Κεφάλαια του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και επιστροφή του τουρισμού σταδιακά στα προ πανδημίας επίπεδα είναι τα δύο βασικά στοιχεία που θα στηρίξουν την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα, με τον υπουργό Οικονομικών, κ. Χρ. Σταϊκούρα να εκφράζει την ικανοποίησή του.
Η Κομισιόν εκτιμά ότι το ελληνικό ΑΕΠ έτρεξε με ρυθμό 8,5% το 2021 και αναμένει ότι η ανάπτυξη φέτος θα φθάσει στο 4,9% και θα υποχωρήσει στο 3,5% το 2023. Σημειώνεται ότι πρόκειται για αναβάθμιση της εκτίμησης για το 2021, καθώς στις φθινοπωρινές της προβλέψεις (Νοέμβριος του 2021) η Επιτροπή ανέμενε ότι η ανάπτυξη θα φθάσει στο 7,1%, ενώ αντίθετα προχωρά σε υποβάθμιση της εκτίμησης για φέτος από το 5,2% που εκτιμούσε τον περασμένο Νοέμβριο.
Όπως τόνισε ο κ. Σταϊκούρας: «Οι σημερινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επιβεβαιώνουν την εξαιρετική πορεία της ελληνικής οικονομίας και τις ευοίωνες προοπτικές της. Η χώρα καλύπτει τις απώλειες της υγειονομικής κρίσης, οι επενδύσεις και οι εξαγωγές ενισχύονται, η ανεργία συρρικνώνεται, το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη τονώνεται. Συγκεκριμένα, η χώρα επιτυγχάνει μία ισχυρότερη ανάκαμψη «τύπου V» τo 2021 – τη δεύτερη μεγαλύτερη στην ευρωζώνη –, καλύπτοντας σχεδόν το σύνολο των απωλειών του 2020. Αυτή η ανάκαμψη ακολουθείται από υψηλή και διατηρήσιμη ανάπτυξη, τόσο για το 2022 όσο και για το 2023, η δεύτερη υψηλότερη – σωρευτικά – την τριετία. Επιπρόσθετα, η Ελλάδα εμφάνισε τον χαμηλότερο μέσο ρυθμό πληθωρισμού στην ευρωζώνη το 2021. Πληθωρισμός που ενισχύεται, πράγματι, σημαντικά το 2022, αλλά ο οποίος παραμένει χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, μέχρι και το 2023. Η Κυβέρνηση θα συνεχίσει, με συνέπεια, την υλοποίηση μίας συνετής δημοσιονομικής πολιτικής, την εφαρμογή μίας διορατικής εκδοτικής στρατηγικής και την προώθηση μεταρρυθμίσεων, προκειμένου αυτή η ανάπτυξη να γίνει ισχυρότερη, να δημιουργηθούν περισσότερες και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας και να ενισχυθεί, περαιτέρω, η κοινωνική συνοχή».
Σύμφωνα με την έκθεση της Επιτροπής, το πραγματικό ΑΕΠ στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 2,7% το τρίτο τρίμηνο του 2021, αντανακλώντας τις ισχυρές εξαγωγικές επιδόσεις και τη σημαντική συμβολή της ιδιωτικής κατανάλωσης. Η αξιοσημείωτη ανάκαμψη των τουριστικών εισροών το καλοκαίρι βοήθησε την οικονομία να ανακτήσει σημαντικό μέρος των προηγούμενων απωλειών λόγω της πανδημίας COVID-19, ενώ ο βιομηχανικός τομέας ανέκαμψε ισχυρά. Η πρόσφατη εμφάνιση της παραλλαγής Omicron και η σχετική αυστηροποίηση των μέτρων περιορισμού αναμένεται να επηρέασαν την ανάπτυξη το τελευταίο τρίμηνο του 2021, αλλά ο αντίκτυπός της προβλέπεται να εξασθενίσει σε μεγάλο βαθμό κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022. Συνολικά, αναμένεται το πραγματικό ΑΕΠ να έχει αυξηθεί κατά 8,5% το 2021.
Οι εκτιμήσεις της Κομισιόν
Τι θα στηρίξει την ανάπτυξη του 2022
Η ανάπτυξη το 2022 προβλέπεται να τονωθεί από επενδύσεις, υποστηριζόμενες από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Καθώς οι καταναλωτικές δαπάνες επιστρέφουν στα προ πανδημίας επίπεδα, η ιδιωτική κατανάλωση αναμένεται επίσης να στηρίξει την ανάπτυξη. Επιπλέον, το εξωτερικό περιβάλλον προβλέπεται να παραμείνει υποστηρικτικό. Ειδικότερα, ο τουρισμός αναμένεται να συνεχίσει να ανακτά τις προηγούμενες απώλειές του, έως ότου επανέλθει πλήρως στα προ πανδημίας επίπεδα μέχρι το τέλος του ορίζοντα πρόβλεψης. Συνολικά, το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται να αυξηθεί κατά 4,9% το 2022 και να μειωθεί στο +3,5% το 2023.
Όσον αφορά τον πληθωρισμό, καθοδηγούμενος κυρίως από τις τιμές της ενέργειας, αυξήθηκε το τελευταίο τρίμηνο του 2021. Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και των καυσίμων αναμένεται να κορυφωθούν το πρώτο τρίμηνο του 2022 και να υποχωρήσουν αργότερα εντός του έτους. Το υψηλό ενεργειακό κόστος αναμένεται να επιβαρύνει στη συνέχεια τα υπόλοιπα στοιχεία του καλαθιού κατανάλωσης. Ο συνολικός πληθωρισμός στην Ελλάδα προβλέπεται σε 3,1% το 2022 και 1,1% το 2023.
Οι μισθολογικές πιέσεις παρέμειναν μέχρι στιγμής περιορισμένες λόγω της μεγάλης ακόμη χαλάρωσης στην αγορά εργασίας. Οι αρχές ανακοίνωσαν αύξηση του κατώτατου μισθού στα μέσα του 2022, το μέγεθος του οποίου θα καθοριστεί αργότερα μέσα στο έτος και ως εκ τούτου δεν συνυπολογίζεται σε αυτήν την πρόβλεψη.
Τέλος, η Επιτροπή επισημαίνει ότι οι κίνδυνοι για τις προβλέψεις παραμένουν αυξημένοι. Παρά την ταχεία ανάκαμψη μέχρι στιγμής, η εξέλιξη της πανδημίας αποτελεί πηγή αβεβαιότητας ιδιαίτερα για τις αφίξεις τουριστών. Επιπλέον, η πρόβλεψη προϋποθέτει μόνο περιορισμένο αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγή από την αξιοσημείωτη αύξηση του κόστους των εισροών. Από την άλλη, το συσσωρευμένο απόθεμα αποταμίευσης κατά τη διάρκεια της πανδημίας θα μπορούσε να διευκολύνει μια πιο τολμηρή αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Οι ισχυρές επιδόσεις των εξαγωγών αγαθών από το 2020 θα μπορούσαν να είναι ενδεικτικές διαρθρωτικών βελτιώσεων στον εξωτερικό τομέα, οι οποίες θα μπορούσαν να αποτελέσουν πηγή πρόσθετων ανοδικών κινδύνων.