Η είσοδος της παγκόσμιας οικονομίας σε στασιμοπληθωρισμό, χωρίς να αποκλείεται και μια ύφεση, είναι το κύριο σενάριο για το επόμενο διάστημα, όπως τόνισε ο Μοχάμεντ Ελ-Εριάν, μιλώντας σήμερα στο συνέδριο του Economist. Παράλληλα, ήταν έντονα επικριτικός για την αμερικανική κεντρική τράπεζα, τονίζοντας ότι έκανε λάθος στις προβλέψεις για τον πληθωρισμό και πλέον ο σοβαρότερος κίνδυνος είναι να ακολουθήσει μια νομισματική πολιτική «σταμάτα - ξεκίνα», όπως είπε χαρακτηριστικά.
Ο Ελ-Εριάν θεωρείται «γκουρού» των διεθνών αγορών, ιδιαίτερα από την εποχή της θητείας του στην κορυφαία εταιρεία διαχείρισης κεφαλαίων, PIMCO. Σήμερα είναι πρόεδρος του Queen’s College στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ και επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της Allianz, μητρικής εταιρείας της PIMCO.
«Είμαστε στη μέση μιας θεμελιώδους παγκόσμιας αλλαγής: μετακινούμαστε από έναν κόσμο όπου η ζήτηση ήταν ανεπαρκής σε έναν κόσμο όπου η προσφορά είναι ανεπαρκής», εκτίμησε ο Ελ-Εριάν και προέβλεψε ότι το πιο πιθανό σενάριο για την περίοδο που θα ακολουθήσει είναι ο στασιμοπληθωρισμός, δηλαδή η χαμηλή ανάπτυξη με υψηλό πληθωρισμό.
«Η αλλαγή αυτή εξέπληξε τους υπεύθυνους για τη χάραξη πολιτικής. Οι κεντρικές τράπεζες, αλλά και οι επιχειρήσεις πιάστηκαν off side, μπροστά σε αυτό το σοκ από την πλευρά της προσφοράς», σχολίασε ο Ελ-Εριάν. Έκανε λόγο για ελαττωματικές αγορές που είχαν συνηθίσει σε μαζική παροχή ρευστότητας από τις κεντρικές τράπεζες και τώρα αντιδρούν με νευρικότητα, καθώς διαπιστώνουν ότι κανένα περιουσιακό στοιχείο δεν είναι ασφαλές.
Αναζητώντας τις απαντήσεις στην τρέχουσα κρίση, ο Ελ-Εριάν συνέστησε:
- Οι κεντρικές τράπεζες να διασφαλίσουν ότι δεν θα ξεφύγει εκτός ελέγχου ο πληθωρισμός,
- Οι κυβερνήσεις να μετατοπίσουν τις δημοσιονομικές προσπάθειες στις πιο ευάλωτες ομάδες των πληθυσμών και να εφαρμόσουν πολύ περισσότερες προληπτικές μεταρρυθμίσεις.
- Να διασφαλιστεί η χρηματοοικονομική σταθερότητα στον μη τραπεζικό τομέα, καθώς δεν είναι σήμερα οι τράπεζες το πρόβλημα,
- Να επιτευχθεί διεθνής συνεργασία και συνεννόηση. «Δεν είμαστε ακόμα εκεί, εξ ου και η ανησυχία για ύφεση και αστάθεια στις αγορές», παρατήρησε ο Ελ-Εριάν, λέγοντας πως χρειαζόμαστε χρόνο, δεξιότητες, τύχη και ανθεκτικότητα.
Ο ίδιος άσκησε έντονη κριτική στην Fed, λέγοντας ότι λανθασμένα επέμενε πως ο πληθωρισμός ήταν παροδικός και εξακολούθησε να τροφοδοτεί τις αγορές με ρευστότητα ακόμη και ως τον Μάρτιο, όταν είχε πλέον διαπιστώσει ότι οι προβλέψεις της ήταν εσφαλμένες. Τα λάθη πολιτικής της Fed, όπως τόνισε, είχαν εκτεταμένες συνέπειες, άναψαν μικρές φωτιές σε διάφορες χώρες ανά τον κόσμο. «Η τραγωδία είναι ότι θα μπορούσαμε να το είχαμε αποφύγει», υπογράμμισε.
Ο Ελ-Εριάν συνέκρινε την πολιτική της Fed με την πολιτική που ακολούθησε η ΕΚΤ, υπογραμμίζοντας ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είχε την εντιμότητα να παραδεχθεί το σφάλμα της στις προβλέψεις για τον πληθωρισμό και μάλιστα δημοσίευσε ειδική μελέτη για να εξηγήσει αυτή την αστοχία, κάτι που η Fed δεν έχει κάνει.
Ο μεγάλος κίνδυνος πλέον είναι η Fed να οδηγηθεί σε μια πολιτική «σταμάτα - ξεκίνα», τόνισε ο Ελ-Εριάν, όπως είχε συμβεί τη δεκαετία του '70, στη διάρκεια της μεγάλης ενεργειακής κρίσης και της έξαρσης του πληθωρισμού. Δηλαδή, να προχωρήσει αρχικά σε μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων για να θέσει υπό έλεγχο τον πληθωρισμό, στην πορεία να διαπιστώσει ότι η οικονομία επιβραδύνει απότομα και να αντιδράσει χαλαρώνοντας και πάλι τη νομισματική πολιτική.
Για την Ελλάδα, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι πριν από μία 10ετία υπέστη μια σχεδόν θανατηφόρα καρδιακή προσβολή. «Και όταν επιζείς χάρη στον γιατρό που αφοσιώνεται για να κάνει ό,τι χρειάζεται μετά από μια σχεδόν θανατηφόρα καρδιακή προσβολή, τότε αλλάζεις συμπεριφορά. Η Ελλάδα έχει αλλάξει συμπεριφορά με έναν πολύ θεμελιώδη τρόπο», υπογράμμισε, «ενώ αντίθετα σε άλλες χώρες συνεχίζουν την κατανάλωση φαγητού με υψηλή χοληστερίνη».