Την ώρα που ο κλάδος των μη επανδρωμένων αεροσκαφών «τρέχει» παγκοσμίως και οι τελευταίες πολεμικές συγκρούσεις στη Λιβύη, στην Αρμενία, αλλά και στην Ουκρανία έχουν αποδείξει πόσο καίριο ρόλο μπορούν να παίξουν στην έκβασή τους, η Ελλάδα έχει μείνει δυστυχώς πολύ πίσω και τώρα τρέχει για να ανακτήσει το χαμένο έδαφος.
Αντίθετα με την Ελλάδα, που το 1982 πέταξε το πρώτο της UAV, τον «Πήγασο» και έκτοτε δεν έγινε τίποτα τουλάχιστον από την πλευρά του κράτους, η γειτονική Τουρκία έχει καταφέρει τα τελευταία επτά χρόνια να «χτίσει» μια αυτοκρατορία τουλάχιστον στον τομέα των μη επανδρωμένων.
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (UAV) της Τουρκίας, τα TB2 Bayraktar της εταιρείας Baykar, που ελέγχεται από την οικογένεια Ερντογάν, εξάγονται σε πολλές χώρες και έχουν πάρει μέρος σε συγκρούσεις από τον Καύκασο μέχρι τη Βόρεια Αφρική. Οι τουρκικές κυβερνήσεις, υπό τον φόβο ενός «εμπάργκο όπλων» και ελέω των εκατομμυρίων που μοίραζε ο Ταγίπ Ερντογάν, στήριξαν την αμυντική τους βιομηχανία, με αποτέλεσμα το 2022 οι αμυντικές εξαγωγές της Τουρκίας να ξεπεράσουν τα 4 δισεκατομμύρια δολάρια.
Από τον Αρχύτα στον Γρύπα
Από την άλλη πλευρά, στην Ελλάδα από το τέλος του 2021 το υπουργείο Οικονομικών έχει πάρει επάνω του το πρόγραμμα κατασκευής του μη επανδρωμένου «Αρχύτας», το οποίο όμως ακόμα δεν έχει πετάξει. Έχουν γίνει βέβαια επιτυχείς δοκιμαστικές πτήσεις του υπό κλίμακα αεροχήματος, τόσο με τον συμβατικό τρόπο όσο και με τον κάθετο τρόπο απογείωσης – προσγείωσης και βαίνει προς ολοκλήρωση ο τελικός σχεδιασμός του.
Επίσης πριν μερικές ημέρες και ενώ ο «Αρχύτας» δεν έχει ανοίξει ακόμα τα φτερά του, το υπουργείο Οικονομικών υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με την ΕΑΒ και ελληνικά Πανεπιστήμια για τον σχεδιασμό και τη βιομηχανική παραγωγή δεύτερου, πιο σύνθετου μη-επανδρωμένου αεροχήματος (drone). Το νέο εγχείρημα ονομάζεται «Γρύπας», και στο συγκεκριμένο θα παίξει καίριο ρόλο το υπουργείο Εθνικής Άμυνας.
Τι έφταιξε όμως και η Ελλάδα έμεινε τόσο πίσω στον τομέα των μη επανδρωμένων και της αμυντικής βιομηχανίας γενικότερα; Δυστυχώς τα χρόνια που πέρασαν οι ελληνικές κυβερνήσεις παραμέλησαν την αμυντική βιομηχανία και ειδικά την περίοδο της μεγάλης οικονομικής κρίσης οι χρηματοδοτήσεις «πάγωσαν», οι παραγγελίες για τις Ένοπλες Δυνάμεις σταμάτησαν και πολλοί τομείς διαλύθηκαν. Η εγκατάλειψη της αμυντικής βιομηχανίας ήταν γενική. Η άλλοτε κραταιά ΕΑΒ «φυτοζωούσε» ενώ και τα Ναυπηγεία της χώρας εγκαταλείφθηκαν. Όσον αφορά τον τομέα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών αυτός δεν υπήρχε καν στους σχεδιασμούς.
Οι προσπάθειες των ιδιωτικών εταιρειών
Τα τελευταία χρόνια γίνονται κάποιες πολύ καλές προσπάθειες από ιδιωτικές εταιρείες στον συγκεκριμένο κλάδο (Altus, SAS Technology, Ucandrone, κ.α.) όμως, όπως λένε χαρακτηριστικά αυτοί που ξέρουν, δεν υπάρχει κρατική πρωτοβουλία και στρατηγικός σχεδιασμός, ώστε να αποφασίσει σοβαρά το κράτος τι ακριβώς θέλει να πετύχει. Όπως μάλιστα λένε, «στην Ελλάδα είμαστε πολύ καλοί αγοραστές. Δεν θέλουμε να γίνουμε κατασκευαστές».
Όπως αναφέρουν επιχειρηματικοί κύκλοι, αν το κράτος προωθούσε τη συνεργασία επιχειρήσεων με τα πανεπιστήμια και τις στήριζε για να αναπτύξουν μη επανδρωμένα, τότε ίσως σε μερικά χρόνια να κατάφερνε η Ελλάδα να παράξει το δικό της μη επανδρωμένο που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ειδικά στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας.
Οι αμυντικές εξαγωγές της Τουρκίας
Αντίθετα, η Τουρκία έχει γίνει όχι μόνο παραγωγός μη επανδρωμένων για τις δικές της ένοπλες δυνάμεις, αλλά και κορυφαία χώρα στις εξαγωγές. Οι ετήσιες αμυντικές και αεροδιαστημικές εξαγωγές της Τουρκίας ξεπέρασαν για πρώτη φορά τα 4 δισ. δολάρια, το 2022, σύμφωνα με τον Ισμαήλ Ντεμίρ, ο οποίος ηγείται της υπηρεσίας αμυντικών προμηθειών της χώρας.
Όπως αναφέρει το Defense News, οι εξαγωγές του 2022 έφτασαν τα 4,3 δισ. δολάρια, ενώ ο Ισμαήλ Ντεμίρ δήλωσε ότι ο στόχος για φέτος είναι τα 6 δισ. δολάρια.
Η Συνέλευση των Τούρκων εξαγωγέων ανέβασε τις εξαγωγές της χώρας στον τομέα της άμυνας και της αεροδιαστημικής την περίοδο μεταξύ Ιανουαρίου και Νοεμβρίου στα 3,77 δισ. δολάρια, αυξημένες κατά 35,7% από τα 2,778 δισ. δολάρια την ίδια περίοδο του 2021.
Η εταιρεία Baykar, η οποία κατασκευάζει το μη επανδρωμένο αεροσκάφος TB2 Bayraktar, έχει πουλήσει το αεροσκάφος σε 27 χώρες. Ο Selcuk Bayraktar, επικεφαλής τεχνικός διευθυντής της εταιρείας, δήλωσε στις 22 Δεκεμβρίου ότι οι εξαγωγές αποτελούν το 98% των εσόδων της εταιρείας το 2022. Στις 3 Ιανουαρίου, τροποποίησε το ποσοστό αυτό σε 99,3%.
Το TB2 της Baykar, όπως αναφέρει το Forbes, είναι πλέον το drone με τις περισσότερες εξαγωγές στον κόσμο, ξεπερνώντας τα κινεζικά και αμερικανικά MALE UAVs. Αυτό συμβαίνει όχι επειδή έχει ανώτερη τεχνολογικά από τα αμερικανικά μη επανδρωμένα, αλλά επειδή εξάγεται χωρίς περιορισμούς, σε αντίθεση με τα αμερικανικά drones.
Έχει χρησιμοποιηθεί εκτεταμένα στις συρράξεις με τις αρμενικές δυνάμεις, αλλά και στη Συρία, όπου αντιμετώπισε με επιτυχία τα ρωσικά συστήματα αεράμυνας σε συνέργεια με τουρκικά συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου όπως το Koral. Εξοπλισμένο με το σύστημα όρασης EO/IR CATS της Aselsan και οπλισμένο με πυρομαχικά ακριβείας MAM-C, MAM-L και LUMTAS τουρκικής κατασκευής, το TB2 έχει προκαλέσει εκατοντάδες θανάτους στα πολεμικά μέτωπα και έχει εξουδετερώσει τεθωρακισμένα και άρματα πυροβολικού. Στην πολεμική σύγκρουση της Ουκρανίας, ο ρόλος του θεωρείται καταλυτικός.
Η διεθνής ζήτηση για τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη της Baykar εκτοξεύτηκε μετά τον αντίκτυπό τους στις συγκρούσεις στη Συρία, την Ουκρανία και τη Λιβύη, όπου οι βόμβες διάτρησης με καθοδήγηση λέιζερ βοήθησαν στην απόκρουση επίθεσης δυνάμεων.
Οι ελληνικές εταιρείες έξω από τις αμυντικές παραγγελίες
Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα με κλεισμένα εξοπλιστικά έργα κοντά 15 δισεκατομμύρια ευρώ (F-16 Viper, Φρεγάτες FDI, Rafale, Αεροπορικό Κέντρο Καλαμάτας, κ.α.) για τα επόμενα χρόνια, η επίσημη συμμετοχή της αμυντικής βιομηχανίας βρίσκεται στο μηδέν. Το πάγιο αίτημα της αμυντικής βιομηχανίας και του Συνδέσμου Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ) για 30% βιομηχανική επιστροφή από κάθε αμυντική παραγγελία που θα κάνει η χώρα προς το παρόν δεν έχει ικανοποιηθεί.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
