Έριξαν 11% τη λιανική τιμή ρεύματος οι επιδοτήσεις για τον Απρίλιο

Σημαντική μείωση της λιανικής τιμής για το ρεύμα σημειώθηκε τον Απρίλιο στην Ελλάδα, ενώ αυξήσεις καταγράφηκαν στις περισσότερες χώρες που παρακολουθεί ο ερευνητικός οργανισμός vaasaETT, που παρέχει στοιχεία και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Η μείωση της τελικής τιμής στην Ελλάδα ήταν αποτέλεσμα των επιδοτήσεων, όπως σημειώνει στη μηνιαία ανάλυσή της η VaasaETT.

Ειδικότερα, η έρευνα καταγράφει μείωση των τιμών κατά 11% στην Αθήνα, λόγω της αυξημένης επιδότησης από την κυβέρνηση. Σημειώνεται, πάντως, ότι αυτή η μείωση μετριέται με βάση τις πολύ υψηλές τιμές που είχαν καταγραφεί τον προηγούμενο μήνα.

Συνολικά στην Ευρώπη, οι τιμές του ρεύματος σε 12μηνη βάση έχουν αυξηθεί κατά 45%. Στο γράφημα, όπου καταγράφονται οι μέσες τιμές του ρεύματος από το 2009 (μπλε γραμμή) φαίνεται καθαρά η «απογείωσή» τους από το 2021.

Δείκτης τιμών ενέργειας (ηλεκτρισμός, φυσικό αέριο χωρίς φόρους)

Σε ό,τι αφορά τις τιμές στις επιμέρους χώρες, όπως φαίνεται στο γράφημα το Λονδίνο και η Κοπεγχάγη είναι μακράν οι πιο ακριβές πόλεις για οικιακούς πελάτες στην Ευρώπη, ακολουθούμενες από τη Βιέννη, τη Ρώμη και το Άμστερνταμ. Η Αθήνα κατατάσσεται στην 20η θέση με την τιμή λιανικής στα 0,21 ευρώ/μεγαβατώρα, περίπου 24% χαμηλότερη από τη μέση τιμή στην Ε.Ε. των 27. Το Κίεβο, όπου η τιμή στην έρευνα έχει διατηρηθεί σταθερή στα προ εισβολής επίπεδα, φαίνεται να έχει τη λιγότερο ακριβή τιμή ηλεκτρικού ρεύματος, ακολουθούμενο από το Βελιγράδι, τη Βουδαπέστη και την Ποντγκόριτσα.

Οι τιμές λιανικής του ρεύματος στην Ευρώπη

Εκτός από τη μείωση κατά 11% στην Αθήνα, μειώσεις καταγράφηκαν επίσης στο Άμστερνταμ (-14%) και στη Μαδρίτη (-12%). Οι σημαντικότερες αλλαγές που σημειώθηκαν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας αυτόν το μήνα ήταν οι εξής:

• Αύξηση των τιμών κατά 53% στη Βιέννη, λόγω των αυξήσεων της ενεργειακής συνιστώσας και των ενεργειακών φόρων.
• Αύξηση των τιμών κατά 46% στο Ταλίν, λόγω αυξήσεων των στοιχείων ενέργειας και διανομής, που σχετίζεται με το γεγονός ότι το καθεστώς αντιστάθμισης δεν εφαρμόζεται πλέον.
• Αύξηση των τιμών κατά 26% στην Κοπεγχάγη, λόγω της αύξησης των συστατικών στοιχείων ενέργειας και διανομής.
• Αύξηση των τιμών κατά 26% στη Ρώμη, λόγω της αύξησης της ενεργειακής συνιστώσας.
• Αύξηση των τιμών κατά 22% στις Βρυξέλλες, λόγω αύξησης της ενεργειακής συνιστώσας.
• Αύξηση τιμών κατά 21% στο Λονδίνο.
• Αύξηση των τιμών κατά 20% στο Όσλο, λόγω των αυξήσεων της ενεργειακής συνιστώσας και των ενεργειακών φόρων.
• Αύξηση τιμών κατά 16% στη Λευκωσία, λόγω αύξησης της ενεργειακής συνιστώσας.
• Αύξηση των τιμών κατά 14% στη Στοκχόλμη, λόγω της αύξησης της ενεργειακής συνιστώσας.
• Αύξηση των τιμών κατά 8% στην Πράγα, λόγω της αύξησης της ενεργειακής συνιστώσας.
• Αύξηση των τιμών κατά 5% στη Λισαβόνα, λόγω της αύξησης της ενεργειακής συνιστώσας.
• Αύξηση των τιμών κατά 3% στο Ελσίνκι, λόγω της αύξησης της ενεργειακής συνιστώσας,
• Αύξηση της τιμής κατά 2% στο Βουκουρέστι, λόγω αύξησης της συνιστώσας διανομής.

Η άνοδος των τιμών και οι κυβερνητικές παρεμβάσεις

Όπως σχολιάζει στην έκθεσή της η vaasaETT, οι τιμές ηλεκτρικού ρεύματος κατοικιών συνέχισαν την ανοδική τους πορεία κατά τη διάρκεια του Απριλίου, με την Κοπεγχάγη, τη Λισαβόνα, το Λονδίνο, τη Λευκωσία, το Παρίσι, την Πράγα, τη Ρώμη, το Ταλίν και τη Βιέννη να φθάνουν σε νέα ρεκόρ.

Τους τελευταίους μήνες, οι εθνικές κυβερνήσεις έχουν εφαρμόσει εκτεταμένα μέτρα για τον μετριασμό των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης στους λογαριασμούς των νοικοκυριών. Στις περισσότερες από τις πόλεις που εξετάσθηκαν, οι κυβερνητικές παρεμβάσεις κατάφεραν μόνο να περιορίσουν το επίπεδο των αυξήσεων των τιμών.

Η συνεχής ανοδική τάση αποδίδεται σε συνδυασμό παραγόντων, όπως η αυξημένη ζήτηση που συνδέεται με την οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία και τις έκτακτες καιρικές συνθήκες, οι πρωτοφανείς τιμές του φυσικού αερίου σε συνδυασμό με τα χαμηλά επίπεδα πλήρωσης των αποθηκών φυσικού αερίου και τα υψηλά δικαιώματα εκπομπών CO2.

Οι υψηλές τιμές της ενέργειας επηρεάσθηκαν περαιτέρω από τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στα τέλη Φεβρουαρίου 2022 και την επακόλουθη αβεβαιότητα σχετικά με την ενεργειακή ασφάλεια.

Σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις στις επιμέρους αγορές σημειώνεται ότι:

• Η μεγάλη αύξηση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας στην Εσθονία συνδέεται με τη λήξη των μέτρων στήριξης που εφαρμόστηκαν από την εσθονική κυβέρνηση κατά την περίοδο Ιανουαρίου - Μαρτίου 2022 για την άμβλυνση των επιπτώσεων της ενεργειακής κρίσης για τους Εσθονούς.
• Στο Λονδίνο, η αύξηση του ανώτατου ορίου τιμών κατά 54% οδήγησε σε μεγάλη αύξηση των τιμών.
• Στη Ρώμη, οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας αυξήθηκαν αν και η ρυθμιστική αρχή ανακοίνωσε πτώση 10,2% για τις τιμές της ρυθμιζόμενης αγοράς για το δεύτερο τρίμηνο του 2022 σε σύγκριση με το πρώτο τρίμηνο. Η μείωση δεν είχε σημαντικό αντίκτυπο, καθώς είναι σχετικά μικρή αν ληφθεί υπόψη ότι η τιμή συνέχισε να αυξάνεται για 6 συνεχόμενα τρίμηνα. Επιπλέον, η μείωση δεν αρκεί για να γεφυρωθεί το χάσμα στις τιμές μεταξύ της ρυθμιζόμενης και της ελεύθερης αγοράς. Η ιταλική κυβέρνηση έχει επίσης υιοθετήσει αρκετά αντίμετρα για να μετριάσει τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης τόσο στους λογαριασμούς ηλεκτρικού ρεύματος όσο και φυσικού αερίου.
• Στη Μαδρίτη, περαιτέρω μέτρα στήριξης που εφάρμοσε η κυβέρνηση σε συνδυασμό με την παράταση των ισχυόντων μέτρων φορολογικής ελάφρυνσης μέχρι τα τέλη Ιουνίου, είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας.
• Ομοίως στην Αθήνα, τα πρόσθετα μέτρα που ελήφθησαν οδήγησαν σε μείωση των τιμών.
• Από την άλλη, σε άλλες χώρες, όπως το Βέλγιο και η Νορβηγία, οι κυβερνητικές παρεμβάσεις για τον μετριασμό των επιπτώσεων στις τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας περιόρισαν μόνο το επίπεδο αύξησης των τιμών, αλλά δεν ήταν επαρκείς για να αντιστρέψουν την ανοδική τάση.
• Μια μικρή μείωση παρατηρήθηκε για τους πελάτες ηλεκτρικής ενέργειας στο Άμστερνταμ, μετά την ακραία αύξηση 130% τον περασμένο μήνα. Η μέση τιμή αυτού του μήνα παραμένει σχεδόν 97% υψηλότερη από αυτή του Φεβρουαρίου 2022.