Στο χαμηλότερο επίπεδο 12 μηνών υποχώρησε ο δείκτης οικονομικού κλίματος

Στο χαμηλότερο επίπεδο των 12 τελευταίων μηνών υποχώρησε ο δείκτης οικονομικού κλίματος που καταρτίζει το ΙΟΒΕ σε συνεργασία με την Κομισιόν, φθάνοντας στις 105 μονάδες από 112,1 μονάδες που ήταν τον προηγούμενο μήνα. 

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ η πτώση θα πρέπει να αποδοθεί στην επιδείνωση των επιχειρηματικών προσδοκιών στους τομείς υπηρεσιών, κατασκευών και βιομηχανίας και λιγότερο στο λιανικό εμπόριο, ενώ σταθερά σε πτωτική πορεία διατηρήθηκε για έναν ακόμη μήνα η καταναλωτική εμπιστοσύνη.

Μεταξύ των επιμέρους κλάδων των Υπηρεσιών, οι χερσαίες μεταφορές παρουσιάζουν την ισχυρότερη υποχώρηση, υπό το έντονα αυξημένο κόστος των καυσίμων. Oι προσδοκίες στο Λιανικό Εμπόριο επιδεινώθηκαν τον Απρίλιο για τέταρτο συνεχόμενο μήνα, καθώς οι πληθωριστικές πιέσεις που ήδη ξεκίνησαν το φθινόπωρο, κλιμακώνονται μετά την εισβολή στην Ουκρανία.

Οι επιπτώσεις του πολέμου αποτυπώνονται κυρίως στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, καθώς μετά την έντονη πτώση του Μαρτίου, από το χαμηλό επίπεδο που βρισκόταν, υποχώρησε περαιτέρω τον Απρίλιο. Ως αποτέλεσμα, βρέθηκε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Αύγουστο του 2017.

Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται, χωρίς να διαφαίνεται πώς θα λήξει σύντομα ή πώς θα αρθούν οι κυρώσεις προς τη Ρωσία, οι σχετικές εξελίξεις θα αποτελέσουν τον κύριο παράγοντα διαμόρφωσης των συνθηκών στην ελληνική και την παγκόσμια οικονομία κατά τους επόμενους μήνες. Οι αβεβαιότητες που απορρέουν από τις εξελίξεις επηρεάζουν πλέον έντονα επιχειρήσεις και καταναλωτές, με τις παρεμβάσεις πολιτικής, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, να μπορούν να μετριάσουν τις επιπτώσεις μόνο έως ένα βαθμό. Εκτός από τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις του στο κόστος ενέργειας και στον πληθωρισμό, το οικονομικό κλίμα προσεχώς θα επηρεαστεί επίσης από τις εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας, όπου τα δεδομένα παρουσιάζουν αυτό το διάστημα σημαντική βελτίωση, και από την πορεία του τουρισμού καθώς πλησιάζει το καλοκαίρι.

Αναλυτικότερα:

• στη Βιομηχανία, το ήπια θετικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση υποχώρησε έντονα, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα κλιμακώθηκαν αισθητά και οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες ενισχύθηκαν οριακά.
• στις Κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για την παραγωγή ενισχύθηκαν σημαντικά, ενώ αντίθετα οι προβλέψεις για την απασχόληση βελτιώθηκαν ήπια.
• στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις υποχώρησαν ελαφρά, με το ύψος των αποθεμάτων να κλιμακώνεται αισθητά, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων εξασθενούν ήπια.
• στις Υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων υποχώρησαν αισθητά, εκείνες για τη ζήτηση εξασθένισαν ηπιότερα, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης επιδεινώθηκαν έντονα.
• στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας ενισχύθηκαν ελαφρά, ενώ οι αντίστοιχες για τη δική τους οικονομική κατάσταση εντός ενός έτους βελτιώθηκαν ήπια. Παράλληλα υποχώρησαν έντονα οι εκτιμήσεις για μείζονες αγορές και εξασθενεί αισθητά η πρόθεση για αποταμίευση.

Βιομηχανία: Έντονη υποχώρηση των προσδοκιών

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία υποχώρησε σημαντικά τον Απρίλιο, στις 108,8 μονάδες, από 117,1 μονάδες τον προηγούμενο μήνα, επίπεδο ωστόσο υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (99,8 μον.). Από τις μεταβλητές του δείκτη, το ήπια θετικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση έγινε αρνητικό, το ύψος των αποθεμάτων κλιμακώθηκε, ενώ το ισοζύγιο προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες ενισχύθηκε οριακά.

Κατασκευές: Αισθητή υποχώρηση των προσδοκιών

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Κατασκευές εξασθένισε αισθητά τον Απρίλιο, στις 132,2 μονάδες (από 144,1 μον. τον Μάρτιο), σε επίπεδο πολύ υψηλότερο από το αντίστοιχο περυσινό (111,1 μονάδες). Η μεταβολή αυτή ήταν αποτέλεσμα της έντονης υποχώρησης των  προσδοκιών στις Ιδιωτικές Κατασκευές αλλά και της ηπιότερης επιδείνωσής τους στα Δημόσια Έργα. Από τις βασικές μεταβλητές του δείκτη, οι αρνητικές προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων εντάθηκαν σημαντικά, ενώ αντίθετα, οι θετικές προβλέψεις για την  απασχόληση ενισχύθηκαν ήπια.

Λιανικό Εμπόριο: Νέα επιδείνωση προσδοκιών, για τέταρτο συνεχόμενο μήνα

Ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο υποχώρησε για τέταρτο κατά σειρά μήνα τον Απρίλιο στις 85,0 (από 89,0) μονάδες. Η επιδείνωση είναι αποτέλεσμα κυρίως της χειροτέρευσης των προσδοκιών σε όλους τους κλάδους, με εξαίρεση μόνο τον κλάδο Οχημάτων - Ανταλλακτικών που απλώς διορθώνει την πολύ άσχημη πορεία του.

Υπηρεσίες: Έντονη επιδείνωση στις προσδοκίες

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες υποχώρησε σημαντικά τον Απρίλιο, στις 95,6 μονάδες, από 111,2 τον Μάρτιο. Από τις επιμέρους μεταβλητές του δείκτη, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση έγιναν αρνητικές, ενώ εκείνες για τη ζήτηση εξασθένησαν  ηπιότερα, όπως και οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξή της.

Καταναλωτές: Υποχώρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης

Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης υποχώρησε αρκετά τον Απρίλιο και διαμορφώθηκε στις –55,3 (από –51,4) μονάδες, επίπεδο αρκετά χαμηλότερο εκείνου πριν ένα χρόνο (-38,4 μονάδες) και το χαμηλότερο από τον Αύγουστο του 201734. Καθώς τα επιδημιολογικά δεδομένα  βελτιώθηκαν τον Απρίλιο σε σύγκριση με το προηγούμενο δίμηνο και αναμένεται από τα μέσα του μήνα η σημαντική χαλάρωση των μέτρων προστασίας της δημόσιας υγείας τον Μάϊο, η σαφής αρνητική τάση στις προσδοκίες των νοικοκυριών θεωρείται πως οφείλεται κυρίως στις  επιπτώσεις, υφιστάμενες και δυνητικές, του πολέμου στην Ουκρανία.

Όσον αφορά τα νοικοκυριά, αυτές συνεχίζουν να έγκεινται κυρίως στην έντονη αύξηση των τιμών, στα ενεργειακά προϊόντα, αλλά και σε πολλές κατηγορίες τροφίμων και λοιπών καταναλωτικών προϊόντων. Καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται, με τις κυρώσεις στη Ρωσία, αλλά και από την πλευρά  της να διευρύνονται, οι αρνητικές επενέργειες στις τιμές δεν θα υποχωρήσουν αισθητά τους προσεχείς μήνες. Άλλωστε, δεν είναι δυνατές σε μικρό χρονικό διάστημα οι προσαρμογές που χρειάζονται στις εφοδιαστικές αλυσίδες. Ακολούθως, αναμένεται υποχώρηση του πραγματικού εισοδήματος και της καταναλωτικής ζήτησης, με όποιες πιθανές επενέργειες μπορεί να έχουν αυτές οι εξελίξεις, π.χ. στην απασχόληση. Το εύρος και η ένταση των εξελίξεων, θα αποτελέσουν τους πλέον καθοριστικούς παράγοντες των προσδοκιών των νοικοκυριών στους επόμενους  μήνες. Οι Έλληνες καταναλωτές παραμένουν στην πρώτη θέση στην κατάταξη ως προς τους περισσότερο απαισιόδοξους καταναλωτές στην ΕΕ, με σημαντική διαφορά από τους υπόλοιπους.