Τις προγραμματικές προϋποθέσεις για να συμμετάσχει σε μια κυβέρνηση συνεργασίας το ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής εξηγεί σε συνέντευξη στο Business Daily ο Ηλίας Κικίλιας, γραμματέας του Τομέα Ανάπτυξης του κόμματος. Παράλληλα, υπογραμμίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους με μέτρα που θα διευκολύνουν την αποπληρωμή του και τονίζει ότι χρειάζονται αλλαγές στα προγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης, με στόχο την ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής και της κοινωνικής πολιτικής.
Οι βασικές προτεραιότητες του ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ, όπως αναφέρει ο κ. Κικίλιας, είναι τρεις: η αποκομματικοποίηση του κράτους, η προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και μείωση του κόστους διαβίωσης των πολιτών, καθώς και η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου με την ενίσχυση του εγχώριου παραγωγικού δυναμικού.
Για την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους που ανέρχεται σε 270 δισ. ευρώ, ο κ. Κικίλιας σημειώνει ότι το ΠΑΣΟΚ - ΚΙΝΑΛ προτείνει, μεταξύ άλλων, την καθιέρωση προστασίας της πρώτης κατοικίας, τη ρύθμιση των χρεών σε εφορίες και ταμεία σε 120 δόσεις και ειδικό καθεστώς για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Σε ό,τι αφορά τη φορολογία, προτείνει αύξηση των φόρων σε μερίσματα και γονικές παροχές, αλλά και καθιέρωση τριετούς απαλλαγής από τον φόρο εισοδήματος για εταιρικά σχήματα που δημιουργούνται από συγχωνεύσεις μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Εάν τελικά συμμετάσχετε σε μια κυβέρνηση συνεργασίας, ποια είναι τα τρία βασικά θέματα που θα θέσετε ως προϋπόθεση για τη συμμέτοχη σας;
Έχουμε καταθέσει το σύνολο του προγράμματος μας από τον Δεκέμβριο. Οι βασικές μας προτεραιότητες είναι οι εξής: Πρώτον, η αποκομματικοποίηση του κράτους και η αναβάθμιση των θεσμών και των Ανεξάρτητων Αρχών. Τα μέτρα που προτείνουμε προς την κατεύθυνση αυτή περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται, την επιλογή των διοικήσεων οργανισμών και νοσοκομείων από ανεξάρτητες επιτροπές υψηλού κύρους μετά από διεθνείς προκηρύξεις, την επιλογή των ανώτερων στελεχών της Δημόσιας Διοίκησης από το ΑΣΕΠ, τον δραστικό περιορισμό των μετακλητών και των αποσπάσεων, την ενίσχυση του ρόλου των Ανεξάρτητων Αρχών για ελέγχους, επιβολή των κανόνων στις δημόσιες συμβάσεις και στις αγορές και τον ουσιαστικό θεσμικό έλεγχο της ΕΥΠ από τη Βουλή.
Δεύτερον, την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων και τη μείωση του κόστους διαβίωσης των πολιτών με μέτρα όπως η επαναφορά των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων με καθολική ισχύ και η κατάργηση των διατάξεων που αφαιρούν βασικά εργασιακά δικαιώματα, η καθιέρωση νέου ΕΚΑΣ για 350.000 χαμηλοσυνταξιούχους, η δημιουργία μίας δημόσιας δεξαμενής 150.000 κατοικιών προς ενοικίαση με χαμηλό αντίτιμο και με βάση κοινωνικά κριτήρια, η ουσιαστική αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους, η ουσιαστική στήριξη των κοινωνικών υποδομών και ιδιαίτερα του ΕΣΥ από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Τρίτον, την πραγματική αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου με άξονα το Made in Greece, δηλαδή την υψηλή προτεραιότητα στην ελληνική παραγωγή και τις δραστηριότητες υψηλής εγχώριας προστιθέμενης αξίας, που συνδέονται άμεσα με την εγχώρια αγορά, την ανάσχεση του αφελληνισμού της ελληνικής οικονομίας και περιουσίας και των ελληνικών επιχειρήσεων από τις ανεξέλεγκτες πρακτικές των κερδοσκοπικών funds, την προσέλκυση παραγωγικών ξένων επενδύσεων, την ουσιαστική ενίσχυση των κινήτρων για δικτυώσεις και συνεργασίες μικρομεσαίων επιχειρήσεων σε συνδυασμό με μια δίκαιη και αποτελεσματική φορολογική πολιτική στα πλαίσια της δημοσιονομικής πειθαρχίας που επιβάλλει το τεράστιο δημόσιο χρέος και της επίτευξης ήπιων αλλά επαρκών πρωτογενών πλεονασμάτων.
- Ποιες πρωτοβουλίες θα αναλάβετε για το ιδιωτικό χρέος;
Οι νέες «κόκκινες» οφειλές προς την εφορία την περασμένη χρονιά έφτασαν τα 7,3 δισεκατομμύρια ευρώ, 4.000.000 ΑΦΜ χρωστούν στην εφορία, 2.300.000 νοικοκυριά και επιχειρήσεις χρωστούν στον ΕΦΚΑ, πάνω από 1.000.000 δάνεια είναι «κόκκινα», 90 δισ. «κόκκινα» δάνεια έχουν περάσει ήδη στα χέρια των funds και το ιδιωτικό χρέος αυξάνεται διαρκώς, υπερβαίνοντας τα 270 δισ. ευρώ. Με λίγα λόγια, η πολιτική διαχείρισης του ιδιωτικού χρέους αποτελεί την μεγαλύτερη, ίσως, αποτυχία της παρούσας αλλά και της προηγούμενης κυβέρνησης.
Οι προτάσεις του ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής αφορούν:
Στην επαναφορά της προστασίας της κύριας κατοικίας για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά με επικαιροποιημένα κριτήρια και ασφαλείς διαδικασίες, παρέχοντας τη δυνατότητα στον δανειολήπτη να αποπληρώσει σε μία ρύθμιση που μπορεί να φτάνει μέχρι τα 35 χρόνια το ποσό που οι πιστωτές θα εισέπρατταν από τη ρευστοποίησή της και την αντίστοιχη προστασία της αγροτικής περιουσίας, ώστε να διαφυλαχθεί η παραγωγική δύναμη των αγροτών μας.
Στη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων οφειλών για χρέη σε εφορία και ΕΦΚΑ σε 120 δόσεις, με διαγραφή προσαυξήσεων αλλά και δυνατότητα "κουρέματος" της οφειλής, εφόσον τηρηθεί η ρύθμιση.
Στην καθιέρωση του δικαιώματος προαίρεσης των δανειοληπτών στην αγορά του δανείου τους πριν από τη μεταβίβαση στα funds.
Στην προστασία των δανειοληπτών σε ελβετικό φράγκο, με τον περιορισμό στο ένα τρίτο της ευθύνης τους από την αλλαγή της συναλλαγματικής ισοτιμίας.
Στον περιορισμό της ευθύνης των εγγυητών ανάλογα με την τιμή αγοράς της απαίτησής τους από τα funds.
Στη θέση ορίων στην κερδοφορία των funds για βιώσιμες ρυθμίσεις προς τους δανειολήπτες, την ουσιαστική διαπραγμάτευση με τις τράπεζες και λήψη μέτρων για την απάλειψη και αποτροπή των αυξήσεων στα επιτόκια των δανείων των αδύναμων νοικοκυριών.
Στην καθιέρωση δεσμευτικών κωδίκων δεοντολογίας και εξωδικαστικών μηχανισμών ρύθμισης, με ουσιαστικά δικαιώματα και δυνατότητες προσφυγής των δανειοληπτών αλλά και ένα νέο πλαίσιο λειτουργίας για τους servicers με σεβασμό στα δικαιώματα των δανειοληπτών.
- Είστε το μόνο κόμμα που κατεβάσατε ρύθμιση για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο, τι να περιμένουν οι δανειολήπτες;
Η πρόταση που έχουμε ήδη καταθέσει ως νομοθετική ρύθμιση, αποτελεί μια ρεαλιστική και βιώσιμη λύση που θα απεγκλωβίσει 80.000 συνεπείς, κατά κύριο λόγο, δανειολήπτες οι οποίοι απειλούνται να χάσουν την πρώτη κατοικία τους
Η πρότασή μας προβλέπει την κατανομή́ του συναλλαγματικού́ κινδύνου μεταξύ́ δανειολήπτη (1/3) και πιστωτικού́ ιδρύματος (2/3) από́ την αλλαγή́ της ισοτιμίας ευρώ́ και ελβετικού́ φράγκου και αναδρομική́ εφαρμογή́ της κατανομής αυτής από́ τη στιγμή́ της υπέρβασης της ισοτιμίας στο 1,4. Με βάση την πρόταση του ΠΑΣΟΚ, οι δανειολήπτες σε ελβετικό́ φράγκο θα πληρώσουν τελικά́ μόνο 15% περισσότερα από́ ότι αν λάμβαναν το ίδιο ποσό́ δανείου σε ευρώ.́
- Ποια είναι η γνώμη σας για το θέμα της φορολογίας μερισμάτων και γονικών παροχών; Ο ΣΥΡΙΖΑ λέει ότι έχετε μια σωστή θέση.
Το ζήτημα δεν είναι αν συμφωνεί κάποιο κόμμα με ένα επιμέρους φορολογικό μέτρο, αλλά αν το μέτρο αυτό εντάσσεται σε μια συνεπή και ολοκληρωμένη φορολογική -και ευρύτερα, οικονομική- πολιτική που να ευνοεί τη βιώσιμη ανάπτυξη με όρους δημοσιονομικής σταθερότητας, δικαιοσύνης και αντιμετώπισης των ανισοτήτων. Όσον αφορά στον ΣΥΡΙΖΑ, εκτιμώ ότι δεν έχει καταφέρει να συγκροτήσει ένα ολοκληρωμένο, συγκροτημένο και συνεπές πλαίσιο οικονομικής πολιτικής. Η υιοθέτηση επιμέρους μέτρων που φαίνονται «φιλολαϊκά» σε συνδυασμό με τις πρόσφατες εξαγγελίες του τύπου «πάρε κόσμε» δεν βελτιώνει την πολιτική αξιοπιστία του κόμματος αυτού. Με δυο λόγια, ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει σχέδιο, το «σχέδιο» της ΝΔ είναι «ό,τι θέλει η αγορά». Το ΠΑΣΟΚ έχει καταθέσει ήδη από τον Δεκέμβριο στο δημόσιο διάλογο ένα ολοκληρωμένο, συνεπές και αναλυτικό σχέδιο στρατηγικής, επιμέρους πολιτικών και μέτρων και μεταρρυθμίσεων.
Στο ζήτημα των γονικών παροχών, η θέση του ΠΑΣΟΚ είναι ξεκάθαρη: περιορισμός του ορίου αφορολόγητων γονικών παροχών κατά 50% στα 400.000 ευρώ ανά διαθέτη κληρονομιάς έως το αθροιστικό ποσόν 800.000 ευρώ ανά δικαιούχο κληρονόμο σε περίπτωση ύπαρξης πολλών μεταβιβάσεων και επαναφορά των προγενέστερων συντελεστών φορολογίας για υψηλότερες αξίες για να φορολογηθεί πιο επιβαρυντικά ο ιδιαίτερα μεγάλος πλούτος και τα έσοδα να χρησιμοποιηθούν σε πολιτικές άμβλυνσης των ανισοτήτων.
Σχετικά με τα μερίσματα, το πρώτο φορολογικό μέτρο που πήρε η ΝΔ ήταν η μείωση της φορολογίας μερισμάτων στο 5%, το χαμηλότερο στην Ευρώπη. Θεωρούμε λογικό η εργασία και οι μισθωτοί να φορολογούνται με 40% - 45% (φόροι και εισφορές) και οι μερισματούχοι με 5% ή τα 2/3 των φορολογικών εσόδων να προέρχονται από τους «αφανείς» φόρους κατανάλωσης; Η θέση μας είναι κλιμακωτή / προοδευτική αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των διανεμόμενων μερισμάτων που σήμερα είναι από τους χαμηλότερους στην Ευρώπη. Να προσθέσω, με την ευκαιρία, ότι και οι δυο παραπάνω προτάσεις μας για τις γονικές παροχές και τα μερίσματα, εμπεριέχονται ως συστάσεις του ΟΟΣΑ στην πρόσφατη έκθεσή του για την ελληνική οικονομία.
Ταυτόχρονα, όμως, προτείνουμε την τριετή απαλλαγή των νέων εταιρικών σχημάτων μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων από τον φόρο εισοδήματος πραγματοποιούμενων κερδών με στόχο την ενδυνάμωση της επιχειρηματικής βάσης της ελληνικής οικονομίας.
- Πιστεύετε ότι πρέπει να γίνει επαναδιαπραγμάτευση των προγραμμάτων του Ταμείου Ανάκαμψης και εάν ναι με ποιο τρόπο;
Η κυβερνητική πολιτική σχετικά με τα δεκάδες δισεκατομμύρια ευρωπαϊκών πόρων, του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, υποφέρει από δυο κρίσιμα δομικά προβλήματα. Πρώτον, ότι στην πραγματικότητα οι πόροι αυτοί διατίθενται χωρίς στρατηγικό σχεδιασμό για την εθνική οικονομία, την πρωτογενή παραγωγή, τα ενεργειακά δίκτυα και τους εθνικούς παραγωγικούς πόλους κλάδων και τεχνολογιών και τις ολοκληρωμένες εθνικές εφοδιαστικές αλυσίδες που διαθέτουν συγκριτικά πλεονεκτήματα και πρέπει να προωθηθούν κατά προτεραιότητα μέσω της εθνικής και ευρωπαϊκής χρηματοδότησης. Χωρίς Περιφερειακά Σχέδια Παραγωγικής Ανασυγκρότησης και χωρίς ένα Εθνικό Σχέδιο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με περιφερειακή εξειδίκευση. Για τον απλό λόγο, ότι η ιδεολογική αρχή της κυβέρνησης είναι η άκριτη πίστη στην «αγορά». Για αυτό είμαστε η μοναδική μάλλον χώρα όπου οι αποφάσεις για τη διάθεση των 13 δισεκατομμυρίων ευρώ για τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης έχουν ανατεθεί αποκλειστικά στις τράπεζες, συνήθως με όρους μικροοικονομικής βιωσιμότητας, χωρίς ένα εθνικό πλαίσιο στρατηγικών κλαδικών προτεραιοτήτων.
Δεύτερον, ενώ κατά μέσο όρο τα κράτη μέλη έχουν αφιερώσει περίπου το 28% των κονδυλίων του ΤΑΑ για την υποστήριξη κοινωνικών στόχων, το ελληνικό σχέδιο έχει κατευθύνει μόλις το 17,2% των δαπανών του σε κοινωνικές δαπάνες, με αποτέλεσμα να έχουμε τον 3o χαμηλότερο κοινωνικό προϋπολογισμό, όταν πχ. η Γαλλία και η Πορτογαλία υπερβαίνουν το 40% σε δαπάνες κοινωνικών υποδομών. Στην Υγεία διαθέτουμε το 4% όταν στην Ιταλία διαθέτουν το 10%. Στη στεγαστική πολιτική αναφέρονται...100 διαμερίσματα όταν στην Πορτογαλία προβλέπουν 2,7 δισ. για κοινωνικές κατοικίες. Στην κατάρτιση ήδη κατασπαταλώνται δεκάδες εκατομμύρια σε προγράμματα τηλε-κατάρτισης που απλώς μοιράζουν προεκλογικά επιδόματα με vouchers των 1000 ευρώ, χωρίς κριτήρια για το ποιοι άνεργοι συμμετέχουν και χωρίς σχεδιασμό για τις ελλείψεις και τις ανάγκες στην αγορά εργασίας, ούτε καν για τις ανάγκες που θα προκύψουν από τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης. Η προσαρμογή των προτεραιοτήτων του Ταμείου Ανάκαμψης και του νέου ΕΣΠΑ, για τη στήριξη της εγχώριας παραγωγής και των κοινωνικών υποδομών με βάση ένα συνεπή σχεδιασμό, είναι επιτακτική ανάγκη.
- Η ΝΔ θεωρεί ότι, για να πάρει η χώρα επενδυτική βαθμίδα, προϋπόθεση είναι η αυτοδυναμία της. Με ποιες δικές σας πολιτικές μπορεί να εξασφαλιστεί η αναβάθμιση της χώρας;
Το επιχείρημα αυτό δεν είναι απλά φαιδρό, είναι στην ουσία αντιδημοκρατικό, απόρροια της ανιστόρητης και πολιτικά ευτελούς θέσης «εμείς ή το χάος». Η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, που αποτελεί πρώτιστη προτεραιότητα για τη χώρα και ελπίζουμε να επιτευχθεί το δυνατόν ταχύτερα, θα αποτελέσει το αποτέλεσμα της υπερδεκαετούς προσπάθειας και των, εν πολλοίς υπερβολικών και αδίκων, θυσιών του ελληνικού λαού, μετά την κρίση χρέους που επέφερε η δημοσιονομική ασυδοσία της τότε κυβέρνησης της ΝΔ. Η χώρα θα ανακτήσει την επενδυτική βαθμίδα γιατί οι στρατηγικές δημοσιονομικές επιλογές της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ το 2010-2011 ακολουθήθηκαν απαρέγκλιτα από όλες τις επόμενες κυβερνήσεις έως σήμερα, παρά τις λαϊκίστικες αντιμνημονιακές ιαχές της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ, τις περιπέτειες του 2015 αλλά και την, σε ένα σημαντικό βαθμό, πελατειακή δημοσιονομική γαλαντομία της τελευταίας τριετίας.
Το πραγματικό ερώτημα είναι ποιες είναι οι προϋποθέσεις για τη διατήρηση της επενδυτικής βαθμίδας στο μέλλον, ιδιαίτερα όταν το δημόσιο χρέος μας -παρά τη μείωσή του ως ποσοστό του διογκωμένου από τον πληθωρισμό ΑΕΠ- αυξήθηκε κατά 45 δισ. την τελευταία τετραετία, έχει υπερβεί τα 400 δισ. και οι ευνοϊκές διευθετήσεις για την αποπληρωμή του έχουν ημερομηνία λήξης σε λίγα χρόνια.
Οι προϋποθέσεις αυτές, συνοπτικά, είναι οι εξής: Πρώτον, η μεταστροφή της ρηχής οικονομίας μας -όπου το 90% του ΑΕΠ είναι κατανάλωση και το εξωτερικό έλλειμμα έχει πάλι εκτιναχθεί σε επίπεδα που είχαμε να δούμε από το 2008- σε δραστηριότητες υψηλής εγχώριας προστιθέμενης αξίας που συνδέονται άμεσα με την εγχώρια αγορά με έμφαση στην αξιοποίηση ευκαιριών σε αναδυόμενους κλάδους. Δεύτερον, η επίτευξη ήπιων αλλά επαρκών πρωτογενών δημοσιονομικών πλεονασμάτων, ανεξάρτητα από τις διακυμάνσεις της επιτρεπόμενης δημοσιονομικής χαλαρότητας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τρίτον, η εφαρμογή ουσιαστικών και αποτελεσματικών πολιτικών κοινωνικής συνοχής με ιδιαίτερη έμφαση στην υγεία, την παιδεία και τη νέα γενιά. Τέταρτον, η αποκομματικοποίηση της δημόσιας διοίκησης και η ανασυγκρότηση του κρατικού μηχανισμού σε μια σύγχρονη και ορθολογική βάση μέσω των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων. Είναι χρήσιμο να υπενθυμίσω ότι στη χώρα μας οι κυριότερες και οι πιο σημαντικές δημοκρατικές τομές και εκσυγχρονιστικές μεταρρυθμίσεις έχουν την υπογραφή του ΠΑΣΟΚ, ακόμα και όταν διαχειριζόμασταν το ναυάγιο του 2009. Η πεποίθησή μου είναι ότι αυτά απαιτούν ουσιαστικές συναινέσεις και κυβερνητικές συνεργασίες με βάση συγκεκριμένες προγραμματικές δεσμεύσεις και στόχους και φυσικά αξιόπιστους κυβερνητικούς εταίρους.
- Η κυβέρνηση προβάλλει ως σημαντικό της επίτευγμα τις ξένες επενδύσεις. Ποια είναι η άποψη σας;
Η κυβέρνηση πανηγυρίζει για τα 5 δισ. νέων κεφαλαίων το 2021 και 6 δισ. το 2022. Μια πιο προσεκτική ματιά στα στοιχεία όμως δεν αφήνει αμφιβολία για τον αντίκτυπό τους. Οι επενδύσεις σε νέες παραγωγικές μονάδες μειώθηκαν το 2021, εν μέσω πανηγυρισμών, κατά 15% και τα τελευταία στοιχεία που καταγράφουν οι Financial Times δείχνουν περαιτέρω μείωση κατά 20% το 2022. Οι συγχωνεύσεις και εξαγορές –επί το πλείστον στον κλάδο των ακινήτων– υπερτριπλασιάστηκαν. Για κάθε ευρώ ξένης επένδυσης σε νέες παραγωγικές μονάδες, οι θέσεις εργασίας που ανακοινώνονται στην Πορτογαλία είναι τριπλάσιες από ό,τι στην Ελλάδα. Με ελάχιστες εξαιρέσεις, οι ξένες άμεσες επενδύσεις επικεντρώνονται κυρίως στα ακίνητα, που φέρνουν πλούτο στους πρώην ιδιοκτήτες τους, στους μεσίτες και στους συμβολαιογράφους, αλλά όχι ανάπτυξη, καθώς και στα deals κερδοσκοπικών funds, τα οποία μάλιστα συχνά χρηματοδοτούνται με δάνεια από τις ελληνικές τράπεζες. Δηλαδή, με τα εθνικά μας κεφάλαια οι ξένοι αποκτούν τον έλεγχο της οικονομίας μας.
Αυτό δεν λέγεται ξένη επένδυση, αλλά «κερδοσκοπικός οπορτουνισμός», όπως το διατύπωσε πρόσφατα ο Κώστα Σημίτης. Στο πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής περιλαμβάνονται μια σειρά εξειδικευμένων μέτρων για την προσέλκυση και συγκράτηση ξένων άμεσων παραγωγικών επενδύσεων, με επίκεντρο την υψηλή εγχώρια προστιθέμενη αξία και με άξονες ένα Ολοκληρωμένο Πλαίσιο Διευκόλυνσης Επενδύσεων (Investment Facilitation), την ένταξη συγκεκριμένων τομέων προτεραιότητας στο πλαίσιο στρατηγικών επενδύσεων και ένα αποτελεσματικό πλαίσιο συγκράτησής τους και την ολοκληρωμένη σύνδεση μικρομεσαίων επιχειρήσεων με ξένους επενδυτές. Η ενηλικίωση της επενδυτικής μας πολιτικής δε χρειάζεται να έρθει βίαια. Γνωρίζουμε καλύτερα, αρκεί να τα εφαρμόσουμε κι εμείς.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
