Το «μαστίγιο» και το «καρότο» έναντι των σούπερ μάρκετ χρησιμοποίησε χθες ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Άδωνις Γεωργιάδης, μιλώντας στο 13ο συνέδριο του ΙΕΛΚΑ.
Απευθυνόμενος στην αγορά και ιδιαίτερα στο λιανεμπόριο, προέτρεψε τις αλυσίδες σούπερ μάρκετ να διευρύνουν την προσπάθεια τους για το «καλάθι του νοικοκυριού» και τόνισε χαρακτηριστικά ότι αν αυτό αποτύχει τότε «εμείς θα είμαστε χαμένοι πολιτικά και εσείς οικονομικά». Κι έχει ενδιαφέρον το γεγονός ότι αργότερα από το γραφείο τύπου του υπουργείου στα σημεία της ομιλίας του που διένειμε η συγκεκριμένη φράση δεν έχει καταγραφεί. Όμως, σ΄ αυτή την αποστροφή συμπυκνώνεται η βασική αντίληψη της κυβέρνησης για το συγκεκριμένο εγχείρημα.
Επίσης, ο κ. Γεωργιάδης έσπευσε να ενημερώσει τους λιανέμπορους ότι «αν έχετε κάποια αιτήματα, εδώ είμαστε για να τα αντιμετωπίσουμε». Και λίγο αργότερα τους κάλεσε σε ένα ιδιότυπο «διαγωνισμό» φθηνού καλαθιού για την επόμενη εβδομάδα, με «έπαθλο» για τη «νικήτρια» αλυσίδα να χρησιμοποιήσει ένα από τα καταστήματα της για να κάνει πολύ σημαντικές ανακοινώσεις.
Αλλά για την περίπτωση που το «καρότο» δεν φέρει αποτέλεσμα, υπάρχει και το «μαστίγιο». Σε μία από τις αποστροφές της ομιλίας του ο υπουργός Ανάπτυξης έκανε γνωστό πως η Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου Αγοράς (ΔΙΜΕΑ) από τους ελέγχους που έχει κάνει στα προϊόντα που συμπεριλαμβάνονται στο «καλάθι» διαπίστωσε σε κάποια από αυτά αύξηση των περιθωρίων κέρδους, κατά παράβαση της σχετικής έκτακτης νομοθεσίας που έχει υιοθετηθεί από την εποχή της πανδημίας.
Όμως, διευκρίνισε ότι επειδή τα προβλεπόμενα πρόστιμα στη συγκεκριμένη περίπτωση είναι κάτω των 50.000 ευρώ γι΄ αυτό και δεν γίνεται δημοσιοποίηση των ονομάτων. Αλλά λίγο αργότερα είπε ότι μπορεί και να το κάνει αν δεν ενισχυθούν οι προσπάθειες των αλυσίδων για το «φθηνότερο καλάθι». Πράγμα το οποίο είναι ανήθικο, όπως είπε και τους συνέστησε να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στο «καλάθι», για το οποίο οι έλεγχοι θα είναι συνεχείς. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον όμως έχει η αναφορά του γενικού γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας του Καταναλωτή κ. Σωτήρη Αναγνωστόπουλου στην ομιλία του σε σχετικό πάνελ του ίδιου συνεδρίου ότι δεν έχουν διαπιστωθεί παραβιάσεις και δεν έχουν επιβληθεί πρόστιμα.
Κατά τα άλλα οι «σημαντικές ανακοινώσεις» του υπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων την επόμενη εβδομάδα πιθανολογείται ότι θα αφορούν το «καλάθι» των Χριστουγέννων, δηλαδή ένα διευρυμένο πρόσκαιρα με επιπλέον κωδικούς «καλάθι του νοικοκυριού». Για το συγκεκριμένο θέμα ο κ. Αναγνωστόπουλος είπε ότι συζητείται να συμπεριληφθούν το κρέας (γαλοπούλα και χοιρινό) γλυκίσματα (κουραμπιέδες και μελομακάρονα) τσουρέκι, βασιλόπιτα και ενδέχεται να συμπεριληφθούν χριστουγεννιάτικα παιχνίδια και δώρα.
Πάντως, οι προοπτικές δεν είναι καθόλου καλές. Σύμφωνα με την έρευνα που παρουσίασε ο κ. Γιώργος Δουκίδης, επιστημονικός διευθυντής του ΙΕΛΚΑ και καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το μηνιαίο κόστος διαβίωσης των καταναλωτών ανέρχεται στο … 125% των εισοδημάτων! Κι όπως εξήγησε το επιπλέον 25% προέρχεται από τις αποταμιεύσεις, δάνεια και πιστωτικές κάρτες. Σύμφωνα με την ίδια έρευνα το 90% του καταναλωτικού εισοδήματος δαπανάται σε λογαριασμούς φόρους και ενοίκια. Αυτή η δυσμενής οικονομική κατάσταση πρόκειται να επηρεάσει το καταναλωτικό κλίμα στα επόμενα 2 – 3 χρόνια.
Από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε με δείγμα 1.000 καταναλωτών από τις 9 έως 11 Νοεμβρίου 2022 και αφορούσε, μεταξύ των άλλων την επίδραση των ανατιμήσεων και τις καταναλωτικές συνήθειες, διαπιστώθηκε ότι το 81% των ερωτηθέντων έχει ακυρώσει δαπάνες διασκέδασης όπως είναι η εστίαση, οι διακοπές, τα ταξίδια κ.ά. Και το 66% έχει μειώσει την κατανάλωση ρεύματος, ενώ το 62% έχει αναβάλει εργασίες συντήρησης και επισκευής, π.χ. στο σπίτι ή στο αυτοκίνητο. Αλλά το 55% έχει μειώσει συνολικά τις αγορές σε είδη τροφίμων και είδη παντοπωλείου.