Ήταν, όντως, μια ιστορική στιγμή, όταν το Eurogroup ανακοίνωσε, την Πέμπτη, ότι δεν θα παραταθεί άλλο το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας για τη χώρα. «Κλείνει ένας επώδυνος κύκλος που άνοιξε πριν από 12 χρόνια», όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Παρ' όλα αυτά, οι υποχρεώσεις της Ελλάδας δεν έχουν τελειώσει, καθώς θα χρειασθεί να «κυνηγήσουμε» μέχρι και τον Οκτώβριο την εκπλήρωση μιας μακράς λίστας προαπαιτούμενων δράσεων, για να «ξεκλειδώσει» άλλη μια δόση μέτρων ελάφρυνσης χρέους, η τελευταία, ύψους 748 εκατ. ευρώ.
Ο βασικός μηχανισμός των μνημονίων ακολουθούσε ένα κανόνα: η Ελλάδα υλοποιεί μεταρρυθμίσεις, η Ευρώπη παρέχει χρηματοδοτήσεις. Αυτός ο κανόνας δεν φαίνεται ότι αλλάζει ούτε τους πρώτους μήνες όπου, τυπικά, η Ελλάδα θα βρίσκεται εκτός ενισχυμένης εποπτείας. Η περίοδος της ενισχυμένης εποπτείας έληξε αφήνοντας πολλά κενά στην υλοποίηση των συμφωνημένων μεταρρυθμίσεων, εν μέρει και εξαιτίας καθυστερήσεων που προκάλεσε η πανδημία. Το Eurogroup αποφάσισε να μην παρατείνει τυπικά την εποπτεία για να υλοποιηθούν αυτές οι μεταρρυθμίσεις, όμως δεν μπορούσε και να τις αφήσει μετέωρες.
Έτσι, η συμφωνία της Πέμπτης, 16 Ιουνίου, προβλέπει ένα ιδιόρρυθμο καθεστώς εξόδου από την εποπτεία. Οι εκκρεμείς μεταρρυθμίσεις, που δεν είναι λίγες, έχουν ενσωματωθεί σε ένα ειδικό προσάρτημα στην τελευταία έκθεση ενισχυμένης εποπτείας και η Ελλάδα συμφώνησε να τις υλοποιήσει σε ένα «σφικτό» χρονοδιάγραμμα, μέχρι και τον Οκτώβριο, ώστε να λάβει και την τελευταία δόση μέτρων ελάφρυνσης χρέους από την Ευρώπη. Τυπικά δεν θα υπάρχει καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας για να βεβαιώσει η Κομισιόν στο Eurogroup ότι οι μεταρρυθμίσεις αυτές υλοποιήθηκαν, όμως θα υπάρξει μια... απλή, μεταπρογραμματική έκθεση εποπτείας από την Κομισιόν που θα έχει ακριβώς αυτή τη λειτουργία.
Όπως αναφέρεται στα «ψιλά» της ανακοίνωσης του Eurogroup για την Ελλάδα:
- «Το Eurogroup χαιρετίζει επίσης τα συγκεκριμένα μεταρρυθμιστικά βήματα που έχουν συμφωνηθεί μεταξύ των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων και των ελληνικών αρχών που θα ολοκληρωθούν μέχρι το φθινόπωρο του τρέχοντος έτους, όπως ορίζεται στη 14η έκθεση ενισχυμένης εποπτείας.
- Αυτό περιλαμβάνει τις πολιτικές του χρηματοπιστωτικού τομέα, τη δικαιοσύνη, την πρωτοβάθμια υγειονομική περίθαλψη, το κτηματολόγιο, την κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας και την επίτευξη των συμφωνηθέντων στόχων για την εκκαθάριση των ληξιπρόθεσμων οφειλών.
- Το Eurogroup αναγνωρίζει ότι η παρακολούθηση αυτών των εκκρεμών μεταρρυθμιστικών δεσμεύσεων θα μπορούσε να αναληφθεί στο πλαίσιο μιας πρώτης μεταπρογραμματικής έκθεσης εποπτείας που θα εκδοθεί τον Νοέμβριο, η οποία θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως βάση για την έκδοση απόφασης σχετικά με την τελική δόση των μέτρων για το χρέος».
Η λίστα με τα προαπαιτούμενα
Ποιες είναι, όμως, αυτές οι τελευταίες μεταρρυθμίσεις, που θα πρέπει να εφαρμόσει η κυβέρνηση, παρότι η χώρα έχει εισέλθει σε μια, μικρότερη ή μεγαλύτερη, προεκλογική περίοδο, όπου κατά παράδοση η μεταρρυθμιστική διάθεση των κυβερνήσεων εξασθενεί;
Η λίστα είναι αρκετά μεγάλη και εύλογα δημιουργεί αμφιβολίες ότι η κυβέρνηση μπορεί να «καθαρίσει» όλα τα προαπαιτούμενα και μάλιστα σε αρκετά σύντομο χρόνο λίγων μηνών, στους οποίους περιλαμβάνεται και ο Αύγουστος της θερινής ραστώνης. Από την άλλη, μια νέα καθυστέρηση, που θα οδηγούσε και σε αναβολή εκταμίευσης της δόσης για το χρέος, θα μπορούσε να έχει σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις για τη χώρα, στέλνοντας στην αγορά ομολόγων ένα κακό μήνυμα, σε μια περίοδο αύξησης των επιτοκίων στην ευρωζώνη.
Όπως αναφέρει το προσάρτημα της έκθεσης εποπτείας, αυτά τα μέτρα είναι:
Δημοσιονομικές και δημοσιονομικές-διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις
Δημοσιονομικές. Η Ελλάδα παρουσιάζει το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2023, σύμφωνα με το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.
Καθυστερήσεις. Ουσιαστική πρόοδος στην εκκαθάριση μη συνταξιοδοτικών καθυστερήσεων και πλήρης εκκαθάριση των καθυστερούμενων συντάξεων (εντός Αυγούστου).
Φορολογική διοίκηση. Λειτουργία του πλήρους συστήματος πληροφορικής στις τοπικές φορολογικές υπηρεσίες, συμπεριλαμβανομένων Αττικής και Θεσσαλονίκης (αναμένεται τον Σεπτέμβριο).
Υγειονομική περίθαλψη
Είσπραξη clawback: Κοινοποίηση στους παρόχους και έναρξη της διοικητικής διαδικασίας για την είσπραξη του υπόλοιπου 30% για το 2021. Επιστροφή μέσω δόσεων έως τα τέλη Ιουλίου και τουλάχιστον του 35% του clawback για το 2022 μέχρι τον Οκτώβριο. Για τα φαρμακευτικά προϊόντα, η ολοκλήρωση του υπολογισμού του clawback για το 2021 έως τον Ιούνιο και είσπραξη του 95% των εκπτώσεων για το 2021 μέχρι τον Ιούλιο. Τουλάχιστον 35% του clawback του δεύτερου εξαμήνου του 2021 και τουλάχιστον του 50% του συνολικού clawback για το 2021 θα εισπραχθούν μέχρι τον Οκτώβριο.
Πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας
Ουσιαστική πρόοδος για το σύστημα πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης, το οποίο θα περιλαμβάνει: i) έως τις αρχές Ιουνίου, θα θεσπιστεί το παράγωγο δίκαιο, ii) έως το τέλος Ιουνίου, θα ολοκληρωθεί η υποδομή πληροφορικής για την εγγραφή και τους διορισμούς και η εγγραφή των ασθενών θα ξεκινήσει με στόχο την επίτευξη του 25% του συνολικού πληθυσμού που είναι εγγεγραμμένος στο σύστημα έως τα τέλη Οκτωβρίου και του 50% έως το τέλος του 2022· iii) μέχρι τα τέλη Ιουλίου, η εγγραφή των αυτοαπασχολούμενων οικογενειακών ιατρών στο σύστημα θα φθάσει σε επίπεδο που θα επιτρέπει την κάλυψη τουλάχιστον του 85% του πληθυσμού· iv) μέχρι τον Οκτώβριο, θα ενεργοποιηθεί το σύστημα κινήτρων/αντικινήτρων για την εγγραφή στο σύστημα.
Κεντρικές προμήθειες: Επαλήθευση της εκπλήρωσης του στόχου, τακτικές ενημερώσεις σχετικά με την πρόοδο της δραστηριότητας στον τομέα των προμηθειών έως τον Οκτώβριο.
Μεταρρυθμίσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα
Πλαίσιο αφερεγγυότητας: Έναρξη ανταγωνιστικού διαλόγου για την οντότητα πώλησης και εκμίσθωσης κατοικιών με προεπιλεγέντες ενδιαφερόμενους επενδυτές (τέλη Σεπτεμβρίου).
Καθυστερήσεις κρατικών εγγυήσεων: Πρόοδος στην επεξεργασία των απαιτήσεων και των πραγματικών πληρωμών σύμφωνα με τους συμφωνηθέντες στόχους στο σχέδιο εκκαθάρισης του Απριλίου 2022. Ειδικότερα, οι καταπτώσεις εγγυήσεων ύψους 470 εκατομμυρίων ευρώ θα εξεταστούν μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2022, με πληρωμές ύψους 156,5 εκατομμυρίων ευρώ την ίδια περίοδο.
Εξάλειψη των εκκρεμών υποθέσεων αφερεγγυότητας των νοικοκυριών (σ.σ.: νόμος Κατσέλη): το 95% των υποθέσεων με επαναπροσδιορισθείσα ημερομηνία ακρόασης θα έχει λάβει ημερομηνία ακρόασης μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, εκ των οποίων το 70% θα είναι το αργότερο στο τέλος του 2022. Για το υπόλοιπο 5% των εκ νέου καθορισμένων υποθέσεων θα έχει οριστεί ημερομηνία ακρόασης το αργότερο μέχρι το τέλος του 2022· Η τελική δικαστική απόφαση, η οποία θα κλείνει κάθε υπόθεση, θα εκδοθεί για το 25% των υποθέσεων που έχουν εκδικαστεί μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.
Διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις
Δικαιοσύνη. Η ενισχυμένη λειτουργικότητα της πλατφόρμας ηλεκτρονικής αρχειοθέτησης στα διοικητικά δικαστήρια θα αναπτυχθεί πλήρως και θα τεθεί σε πιλοτική λειτουργία έως το τέλος Ιουνίου 2022. Με την επιτυχή ολοκλήρωση της πιλοτικής φάσης, η βελτιωμένη λειτουργικότητα θα είναι πλήρως διαθέσιμη.
Κτηματολόγιο. Πρόοδος σύμφωνα με τον συμφωνημένο οδικό χάρτη. Συγκεκριμένα, το 65% των συνολικών δικαιωμάτων ιδιοκτησίας θα λειτουργούν ή θα παρουσιάζονται δημόσια και η επικύρωση του 95% των δασικών χαρτών θα ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου.
Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ)
Εφαρμογή του Στρατηγικού Σχεδίου: Θα θεσπιστεί νομοθεσία για τον εκσυγχρονισμό του νομικού πλαισίου για τις κρατικές επιχειρήσεις (Ιούνιος). Το επιλέξιμο τμήμα των 119 ακινήτων που ανήκουν στο Υπουργείο Οικονομικών θα προσδιοριστεί και θα μεταβιβαστεί στη Δημόσια Εταιρεία Ακινήτων (ΕΤΑΔ) μέχρι το τέλος Ιουνίου. Για τα ακίνητα που ανήκουν σε άλλα υπουργεία, η ολοκλήρωση της διαδικασίας επαλήθευσης έχει προγραμματιστεί για τα τέλη Ιουνίου και την ενδεχόμενη μεταβίβαση μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου.
Μεταφορά του Ολυμπιακού Αθλητικού Κέντρου (ΟΑΚΑ) στην ΕΕΣΥΠ: Περαιτέρω πρόοδος στην εκπόνηση της λεπτομερούς μελέτης σκοπιμότητας, συμπεριλαμβανομένου σχετικού επιχειρηματικού σχεδίου, με βάση τις κατευθυντήριες γραμμές που απεικονίζονται στο στρατηγικό σχέδιο δράσης των συμβούλων.
Ιδιωτικοποιήσεις. Όλες οι εκκρεμείς δράσεις από το Σχέδιο Ανάπτυξης Περιουσιακών Στοιχείων θα συνεχίσουν να παρακολουθούνται.
Ιδιαίτερα:
ΔΕΠΑ: Το οικονομικό κλείσιμο (σ.σ.: της συναλλαγής ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ Υποδομών) αναμένεται μέχρι τα μέσα Ιουνίου.
Εγνατία Οδός: Ολοκλήρωση και λειτουργία ενός μετωπιαίου και τριών πλευρικών σταθμών διοδίων και υποβολή του φακέλου στο Ελεγκτικό Συνέδριο έως το τέλος Ιουλίου.
Γούρνες Ηρακλείου: Το οικονομικό κλείσιμο αναμένεται το τέταρτο τρίμηνο του 2022.
Αττική Οδός: Η έναρξη της φάσης των δεσμευτικών προσφορών αναμένεται τον Ιούλιο.
Περιφερειακό λιμάνι Αλεξανδρούπολης: Η επιλογή του προτιμητέου επενδυτή αναμένεται μέχρι το τέλος Ιουλίου.
Περιφερειακό λιμάνι Ηγουμενίτσας: Υποβολή δεσμευτικών προσφορών και επιλογή του προτιμητέου πλειοδότη το τρίτο τρίμηνο του 2022.
Παραχώρηση Υπόγειας Αποθήκης Φυσικού Αερίου Νότιας Καβάλας: Δεσμευτικές προσφορές τον Ιούλιο και επιλογή του προτιμητέου επενδυτή μέχρι τον Οκτώβριο με την επιφύλαξη της έγκαιρης έκδοσης του πλαισίου καθορισμού των τιμολογίων από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.
Περιφερειακό λιμάνι Ηρακλείου: Η υποβολή δεσμευτικών προσφορών έχει προγραμματιστεί στα τέλη Οκτωβρίου.
Κωδικοποίηση νομοθεσίας
Το σχέδιο κωδικοποιημένης της εργατικής νομοθεσίας θα παρουσιαστεί μέχρι τον Ιούνιο και όλη η κωδικοποιημένη εργατική νομοθεσία θα εγκριθεί μέχρι τον Οκτώβριο.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
