Οι μεγάλες αλλαγές με το νέο «Εξοικονομώ»: Τα 9 κριτήρια για επιδότηση

Ριζικές αλλαγές σε σχέση με τα προηγούμενα προγράμματα θα έχει το νέο «Εξοικονομώ» για το οποίο θα αρχίσουν να υποβάλλονται αιτήσεις στις αρχές του φθινοπώρου, καθώς τα κριτήρια έχουν διαμορφωθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να δοθεί προτεραιότητα στη μεγιστοποίηση της εξοικονόμησης ενέργειας, ενώ θα πάρουν «μπόνους» οι ασθενέστερες ομάδες.

Μέχρι τώρα, στα προγράμματα «Εξοικονομώ» δεν εφαρμόζονταν κριτήρια αξιολόγησης των αιτήσεων και οι επιδοτήσεις κατανέμονταν με βάση το χρόνο υποβολής της αίτησης. Ήταν, με άλλα λόγια, ένας αγώνας ταχύτητας, όπου κέρδιζαν οι πιο γρήγοροι στην ηλεκτρονική υποβολή αιτήσεων και μάλιστα είχε συζητηθεί έντονα η χρήση από μηχανικούς ειδικού λογισμικού για αυτοματοποιημένη και γρήγορη υποβολή των αιτήσεων.

Οι... αγώνες ταχύτητας τελειώνουν με το νέο «Εξοικονομώ», το οποίο εντάσσεται στα σχέδια που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και, σε αυτό το πλαίσιο, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση όχι μόνο στην επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης, αλλά και στην αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας με την υποστήριξη των οικονομικά ασθενέστερων.

Έτσι, σύμφωνα με πληροφορίες, θα καθιερωθούν εννέα κριτήρια αξιολόγησης των αιτήσεων, μεταξύ των οποίων τη μεγαλύτερη βαρύτητα θα έχει η εξοικονόμηση ενέργειας, που θα έχει με διαφορά τη μεγαλύτερη βαρύτητα για τη βαθμολόγηση μιας αίτησης, καθώς θα είναι 50%. Δηλαδή, το προβάδισμα θα έχουν πλέον οι προτάσεις που θα φέρνουν τη μεγαλύτερη εξοικονόμηση ενέργειας.

Όμως, στο πλέγμα των κριτηρίων εξαιρετικά σημαντικά θα είναι και αυτά που αφορούν την οικονομική κατάσταση των αιτούντων. Για παράδειγμα, το κριτήριο του εισοδήματος (όσο χαμηλότερο, τόσο καλύτερα) θα έχει συμμετοχή 15% στη διαμόρφωση της βαθμολογίας, ενώ θα αξιολογούνται με χαμηλότερους συντελεστές βαρύτητας το αν ο αιτών είναι μακροχρόνια άνεργος, άτομο με ειδικές ανάγκες, έχει εξαρτώμενη μέλη ή αν πρόκειται για μονογονεϊκή οικογένεια.

Ειδικότερα, στο νέο σύστημα ένταξης στο πρόγραμμα τα κριτήρια που θα διαμορφώνουν την τελική βαθμολογία είναι τα παρακάτω:

Με το νέο πρόγραμμα υπολογίζεται ότι θα αναβαθμιστούν ενεργειακά 50.000 κατοικίες ενώ ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 632 εκατομμύρια ευρώ και μαζί με τη μόχλευση θα κινητοποιηθούν κεφάλαια πάνω από 1 δισ. ευρώ. Η μέση εκτιμώμενη επιδότηση ανέρχεται στο 62% της συνολικής δαπάνης, ενώ στόχος είναι η ενεργειακή αναβάθμιση περισσότερων κατοικιών σε ποσοστό 38% συγκριτικά με τον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος.

Επιλέξιμες στο νέο πρόγραμμα θα είναι οι μονοκατοικίες, μεμονωμένα διαμερίσματα και πολυκατοικίες υπό τους όρους ότι υφίστανται νόμιμα και δεν έχουν κριθεί κατεδαφιστέα, χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία και ιδιοκατοικούνται, έχουν καταταχθεί βάσει του Α πιστοποιητικού ενεργειακής απόδοσης σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση του Γ. Απαραίτητη είναι στο νέο πρόγραμμα και η ηλεκτρονική ταυτότητα του κτηρίου, καθώς και το ΑΦΜ σε ισχύ σε περίπτωση που πρόκειται για πολυκατοικία. ‘

Για αίτηση μεμονωμένου διαμερίσματος ή μονοκατοικίας, η κύρια χρήση αφορά αποκλειστικά στον αιτούντα (ιδιοκατοίκηση), ενώ ο κάθε ωφελούμενος έχει δικαίωμα για υποβολή μόνο μίας αίτησης.

Οι εργασίες θα πρέπει να ολοκληρωθούν σε διάστημα 12 μηνών από την έκδοση της απόφασης υπαγωγής και καταργείται η δυνατότητα υποβολής αιτήσεων για παρεμβάσεις αποκλειστικά σε κοινόχρηστους χώρους πολυκατοικιών. Εξακολουθούν να ισχύουν τα φορολογικά κίνητρα (φοροαπαλλαγές) για όσους δεν εντάσσονται στο νέο «Εξοικονομώ».

Στο νέο πρόγραμμα, τέλος, «κόπηκε» η επιδότηση για φωτοβολταϊκά στέγης, για τα οποία θα υπάρξει ειδικό νέο πρόγραμμα, ενώ οι φορτιστές ηλεκτροκίνησης και οι μπαταρίες εντάσσονται στις πρωτοβουλίες για την ώθηση της ηλεκτροκίνησης.

Ειδικότερα, στο νέο «Εξοικονομώ» οι επιλέξιμες παρεμβάσεις διαμορφώνονται ως εξής:

Τα νοικοκυριά με εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ

Στο νέο πρόγραμμα υπάρχει πρόβλεψη για τα νοικοκυριά με ατομικά εισοδήματα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακά που δεν ξεπερνούν τα 10.000 ευρώ. Για τη συγκεκριμένη κατηγορία δημιουργείται ειδικό υπο – πρόγραμμα με προϋπολογισμό 100 εκατ. και επιδότηση που θα φτάνει στο 75%.

Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, εφόσον εξαντληθούν αυτά τα κεφάλαια θα αντληθούν και νέα από το συνολικό προϋπολογισμό του προγράμματος που θα δοθούν σε αυτόν τον κύκλο, για τη στήριξη όσο δυνατόν περισσότερων νοικοκυριών. Μάλιστα, το κράτος θα εγγυάται και για τον τραπεζικό δανεισμό για το υπόλοιπο 25%.

Γενικότερα, θα δοθεί προτεραιότητα σε νοικοκυριά με χαμηλότερα εισοδήματα, σε ΑΜΕΑ, μονογονεϊκές οικογένειες, μακροχρόνια ανέργους, πολύτεκνους και σε νοικοκυριά με αυξημένες ενεργειακές ανάγκες - που θα καθορίζονται από τις βαθμοημέρες, ειδικά για περιοχές με μέση θερμοκρασία χαμηλότερη από 18 βαθμούς για μεγάλο διάστημα μέσα στο έτος.  

Πλαφόν τα 28.000 ευρώ

«Ταβάνι» στις επιλέξιμες παρεμβάσεις συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α μπαίνει στα 28.000 ευρώ. Ειδικότερα, δεν μπορεί να υπερβαίνει η δαπάνη το γινόμενο του 0,9 ευρώ επί την ετήσια εκτιμώμενη εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας (kWh) όπως προκύπτει από το Α’ ΠΕΑ (ελέγχεται εκ νέου κατά την υποβολή του Β’ ΠΕΑ) ή το γινόμενο του 180,00 ευρώ επί την επιφάνεια κυρίων χώρων (m2).

Για τις πολυκατοικίες το ποσοστό της επιδότηση φθάνει στο 40% ενώ αποκλείονται πλέον οι αιτήσεις αποκλειστικά για παρεμβάσεις σε κοινόχρηστους χώρους σε πολυκατοικίες. Επιπρόσθετα, υποχρεωτική θα είναι πλέον η Ηλεκτρονική Ταυτότητα Κτηρίου ενώ επιδοτείται μέσω του προγράμματος και η αποζημίωση του μηχανικού. 

Τα ποσοστά επιδότησης των παρεμβάσεων ενεργειακής αναβάθμισης κλιμακώνονται ως εξής:

• Για ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ, ποσοστό 75 %.
• Από 5.000-10.000 ευρώ ατομικό και 10.000-20.000 οικογενειακό, ποσοστό 70 %.
• Από 10.000-20.000 ευρώ ατομικό και 20.000-30.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 55 %
• Από 20.000-30.000 ευρώ ατομικό και 30.000-40.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 45 %.
• Από 30.000-50.000 ευρώ ατομικό και 40.000-60.000 ευρώ οικογενειακό, ποσοστό 40 %.