Με την ελληνική οικονομία να αναπτύσσεται καλύτερα από τις εκτιμήσεις φτάνοντας φέτος το 2,3%, ενώ παράλληλα η χώρα κατέγραψε την μεγαλύτερη δημοσιονομική βελτίωση στην Ευρώπη την περυσινή χρονιά, ο υπουργός Οικονομικών προανήγγειλε από το βήμα της Βουλής, παρεμβάσεις ύψους 630 εκατ. ευρώ για την στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων
Στη συζήτηση για το υπό συζήτηση νομοσχέδιο, ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε πως «σχεδόν τo σύνολο της κοινωνίας, κυρίως όμως τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα, ωφελούνται από τις διατάξεις». Αρχικά ανέφερε ότι θεσπίζεται εφάπαξ οικονομική ενίσχυση 200-300 ευρώ σε συνταξιούχους που λόγω προσωπικής διαφοράς ωφελήθηκαν λίγο ή καθόλου από την μόνιμη αύξηση κατά 7,75% που ξεκίνησε να ισχύει από 1η Ιανουαρίου 2023, καλύπτοντας έτσι περισσότερους από 1,1 εκατ. συνταξιούχους. Το δημοσιονομικό κόστος της παρέμβασης ανέρχεται στα 280 εκατ. ευρώ.
Ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι συνεχίζεται η επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο αγροτικό πετρέλαιο, και για το 2023, με στόχο τον περιορισμό του αυξημένου κόστους παραγωγής και τη στήριξη - όσο είναι εφικτό - της γεωργικής παραγωγής. Επίσης, εισάγονται ρυθμίσεις για την επιτάχυνση και διευκόλυνση της διαδικασίας προκαταβολής επιχορήγησης αγροτικών εκμεταλλεύσεων για ζημιές σε φυτικά μέσα παραγωγής, με σκοπό την υποστήριξη των αγροτικών εκμεταλλεύσεων που έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές. Το δημοσιονομικό κόστος της παρέμβασης ανέρχεται στα 76 εκατ. ευρώ.
Επιπλέον δήλωσε ότι παρατείνεται, έως το τέλος του έτους, ο μειωμένος συντελεστής ΦΠΑ στις μεταφορές επιβατών, στον καφέ και τα μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους, στα γυμναστήρια και στις σχολές χορού, με το δημοσιονομικό κόστος της παρέμβασης να ανέρχεται στα 246 εκατ. ευρώ.
Παρατείνεται, επίσης έως και το τέλος του έτους, η υπαγωγή σε μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, για τις γραμμές αιμοκάθαρσης, τους απινιδωτές και τα μέσα ατομικής υγιεινής και προστασίας.
Για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις που δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, ο κ. Σταϊκούρας σημείωσε πως «συνεκτιμώντας την ανάγκη διατήρησης της κουλτούρας πληρωμών, και με αίσθημα δικαίου απέναντι στους συνεπείς φορολογούμενους», όσοι έχουν απωλέσει τις φορολογικές και ασφαλιστικές ρυθμίσεις των 72 ή 120 δόσεων ή αυτές κατέστησαν μη εξυπηρετούμενες έως την 1η Φεβρουαρίου 2023, δίνεται η δυνατότητα να τις αναβιώσουν, καταβάλλοντας 2 μηνιαίες δόσεις έως τις 31 Ιουλίου 2023, που αποσβένει παλαιές υποχρεώσεις, με σειρά παλαιότητας.
Για όσους φορολογούμενους είναι συνεπείς στις υποχρεώσεις τους ή/και είχαν ρυθμισμένες φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές την 1η Νοεμβρίου 2021, που συνέχισαν να τις εξυπηρετούν έως σήμερα, αλλά δημιούργησαν νέες οφειλές, δημιουργείται ένα νέο σχήμα. Έτσι, οφειλές που κατέστησαν ληξιπρόθεσμες μετά την 1η Νοεμβρίου 2021 και έως την 1η Φεβρουαρίου 2023, μπορούν να ρυθμιστούν είτε σε 36 ή 72 δόσεις.
Ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι η καταβολή του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων γίνεται σε οκτώ δόσεις, με την πρώτη μέχρι 31 Ιουλίου του 2023, και αν καταβληθεί εφάπαξ θα παρέχεται έκπτωση 3%. Επίσης, καταργείται το πρόστιμο εκπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματος όταν η κύρια οφειλή, δηλαδή ο φόρος που προκύπτει προς καταβολή, ανέρχεται έως 100 ευρώ. Τέλος, δίνεται η δυνατότητα στους ιδιοκτήτες οχημάτων αυτοκινήτου ή μοτοσικλέτας να προχωρήσουν σε άρση ακινησίας των οχημάτων τους, καταβάλλοντας τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας με βάση τους μήνες μετά την άρση ακινησίας.
Σημείωσε ότι ωφελούνται στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, με νέο μισθολογικό καθεστώς, με νέες μισθολογικές κατατάξεις, με αυξήσεις μισθολογικών κλιμακίων σε αρκετά στελέχη τους, σε μια παρέμβαση που έχει δημοσιονομικό κόστος 26 εκατ. ευρώ.
Για τους εργαζομένους στη ΛΑΡΚΟ, ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε πως παρατείνεται η δυνατότητα σύναψης συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου μέχρι το τέλος του 2023.
Ο υπουργός Οικονομικών δήλωσε ότι το νομοσχέδιο εμπεριέχει και διατάξεις με έντονο μεταρρυθμιστικό πρόσημο, όπως ότι:
- Χορηγείται παράταση 3 μηνών για την υποβολή νέων αιτήσεων στο καθεστώς του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος για την προσέλκυση επενδυτών.
- Επεκτείνονται, και για το φορολογικό έτος 2023, τα κίνητρα για την επιλογή ηλεκτρονικής τιμολόγησης με τη χρήση των υπηρεσιών παρόχων ηλεκτρονικής έκδοσης στοιχείων.
- Προβλέπεται συγκεκριμένο ποσοστό παρακράτησης κατά τη χορήγηση αποδεικτικού ενημερότητας για μεταβίβαση ακινήτου ή σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ' αυτού.
- Ρυθμίζονται θέματα που διευκολύνουν τις μεταβιβάσεις περιουσίας και παρέχουν τη δυνατότητα να υλοποιηθεί η αυτόματη δημιουργία ψηφιακής δήλωσης στοιχείων ακινήτων.
- Γίνεται ψηφιακά η έκδοση των παραστατικών διακίνησης αγαθών ενισχύοντας σημαντικά την τεκμηρίωση της διακίνησης αγαθών.
- Νομοθετούνται δράσεις ψηφιακού χαρακτήρα, με στόχο την περιστολή του λαθρεμπορίου και της φοροδιαφυγής, όπως είναι η υποχρεωτική διασύνδεση των τερματικών Ηλεκτρονικής Μεταφοράς Κεφαλαίων στο σημείο πώλησης (EFT/POS) με την ΑΑΔΕ, με την επιβολή κυρώσεων σε διαφορετική περίπτωση.
Παράλληλα, φέτος, όπως ανέφερε ο υπουργός Οικονομικών, καταργήθηκε η εισφορά αλληλεγγύης, για όλους τους πολίτες, μονιμοποιήθηκε η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, ενώ αυξήθηκε και ο κατώτατος μισθός και χορηγείται επίδομα κάλυψης μέρους των αναγκών της καθημερινότητας του πολίτη, με εισοδηματικά, περιουσιακά και οικογενειακά κριτήρια.
Για το πώς βρέθηκε ο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος στο πρώτο τρίμηνο του έτους, ο κ. Σταϊκούρας ανέφερε ότι:
1.Η οικονομία αναπτύσσεται, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, καλύτερα από τις εκτιμήσεις του Προϋπολογισμού.
Συγκεκριμένα, το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά περίπου 6% το 2022, σχεδόν διπλάσιο ποσοστό του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Και φέτος, εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 2,3%, πολύ υψηλότερα από το 1,8% που υποστηρίζαμε μέχρι πρόσφατα.
2.Το ποσοστό εισπραξιμότητας βεβαιωμένων φόρων έχει αυξηθεί σημαντικά την τελευταία τετραετία.
Μάλιστα η πιο σημαντική αύξηση παρατηρείται στην εισπραξιμότητα του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων, κατά σχεδόν 6,5 ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2018, με αποτέλεσμα αυτή να ανέρχεται στο 87% το 2022!
3.Η αύξηση των φορολογικών εσόδων οφείλεται κυρίως στην ανάπτυξη και στη συρρίκνωση της φοροδιαφυγής, ως αποτέλεσμα της ενίσχυσης των ηλεκτρονικών συναλλαγών και της μείωσης των φορολογικών συντελεστών.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το «κενό» ΦΠΑ, δηλαδή η διαφορά μεταξύ των προσδοκώμενων και των πραγματικών εσόδων από τον ΦΠΑ, παρουσίασε την 4η μεγαλύτερη μείωση στην Ευρώπη, τάση που αναμένεται να συνεχιστεί, με ταχύτερους ρυθμούς.
Πρόκειται για μια σημαντική εξέλιξη, με άμεσο και ουσιαστικό αντίκτυπο στα κρατικά έσοδα, στην εμπέδωση της φορολογικής συνείδησης, στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, στην ενίσχυση της φορολογικής δικαιοσύνης και της κοινωνικής συνοχής και κυρίως, στη διασφάλιση των προϋποθέσεων για ακόμα χαμηλότερη φορολογική επιβάρυνση των πολιτών.
4. Το δημοσιονομικό αποτέλεσμα για το 2022 εκτιμάται καλύτερο από τις προβλέψεις του Προϋπολογισμού, με πρωτογενές έλλειμμα λίγο πάνω από 1% του ΑΕΠ το 2022.
Πρόκειται για την μεγαλύτερη δημοσιονομική βελτίωση στην Ευρώπη την περυσινή χρονιά. Και αυτό παρά το γεγονός ότι το σύνολο των μέτρων στήριξης της ελληνικής κοινωνίας διαμορφώθηκε στο τρίτο υψηλότερο επίπεδο - ως ποσοστό του ΑΕΠ - στην Ευρώπη το 2022, και ενισχύεται, ανάλογα με τον υφιστάμενο - κάθε φορά - δημοσιονομικό χώρο, χωρίς όμως να υποθηκεύεται η αναγκαία δημοσιονομική σταθερότητα.