Ως ένα από τα μεγαλύτερα στοιχήματα της κυβέρνησης και του υπουργείου Εργασίας χαρακτηρίζει την αναμόρφωση της προσχολικής αγωγής η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, κ. Δόμνα Μιχαηλίδου μιλώντας στο Βusiness Daily, ενώ παράλληλα τονίζει και τη σημασία του σχεδίου νόμου που ψηφίζεται αύριο και περιλαμβάνει σημαντικές διατάξεις για τη στήριξη και βελτίωση της ζωής αστέγων και γυναικών που είναι θύματα κακοποίησης και βρίσκονται σε ξενώνες φιλοξενίας.
Όπως σημειώνει η υφυπουργός, η χώρα μας συνεχίζει να έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής στην προσχολική αγωγή στην Ευρωπαϊκή Ένωση – κάτω από το 50% των παιδιών σύμφωνα με στοιχεία για το 2018. Στο πλαίσιο αυτό, η κ. Μιχαηλίδου αναφέρει ότι το υπουργείο Εργασίας έχει προχωρήσει στην δημιουργία 15.000 νέων θέσεων με επιπλέον χρηματοδότηση 30 εκατ. ευρώ, ενώ παράλληλα δημιούργησε μία ομάδα εργασίας με ειδικούς για την ποιοτική παρέμβαση στη λειτουργία των μονάδων προσχολικής αγωγής.
«Σκοπός μας είναι να θέσουμε προδιαγραφές παρεχόμενων υπηρεσιών σε ένα σύστημα που δεν διαθέτει και για την ώρα αρκείται σε προδιαγραφές μόνο για τα κτήρια και τη στελέχωσή του. Επικεφαλής της ομάδας είναι ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Yale, Κωνσταντίνος Μεγήρ, ενώ μετέχουν εδικοί με διεθνή ακτινοβολία όπως η Sally Grantham McGregor και η Marta Rubio Codina. Στην προσπάθεια αυτή έχουμε κινητοποιήσει και τον ιδιωτικό τομέα και έχουμε την πολύτιμη συνδρομή της διαΝΕΟσις», υπογραμμίζει η υφυπουργός.
Παράλληλα η κ. Μιχαηλίδου αναφέρεται στο σχέδιο νόμου που ψηφίζεται σήμερα στη Βουλή και περιέχει δύο πολύ σημαντικές διατάξεις για την προστασία των αστέγων, μία κατηγορία ανθρώπων ιδιαίτερα ευάλωτη στην πανδημία. Όπως επισημαίνει η υφυπουργός, με το νομοσχέδιο εντάσσονται για πρώτη φορά στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα άστεγοι και γυναίκες που έχουν υποστεί κακοποίηση και διαβιούν σε ξενώνες φιλοξενίας.
«Πολύ σημαντικό είναι ακόμα ότι υιοθετούμε ως χώρα και πλέον θα υλοποιούμε με εθνικούς πόρους το πρόγραμμα "Στέγαση και Εργασία", ένα από τα πιο επιτυχημένα εργαλεία κατά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς συνδυάζει τη στέγαση με την επαγγελματική αποκατάσταση. Το κράτος αναλαμβάνει για δύο χρόνια την κάλυψη του ενοικίου ενώ παράλληλα «βρίσκει» δουλειά στους άστεγους συμπολίτες μας καλύπτοντας για έναν χρόνο το μισθολογικό κόστος. Εντάσσονται έτσι στην οικονομία και στο τέλος του προγράμματος έχουν ανακτήσει να στηρίζονται στις δικές τους δυνάμεις» σημειώνει η κ. Μιχαηλίδου που υπογραμμίζει ότι ο προνοιακός μηχανισμός της χώρας θα πρέπει να σταματήσει να λειτουργεί ως ««παγίδα φτώχειας», που δίνει πρόσκαιρη ανακούφιση στους πολίτες σε ανάγκη χωρίς να δίνει προοπτική για ένα καλύτερο μέλλον.
Αναλυτικά η συνέντευξη
Η Ελλάδα παρουσίαζε μια χρόνια υστέρηση σε θέματα πρόνοιας και κοινωνικής αλληλεγγύης σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Είναι ζήτημα πόρων ή κακής χρήσης των πόρων;
Πρωτίστως είναι θέμα φιλοσοφίας και στρατηγικής του συστήματος. Για δεκαετίες η Πρόνοια στην Ελλάδα ήταν ο παραμελημένος πυλώνας του κοινωνικού κράτους και επικρατούσε η αντίληψη ότι ήταν το τελευταίο καταφύγιο των «αναξιοπαθούντων». Αντιμετώπιζαν δηλαδή κάποιους συνανθρώπους μας ως παντελώς αδύναμους να ξεφύγουν από τη φτώχεια και την ανάγκη. Και έτσι, εντελώς μηχανικά, η Πρόνοια είχε μεταμορφωθεί πλήρως σε έναν παθητικό μηχανισμό ανακούφισης της έσχατης ανάγκης μέσω κακά σχεδιασμένων επιδομάτων. Το αποτέλεσμα ήταν να έχει δημιουργηθεί ένα ανεπαρκές δίχτυ «προστασίας» από την φτώχεια, το οποίο τελικά λειτουργούσε ως «παγίδα φτώχειας». Υπό αυτή την έννοια ναι, μπορούμε να μιλήσουμε για ζήτημα πόρων αλλά πρωτίστως για αναποτελεσματική τους χρήση, αφού ο προνοιακός μηχανισμός ανακούφιζε οριακά και δεν έδινε προοπτική στους ανθρώπους που είχαν ανάγκη.
Πώς μπορούμε να καλύψουμε τη διαφορά σε σχέση με τις χώρες της ΕΕ;
Καλύπτουμε τη διαφορά αλλάζοντας αυτή ακριβώς τη στατική αντίληψη για την Πρόνοια και τη λειτουργία της. Για εμάς η Πρόνοια είναι ένας ενεργητικός μηχανισμός που όχι μόνο αντιμετωπίζει τις άμεσες ανάγκες των ανθρώπων αλλά τους βοηθά να πάρουν τη ζωή τους στα χέρια τους. Λειτουργεί ως μοχλός χειραφέτησης κι όχι απλώς ως σημείο στήριξης. Αυτό, λοιπόν, που απαιτείται πρώτα από όλα είναι ένα σαφές σχέδιο αξιοποίησής των πόρων με στόχο την κοινωνική ένταξη και επανένταξη. Αυτό ακριβώς κάνουμε συνολικά ως κυβέρνηση π.χ. με το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα δικαιώματα των ανθρώπων με αναπηρίες. Ενσωματώνουμε τις βέλτιστες πρακτικές από άλλες χώρες και επικεντρωνόμαστε σε δράσεις ένταξης των ανθρώπων με αναπηρία στην κοινωνική και οικονομική ζωή με ενεργητικές πολιτικές. Στην ίδια ενεργητική λογική κινούνται και οι προτάσεις μας για το Ταμείο Ανάκαμψης αλλά και η πρωτοβουλία για μεταρρύθμιση των βρεφονηπιακών σταθμών.
Τι άλλαξε στον σχεδιασμό σας η πανδημία;
Δεν θα έλεγα τόσο ότι άλλαξε, θα έλεγα ότι προσέθεσε. Κι αυτό γιατί όπως έχει πει και ο Πρωθυπουργός το μεταρρυθμιστικό έργο αυτής της κυβέρνησης συνεχίζεται. Όλο αυτό το διάστημα πετύχαμε με γοργά βήματα την πρόοδο της υλοποίησης του νέου συστήματος υιοθεσιών που αποδίδει ήδη καρπούς. Προχωρήσαμε στην ενίσχυση των βρεφονηπιακών σταθμών, σημειώνοντας ρεκόρ χρηματοδότησης και κάλυψης θέσεων με voucher. Μια ακόμη απόδειξη αυτής μας της συνέπειας είναι ότι καταθέσαμε στη Βουλή αυτή την εβδομάδα και Ψηφίζουμε το σχέδιο νόμου για την Πρόνοια, όπως σχεδιάζαμε εξ αρχής. Σε αυτό κάνουμε μια σειρά από σημαντικές παρεμβάσεις στη λειτουργία των Κέντρων Δημιουργικής Απασχόλησης, βελτιώνουμε το πλαίσιο για τις υιοθεσίες και λαμβάνουμε μέτρα για τη στήριξη των ευάλωτων συμπολιτών μας. Ναι, οι ώρες είναι δύσκολες και η υγειονομική κρίση είναι χωρίς προηγούμενο εδώ και σχεδόν έναν αιώνα. Την αντιμετωπίζουμε, λαμβάνουμε όλα τα μέτρα που υποδεικνύουν οι ειδικοί και προστατεύουμε τους πολίτες αλλά την ίδια στιγμή το κυβερνητικό έργο δεν σταμάτησε σε κανέναν τομέα. Αυτό είναι το μήνυμα που περνάμε ως κυβέρνηση στην κοινωνία, θα ξεπεράσουμε την κρίση συνεχίζοντας παράλληλα όλα όσα έχουμε ξεκινήσει.
Η λύση του προβλήματος των άστεγων συνανθρώπων μας γίνεται ακόμη πιο επιτακτική σήμερα λόγω της πανδημίας. Ποια είναι η πρόβλεψη του υπουργείου και ποιες κινήσεις έχουν γίνει αυτούς τους μήνες για την ενίσχυση και την προστασία τους;
Στο σχέδιο νόμου που ψηφίζεται σήμερα περιλαμβάνουμε δύο πολύ σημαντικές διατάξεις για την προστασία των αστέγων. Εντάσσουμε αστέγους και κακοποιημένες γυναίκες που διαβιούν σε ξενώνες φιλοξενίας στο Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα. Είναι κάτι που γίνεται για πρώτη φορά, καθώς έως σήμερα οι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν κανένα τέτοιο δικαίωμα. Πολύ σημαντικό είναι ακόμα ότι υιοθετούμε ως χώρα και πλέον θα υλοποιούμε με εθνικούς πόρους το πρόγραμμα «Στέγαση και Εργασία», ένα από τα πιο επιτυχημένα εργαλεία κατά της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού, καθώς συνδυάζει τη στέγαση με την επαγγελματική αποκατάσταση, ακριβώς στις λογικές της ενεργητικής και προωθητικής Πρόνοιας που σας ανέλυσα νωρίτερα. Το κράτος αναλαμβάνει για δύο χρόνια την κάλυψη του ενοικίου ενώ παράλληλα βρίσκει δουλειά στους άστεγους συμπολίτες μας καλύπτοντας για έναν χρόνο το μισθολογικό κόστος. Εντάσσονται έτσι στην οικονομία και στο τέλος του προγράμματος έχουν ανακτήσει να στηρίζονται στις δικές τους δυνάμεις.
Μεγάλες αλλαγές έχουν πραγματοποιηθεί στον τρόπο λειτουργίας των βρεφονηπιακών σταθμών. Τι έχει αλλάξει και ποιοι είναι οι στόχοι;
Η προσχολική αγωγή είναι από τα μεγαλύτερα στοιχήματα που έχουμε βάλει στο Υπουργείο Εργασίας. Ειδικά καθώς η χώρα μας συνεχίζει να έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση – κάτω από το 50% των παιδιών σύμφωνα με στοιχεία για το 2018. Αυτό που καταφέραμε φέτος ήταν να δώσουμε τα περισσότερα voucher από οποιαδήποτε άλλη χρονιά, ακριβώς στην προσπάθειά μας να αυξήσουμε τον αριθμό των παιδιών που εντάσσονται στην προσχολική αγωγή. Για αυτό τον λόγο δώσαμε από εθνικούς πόρους επιπλέον χρηματοδότηση 30.000.000 ευρώ και δημιουργήσαμε 15.000 περισσότερες θέσεις. Την ίδια στιγμή έχουμε προχωρήσει στη δημιουργία μιας εξαιρετικής ομάδας εργασίας με ειδικούς για την ποιοτική παρέμβαση στη λειτουργία των μονάδων προσχολικής αγωγής. Σκοπός μας είναι να θέσουμε προδιαγραφές παρεχόμενων υπηρεσιών σε ένα σύστημα που δεν διαθέτει και για την ώρα αρκείται σε προδιαγραφές μόνο για τα κτήρια και τη στελέχωσή του. Επικεφαλής της ομάδας είναι ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Yale, Κωνσταντίνος Μεγήρ, ενώ μετέχουν εδικοί με διεθνή ακτινοβολία όπως η Sally Grantham McGregor και η Marta Rubio Codina. Στην προσπάθεια αυτή έχουμε κινητοποιήσει και τον ιδιωτικό τομέα και έχουμε την πολύτιμη συνδρομή της διαΝΕΟσις.
Στις σύγχρονες οικονομίες ο ρόλος του ανθρώπινου κεφαλαίου έχει κομβικό ρόλο. Ποια είναι η σημασία της ενίσχυσής του για την επόμενη ημέρα της χώρας; Πώς μπορεί να συμβάλει στην αύξησης της παραγωγικότητας της χώρας;
Η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο είναι η πιο ανθρωποκεντρική επιλογή για την οικονομία και την κοινωνία. Και όπως οι δύο προηγούμενοι αιώνες βάσισαν την πρόοδο και την ευημερία τους στην υιοθέτηση της καθολικής υποχρεωτικής εκπαίδευσης, στον τωρινό βαδίζουμε ακόμη παραπέρα. Η αξία της δια βίου εκπαίδευσης είναι ήδη αναγνωρισμένη και πλέον αυτό που αναδεικνύεται είναι η αξία της προσχολικής αγωγής. Υπάρχει πλήθος ερευνών που συνδέει ευθέως την προσχολική εκπαίδευση των παιδιών με το ενήλικο μέλλον τους. Ακριβώς επειδή σε αυτή την ηλικία αναπτύσσουμε αισθήσεις και δεξιότητες πάνω στις οποίες χτίζεται η μετέπειτα εκπαιδευτική και επαγγελματική μας διαδρομή. Γι’ αυτό πέρα από το ουσιαστικό αποτύπωμα στο ίδιο το παιδί, δίνουμε έμφαση στη μεταρρύθμιση του προγράμματος λειτουργίας των βρεφονηπιακών και τη θεωρούμε επένδυση για το μέλλον τόσο του κάθε παιδιού όσο και της κοινωνίας. Υπάρχει η κλασική έρευνα του Αμερικανού νομπελίστα οικονομολόγου Τζέιμς Χέκμαν, από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο, η οποία αναδεικνύει πώς η επένδυση ενός κράτους στην προσχολική ηλικία είναι η επένδυση με τη μεγαλύτερη απόδοση από οποιαδήποτε επένδυση σε οποιοδήποτε άλλο στάδιο της εκπαίδευσης. Από την ανάλυση των δεδομένων που προέκυψαν, ο Χέκμαν και οι συνεργάτες του υπολόγισαν πως για κάθε δολάριο που επενδύθηκε από το κράτος στο κάθε παιδί του προγράμματος High/Scope Perry η απόδοση προς την κοινωνία ήταν 7 έως 10% ετησίως. Σχηματικά, κάποιος μπορεί να το περιγράψει ως εξής: Αν το ποσοστό αυτής της απόδοσης συνδυάζεται με άλλους παράγοντες και επενδύεται εκ νέου κάθε χρόνο, σε μια ζωή 65 ετών το κάθε δολάριο που επενδύθηκε στην ηλικία των 4 ετών «επιστρέφει» στην κοινωνία από 60 έως 300 δολάρια συνολικά ως την ηλικία των 65.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
