Την παρέμβαση της Τράπεζας της Ελλάδος προκάλεσε η ένταση που έχει δημιουργηθεί στις σχέσεις κυβέρνησης - τραπεζών, με τον διοικητή της κεντρικής τράπεζας Γιάννη Στουρνάρα να συγκαλεί χθες το βράδυ έκτακτη σύσκεψη με τις διοικήσεις των συστημικών τραπεζών.
Στόχος της σύσκεψης είναι να πέσουν οι τόνοι και να γεφυρωθούν οι διαφορές που έχουν δημιουργηθεί μετά τις συνεχείς παρεμβάσεις του υπουργού Οικονομικών, Χρήστου Σταϊκούρα, ο οποίος ζήτησε από τις τράπεζες να προχωρήσουν σε προστασία ευάλωτων δανειοληπτών, αυξήσεις επιτοκίων καταθέσεων, μειώσεις επιτοκίων καταθέσεων, μειώσεις προμηθειών και αύξηση των εγκρίσεων σε αιτήματα ρύθμισης οφειλών με τον εξωδικαστικό μηχανισμό.
Στη σύσκεψη μετείχαν ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιάννης Στουρνάρας, η Υποδιοικητής Χριστίνα Παπακωνσταντίνου, ο Γενικός Διευθυντής Προληπτικής Εποπτείας Σπύρος Παντελιάς και από πλευράς τραπεζών ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank Φωκίων Καραβίας, η Γενική Διευθύντρια της Εθνικής Τράπεζας, Χριστίνα Θεοφιλίδη, ο Γενικός Διευθυντής και CFO της Alpha Bank, Λάζαρος Παπαγαρυφάλλου, και ο Ανώτερος Γενικός Διευθυντής - Group CFO της Τράπεζας Πειραιώς, Θεόδωρος Γναρδέλλης.
Η συνάντηση πήγε πολύ καλά σε πνεύμα σύγκλισης των απόψεων και η ΤτΕ θα ενημερώσει αναλυτικά την κυβέρνηση.
Στο επίκεντρο βρέθηκε το σχέδιο των τραπεζών, που καταρτίζεται μετά από σχετική προτροπή της κυβέρνησης, για την ανακούφιση ευάλωτων δανειοληπτών από την απότομη αύξηση των επιτοκίων. Σύμφωνα με πληροφορίες, τις τεχνικές παραμέτρους του σχεδίου ήδη επεξεργάζεται η Ένωση Ελληνικών Τραπεζών και θα αφορά περίπου 30.000 δανειολήπτες χαμηλού εισοδήματος. Η επεξεργασία του σχεδίου γίνεται σύμφωνα με τους εποπτικούς κανόνες που καθορίζει η ΕΚΤ και η τραπεζική εποπτεία.
Στο θέμα των επιτοκίων, όπου και η Τράπεζα της Ελλάδος είχε επισημάνει τις μεγάλες αποκλίσεις, οι τράπεζες έχουν ήδη προαναγγείλει στα αποτελέσματα του τρίτου τριμήνου τη σταδιακή αύξηση των επιτοκίων καταθέσεων.
Τι γίνεται με τις προμήθειες
Στο θέμα των προμηθειών, η ΤτΕ επιβεβαίωσε ότι τα έσοδα των ελληνικών τραπεζών από προμήθειες, σε σχέση με τα συνολικά έσοδα, είναι από τα χαμηλότερα στην Ευρώπη. Ωστόσο στις προμήθειες υπάρχει ανορθολογισμός όπου πολλές βασικές υπηρεσίες, όπως η τήρηση τραπεζικών λογαριασμών παρέχονται δωρεάν ή σε πολύ χαμηλές τιμές, ενώ προμήθειες σε συναλλαγές διαμορφώνονται σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα. Στις περισσότερες χώρες της Ευρώπης όλοι οι τραπεζικοί λογαριασμοί επιβαρύνονται με μηνιαίες συνδρομές αλλά οι συναλλαγές πραγματοποιούνται είτε δωρεάν είτε με πολύ χαμηλό κόστος. Σημειώνεται ότι η επιβάρυνση στις ελληνικές επιχειρήσεις είναι αναλογικά τεράστια, καθώς πληρώνουν και μηνιαίες συνδρομές και υψηλές προμήθειες στις συναλλαγές. Εν πολλοίς, οι επιχειρήσεις είναι αυτές που πληρώνουν τα έσοδα προμηθειών συνεισφέροντας με 80% στα σχετικά έσοδα των τραπεζών.
Κανένα περιθώριο για έκτακτο φόρο
Όπως σημειώθηκε στη σύσκεψη δεν μπορεί να γίνεται συζήτηση για έκτακτη φορολόγηση όσο οι τράπεζες βρίσκονται σε καθεστώς αναβαλλόμενης φορολογίας. Δεδομένου ότι πάνω από τα μισά κεφάλαια των τραπεζών είναι αναβαλλόμενη φορολογία οποιαδήποτε επιπλέον φορολόγηση θα οδηγήσει αμέσως σε ανάγκη αύξησης κεφαλαίων, καθώς οι εγχώριες τράπεζες βρίσκονται στο όριο της ελάχιστης κεφαλαιακής επάρκειας του Πυλώνα 2 (P2G). Επιπλέον τα κέρδη σε μεγάλο βαθμό είναι μη επαναλαμβανόμενα και είναι χαρακτηριστικό ότι, χωρίς τα έκτακτα αποτελέσματα, η αποδοτικότητα των τραπεζών, το return on equity, είναι χαμηλότερη του κόστους κεφαλαίου.