχολούν».
Επιπλέον το 2024 αναμένεται να ξεκινήσει η επενδυτική δραστηριότητα του τέταρτου fund του VentureFriends, με κεφάλαια 100 εκατ. ευρώ, ενώ Elevate Greece και Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα Επενδύσεων με στοχευμένες δράσεις θέλουν να κλείσουν το επενδυτικό κενό στους πρώιμους γύρους.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
