Δεν υπάρχουν ενδείξεις χειραγώγησης της αγοράς σημείωσε χθες, μιλώντας στη Βουλή, ο Πρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, Αθανάσιος Δαγούμας, ενώ υπερασπίστηκε το πόρισμα της ΡΑΕ για υπερκέρδη 927 εκατ. ευρώ, τονίζοντας ότι στηρίχτηκε σε άψογη μεθοδολογία. Για το ποσό που τελικά θα φορολογηθεί έριξε το «μπαλάκι» στην κυβέρνηση, ενώ στον συνολικό «λογαριασμό» για τις εταιρείες πρόσθεσε άλλα 67 εκατ. ευρώ, που είπε ότι θα πρέπει να επιστραφούν επειδή ήταν έσοδα που προήλθαν από αρρυθμίες στην αγορά εξισορρόπησης.
Από την τοποθέτηση του κ. Δαγούμα και το πόρισμα που δημοσιοποιήθηκε χθες το βράδυ γίνεται σαφές πώς ο υπολογισμός του ποσού που τελικά θα αναγκαστούν οι εταιρείες να επιστρέψουν μέσω του έκτακτου τέλους με συντελεστή 90% περνάει στην κυβέρνηση, η οποία θα πρέπει να λάβει την πολιτική απόφαση και να καθορίσει ποιο θα είναι το τελικό ποσό που θα θεωρηθεί υπερκέρδος.
Όπως σημείωσε ο κ. Δαγούμας, η Αρχή εξέτασε, μετά από αίτημα της κυβέρνησης, τα οικονομικά αποτελέσματα των καθετοποιημένων παικτών, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι αφενός προκύπτουν ζημιές στην προμήθεια και κέρδη στην παραγωγή ρεύματος αλλά, αφετέρου, ότι δε δύναται να υπάρξει αποτέλεσμα σε σχέση με το ζητούμενο, καθώς τα αποτελέσματα αυτά περιλαμβάνουν και δαπάνες άλλου είδους, άσχετες με το κομμάτι της ενέργειας.
Σε κάθε περίπτωση, η ΡΑΕ υπολόγισε ότι για την περίοδο Οκτωβρίου 2021 - Μαρτίου 2022 τα συνολικά έκτακτα μεικτά κέρδη των παρόχων ανέρχονται στο ποσό των 927,64 εκατ. ευρώ. Εξ αυτών, τη ΔΕΗ αφορούσαν τα 729,91 εκατ., εκ των οποίων τα 413,98 εκατ. ευρώ εντοπίζονται στο α’ τρίμηνο του 2022. Οι ιδιώτες ηλεκτροπαραγωγοί είχαν υπερβάλλοντα κέρδη συνολικού ύψους 157,61 εκατ. ευρώ, αλλά σε αντίθεση με τη ΔΕΗ το μεγαλύτερο μέρος των κερδών ύψους 122 εκατ. ευρώ καταγράφηκαν το τελευταίο τρίμηνο του 2021. Σε ό,τι αφορά τις μονάδες παραγωγής από Ανανεώσιμες Πηγές οι οποίες δεν λαμβάνουν κρατική ενίσχυση τα υπερβάλλοντα κέρδη υπολογίστηκαν σε 39,92 εκατ. ευρώ.
Εξηγώντας τη μεθοδολογία που χρησιμοποιήθηκε, ο πρόεδρος της Αρχής έδωσε το ακόλουθο παράδειγμα: τον Οκτώβριο του περασμένου έτους το περιθώριο κέρδους για τις μονάδες αερίου ήταν π.χ. 30 ευρώ/μεγαβατώρα, ενώ την ίδια χρονική περίοδο το 2020 ανερχόταν στα 10 ευρώ ανά/μεγαβατώρα. Τη διαφορά των 20 ευρώ που προέκυψε την πολλαπλασίασαν στη συνέχεια με την ποσότητα ενέργειας που παρήγαγε κάθε παραγωγός, ώστε να προκύψει η επιπλέον κερδοφορία. Ωστόσο, ο κ. Δαγούμας ξεκαθάρισε ότι ειδικά για τις λιγνιτικές μονάδες, που το 2020 παρουσίαζαν ζημιές, η Αρχή εξαίρεσε από τον υπολογισμό τις αρνητικές περιόδους και κατέληξε σε έναν μέσο όρο των μηνών με θετικό πρόσημο ώστε να υπάρχει ένα πιο δίκαιο αποτέλεσμα.
Ωστόσο, ήδη από την πλευρά της αγοράς ακούστηκαν τα πρώτα «καμπανάκια» για σοβαρά λάθη στους υπολογισμούς της Αρχής. Ειδικότερα, αναφέρεται ότι υπάρχουν ενδείξεις σοβαρών αστοχιών της ΡΑΕ, που υπολόγισε κέρδη ακόμη και για κλειστή μονάδα. Αναφέρεται η περίπτωση της ΗΡΩΝ που από το πόρισμα φέρεται να είχε υπερκέρδη λίγο πάνω από τα 45 εκατ. ευρώ, βασιζόμενα στη λειτουργία της μονάδας ηλεκτροπαραγωγής της εταιρείας στη Βοιωτία. Όμως, η μονάδα αυτή ήταν εκτός λειτουργίας για τεχνικούς λόγους όλο το διάστημα που γίνεται σύγκριση το 2020.
Σε κάθε περίπτωση, η ΡΑΕ στο ενημερωτικό σημείωμα που κατέθεσε στη Βουλή προχωρά σε σημαντικές διευκρινίσεις σχετικά με τις εκπτώσεις των καθετοποιημένων προμηθευτών, τονίζοντας ότι οι ίδιες οι εταιρείες έχουν προχωρήσει σε ορισμένους υπολογισμούς, βάσει των οποίων θα μπορούσε να μειωθεί το ποσό των έκτακτων κερδών που θα φορολογηθεί.
Όπως σημειώνει η ΡΑΕ όλοι οι καθετοποιημένοι προμηθευτές εμφανίζουν ζημιές στη δραστηριότητα ηλεκτρικής ενέργειας για το έτος 2021. Μέρος αυτών των ζημιών μπορεί να ερμηνευθεί ως αποτέλεσμα μακροχρόνιων συμβάσεων με καταναλωτές υψηλής τάσης σε σταθερές τιμές, καθώς και της διατήρησης των ανταγωνιστικών χρεώσεων στα σταθερά τιμολόγια χαμηλής και μέσης τάσης στα επίπεδα όπου βρίσκονταν πριν από την ενεργειακή κρίση.
Περαιτέρω, όπως διευκρινίζει η ΡΑΕ, οι καθετοποιημένοι προμηθευτές ερμηνεύουν αυτές τις χρεώσεις στα σταθερά τιμολόγια που τους προκάλεσαν ζημιές ως «μία έμμεση παροχή εκπτώσεων» στους τελικούς καταναλωτές. Εν ολίγοις, η ΡΑΕ παραθέτει το επιχείρημα των προμηθευτών χωρίς να το υιοθετεί, κάτι που σημαίνει ότι παραμένει απροσδιόριστο μέχρι να αποφασίσει η κυβέρνηση το ποσό που θα πρέπει να αφαιρεθεί από τα υπολογιζόμενα υπερκέρδη, προκειμένου να επιβληθεί ο έκτακτος φόρος.
Σχετικά με τη ΔΕΗ, πάντως, η ΡΑΕ φαίνεται να αναγνωρίζει ότι παρείχε επιπλέον εκπτώσεις στους καταναλωτές μέσης και χαμηλής τάσης συνολικού ύψους 335,99 εκατ. ευρώ, στις οποίες, μάλιστα, η ΔΕΗ περιλαμβάνει και εκπτώσεις που παρείχε πριν από το τελευταίο τρίμηνο του 2021, δηλαδή για τους μήνες Αύγουστο και Σεπτέμβριο.
Όσον αφορά τα σταθερά τιμολόγια τα οποία παρείχαν οι καθετοποιημένοι προμηθευτές πριν από το ξέσπασμα της ενεργειακής κρίσης και τα οποία τους προκάλεσαν ζημιές, αυτά εκτιμάται ότι αποτελούν περίπου 5% έως 20% των συνολικών ποσοτήτων που εκπροσωπούν.
Πρόταση επιστροφής 67 εκατ ευρώ από την αγορά εξισορρόπησης
Με ξεχωριστό υπόμνημα, η ΡΑΕ κάνει αναφορά σε χειρισμούς των παικτών της αγοράς εξισορρόπησης, δηλαδή των εταιρειών με παραγωγικές μονάδες, που εκτόξευσαν το κόστος τους και αποκόμισαν «μη δίκαιη αντιστάθμιση για πραγματικά παρασχεθείσα υπηρεσία» και προτείνει νομοθετική ρύθμιση με αναδρομική ισχύ για την επιστροφή τους.
Στο πλαίσιο αυτό, στο πόρισμα που κατέθεσε στο ΥΠΕΝ, η αρχή αναφέρει ότι από την έναρξη λειτουργίας του νέου μοντέλου – στόχου της αγοράς, τον Νοέμβριο του 2020 έως και τον Φεβρουάριο του 2021, οι εταιρείες ηλεκτροπαραγωγής εισέπραξαν 67 εκατ. ευρώ από τη συμμετοχή τους στην Αγορά Εξισορρόπησης.
Στο πλαίσιο και σχετικών οδηγιών της ΕΕ και με τη σύμφωνη γνώμη της DG Comp, μετά από σχετικό αίτημα της Αρχής για τον μηχανισμό claw-back, που ενεργοποιείται όταν τα έσοδα των παρόχων υπηρεσιών εξισορρόπησης ξεπερνούν τις αποζημιώσεις από τον μεταβατικό μηχανισμό αποζημίωσης, οι παραγωγοί θα πρέπει να επιστρέψουν τα ποσά αυτά είτε απευθείας σε προμηθευτές που δεν μετακύλησαν το αυξημένο αυτό κόστος στον τελικό καταναλωτή, είτε στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.
Ανεβασμένοι τόνοι ανάμεσα σε ΣΥΡΙΖΑ - κυβέρνηση
Ως «κακογραμμένο εγχειρίδιο, με εντολή του Μεγάρου Μαξίμου, με στόχο τη μείωση των υπερκερδών» χαρακτήρισε το πόρισμα της ΡΑΕ ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας και βουλευτής Β’ Θεσσαλονίκης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Σωκράτης Φάμελλος, κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι βάζει πλάτη στην αισχροκέρδεια στην αγορά ενέργειας και στηρίζει το καρτέλ.
Επέκρινε την κυβέρνηση ότι προσπαθεί να «μαγειρέψει» τα υπερκέρδη ώστε να τα μειώσει και να τα συγκαλύψει πιέζοντας και τη ΡΑΕ προς αυτή την κατεύθυνση. Παράλληλα χαρακτήρισε «λαθροχειρία» τη προσπάθεια της κυβέρνησης να μειώσει τα υπερκέρδη στην παραγωγή για να μην τα φορολογήσει μέσω της αφαίρεσης κόστους και εξόδων στην προμήθεια. «Η άσκηση αφαίρεσης των εκπτώσεων και των "έμμεσων εκπτώσεων" από τα ήδη μειωμένα υπερκέρδη των 927 εκατ. που αφορούν εμπορική πολιτική των προμηθευτών είναι σε αντίθεση με το δίκαιο του ανταγωνισμού της Ε.Ε., καθώς η παραγωγή και η προμήθεια πρέπει να αντιμετωπίζονται ως διακριτές δραστηριότητες και δεν γίνεται να συμψηφίζονται μεταξύ τους στοιχεία», σημείωσε και προειδοποίησε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα ενημερώσει την ΕΕ για αυτήν την παραβίαση.
Άμεση ήταν η απάντηση από την πλευρά του υφυπουργού παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικού εκπροσώπου, Γιάννη Οικονόμου, που υπεραμύνθηκε της ανεξαρτησίας της ΡΑΕ, τονίζοντας πως «οι ισχυρισμοί που προσπαθούν να δικαιολογήσουν τα όσα ανεύθυνα και ατεκμηρίωτα διακινούσε η αξιωματική αντιπολίτευση το προηγούμενο διάστημα για 1,4 δισ., για 1,5 δισ., για 1,8 δισ. θέλουν να πλήξουν την αξιοπιστία όχι μόνο ενός ανθρώπου, αλλά του συνόλου της ανεξάρτητης Αρχής».
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
