«O πόλεμος στην Ουκρανία έχει παγώσει τις κρατήσεις, αλλά δεν έχει φέρει ακυρώσεις έως τώρα. Η χώρα μας έχει “χτίσει” ένα ισχυρό brand μέσα στην πανδημία ως ασφαλής προορισμός και πάνω σ’ αυτό πρέπει να βαδίσει. Το ελληνικό τουριστικό προϊόν είναι πολύ υψηλού επιπέδου και, παρά το γεγονός ότι λειτουργούμε και φέτος σε αχαρτογράφητα νερά, η αναβάθμιση των υπηρεσιών συνδυαστικά με τις αυξήσεις των τιμών, μπορούν να δώσουν φέτος την πλήρη επιστροφή του ελληνικού τουρισμού, ίσως και στα επίπεδα του 2019».
Αυτά επισήμανε μεταξύ άλλων χθες ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ) Γιάννης Ρέτσος στην πρώτη –δια ζώσης– συνέντευξη Τύπου ύστερα από δύο και πλέον χρόνια λόγω της πανδημίας.
«Συνεχίζουμε να κινούμαστε σε αχαρτογράφητα ύδατα, ενώ και ο πόλεμος να μην είχε γίνει, θα ήμασταν σε μια ακόμη χρονιά Covid, που σημαίνει και πάλι κρατήσεις της τελευταίας στιγμής, έστω και σε μικρότερο βαθμό σε σύγκριση με πριν. Το πάγωμα των κρατήσεων δεν σημαίνει ότι θα ανατρέψει και τη χρονιά», υπογράμμισε.
Ο κ. Ρέτσος τόνισε ότι φέτος βλέπουμε μια σημαντική αύξηση στα slots των αεροπορικών εταιρειών (δηλαδή στις χρονοθυρίδες και τα δικαιώματα πτήσεων) που τα προγραμματισμένα είναι πολύ πιο αυξημένα ακόμα και από το 2019, κάτι που δείχνει τη δυναμική του τουρισμού. Βεβαίως, είναι ανέξοδη αυτή η διαδικασία, όμως μαρτυρά την τάση, όπως εξήγησε ο κ. Ρέτσος.
Ισχυρό momentum από Βρετανία και Αμερική
Επίσης σημείωσε πως για πρώτη φορά μετά από χρόνια ο μέσος Ευρωπαίος πολίτης έκανε αποταμίευση την τελευταία διετία, ενώ η διάθεση πλέον για ταξίδια είναι ισχυρότερη από ποτέ. Άρα, θα διαθέσει χρήματα για ταξίδια φέτος, οπότε οι επιπτώσεις από τις οικονομικές δυσχέρειες θα φανούν περισσότερο το 2023.
Πρώτη αγορά που ήρε τους περιορισμούς και άνοιξε το δρόμο είναι η Βρετανία, που δείχνει ισχυρή δυναμική, η Σκανδιναβία επίσης, ενώ πιο συντηρητική εικόνα υπάρχει από τη Γερμανία που είναι και η χώρα που μάλλον χτυπιέται περισσότερο από τις (οικονομικές) επιπτώσεις του πολέμου.
Επίσης, εξαιρετικό momentum δείχνει η αγορά της Αμερικής, καθώς από πέρυσι υπήρξαν εννέα απευθείας πτήσεις κάτι που έγινε για πρώτη φορά στην ιστορία, ενώ και φέτος θα είναι αντίστοιχες και περισσότερες. «Βεβαίως, η αμερικανική αγορά είναι μια τουριστική αγορά που επηρεάζεται από τον πόλεμο», σύμφωνα με τον κ. Ρέτσο.
Κάνοντας έναν μίνι απολογισμό στη διετία, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ τόνισε ότι το 2020 χάθηκε το 75% του τουριστικού εισοδήματος, το 2021 χάθηκε το 40%. Στις αρχές της άνοιξης του 2021 θεωρούσαμε επιτυχία να πιάσουμε το 40% των εσόδων του 2019 και στη συνέχεια τα πράγματα ανατράπηκαν προς το καλύτερο στο 3ο τρίμηνο του 2021, οπότε φτάσαμε στα 10,6 δισ. ευρώ εισπράξεις και σχεδόν στο 60% των εισπράξεων του 2019.
Κατόπιν ήρθε η Όμικρον να ανατρέψει τα δεδομένα και να ανακόψει το momentum. Ύστερα, όσο περνούσαμε τον χειμώνα, τον Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο με τις χώρες σταδιακά να αίρουν τους περιορισμούς, αυτό οδήγησε σε μία πολύ σημαντική δυναμική κρατήσεων κυρίως από τη βρετανική αγορά, που φαίνεται ότι ακολουθήθηκε και από άλλες αγορές.
Όπως σημείωσε ο κ. Ρέτσος, η εξέλιξη των κρατήσεων για το 2022 ήταν πολύ θετική στην αρχή του έτους, τόσο από το εξωτερικό όσο και από κινήσεις που έγιναν εσωτερικά με την απόφαση για κατάργηση Plf από 15/3 και ιδιαίτερη αντιμετώπιση των ταξιδιωτών από Αμερική, Καναδά και Αυστραλία με ειδική πρόβλεψη.
Η επίδραση του πολέμου
Κατόπιν ήρθε η απροσδόκητη εισβολή που μας συντάραξε όλους και για λόγους ανθρωπιστικούς, πέρα από την όποια τουριστική επίπτωση. Έχει γίνει κι αυτό μία καθημερινότητα, έχει φέρει μία σειρά αντιδράσεων και επιπτώσεων στις ζωές όλων, υπογράμμισε ο κ. Ρέτσος.
Το πρόβλημα, σημείωσε, δεν είναι τόσο ο πόλεμος όσο ο πληθωρισμός που μας δημιουργεί μεγαλύτερη ανησυχία, σε επίπεδα που δεν τα θυμόμασταν τα προηγούμενα χρόνια. Ως συνέπεια, η ακρίβεια, με μεγάλες αυξήσεις τιμών σε είδη πρώτης ανάγκης, η διαταραχή της εφοδιαστικής αλυσίδας αποτελούν στοιχεία έντονου προβληματισμού.
Ως αντίβαρα λειτουργούν η επιδότηση του ενεργειακού κόστους, η παράταση του προγράμματος ΣΥΝ-ΕΡΓΑΣΙΑ για Απρίλιο και Μάιο, που στηρίζει την αγορά εργασίας. Παράλληλα, υπάρχουν και συζητήσεις για μείωση του ΦΠΑ στη διαμονή και τις μεταφορές, κάτι που θα είναι πολύ σημαντικό για το σύνολο της τουριστικής δραστηριότητας.
Οι γκρίζες ζώνες της βραχυχρόνιας μίσθωσης
Ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ ήταν για πρώτη φορά τόσο ξεκάθαρος για τις γκρίζες ζώνες που εξακολουθούν να υπάρχουν στη βραχυχρόνια μίσθωση (Airbnb), τονίζοντας ότι υπάρχει μία νομοθεσία που εφαρμόζεται ελλιπώς, καθώς δεν υπάρχουν έλεγχοι.
Η κόκκινη γραμμή για εμάς πλέον, τόνισε, είναι να χρησιμοποιείται αυτή η γκρίζα ζώνη από επαγγελματίες, καθώς έχουμε φτάσει στο σημείο να εξαγγέλλονται επενδύσεις που είναι ουσιαστικά ξενοδοχεία, αλλά λειτουργούν με βραχυχρόνια μίσθωση, χωρίς φόρο διαμονής και ΦΠΑ, χωρίς οι εργαζόμενοι να υπάγονται στις κλαδικές συμβάσεις. «Μιλάμε για πλήρη στρέβλωση ανταγωνισμού», υπογράμμισε ο κ. Ρέτσος.
Είμαστε σε συνεχή συζήτηση με την κυβέρνηση για τη βραχυχρόνια μίσθωση, για την οποία έχει αναζωπυρωθεί η κουβέντα, δεδομένου ότι η Ελλάδα είναι πολύ ελκυστικός προορισμός και προσελκύει συνεχώς επενδύσεις, ανέφερε.
Οδικός τουρισμός
Σε ερώτηση για την πορεία του οδικού τουρισμού, που λόγω και του Covid την τελευταία διετία είχε πολύ αυξητική πορεία ενώ πλέον υπάρχει τεράστια αύξηση τιμών στα καύσιμα, ο κ. Ρέτσος επισήμανε ότι είναι ένα μεγάλο ζήτημα η πορεία του οδικού τουρισμού, μολονότι η μέση κατά κεφαλή δαπάνη είναι πιο χαμηλή έναντι του τουρίστα που έρχεται αεροπορικώς. Το 2019 σχεδόν το 1/3 των τουριστικών αφίξεων (περίπου 10 εκατ. άνθρωποι) ήρθαν οδικώς, όμως τα έσοδα άγγιξαν το 10% των συνολικών εσόδων.
Τόνισε πως επειδή οι χώρες της Βαλκανίων έχουν πιο έντονη εμπλοκή και βιώνουν πιο έντονα τις επιπτώσεις από τον πόλεμο στην Ουκρανία, ενώ είναι πολύ αυξημένες και οι τιμές των καυσίμων, προβληματίζει έντονα η πορεία του οδικού τουρισμού. Βεβαίως, αυτός ο τουρισμός ξεκινά από τα μέσα Ιουνίου και μετά, οπότε οι επιπτώσεις από τον πόλεμο μπορεί να έχουν μετριασθεί μέχρι τότε.
Η Ελλάδα δεν ανταγωνίζεται την Τουρκία
Ξεκάθαρος ήταν ο κ. Ρέτσος για το ποιο (πρέπει να) είναι το προφίλ του ελληνικού τουρισμού σήμερα και στο μέλλον, τονίζοντας με έμφαση ότι «η Τουρκία δεν είναι αγορά ευθέως ανταγωνιστική προς την Ελλάδα. Ούτε πέρυσι επηρεαστήκαμε από την Τουρκία. Η Ελλάδα έχει καταφέρει και μέσα στην πανδημία να φτιάξει ένα πολύ ισχυρό brand ασφαλούς προορισμού. Το κεφαλαιοποιήσαμε πέρυσι, το κεφαλαιοποιούμε και φέτος. Παρά τις τιμές που είναι πολύ πιο υψηλές από τους Τούρκους, θεωρώ ότι η Ελλάδα μπορεί να πάρει μεγάλο κομμάτι της πίτας, καθώς πουλάει εντελώς διαφορετικό προϊόν. Η Ελλάδα ανταγωνίζεται τις μεγάλες τουριστικές αγορές της μεσογείου και όχι την Τουρκία, η οποία “παίζει” με τις τιμές».
Στο ίδιο μήκος κύματος επισήμανε πως «όχι μόνο δεν πρέπει να κατεβάσουμε τιμές, αλλά με το βλέμμα στο 2023 ο στόχος του κλάδου είναι να πάρουμε αυξήσεις από τους tour operators. Άλλωστε, οι επιχειρήσεις θα έχουν πολύ μεγάλα ζητήματα βιωσιμότητας λόγω του πολύ αυξημένου κόστους. Πρέπει και μπορούμε να διεκδικήσουμε μεγάλες αυξήσεις το 2023 για να μείνουν βιώσιμες οι επιχειρήσεις».
Έλλειψη εργαζομένων
Ειδική αναφορά έκανε ο κ. Ρέτσος στο μεγάλο ζήτημα της έλλειψης εργαζομένων το οποίο είναι μεγάλο θέμα για πληθώρα κλάδων αλλά και τον τουρισμό, όπου παρόμοιο ζήτημα αντιμετωπίζουν και στην Ιταλία, την Ισπανία και τα υπόλοιπα μεγάλα τουριστικά brands. «Υπάρχει κόσμος που τη διετία του Covid εγκατέλειψε τον τουρισμό, είχαμε αλλαγή προσανατολισμού και απώλεια εργαζομένων. Πρέπει να ακουστεί ότι ο κλάδος είναι στυλοβάτης της οικονομίας και κάποιος μπορεί να κάνει καριέρα σε αυτόν. Σύμφωνα με έρευνα που έκανε το Ινστιτούτο του ΣΕΤΕ, υπάρχει κενό σε πάνω από 1 στις 5 θέσεις εργασίας στο οργανόγραμμα ενός ξενοδοχείου, ενώ συνολικά λείπουν 52.000 εργαζόμενοι. Ετοιμάζουμε μία καμπάνια με την marketing Greece ευαισθητοποίησης για το τι είναι η απασχόληση στον τουρισμό, πόσο ποιοτικές είναι οι θέσεις εργασίας και πώς μπορούν να προσφέρονται ευκαιρίες για δημιουργία καριέρας».
Το Εθνικό Σχέδιο με ορίζοντα το 2030
Τονίζοντας την ανάγκη ύπαρξης και υλοποίησης μακρόπνοου στρατηγικού σχεδιασμού για τον ελληνικό τουριστικό τομέα, με έμφαση στις συνέργειες και τη συνεργασία με τις Περιφέρειες, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ ανήγγειλε την παρουσίαση του Εθνικού Σχεδίου 2030 για τον Τουρισμό, στο πλαίσιο του Delphi Economic Forum VIII, το Σάββατο, 9 Απριλίου 2022, δηλώνοντας ότι «το Εθνικό Σχέδιο 2030 μας ανοίγει τον δρόμο για την επόμενη μέρα του ελληνικού τουρισμού».
Τόνισε ότι θα ξεκινήσει μια διαβούλευση σε όλη την Ελλάδα, με ταξίδια στην περιφέρεια για «άπλωμα» του τουριστικού προϊόντος και πλήρη ανάλυση δεδομένων. Γίνεται μια χαρτογράφηση 36 ελληνικών προορισμών, όχι μόνο των τουριστικά ώριμων αλλά και άλλων, ενώ εξετάζονται οι υποδομές, λιμάνια, δρόμοι, τα πάντα. Στόχος του Εθνικού Σχεδίου είναι το 2030 η Ελλάδα να φτάσει σε 27 δισ. ευρώ τουριστικά έσοδα και 50 εκατ. επισκέπτες. Σημειώνεται ότι τα 50 εκατ. δεν αφορούν αφίξεις, καθώς ένας τουρίστες επισκέπτεται δύο και τρεις διαφορετικές περιοχές.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
