Για νέο κύμα απλήρωτων φόρων ανησυχεί το οικονομικό επιτελείο

Έντονη ανησυχία για νέα γενιά «κόκκινων» χρεών στην εφορία, που έχουν ήδη εκτιναχθεί σε πάνω από 111 δις. ευρώ, λόγω της απόσυρσης των αναστολών και των έκτακτων ρυθμίσεων και της οικονομικής στενότητας σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις από την έκρηξη της ακρίβειας επικρατεί στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.

Αν και μέχρι στιγμής δεν καταγράφονται σοβαρές αρρυθμίες στα κρατικά ταμεία, με τα στοιχεία να δείχνουν ότι η «τρύπα» στις φορολογικές εισπράξεις του Ιανουαρίου «κλείνει» το Φεβρουάριο και μάλιστα με τάση πλεονάσματος, ωστόσο τα αρμόδια στελέχη σημειώνουν ότι υπάρχει αβεβαιότητα για το βαθμό ανταπόκρισης των φορολογούμενων στις υποχρεώσεις τους τους επόμενους μήνες.

Ο προβληματισμός πηγάζει από το γεγονός ότι η πληθωριστική καταιγίδα δεν θα κοπάσει τουλάχιστον έως το καλοκαίρι με αποτέλεσμα να συνεχιστούν οι έντονες πιέσεις στα εισοδήματα των νοικοκυριών και στη ρευστότητα των επιχειρήσεων, καθιστώντας επισφαλή τη φορολογική τους συμμόρφωση.

Το πρόβλημα επιτείνουν το «ξεπάγωμα» των πληρωμών για οφειλές που είχαν ανασταλεί εξ αιτίας της πανδημίας, η έναρξη της καταβολής των ποσών από την επιστρεπτέα προκαταβολή και τα νέα χρέη που θα «τρέξουν».

Στις 28 Φεβρουαρίου λήγει η προθεσμία για την ένταξη στη ρύθμιση των 36-72 δόσεων με την καταβολή της πρώτης δόσης και στη συνέχεια των επόμενων στο τέλος κάθε μήνα ενώ από το τέλος Ιουνίου οι επαγγελματίες και οι επιχειρήσεις θα πρέπει να αρχίσουν να επιστρέφουν στο δημόσιο τις ενισχύσεις από την επιστρεπτέα προκαταβολή.

Επισημαίνεται ότι το υπουργείο Οικονομικών υπολογίζει ότι δεν θα αποπληρωθούν «φθηνά δάνεια» γύρω στα 700 εκ. ευρώ αφού από τα 3,1 δις. ευρώ που έχουν βεβαιωθεί εκτιμάται ότι θα μπουν στα ταμεία περίπου 2,3 δις. ευρώ. Οι χαμηλότερες εισπράξεις αποδίδονται και στο ότι ένα αριθμός οφειλετών θα καταβάλλει εφάπαξ το ποσό και θα κερδίσει έκπτωση 15% επί της συνολικής οφειλής.

Πέραν όμως των παλαιών εκκρεμοτήτων, από τον Απρίλιο αναμένεται να ξεκινήσουν οι πληρωμές για τον φετινό ΕΝΦΙΑ και από τον Ιούλιο η εξόφληση του φόρου εισοδήματος.

Στο μεταξύ, το κυβερνητικό οπλοστάσιο των διακανονισμών έχει εξαντληθεί μετά τα διαδοχικά πακέτα και δεν υπάρχει έδαφος για νέες ρυθμίσεις δεδομένης και της κατηγορηματικής θέσης των θεσμών ότι κάτι τέτοιο θα υπονόμευε την κουλτούρα πληρωμών. Αρμόδιοι παράγοντες αναγνωρίζουν τις εστίες κινδύνου για τα έσοδα επισημαίνοντας ότι σε περιόδους κρίσης παραδοσιακά ενισχύεται η τάση αθέτησης υποχρεώσεων προς το Δημόσιο, αλλά δεν διαβλέπουν εκτροχιασμό του προϋπολογισμό, εκτιμώντας ότι η όποια υποχώρηση των εισπράξεων θα είναι διαχείριση ενώ ξεκαθαρίζουν ότι δεν υπάρχει καμία σκέψη για ενεργοποίηση πρόσθετων μέτρων διευκόλυνσης των οφειλετών.

Πάντως, τα μηνύματα από την αγορά για τη φοροδοτική ικανότητα των επιχειρήσεων δεν είναι καθόλου ενθαρρυντικά, με εκπροσώπους των εμπόρων και της εστίασης να κάνουν λόγω για αισθητή πτώση του τζίρου θεωρώντας επιτακτική εκ των πραγμάτων την ανάγκη ρύθμισης των οφειλών σε 120 δόσεις προκειμένου να μετριασθεί το «ταμειακό βάρος».

Παράλληλα από έρευνες φορέων και ινστιτούτων για τις επιπτώσεις των ανατιμήσεων στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς προκύπτει ότι ένα σημαντικό ποσοστό των νοικοκυριών «μετά βίας τα βγάζει πέρα» καθώς το διαθέσιμο εισόδημα δεν επαρκεί για να καλύψει βασικές δαπάνες διαβίωσης (είδη διατροφής, στέγαση κ.α).

Η συσσώρευση νέων ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων δημιουργεί σκεπτικισμό στο υπουργείο Οικονομικών καθώς μήνα με το μήνα ανεβαίνει η στάθμη της τεράστιας δεξαμενής των χρεών. Είναι χαρακτηριστικό ότι παρά τις αναστολές πληρωμών και τα γενναία προγράμματα διακανονισμών τα ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία συνέχισαν το 2021 να «φουσκώνουν» φθάνοντας σε νέο επίπεδο ρεκόρ των 111,397 δισ. ευρώ.

Νοικοκυριά και επιχειρήσεις άφησαν απλήρωτους φόρους ύψους 5,790 δισ ευρώ έναντι 5,685 δις. ευρώ το 2020 και από τα οποία τα 655 εκ. ευρώ δημιουργήθηκαν το Δεκέμβριο. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι σε σύνολο 3.996.871 οφειλετών η ΑΑΔΕ έχει προχωρήσει σε επιβολή αναγκαστικών μέτρων είσπραξης (κατασχέσεις τραπεζικών λογαριασμών, πλειστηριασμοί ακινήτων κ.α) σε 1.332.050 και έχει προειδοποιήσει άλλους 1.951.507 φορολογούμενους

Σημειώνεται ότι συνολικά τα ληξιπρόθεσμα χρέη στην εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία εκτοξεύτηκαν το 2021 στο ποσό των 152,407 δισ. ευρώ, καθώς και οι οφειλές από εισφορές διογκώθηκαν κατά 2,243 δισ. ευρώ στο τελευταίο τρίμηνο του 2021 με αποτέλεσμα το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος να διαμορφωθεί στα 41,010 δισ. ευρώ από 38,8 δις. ευρώ το 2020.