Κερδίζουν διαρκώς έδαφος οι συναλλαγές με χρεωστική, πιστωτική ή προπληρωμένη κάρτα στη χώρα μας, αγγίζοντας τα 83 δισ. ευρώ σε αξία το 2021, με αύξηση 25% σε σχέση με το 2020, ενώ συνεχίστηκε η πτωτική πορεία της μέσης αξίας συναλλαγής, που υποχώρησε σε 50 ευρώ, από 57 ευρώ το 2020 και 66 ευρώ το 2019.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει η Τράπεζα της Ελλάδος στην Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, που δόθηκε πρόσφατα στη δημοσιότητα, οι συναλλαγές με πλαστικό χρήμα ακολούθησαν την έκρηξη των ηλεκτρονικών συναλλαγών την προηγούμενη διετία εν μέσω πανδημικής κρίσης.
Αντιθέτως, η κεντρική τράπεζα εξηγεί ότι η συνεχιζόμενη μείωση της μέσης αξίας ανά συναλλαγή οφείλεται «αφενός μεν στη μείωση των εισοδημάτων των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων που προκλήθηκε από την παγκόσμια υγειονομική κρίση, αφετέρου δε στην εκτενέστερη χρήση των χρεωστικών καρτών για αγορές προϊόντων και υπηρεσιών χαμηλής αξίας».
Οι χρεωστικές κάρτες διατηρούν τα ηνία των συναλλαγών σε ποσοστό 93%, έναντι 7% για τις πιστωτικές κάρτες. Η μέση αξία συναλλαγών ανά κάρτα αυξήθηκε κατά 18% σε 4.186 ευρώ, από 3.550 ευρώ το προηγούμενο έτος. Ο συνολικός αριθμός των ενεργών καρτών πληρωμών σε κυκλοφορία στο τέλος του 2021 ανήλθε σε 19,7 εκατ., αυξημένος κατά 6% σε σχέση με το 2020.
Απάτες 13 εκατ. ευρώ μέσω καρτών
Ιδιαίτερη αναφορά κάνει η ΤτΕ στα περιστατικά απάτης που καταγράφονται στις συναλλαγές με πλαστικό χρήμα, τα οποία βαίνουν μεν μειούμενα (-11%), πλην όμως η αξία τους ανήλθε σε 13,4 εκατ. ευρώ το 2021 στη χώρα μας. Ενδεικτικά, η αναλογία ήταν 1 ευρώ απάτης σε συναλλαγές 6.100 ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Έκθεσης, η πλειονότητα των περιστατικών απάτης εξακολουθεί να εντοπίζεται στις συναλλαγές μέσω διαδικτύου ή ταχυδρομείου/τηλεφώνου και, κατά κύριο λόγο, σε συναλλαγές που πραγματοποιούνται με επιχειρήσεις του εξωτερικού.
Στο ερώτημα «ποιος πληρώνει τον λογαριασμό», η ΤτΕ αναφέρει ότι το μεγαλύτερο μέρος της ζημίας επιβάρυνε τους κατόχους καρτών και τους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών που αποδέχονται συναλλαγές με κάρτες, οι οποίοι επωμίστηκαν το 45% και 44% της συνολικής ζημίας αντίστοιχα. Οι πάροχοι υπηρεσιών πληρωμών που εκδίδουν κάρτες επιβαρύνθηκαν σε ποσοστό 11%.
Ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι, σε αντίθεση με τις συναλλαγές με κάρτα όπου το ποσοστό απάτης ανέρχεται σε 0,02%, στις μεταφορές πιστώσεων το ποσοστό απάτης είναι σημαντικά υποπολλαπλάσιο, μόλις 0,00032%. Αυτό συνηγορεί στο ότι οι μεταφορές χρημάτων από λογαριασμό σε λογαριασμό (με τη χρήση IBAN) είναι σημαντικά πιο ασφαλείς από τις συναλλαγές με κάρτα.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της κεντρικής τράπεζας, το 2021 σημειώθηκε αύξηση στις συναλλαγές μεταφορών πιστώσεων κατά 13% και στις συναλλαγές άμεσων χρεώσεων κατά 14%. Αντίθετα, σημειώθηκε μείωση στις συναλλαγές σε τερματικά ATM κατά 12% και στις συναλλαγές με επιταγές σε άυλη μορφή κατά 8%.
Τέλος, οι συναλλαγές σε τερματικά POS για πληρωμές σε φορείς του Δημοσίου αυξήθηκαν σημαντικά συγκριτικά με το προηγούμενο έτος κατά 18%. Σε αντιστοιχία με τον αυξημένο αριθμό συναλλαγών, η συνολική αξία τους διαμορφώθηκε στα 344 εκατ. ευρώ, αυξημένη κατά 15,8%.