Ανοιχτό ενδεχόμενο να προχωρήσει σε αναθεώρηση του εγκεκριμένου δεκαετούς προγράμματος ανάπτυξης του Συστήματος αφήνει ο ΑΔΜΗΕ, αναμένοντας την τελική απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας για τον καθορισμό της απόδοσης των κεφαλαίων του (WACC) και τις προσλήψεις εργατικού δυναμικού που προγραμματίζει ο Διαχειριστής για τα επόμενα χρόνια. Πετώντας το μπαλάκι στη ΡΑΕ που θα πρέπει στη συνέχεια να εγκρίνει το πρόγραμμα, ο Διαχειριστής σημειώνει πως μία τέτοια εξέλιξη ενδεχομένως να οδηγήσει σε καθυστερήσεις σε μία σειρά από κομβικά έργα διασυνδέσεων που έχει προγραμματισμένα έως το τέλος της δεκαετίας ο ΑΔΜΗΕ.
Ειδικότερα, όπως τόνισε σε συνέντευξη Τύπου την περασμένη εβδομάδα ο γενικός διευθυντής Επιχειρηματικής Ανάπτυξης και Ψηφιακού Μετασχηματισμού Ιάσων Ρουσόπουλος, όταν λάβει επίσημα ο ΑΔΜΗΕ την απόφαση για το WACC το οποίο δεν θα φθάνει στο επίπεδο του 8,16% που ζητάει, θα αναγκαστεί να προχωρήσει στην αναθεώρηση του επενδυτικού προγράμματος του. «Αν επιβεβαιωθούν οι δημοσιογραφικές πληροφορίες αλλά και τα πρώτα στοιχεία που έχουμε λάβει από τη ΡΑΕ για το WACC, ότι δηλαδή αυτό θα καθορισθεί στο 6,1%, θα λαμβάνουμε έσοδο που δεν θα αρκεί για να προβούμε σε όλες αυτές τις επενδύσεις ταυτόχρονα και στον προβλεπόμενο χρόνο», τόνισε ο κ. Ρουσόπουλος.
Συνέχισε λέγοντας πως σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να επανεξεταστούν οι προτεραιότητες του Διαχειριστή με γνώμονα την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, αλλά υπό τον περιορισμό των μειωμένων ταμειακών ροών και με το διαθέσιμο ανθρώπινο δυναμικό. Υπογράμμισε, ωστόσο, την κρισιμότητα των έργων τόσο για τη μείωση των χρεώσεων στους καταναλωτές, την προώθηση διείσδυσης των ΑΠΕ, την προστασία του περιβάλλοντος και τις γεωπολιτικές ισορροπίες για τα έργα στην ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια.
Όπως είπε, καταστατικά ο ΑΔΜΗΕ δεν μπορεί να αφήσει τη χώρα χωρίς έργα και είναι κρίσιμο να έχει τους πόρους για να συμμετάσχει στα διεθνή έργα για τα οποία υπάρχουν και άλλοι ενδιαφερόμενοι. Ειδικά για το έργο της διασύνδεσης της Κρήτης επεσήμανε ότι έχει προχωρήσει κατά 50%, οπότε δεν τίθεται θέμα καθυστέρησης και δεν μπαίνει υπό συζήτηση ο χρόνος ολοκλήρωσης του έργου.
Το πρόγραμμα των έργων
Μετά την πρόοδο που σημειώθηκε στο υποθαλάσσιο μέτωπο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κρήτης-Αττικής το 2021, σημαντική πρόοδος αναμένεται εντός του 2022 και στην κατασκευή των χερσαίων τμημάτων του μεγάλου ενεργειακού έργου.
Ειδικότερα,
- Μέσα στη χρονιά αναμένεται να ξεκινήσει η εγκατάσταση των χερσαίων καλωδιακών τμημάτων στην πλευρά της Αττικής ενώ θα έχει ολοκληρωθεί η κατασκευή μέρους του εξοπλισμού των Σταθμών Μετατροπής. Το έργο έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης το 2024.
- Τη φετινή χρονιά ο ΑΔΜΗΕ αναμένει να έχει ολοκληρώσει την κατασκευή του νέου ΚΥΤ Κορίνθου που αποτελεί τμήμα του Ανατολικού Διαδρόμου Πελοποννήσου γραμμή μεταφοράς που θα συνδέσει το ΚΥΤ Μεγαλόπολης με το ΚΥΤ Κορίνθου καθώς και την ηλεκτρική διασύνδεση Σκιάθου-Εύβοιας.
- Μέσα στο 2023 θα έχει ολοκληρωθεί, σύμφωνα με τους αρχικούς προγραμματισμούς η νέα Γραμμή Μεταφοράς400 kV που θα συνδέσει το ΚΥΤ Μεγαλόπολης με το ΚΥΤ Πάτρας καθώς και το εναπομείναν τμήμα της Γραμμής που βρίσκεται υπό κατασκευή στην περιοχή των Καλαβρύτων.
- Εντός του πρώτου εξαμήνου του επόμενου έτους αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η υλοποίηση της δεύτερης διασυνδετικής γραμμής μεταξύ των Συστημάτων της Ελλάδας και της Βουλγαρίας που θα πραγματοποιηθεί με εναέρια Γραμμής Μεταφοράς 400 kV μεταξύ του ΚΥΤ Ν. Σάντας και του Υποσταθμού Maritsa East. Ο προϋπολογισμός για το ελληνικό τμήμα του έργου ανέρχεται σε 10,3 εκατ. ευρώ. Το έργο έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης στο Α’ εξάμηνο του 2023. Με τη διασύνδεση αυτή η μεταφορική ικανότητα στο σύνορο των δύο χωρών θα αυξηθεί στα 1.400 MW για την κατεύθυνση από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία και σε 1.700 MW για την κατεύθυνση από τη Βουλγαρία προς την Ελλάδα.
- Μέσα στο 2023 θα πρέπει να ολοκληρωθεί η πλήρης αναβάθμιση της πεπαλαιωμένης καλωδιακής σύνδεσης 150 kV μεταξύ Κυλλήνης και Ζακύνθου με προϋπολογισμό 25 εκατ. ευρώ που εντάσσεται στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά του Ιονίου μέσα στα επόμενα 5 χρόνια, συνολικού ύψους περίπου 100 εκατ. ευρώ.
- Στα μέσα του 2023 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί και το πρώτο σκέλος της 4ης φάσης της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων βρίσκεται υπό κατασκευή (πιο συγκεκριμένα, το καλωδιακό τμήμα βρίσκεται σε στάδιο παραγωγής στο εργοστάσιο του αναδόχου ενώ έχουν ξεκινήσει και οι εργασίες ανέγερσης του Υποσταθμού Υψηλής Τάσης στη Σαντορίνη). Η Δ’ Φάση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κυκλάδων έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης & Ανασυγκρότηση για χρηματοδότηση ύψους 164,5 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, μέσα στο Β’ εξάμηνο 2023 θα έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες ανακατασκευής του ΚΥΤ Κουμουνδούρου Αττικής που βρίσκονται σε εξέλιξη.
- Το επόμενο έτος, το 2024, αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η Δ’ Φάση της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων με τα νησιά Φολέγανδρο, Μήλο και Σέριφο. Οι επιμέρους διαγωνιστικές διαδικασίες (καλωδιακά τμήματα και Υποσταθμοί Υ.Τ.) βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθούν το επόμενο διάστημα.
- Το 2025 θα ολοκληρωθεί η νέα Γραμμή Μεταφοράς 400 kV μεταξύ ΚΥΤ Κορίνθου και ΚΥΤ Κουμουνδούρου που αφορά στο βόρειο τμήμα του Ανατολικού Διαδρόμου.
- Μέσα στη διετία 2027-2028 θα έχουν ολοκληρωθεί η διασύνδεση των νησιών Κω, Ρόδου και Καρπάθου με το ηπειρωτικό σύστημα, μέσω Κορίνθου, σε δύο φάσεις με εκτιμώμενο προϋπολογισμός που ανέρχεται στα 1,5 δισ. ευρώ καθώς και η κατασκευή της νέας Γραμμής Μεταφοράς, μήκους 140 χλμ.
- Τέλος, έως το 2029 θα έχει ολοκληρωθεί και η διασύνδεση του βορειανατολικού Αιγαίου στην Υψηλή Τάση περιλαμβάνει τα νησιά Λήμνο, Λέσβο, Σκύρο, Χίο και Σάμο, σε τρεις φάσεις με εκτιμώμενο προϋπολογισμό 936 εκατ. ευρώ.
Τι υποστηρίζει η ΡΑΕ, τι απαντά ο ΑΔΜΗΕ
Υπενθυμίζεται ότι είχε προηγηθεί συνέντευξη τύπου του Προέδρου της ΡΑΕ όπου ο κ. Αθανάσιος Δαγούμας απέρριψε το αίτημα του Διαχειριστή για αύξηση του επιτρεπόμενου εσόδου. Αιτιολόγησε την απόφαση της ΡΑΕ με την οποία καθορίστηκε η απόδοση των κεφαλαίων του ΑΔΜΗΕ για το 2022 στο 6,1% (έναντι 7,5% που ήταν η αρχική πρόταση του ΑΔΜΗΕ και 5,57% το 2021) με το σκεπτικό ότι έχει μειωθεί η φορολογία, άφησε όμως ανοιχτό το ενδεχόμενο, αν αυξηθεί στο μέλλον το κόστος δανεισμού, να υπάρξει αναθεώρηση προς τα πάνω. «Θέλουμε να γίνονται επενδύσεις, αλλά δεν θέλουμε να χαρίζονται χρήματα. Ο ΑΔΜΗΕ θα πάρει 6,1% και θα πει ευχαριστώ. Αν κάποιος δεν μπορεί να κάνει τη δουλειά του, να το πει» ήταν οι δηλώσεις του κ. Δαγούμα.
Στη συνέχεια ο Διαχειριστής επανήλθε επισημαίνοντας τα λάθη στις παραμέτρους που χρησιμοποιεί η ΡΑΕ για τον καθορισμό της απόδοσης των κεφαλαίων του (WACC). Συγκεκριμένα ο Διαχειριστής υποστηρίζει πως η ΡΑΕ έχει κάνει λάθη στις παραμέτρους που χρησιμοποιεί για τον καθορισμό της απόδοσης των κεφαλαίων του (WACC). Ειδικότερα, σύμφωνα με τον ΑΔΜΗΕ τα λάθη εντοπίζονται στις εξής παραμέτρους:
- Τρέχουσα απόδοση 10ετούς γερμανικού ομολόγου: Χρησιμοποιείται η απόδοση 0,5%, ενώ η πραγματική απόδοση στις 24.06.2022 ήταν 1,44%.
- Συντελεστής συστηματικού κινδύνου beta: Χρησιμοποιείται ο συντελεστής 0,80 ενώ ο πραγματικός συντελεστής σήμερα είναι 0,926.
- Κόστος δανεισμού του Διαχειριστή για την τετραετία: Χρησιμοποιείται συντελεστής 2,8% ενώ το πραγματικό μέσο επιτόκιο δανεισμού στις εμπορικές τράπεζες διαμορφώνεται στο 5%. Η ΡΑΕ όρισε το κόστος δανεισμού της επόμενης τετραετίας λαμβάνοντας υπόψη αποκλειστικά και μόνο με το κόστος δανεισμού της εταιρείας για το έτος 2021, μη λαμβάνοντας υπόψη ούτε την αύξηση των επιτοκίων που έχει ήδη συντελεστεί για τα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου, αλλά ούτε και συγκρίσιμες εταιρείες όπως η ίδια η μεθοδολογία ορίζει.
«Η απόφαση της ΡΑΕ να καθορίσει στα χαμηλά επίπεδα που αναφέρθηκαν το WACC του ΑΔΜΗΕ, όχι μόνο δεν προστατεύει τον καταναλωτή, αλλά αντίθετα δυσχεραίνει σημαντικά την προσπάθεια του Διαχειριστή να πετύχει τους στρατηγικούς στόχους που έχουν συμφωνηθεί από κοινού με τη ΡΑΕ και την Πολιτεία», τονίζει ο ΑΔΜΗΕ και επαναλαμβάνει το αίτημα για αναθεώρηση του WACC αφού διορθωθούν τα λάθη που ο ίδιος εντοπίζει στους υπολογισμούς της ΡΑΕ.
Όπως ανέφερε ο ΑΔΜΗΕ η ΡΑΕ αποφάσισε τη μείωση του συντελεστή απόδοσης κεφαλαίων (WACC) στο 6,1% έναντι πρότασης του ΑΔΜΗΕ για WACC ύψους 7,5% που κατατέθηκε τον Οκτώβριο του 2021. Ο ΑΔΜΗΕ με τη σειρά του κατέθεσε νέα πρόταση για αύξηση του WACC στο 8,16% ώστε να καλύπτεται όπως αναφέρει το κόστος από την αύξηση των επιτοκίων δανεισμού μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία.