Καθαρό τοπίο στα ακίνητα: Παγώνουν δύο φόροι και οι αντικειμενικές τιμές

Να αποφύγει οποιαδήποτε διαταραχή στην αγορά ακινήτων επιδιώκει το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και «αφοπλίζει» δύο φόρους που επρόκειτο να επιβληθούν από την αρχή του νέου έτους. Παράλληλα διατηρεί αμετάβλητες τις αντικειμενικές τιμές, που θα έπρεπε να αυξηθούν θεαματικά, ακολουθώντας τις τιμές στην αγορά, οι οποίες έχουν αυξηθεί κατά 47,5% από το 2020, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.

Ο συνδυασμός της επιβολής ΦΠΑ και φόρου υπεραξίας και της αναπροσαρμογής των αντικειμενικών τιμών θεωρήθηκε βέβαιο ότι, τουλάχιστον σε πρώτη φάση, θα «πάγωναν» την αγορά, την ώρα μάλιστα που η κυβέρνηση προσπαθεί να μετριάσει με σειρά μέτρων τη στεγαστική κρίση.

Έτσι, αποφασίσθηκε να «παγώσουν» φόροι που επρόκειτο, κανονικά, να επιβληθούν από την 1η Ιανουαρίου 2025. Αυτό θα γίνει με το θα προβλέπει το νομοσχέδιο που θα θέσει άμεσα σε διαβούλευση το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Ειδικότερα, το νομοσχέδιο του ΥΠΕΘΟ αναφορικά με τα ακίνητα θα προβλέπει:

1. Το πάγωμα για τουλάχιστον ένα ακόμη έτος του ΦΠΑ στις νεόδμητες οικοδομές. Ο ΦΠΑ στα νεόδμητα έχει ανασταλεί μέχρι τα τέλη του 2024 και η αναστολή θα παραταθεί τουλάχιστον έως την 31η Δεκεμβρίου 2025.
2. Την αναβολή για τουλάχιστον ένα έτος ακόμη, έως το τέλος του 2025 της επιβολής φόρου υπεραξίας στις μεταβιβάσεις ακινήτων. Ο εν λόγω φόρος επιβλήθηκε το 2013, κατόπιν πιέσεων της τρόικας και επιχειρήθηκε να εφαρμοσθεί το 2014, αλλά τα προβλήματα και οι αντιδράσεις που προκάλεσε οδήγησαν στην αναβολή της ισχύος του και μέχρι σήμερα δεν έχει εφαρμοσθεί. Με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, παραμένει «παγωμένος» έως τον Δεκέμβριο του 2024 και θα πρέπει να επιβληθεί από την 1η Ιανουαρίου 2025, με συντελεστή 15% στη διαφορά μεταξύ της τιμής απόκτησης και της πώλησης ενός ακινήτου. Ωστόσο, κρίθηκε ότι θα πρέπει να αναβληθεί για τουλάχιστον ένα ακόμη έτος, καθώς θα οδηγούσε σε «πάγωμα» των μεταβιβάσεων και σε αναστάτωση της αγοράς ακινήτων.

Ταυτόχρονα, το υπουργείο «παγώνει» και τις διαδικασίες αναπροσαρμογής των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων, η οποία θα ήταν δραματική. Οι τιμές-εφορίας των ακινήτων επρόκειτο να αναπροσαρμοστούν φέτος, καθώς έχουν συμπληρώσει διετία από την προηγούμενη μεταβολή τους (1^η1/2022), αλλά η όλη διαδικασία έχει αναβληθεί.

Ο λόγος είναι η εκρηκτική αύξηση των τιμών αγοράς των ακινήτων, που σημαίνει πως η αναπροσαρμογή τους θα ήταν τεράστια. Με δεδομένο ότι οι τρέχουσες αντικειμενικές τιμές έχουν υπολογιστεί με τις αγοραίες τιμές που ίσχυαν στα τέλη του 2020, ανακοινώθηκαν τον Ιούνιο του 2021  και ίσχυσαν από την 1-1-2022 και ότι οι τιμές αγοράς σήμερα με βάση τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος έχουν αυξηθεί από τότε σχεδόν κατά 50%, θα πρέπει να είναι ανάλογη και η αύξηση των αντικειμενικών τιμών.

Ένα τέτοιο ενδεχόμενο θέλει να αποφύγει, για την ώρα, η κυβέρνηση και αποφάσισε να παγώσει τη διαδικασία και να παραμείνουν οι αντικειμενικές αξίες των ακινήτων στα τρέχοντα επίπεδα, παρότι είναι αισθητά χαμηλότερες, από τις τιμές αγοράς.

Μειώσεις φόρων, αυξήσεις εισοδημάτων

Παράλληλα, το νομοσχέδιο προβλέπει καταργήσεις ή μειώσεις φόρων και αυξήσεις μισθών, συντάξεων και επιδομάτων. Αναλυτικότερα:

1. Καταργείται το τέλος επιτηδεύματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους, καθώς και για τα «μπλοκάκια».
2. «Ψαλιδίζονται» τα τεκμήρια για τους ελεύθερους επαγγελματίες.
3. Καθιερώνεται αφορολόγητο όριο 300 ευρώ τον μήνα για τα φιλοδωρήματα, που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι με ισχύ από 1η Νοεμβρίου 2024.
4. Καθιερώνεται σταθερή περίοδος υποβολής των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος από τις 15 Μαρτίου έως τις 15 Ιουλίου κάθε έτους, με πρόβλεψη για πρόστιμα τουλάχιστον 2.500 ευρώ σε όσους καθυστερούν τη διαδικασία και έκπτωση στον φόρο εισοδήματος κυμαινόμενη από 2% έως 4% ανάλογα με τον χρόνο υποβολής της δήλωσης, σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής του φόρου.
5. Νομοθετούνται τα κίνητρα για επιχειρήσεις που θα συγχωνευθούν ή θα μετασχηματισθούν. Προβλέπονται υπερεκπτώσεις δαπανών που αφορούν προϊόντα έρευνας και τεχνολογίας έως και 315% από 200% που ισχύει σήμερα, ενώ διευρύνονται τα φορολογικά κίνητρα για τους angel investors,με αύξηση του ανώτατου ορίου της επένδυσης σε startups στα 900.000, ενώ πλέον παρέχεται η δυνατότητα να επενδύσουν και σε αμοιβαία κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών.
6. Καθιερώνεται φοροαπαλλαγή για τις οικειοθελείς παροχές επιχειρήσεων προς εργαζομένους που είναι νέοι γονείς. Ειδικότερα, δεν θα φορολογούνται οι οικειοθελείς χρηματικές παροχές του εργοδότη οι οποίες παρέχονται σε νέο γονέα για το χρονικό διάστημα έως δώδεκα μήνες από την απόκτηση τέκνου, μέχρι του ποσού των 5.000 ευρώ ετησίως προσαυξανόμενο κατά επιπλέον 5.000 για κάθε εξαρτώμενο τέκνο. 
7. Καταργείται το τέλος σταθερής τηλεφωνίας 5% για τις συνδέσεις οπτικής ίνας ταχύτητας ίσης ή μεγαλύτερης των 100 mbps.
8. Απαλλάσσονται από τον φόρο ασφαλίστρου 15% τα συμβόλαια υγείας για νέους έως 18 ετών.
9. Καθιερώνεται η αυτοτελής φορολόγηση των εφημεριών των γιατρών του ΕΣΥ με συντελεστή 22%.
10. Μονιμοποιείται η επιστροφή του ΕΦΚ στο αγροτικό πετρέλαιο.
11. Αυξάνονται οι συντάξεις με το 50% του αθροίσματος πληθωρισμού και ΑΕΠ, δηλαδή περίπου κατά  2,5%.
12. Καταβάλλεται τα Χριστούγεννα έκτακτη οικονομική ενίσχυση 100-200 ευρώ σε συνταξιούχους με προσωπική διαφορά.
13. Αυξάνεται ο εισαγωγικός μισθός στο δημόσιο τομέα στα επίπεδα του κατώτατου μισθού στον ιδιωτικό τομέα.
14. Αυξάνεται το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα που χορηγείται σε σπουδαστές των Περιφερειακών Πανεπιστημίων.
15. Καταβάλλεται μία επιπλέον δόση στους δικαιούχους επιδόματος παιδιού του ΟΠΕΚΑ.
16. Χορηγείται ενίσχυση 200 ευρώ σε δικαιούχους επιδομάτων αναπηρίας του e-ΕΦΚΑ, σε δικαιούχους επιδόματος ΑΜΕΑ ΟΠΕΚΑ, στους ανασφάλιστους υπερήλικες και επιπλέον 50% του μηνιαίου επιδόματος στους δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος.
17. Μειώνονται από 1/1/2025 οι ασφαλιστικές εισφορές των μισθωτών προς τον ΕΦΚΑ κατά μία εκατοστιαία μονάδα.