Δισεκατομμύρια από ελληνικούς ομίλους για επενδύσεις στη Βουλγαρία

Στα 3 δισ. ευρώ πλησιάζει η αξία των ελληνικών επενδύσεων στην βουλγαρική αγορά, καταλαμβάνοντας την πέμπτη θέση, με βάση τα στοιχεία του 2021. Όπως αναφέρει στην ετήσια έκθεση του το Γραφείο Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στη Σόφια «σύμφωνα με εκτιμήσεις της Invest Bulgaria (βουλγαρικής κρατικής υπηρεσίας προσέλκυσης επενδύσεων), οι ελληνικές ΑΞΕ στη Βουλγαρία είναι στην πραγματικότητα μεγαλύτερες, καθώς σημαντικό μέρος των εισροών επενδυτικών κεφαλαίων ελληνικών επιχειρήσεων προέρχεται κυρίως από το Λουξεμβούργο και την Κύπρο, καθώς επίσης και από την Ολλανδία».

Όπως επισημαίνεται χαρακτηριστικά, σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία του Ελληνικού Επιχειρηματικού Συμβουλίου στη Βουλγαρία οι ελληνικών συμφερόντων επιχειρήσεις στη Βουλγαρία ανέρχονται σε 18.136, απασχολούν συνολικά 27.000 εργαζομένους και έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών 3,9 δισ. ευρώ, ενώ η συνολική αξία των επενδύσεων ανέρχεται στα 2,814 δισ. ευρώ –το 2021 πραγματοποιήθηκαν επενδύσεις ύψους 71,7 εκατ. ευρώ.

Σε ό,τι αφορά ειδικότερα τη γεωγραφική κατανομή τους, η πλειοψηφία εξ αυτών, κυρίως μικρού και μεσαίου μεγέθους επιχειρήσεις, λειτουργούν στη περιφέρεια του Blagoevgrad, στη Νοτιοδυτική Βουλγαρία και κυρίως στις περιοχές πλησίον των ελληνοβουλγαρικών συνόρων. Ακολουθεί σε αριθμό η περιοχή της Σόφιας, στις οποίες είναι συγκεντρωμένες οι κατά τεκμήριο μεγαλύτερες σε μέγεθος και εντάσεως κεφαλαίου, τεχνολογίας και εργασίας ελληνικών συμφερόντων επιχειρήσεις.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 2016 ως και το 2021 παρατηρήθηκε ένα «σημαντικό κύμα αποεπένδυσης, το οποίο συνδέεται αναπόφευκτα με τη μείωση της παρουσίας των τραπεζών της χώρας μας στη Βουλγαρία».

Το 2017, αποχώρησε από τη Βουλγαρία ο όμιλος της Εθνικής Τράπεζας, το 2018, το κύμα αποεπένδυσης συνεχίστηκε, με την εξαγορά της θυγατρικής της Τράπεζας Πειραιώς στη Βουλγαρία, Piraeus Bank Bulgaria από την Eurobank Bulgaria AD. Ετσι η Eurobank Bulgaria AD ενίσχυσε  σημαντικά η θέση της στη τραπεζική αγορά με μερίδιο μεγαλύτερο του 10% και κατέχει πλέον την τρίτη θέση βάσει στοιχείων ενεργητικού - εκτιμάται συνολικά άνω των 5 δισ. ευρώ - και είναι η μοναδική ελληνικών συμφερόντων τράπεζα που παραμένει στη Βουλγαρία.

Εν τω μεταξύ, όπως επισημαίνεται στην έκθεση του ελληνικού γραφείου, στη διάρκεια της τριετίας 2019 - 2021 και παρά τους σημαντικούς περιορισμούς - που συνεπαγόταν για την κίνηση των κεφαλαίων η έλευση της πανδημίας- το α’ τρίμηνο του έτους 2020, πραγματοποιήθηκαν ορισμένες σημαντικές επενδύσεις στη Βουλγαρία από ελληνικούς ομίλους.

Σημαντικό επενδυτικό πρόγραμμα υλοποιεί κατά την τρέχουσα περίοδο ο όμιλος Βιοχάλκο -ο κορυφαίος κατά τεκμήριο ελληνικών συμφερόντων επενδυτικός όμιλος στη χώρα-  κατόπιν στρατηγικής επενδυτικής συμφωνίας που συνήψε τον Ιανουάριο του 2019 η “Etem Bulgaria EAD” με την “Gestamp” -κορυφαίο διεθνή όμιλο που ειδικεύεται στον σχεδιασμό, την ανάπτυξη και την παραγωγή μεταλλικών τμημάτων (κυρίως από χάλυβα) για την αυτοκινητοβιομηχανία. «Το επενδυτικό πρόγραμμα περιλαμβάνει την εγκατάσταση νέας γραμμής διέλασης και επεξεργασίας προφίλ αλουμινίου για την αυτοκινητοβιομηχανία (βιομηχανικός κλάδος με τεράστια ανάπτυξη τα τελευταία έτη στη Βουλγαρία)», αναφέρεται.

Κι όπως επισημαίνεται «η κίνηση αυτή, εκτιμάται ότι θα ενισχύσει την θέση της Etem Bulgaria EAD στον κλάδο της αυτοκινητοβιομηχανίας και θα συμβάλει στην επιτυχή κάλυψη της αυξημένης ζήτησης προϊόντων αλουμινίου, ακολουθώντας τις τελευταίες εξελίξεις του κλάδου».

Επίσης  σημαντική επένδυση υλοποιούν την τρέχουσα περίοδο οι Μύλοι Λούλη, μέσω της θυγατρικής τους, LOULIS MEL - BULGARIA EAD, με αντικείμενο την κατασκευή σιλό δημητριακών, χωρητικότητας 7.000 τόνων, σε ιδιόκτητο οικόπεδο που βρίσκεται στην βιομηχανική ζώνη του Bozhurishte στην πρωτεύουσα, Σόφια. Οι εργασίες για την κατασκευή του σιλό δημητριακών ξεκίνησαν τον Απρίλιο του 2021.

Όπως σημειώνεται, από τον Νοέμβριο του 2020 η εταιρεία Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης ΑΕ έχει δημιουργήσει το πρώτο Dry Port, δηλαδή έναν τερματικό σταθμό αποθήκευσης και διαχείρισης φορτίων στην περιοχή Iliyantsi, προάστιο της Σόφιας. Η δημιουργία δικτύου Dry Ports του λιμανιού της Θεσσαλονίκης ήταν ένας από τους στρατηγικούς στόχους της ΟΛΘ Α.Ε., μετά την εξαγορά του 67% των μετοχών από την κοινοπραξία South East Gateway Thessaloniki (SEGT Ltd), ώστε να αναβαθμιστεί ο ρόλος του λιμανιού ως «θαλάσσιας πύλης» για την ευρύτερη περιοχή.

Η ΟΛΘ Α.Ε. έχει ήδη ξεκινήσει από τον Ιανουάριο του 2021 τις διαδικασίες φορτοεκφόρτωσης για μεγάλα φορτία (π.χ. μάρμαρα, βιομηχανικό εμπόρευμα) εντός του Dry Port της Σόφιας και πραγματοποιεί 3 δρομολόγια (διάρκειας 10-12 ωρών έκαστο) εβδομαδιαίως από το λιμάνι της Θεσσαλονίκης προς το Dry Port της Σόφιας και αντιστρόφως σε συγκεκριμένες μέρες και ώρες, προσφέροντας σταθερότητα και αποτελεσματικότητα στην αγορά.

Όπως σημειώνεται στην έκθεση, «το Dry Port προσφέρει υπηρεσίες αποθήκευσης και πραγματοποιεί παραδόσεις (διασύνδεση τρένου με φορτηγά, intermodality) σε διάφορες περιοχές εντός της βιομηχανικής ζώνης που βρίσκεται πλησίον του, ενώ πρόσφατα έχει ξεκινήσει και μια προσπάθεια παροχής ειδικών υπηρεσιών σε ναυτιλιακές γραμμές (υποδοχή εμπορευματοκιβωτίων για πελάτες που επιθυμούν να αξιοποιήσουν τη διασύνδεση του τερματικού σταθμού με το τρένο), ενώ έχει ολοκληρώσει την εγκατάσταση συστήματος παρακολούθησης του αποθέματος των κουτιών εντός των αποθηκευτικών χώρων του Dry Port.

Σε τεχνολογικό επίπεδο, το Dry Port της Σόφιας έχει εγκαταστήσει ψηφιακό σύστημα «αυτόματης καταχώρησης καταστατικών» (Electronic Data Interchange-EDI connection) και αναπτύσσει περαιτέρω τεχνολογικά εργαλεία. Θετική εξέλιξη για τη δυναμική της δραστηριότητας που επιθυμεί να αναπτύξει η ΟΛΘ Α.Ε. στην αγορά της Βουλγαρίας είναι το γεγονός ότι εντός του 2021, πρώτου έτους λειτουργίας του Dry Port Σόφιας και παρά τις δυσμενείς εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας και της «εφοδιαστικής κρίσης» με επίκεντρο την Λ.Δ. Κίνας, η year-to-date διαμετακόμιση από Θεσσαλονίκη προς Βουλγαρία αυξήθηκε κατά 21,4% σε σχέση με το έτος 2020 (συνολική χωρητικότητα 32.326 TEUs).

Ο δείκτης αυτός είναι ενδεικτικός της κρισιμότητας της λειτουργίας των υπηρεσιών πολυτροπικών μεταφορών που προσφέρει το Dry Port Σόφιας ως προς την βελτίωση της αποδοτικότητας διαμετακόμισης στην αγορά της Βουλγαρίας. Η επένδυση αυτή της ΟΛΘ Α.Ε. στη Βουλγαρία, θα έχει ως συνέχεια την ανάπτυξη ενός δικτύου τερματικών σταθμών συνδυασμένων μεταφορών (dry ports) και σε άλλες χώρες της περιοχής (Σερβία, Ρουμανία, Βόρεια Μακεδονία), με σκοπό την ανάδειξη του λιμένα της Θεσσαλονίκης σε κόμβο συνδυασμένων μεταφορών στη Νοτιοανατολική, Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη».