Κινήσεις σε δύο άξονες για την αναχαίτιση των αλυσιδωτών παρενεργειών από την πολεμική σύρραξη στην Ουκρανία στην πραγματική οικονομία και τα δημόσια οικονομικά περιλαμβάνει το σχέδιο δράσης του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης.
Στόχος είναι να ανοίξουν οι ευρωπαϊκές στρόφιγγες για τη χρηματοδότηση αντισταθμιστικών στην ενεργειακή ακρίβεια μέτρων για την απόσβεση των απωλειών στα εισοδήματα των νοικοκυριών και στο κόστος των επιχειρήσεων και να εξαιρεθούν από το έλλειμμα και το χρέος οι δημοσιονομικές παρεμβάσεις στήριξης και οι αμυντικές δαπάνες σε εθνικό επίπεδο.
Αρμόδιες πηγές κάνουν λόγο για την ανάγκη εξαίρεσης από τα δημοσιονομικά ελλείμματα των δαπανών για την επιδότηση στο ηλεκτρικό ρεύμα και στο φυσικό αέριο για όσο διάστημα διαρκεί η κρίση υπογραμμίζοντας ότι με βάση τα νέα δεδομένα θα απαιτηθούν μεγαλύτερης διάρκειας και έντασης ενισχύσεις με χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το τοπίο που διαμορφώνεται στην παγκόσμια οικονομία και η στρατηγική της ΕΕ για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από τον «στρατιωτικό και οικονομικό πόλεμο» προοιωνίζεται δημοσιονομική ευελιξία προκειμένου να ενισχυθεί η δύναμη πυρός ενώ εκτιμούν ότι το σκηνικό που διαμορφώνεται οδηγεί σε δεύτερες σκέψεις όσον αφορά στο θέμα του χρόνου και του τρόπου επαναφοράς των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας από το 2023.
Είναι χαρακτηριστική η δήλωση του υπουργού Οικονομικών Χρ. Σταικούρα ότι η ελληνική πρόταση στην ΕΕ προβλέπει τα κράτη μέλη να έχουν τη δυνατότητα λήψης χαμηλότοκων δανείων για τη χρηματοδότηση μέτρων αντιστάθμισης των επιπτώσεων από τις υψηλές τιμές ενέργειας και τα δάνεια αυτά να μην υπολογίζονται στο έλλειμμα και το δημόσιο χρέος των κρατών μελών. Παράλληλα ο υπουργός τόνισε ότι η Ελλάδα έχει ζητήσει γραπτώς από τα ευρωπαϊκά φόρα την εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους όποιους δημοσιονομικούς στόχους στο μέλλον.
Πάντως, εξέφρασε τον έντονο προβληματισμό του για τον αντίκτυπο της ουκρανικής κρίσης στην ενέργεια αλλά και σε σιτηρά και δημητριακά, στον τουρισμό, στο κόστος δανεισμού και στις χρηματοπιστωτικές αγορές, ενώ εκτίμησε ότι οι επιπλέον κυρώσεις, όπως το swift θα έχουν επιπτώσεις και στις ευρωπαϊκές οικονομίες
Με την οικονομία να εισέρχεται σε «αχαρτογράφητα νερά» το οικονομικό επιτελείο προχωρά στον επανασχεδιασμό των κινήσεων και των προτεραιοτήτων με βασικό ζητούμενο τη δημιουργία ισχυρής γραμμής άμυνας και την αποτροπή κλυδωνισμών στο παραγωγικό ιστό, την αγορά και την κατανάλωση που θα υπονόμευαν την αναπτυξιακή δυναμική της οικονομίας και την επιστροφή στη δημοσιονομική εξυγίανση
Η κύρια και η πλέον ορατή μέχρι στιγμής εστία κινδύνου βρίσκεται στην κλιμάκωση των πληθωριστικών πιέσεων λόγω της ξέφρενους κούρσας των τιμών σε πετρέλαιο, φυσικό αέριο και ηλεκτρικό ρεύμα και των αναταράξεων στο εμπόριο και τις επενδύσεις από την επιβολή των οικονομικών κυρώσεων στη Ρωσία.
«Ουδείς είναι σε θέση να προβλέψει την ακριβή έκταση και το βάθος των ζημιών στην ανάπτυξη και στα κρατικά ταμεία» επισημαίνουν αρμόδια στελέχη, σημειώνοντας ότι το βέβαιο είναι ότι η πληθωριστική καταιγίδα θα έχει μεγαλύτερη διάρκεια και ένταση σε σχέση με τις προβλέψεις προ ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και ότι το κλίμα ανασφάλειας και αβεβαιότητας επιδεινώνεται
Στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους παρακολουθούν με τεντωμένα νεύρα τις δραματικές εξελίξεις, βάζοντας στο τραπέζι δυσμενή σενάρια για «ψαλίδισμα» πάνω από μία ποσοστιαία μονάδα στον προβλεπόμενο ρυθμό ανάπτυξης, που προβλεπόταν ως τώρα ότι θα ανέλθει σε 4,5%, ενώ διενεργούν «ασκήσεις επί χάρτου» για το πρόσθετο δημοσιονομικό κόστος που θα προκαλέσει η επέκταση και η διεύρυνση των μέτρων στήριξης