Μια νέα «μαύρη» λίστα σε ηλεκτρονική μορφή δημιουργεί η κυβέρνηση, μεταφέροντας στο ελληνικό δίκαιο σχετική κοινοτική οδηγία. Στη νέα λίστα θα καταγράφονται όλα τα πρόσωπα που κρίνονται ως ακατάλληλα για να ασκούν διευθυντικές αρμοδιότητες σε εταιρείες και μάλιστα όχι μόνο για παραπτώματα στα οποία έχουν υποπέσει στην Ελλάδα, αλλά και σε οποιαδήποτε χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Το σχετικό νομοσχέδιο, που θα πρέπει να εγκριθεί ως τον Αύγουστο, καθώς λήγει η προθεσμία ενσωμάτωσης της κοινοτικής οδηγίας, πήρε χθες την έγκριση του υπουργικού συμβουλίου και αναμένεται να κατατεθεί το επόμενο διάστημα στη Βουλή. Με το νομοσχέδιο «Γενικό Εμπορικό Μητρώο και Υπηρεσίες Μιας Στάσης - Ενσωμάτωση Οδηγίας 2019/1151», που παρουσίασε στο υπουργικό ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Άδ. Γεωργιάδης δημιουργείται, όπως ανακοινώθηκε, μητρώο ακατάλληλων προσώπων (διευθυντών) για τη διαχείριση μιας εταιρείας.
Ο νέος... Τειρεσίας για τα πρόσωπα που θα απαγορεύεται να μετέχουν στη διοίκηση εταιρειών θα δημιουργηθεί με βάση τις προβλέψεις της Οδηγίας 2019/1151, η οποία ορίζει ότι:
- Προκειμένου να διασφαλίζεται η προστασία όλων των προσώπων που αλληλεπιδρούν με εταιρείες, τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αποτρέπουν οποιαδήποτε δόλια ή καταχρηστική συμπεριφορά απορρίπτοντας τον διορισμό προσώπου ως διευθυντή εταιρείας, λαμβάνοντας υπόψη όχι μόνο την προηγούμενη συμπεριφορά του εν λόγω προσώπου στην επικράτειά τους, αλλά, όπου αυτό προβλέπεται από το εθνικό δίκαιο, και με βάση πληροφορίες που παρέχονται από άλλα κράτη μέλη.
- Ως εκ τούτου, τα κράτη μέλη θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να ζητούν πληροφορίες από άλλα κράτη μέλη. Η απάντηση μπορεί να περιλαμβάνει είτε πληροφορίες σχετικά με ισχύοντα αποκλεισμό είτε άλλες πληροφορίες όσον αφορά αποκλεισμό στο κράτος μέλος που έλαβε το αίτημα.
- Τέτοιου είδους αιτήματα για πληροφορίες θα πρέπει να είναι δυνατά μέσω του συστήματος διασύνδεσης των μητρώων. Στο πλαίσιο αυτό, τα κράτη μέλη θα πρέπει να είναι ελεύθερα να επιλέγουν τον βέλτιστο τρόπο συλλογής των εν λόγω πληροφοριών, για παράδειγμα με τη συγκέντρωση των σχετικών πληροφοριών από τυχόν μητρώα ή άλλους τόπους όπου αυτές αποθηκεύονται σύμφωνα με το οικείο εθνικό δίκαιο ή με τη δημιουργία ειδικών μητρώων ή ειδικών τμημάτων στα μητρώα επιχειρήσεων.
- Σε περίπτωση που απαιτούνται περαιτέρω πληροφορίες, για παράδειγμα σχετικά με την περίοδο και τους λόγους αποκλεισμού, τα κράτη μέλη θα πρέπει να μπορούν να τις διαβιβάζουν μέσω όλων των διαθέσιμων συστημάτων ανταλλαγής πληροφοριών, σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο. Ωστόσο, η παρούσα οδηγία δεν θα πρέπει να δημιουργεί την υποχρέωση να ζητούνται πληροφορίες αυτού του είδους σε κάθε περίπτωση.
- Επιπλέον, η δυνατότητα να λαμβάνονται υπόψη πληροφορίες σχετικά με τον αποκλεισμό σε άλλο κράτος μέλος δεν θα πρέπει να υποχρεώνει τα κράτη μέλη να αναγνωρίζουν ισχύοντες αποκλεισμούς σε άλλα κράτη μέλη.
Περαιτέρω, στις διατάξεις της Οδηγίας (Άρθρο 13Θ) αναφέρεται ότι «τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι διαθέτουν κανόνες σχετικά με τον αποκλεισμό διευθυντών. Οι κανόνες αυτοί περιλαμβάνουν τη δυνατότητα να λαμβάνονται υπόψη ισχύοντες αποκλεισμοί ή πληροφορίες όσον αφορά αποκλεισμό σε άλλο κράτος μέλος. (...) Τα κράτη μέλη μπορούν να απαιτούν από τα πρόσωπα που ζητούν να γίνουν διευθυντές να δηλώνουν εάν γνωρίζουν οποιεσδήποτε περιστάσεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αποκλεισμό στο οικείο κράτος μέλος.
Τα κράτη μέλη μπορούν να απορρίψουν τον διορισμό ως διευθυντή εταιρείας προσώπου το οποίο επί του παρόντος τελεί υπό αποκλεισμό να ενεργεί ως διευθυντής σε άλλο κράτος μέλος. Τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα υποβάλλονται σε επεξεργασία σύμφωνα με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/679 και το εθνικό δίκαιο, προκειμένου να παρέχεται η δυνατότητα στην αρμόδια αρχή ή σε πρόσωπο ή φορέα που ορίζεται κατά το εθνικό δίκαιο να αξιολογεί τις απαραίτητες πληροφορίες που σχετίζονται με τον αποκλεισμό του προσώπου ως διευθυντή, με σκοπό να αποτρέπεται οποιαδήποτε δόλια ή καταχρηστική συμπεριφορά και να διασφαλίζεται η προστασία όλων των προσώπων που αλληλεπιδρούν με εταιρείες ή υποκαταστήματα».
Τι προβλέπει το νομοσχέδιο
Αντικείμενο του νομοσχεδίου είναι η ενσωμάτωση της ενωσιακής Οδηγίας 2019/1151, που αφορά τη χρήση ψηφιακών εργαλείων και διαδικασιών στον τομέα του εταιρικού δικαίου και η διαμόρφωση ενός συστηματοποιημένου νομοθετικού πλαισίου που θα αφορά στη σύσταση και στη λειτουργία των επιχειρήσεων, ο οποίος θα αποτελέσει τη βάση ενός κώδικα εταιρικού δικαίου.
Ειδικότερα, όπως ανακοίνωσε η κυβέρνηση, με την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2019/1151:
- Θεσμοθετείται η ηλεκτρονική εγκατάσταση των υποκαταστημάτων που έχουν την έδρα τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Προβλέπεται η λήψη ενός μοναδικού ταυτοποιητή (Digital Identity – EU-ID), ο οποίος θα αποτελεί μοναδικό χαρακτηριστικό αναγνώρισης σε ευρωπαϊκή κλίμακα.
- Δίδονται ορισμοί που αφορούν στη χρήση των κατάλληλων τεχνικών μέσων για τις ηλεκτρονικές Υπηρεσίες των Π/Σ ΓΕΜΗ και ΥΜΣ.
- Διευθετούνται ζητήματα ηλεκτρονικών πληρωμών.
- Προβλέπεται η υποχρέωση ανάρτησης όλων των απαιτούμενων πληροφοριών σχετικά με τη σύσταση και λειτουργία των επιχειρήσεων στον διαδικτυακό τόπο του ΓΕΜΗ.
- Γίνονται τροποποιήσεις των εθνικών διατάξεων, οι οποίες αφορούν τις Υπηρεσίες μιας στάσης για τις οποίες προβλέπεται: Διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής και ένταξη στην Υπηρεσία μιας Στάσης και των υπολοίπων νομικών μορφών εταιρειών (Αστικοί Συνεταιρισμοί, ΚΟΙΣΠΕ, ΚΟΙΝΣΕΠ, αστική εταιρεία με οικονομικό σκοπό, κοινοπραξία με εμπορικό σκοπό, Ευρωπαϊκή Εταιρεία, Ευρωπαϊκός Όμιλος Οικονομικού Σκοπού, Ευρωπαϊκή Συνεταιριστική Εταιρεία), Διεύρυνση χρήσης πρότυπου καταστατικού με πρόσθετο περιεχόμενο για όλες τις νομικές μορφές πέραν της ΙΚΕ, καθώς και της ηλεκτρονικής σύστασης εταιρείας (e-YMS).
- Επικαιροποίηση του νόμου και προσαρμογή σε αλλαγές που έχουν επέλθει, κυρίως σε ότι αφορά τις διαλειτουργικότητες π.χ. e-ΕΦΚΑ.
Για το ΓΕΜΗ προβλέπονται βελτιώσεις, και προσθήκες στα ισχύοντα άρθρα. Ενδεικτικά, γίνεται προσθήκη στους υπόχρεους εγγραφής στο ΓΕΜΗ, προβλέπεται υποχρέωση δημοσίευσης ετήσιων οικονομικών καταστάσεων και για τις προσωπικές εταιρείες, βελτιώνονται τα άρθρα που αφορούν στις αυτοματοποιημένες καταχωρήσεις και στην επιβολή προστίμων.